Tíminn - 02.06.1977, Qupperneq 3

Fimmtudagur 2. júni 1977.
3
..*.•*♦»*••*<** *
komið á milli lands og Eyja:
>ót á talsam-
u við útlönd
stöð, hvert um sig tuttugu og
fjórar rásir. Þau sambönd hafa
oft reynzt erfið i rekstri, þvi
merkið frá þeim þurfti að
endurvarpast af f jöllum og fara
krókaleiðir, sem komu oft veru-
lega niður á gæðum þeirra.
f dag eru rásimar til Vest-
mannaeyja hundrað og tuttugu,
en reiknað er með þvi að slðar á
þessu ári, eða fyrri hluta næsta
árs, verðisextiu rásum bætt við.
Auk þess mun þetta sama sam-
band þjóna i framtiðinni svo til
öllu Suðurlandsundirlendinu,
allt austur á Höfn i Hornafirði,
en þau sambönd verða tekin
áfram frá Hvolsvelli. 1 heild
verðurkerfiþetta miðað við niu
hundruð og sextiu rása flutn-
ingsgetu, þótt það geti hugsan-
lega tekið allt að 1240 rásir.
Auk þessa getur kerfi þetta
lika gefið möguleika á varaléið-
um fyrir Hvolsvöll og Selfoss, ef
samband þeirra staða við
Reykjavik bilar af einhverjum
orsökum. Að öðru jöfnu á það þó
ekki að þjóna þeim stöðum, þótt
tæki séu staðsett á Hvolsvelli.
1 sumar verður einnig unnið
að áframhaldandi uppsetningu
örbylgjusambandsins austur
um Norðurland, til Egilsstaða. I
fyrsta áfanga þess verða teknar
inotkun hundraðog tuttugu rás-
ir, auk þess að sjónvarpið verð-
ur Landsslmanum samferða
austur á Gagnheiði.
Sjónvarpið mun verða með
sér tæki, þar sem flutningur á
litasjónvarpi þarfnast niu
hundruð og sextiu rása, það er
jafn breiðs tiðnibands og niu
hundruð og sextiu talsimarásir.
Loftnet verða hins vegar sam-
eiginleg.
Sambandið austur um mun
koma i gagnið fyrir áramót, og
gera tæknimenn sér jafnvel
vonir um að uppsetningu þess
geti lokið i oktober.
Almanak Ólafs Thorgeirssonar
og Almanak frá 1879
Fágætar vest-
ur-islenzkar
bækur gefnar
út ljósprent-
aöar
FB-Reykjavík. tslendingar þeir,
sem fluttust til Vesturheims hófu
fljótlega margvislega útgáfu
blaða, almanaks og bóka. Arið
1879 kom t.d. út „Almanak fyrir
tsiendinga I Vestrheimi um árið
1880, sem er hlaupár og þriðja ár
eftir sumarauka”, eins og segir á
titiibiaðinu. Aimanak þetta er nú
nýverið komið út ljósprentað, og
er það Arni Bjarnarson á Akur-
eyri, sem gefur það út.
— Þetta er fyrsta almanakið,
sem Vestur-lslendingar gáfu út,
sagði Arni, er Timinn ræddi við
hann fyrir skömmu,. — Þaö er nú
orðið geysifágætt, og ég hefi að-
eins séð eitt eintak af þvi vestur I
Arborg I Manitoba, og eftir þvl er
þessi offsetprentun gerö hér.
titgefendur þessa fyrsta al-
manaks voru þeir Jóhann Briem
og Bergvin Jónsson. Það var
prentað i pressu Prentfélags
Nýja-Islands, Lundi Keewatin I
Kanada árið 1879. Almanakiö er
32 siður. Fyrst i þvi er tafla um
mismun á sóltima og miðtima, og
siðan kemur almanak hvers mán-
aðar með viöeigandi skýringum.
Þá kemur það sem kallað er
fylgiblöð við Almanak fyrir ls-
lendinga i Vestrheimi um árið
1880, og er þar fyrst að finna
grein um timataliö, og þar er
einnig að finna upplýsingar um
jörðina og lengstu ár, hæstu fjöll
og stærstu höf og annað álika. All-
Itarlega er skýrt frá
Noröur-Ameriku, og siðan stutt-
lega sagt frá flutningum Islend-
inga vestur um haf.
Þetta litla almanak er hægt að
fá með því að skrifa Arna
Bjarnarsyni á Akureyri og einnig
mun það vera til sölu hjá Helga
Tryggvasyni fornbóksala i
Reykjavik og kostar það 1000
krónur.
Arni Bjarnarson er einnig bú-
inn að láta ljósprenta fyrstu 7 ár-
ganga almanaks Ólafs S. Thor-
geirssonar. Er það prentað i
heild, eins og þaö var gefið út I
upphafi meö öllum auglýsinga-
siðum og öðru. Er sérstaklega
skemmtilegt aö lesa margar aug-
lýsinganna, sem aöallega eru frá
Vestur-tslendingum, sem tekið
hafa upp fjölbreytilega verzl-
unarhætti vestra.
Fyrstu sjö árgangar almanaks-
ins ná yfir árin 1895 til 1901. Búið
er auk þess að mynda og setja á
plötur næstu 13 árganga, og koma
þeir út siðar i sumar, en beðiö er
eftir pappir til þess að hægt sé að
prenta þá. Eru þá komnir út 20 af
60 árgöngum almanaksins, en
Árni Bjarnars. hefur i hyggju að
gefa það allt út að lokum. Al-
manak þetta er mjög fágætt i
sinni upprunalegu mynd, en I
vetur tókst Arna að útvega
nokkur eintök af frumupplaginu
vestur I Kanada, og munu þau
koma til Islands siðar I sumar og
veröa þá til sölu hér.
Þeir árgangar, sem nú eru
komnir út off-setprentaöir, kosta
5000 krónur.
Tækjabúnaöur feinni af endurvarpsstöðvum þeim sem örbyigju-
samband Landssimans er rekið með.
t J»‘'
umtiiuiintwuw
M «•
tSSÓ.
11«

*******
...
Já*#**"*'
/
—m. t
f:
Sjómannadagur-
inn á sunnudag
— tveggja daga dagskrá að þessu sinni
gébé Reykjavik — Sjómanna-
dagurinn er á sunnudaginn
kemur, 5. júni. — Það hefur ekki
skeð um langt árabil að hátiðar-
höldin I Reykjavik standi i tvo
daga eins og veröur i ár, sagði
Pétur Sigurðsson formaður Sjó-
mannadagsráðs I Reykjavik i
gær. A laugardaginn verður
dagskrá við Hrafnistu i Hafnar-
firði, þar sem Pétur flytur m.a.
ávarp, og Matthias Bjarnason
heilbrigðis- og tryggingamála-
ráðherra leggur hornstein að
nýbyggingu Hrafnistu, sem
fljótiega verður tekin i notkun i
Hafnarfirði. Biskupinn yfir ts-
landi, herra Sigurbjörn
Einarsson, fiytur vigsluorð og
bæn.
A Sjómannadaginn verður
dagskráin með hefðbundnu
sniði. Sjómannamessa verður i
Dómkirkjunni, þar sem biskup-
inn yfir Islandi minnist drukkn-
aöra sjómanna, og blómsveigur
verður lagður á leiði óþekkta
sjómannsins i Fossvogskirkju-
garöi. Að sögn Péturs Sigurðs-
sonar hafa á undanförnum
árum nálægt þrjátiu sjómenn
farizt á milli sjómannadaga, en
siðan i fyrra hafa aðeins sjö sjó-
menn farizt.
Dagskráin i Nauthólsvik er
fjölbreytt að venju. Lúðraveit
Reykjavikur leikur, ávörp
verða flutt, fimm reykviskir
sjómenn verða heiðraðir, háð
verður kappsigling, kappróður,
sundkeppni og margt fleira.
Þess skal getið, aö strætis-
vagnaferðir verða frá Lækjar-
torgi og Hlemmi á 15 min. fresti
frá kl. 13. Merki Sjómanna-
dagsins og Sjómannadagsblaö-
ið, sem nú er 40 ára, verða ti!
sölu á hátiðarsvæðinu svo og
veitingar. Um kvöldið verður
sjómannahóf að Hótel Sögu.
Mengxmin
fráÁburðar-
verksmid-
junni ekki
alvarleg
SJ-Reykjavik — Það kemur
oft talsverður reykur frá
Aburðarverksmiðjunni i
Gufunesi, sem stundum
blandast reyk frá umferðinni
i bænum. Þó er yfirleitt um
mjög litla meðaltalsmengun
að ræða frá verksmiöjunni,
sagði Hörður Þormar efna-
fræðingur hjá Rannsókna-
stofnun iðnaðarins, sem ann-
ast mengunarrannsóknir
fyrir ýmsa aðila, I viðtali við
Timann. En svo sem kunn-
ugt er ieggur oft gulleita
móðu upp af Aburðarverk-
smiðjunni og hefur svo verið
m.a. undanfarna daga.
Hörður hefur m. a. gert
kannanir á köfnunarefnis-
oxiði umhverfis Aburðar-
verksmiðjuna. Einnig hefur
hann gert rannsóknir við
Vatnagarða og Sundahöfn.
Þessar rannsóknir gerir
hann fyrireiturefnanefnd, en
hann annast einnig flúor-
rannsóknir við Alverið I
Straumsvik fyrir flúorrann-
sóknanefnd.
Þá hefur Hörður rannsak-
að koloxið i andrúmslofti á
umferðargötum. Reyndist
þar ekki um alvarlegt mái að
ræða, og hefur hann hvergi
fundið svo mikla mengun að
skaðieg megi teljast.