Tíminn - 06.09.1977, Qupperneq 13

Þriðjudagur 6. september 1977
13
Mest hataði maður i New York.
Forstjóri Concolidated Edison,
Charles F. Luce.
fyrst sem svo, að aðrar stöövar
munu ekkigefast upp, og bjarga
einhverju. en þar fataðist þeim
hrapallega.
Við munum sjá hvernig
myrkrið skellur yfir 10 milljónir
manna, strax kl. 21:30 og við
þekkjum afleiðingarnar, sér-
staklega i fátækrahverfunum.
Charles Luce, forstjóri „Con.
Ed.” hafði fullyrt árið 1965, að
slikuratburður ætti ekki eftir að
endurtaka sig. Nil segir hann
bara. — Borgarstjórinn sakar
mig um vanrækslu i starfi. Ég
leyfi mér að segja að hér hafi
máttarvöldin verið að verki.
Hvort sem guð kom þarna
nálægt eður ei, hefur Jimmy
Carter fyrirskipað rannsókn
málsins, en hún verður ekki
auðveld. Það, sem vitað er, er i
stuttu máli eftirfarandi: Kl.
20:30 lýstur eldingu niður i tvö
345 þúsund volta rafllnu kapal
nálægt Buchanan rétt við Indian
Point. Indian Point slær út og
getur ekki lengur framleitt sfn-
ar venjulegu 900 milljónir kiló-
vattstunda. Astandið versnar,
þegar ákveðið er hjá „Con. Ed”
að minnka spennuna yfir
borginni og hafa þar aöeins
smáskimu. Kl. 20:56 lýstur ann-
arri eldingu niður i spennistöö
og enn er slakaö á spennunni
yfir borginni. KI. 21:06 slær
þriðju eldingunni niður á há-
spennulinu viö Pleasant Valley.
Við eðlilegar aöstæður hefði
New York þurft að fá 5.800
megavattstundir frá „Con. Ed.”
á þessum tima. En þvi miður,
fyrirtækið getur aðeins fram-
leitt 3000, þvi að 2900 hafa þegar
orðið óvirkar.
t dögun kom sannleikurinn I ljós. Það var ekki aðeins, að menn hefðu stolið, skotið og brennt, heldur höfðu
þeir einnig lagt 1 rúst1 allt, sem hægt var að komast i tæri við.
þvo „Con.Ed.”. Keppinautarnir
hlæja stórum. Einn stjórnenda
Sierra Pacific Power (Nevada)
lætur hafa eftir sér, að vist hafi
heilu hverfin oröiö rafmagns-
laus hjá sér, — en að hann
myndi missa stjórn á öllu heila
kerfinu væri óhugsandi!
Eins og
djöfullinn
hafi komið
í heimsókn
stéttina og snýr við inn i búðina
aftur. Þaðan hleypur hann út
með annaö tæki, — i lit. Og mjög
veglegt.
Undarlegast af öllu er það, að
þjófarnir eru alls ekkert feimnir
við hátalara, og myndavélar
blaða og sjónvarps. Flestir eru
hæstánægðir með að komast
loksins ifjölmiðlana. „Ertu ekki
sammála mér, spyr einn þeirra
hlaðinn útvarpstækjum. Viö
eigum þessa vöru. Það eru
kaupmennirnir sem eru þjóf-
ar.”
fangelsiö „The Tombs” hendir
lögreglan þeim, sem hún nær til,
3.481 manni. Þessar fjöldahand-
tökur stöðva engan veginn æðið.
I betri
bænum..............
A meöan að fátækrahverfin
loga, gera góðborgarar New
York að gamni sinu. Stofnað er
til gangstéttaboröhalds á sum-
um veitingahúsum og kampa-
vinsflöskum er stútað. I Metró-
pólitanóperunni verður ballett-
inn að hætta, en hörpuleikarinn
spilar þess i stað lag Frank
Sinatra „Dancing in the Night”.
A Greenwich Village skemmta
menn sér eftir beztu getu, hafa
áköf friðartilmæli Abrahams
Beame borgarstjóra i flimt-
ingum og elskast úti i garöi
Fólk i fjölbýlishúsum býður
nágrönnum sinum til sin og
menn þiggja góðan félags
skap. En i „heitu hverfunum''
berst lögreglan við ofurefliö og
ræður ekki við neitt og einn
kaupmaður heyrist hrópa að
öllu hafi verið stolið, jafnvel
gluggapóstum og hurðarstöfum.
Og ókvæöisorð fólks frá 1965
glymur i eyrum: „Consolidated
Edison er fyrirtæki, sem ég nýt
að hata”.
Þegar ljósið kom að hluta til
14. júli kl. 9:45 voru menn svo
stoltir af þvi, að allt var látið
loga um hábjartan dag á River-
side Drive, breiðstrætinu við
Hudson fljót. Lok myrkursins
verða þó ekki fyrr en um
kvöldið. Það hafði þá staöið i 24
klukkustundir og fimm
minútur.
Þrjú þúsund fjögurhundruð
áttatiu og einn maður handtek-
inn, — hið venjulega er 600
handtökur á dag I New York.
Fjórir borgarar drepnir og 426
lögreglumenn særðir ásamt 44
brunaliðsmönnum.
„Blikk, blikk,”
sagði
Frelsisstyttan
Nú rikir aftur ró i New York,
og sérhver reynir að finna
skýringu á ósköpunum. — Rak-
inn,hitinn og bjórinn skýrir ekki
allt, segja menn. Sannleikurinn
er sá, að ekkert hefur breytzt I
lifi fátæklinganna. Þeir eru úti-
lokaðir frá hinu „góða amerlska
lifi”. Þess vegna brjóta þeir af
sér öll bönd, þegar tækifæri
gefst.
— Við höfum ekki, skrifar
New York Times, eytt nægum
heilabrotum né fjármunum i að
leysa kynþáttavandamálin, sem
við heföum þó átt að kannast við
eftir óeirðirnar 1960. Sorgleg
staðreynd fyrir New York og
landið i heild.
Aörir hrópa á hreinsanir I
New York, annars veröi borgin
aldrei annað en skömm Ame-
riku, skepnuborgin, frum-
skógurinn.
Eitt ljós logar örlaganóttina
frægu: kyndill Frelsisstyttunn-
ar við hafnarmynnið, en hann er
ekki á „Con. Ed.” linunni.
Fagurt leiftur sögunnar, en
kaldhæðnislegur glampi i öllu
myrkrinu.
ÞýttF.I.
Keppinautarnir
gera grín
„Con. Ed” veit ekkert hvað til
bragðs á að taka. Það ákveður
loks aö taka straum af heilum
hverfum, svo sem Elmford og
Mount Vernon. En ráðstafan-
irnar duga ekki til. Þá ákveður
„Con. Ed” þvert ofan i öll sam-
keppnislög, að veita rafmagni
frá fyrirtækjunum á Long Is-
land og New Jersey. Forstjórar
þeirra harðneita. „Con. Ed.”
sækir fast á, borginni „sinni” til
handa. En áðurnefndir forstjór-
ar á Long Island og New Jersey
gera sér litið fyrir og slita allt
samband sitt við „Con. Ed.”,
svo að engin hætta sé á útslætti
þaðan. Um svipað leyti klippir
rafeindaheili hreinlega á allt
kerfið, þvi að hann hefur„fund
ið” á sér „skaðlega strauma”.
Og linurnar i „Circuit
Breaking”-kerfinu, sem komið
var upp eftir myrkrið 1965, bila,
hverri af annarri. Það er komin
niðdimm nótt.
Nú tók við mikið nákvæmnis-
verk, sem stóð yfir i heilan
sólarhring, en það var að prófa
hverja raflinu og raflinusam-
stæðu fyrir sig. En mönnum ber
saman um, að atburður sem
þessi hefði ekki þurft að gerast,
og erfitt muni reynast að hvit-
Hvað sem þvi líöur, þá er vist,
að þessi tæknilegu mistök sviptu
hulunni af fársjúkri New York
borg. Og þvilik veikindi! Það
vareins og djöfullinn hefði kom-
ið i heimsókn. 1 neðanjarðar-
göngum dúsa menn innilokað-
ir, lyftur stöðvast og allt sjálf-
krafa ameriska kerfið hikstar.
Ótti gripur um sig á sjúkrahús-
um. A nokkrum sekúndum fell-
ur gullgriman og hinn borgara-
legi gljái fölnar. New York er
orðinliðið lik, dökkt stift og fullt
af ormum.
1 Bronx-hverfinu skýtur upp
ungu fólki, sem leggur til atlögu
við starfsmenn i sýningarsal
Pontiac bifreiðanna. Og á 10
minútum taka þeir eignarnámi
50 nýja bila að samanlögðu
verðmæti 250 þúsund dalir. —
Þetta er brjálæðisleg nótt, öskr-
ar kona nokkur, þetta er nótt
skepnanna!
Stóru verzlunarmakaðirnir,
húsgagnaframleiðendur og raf-
tækjaverzlanir verða verst úti i
æsingnum. \
t Harlem stekkur svertingi
nokkur út um mölbrotna rúðu
með sjónvarpstæki undir
hendinni.
— Ertu geggjaður, Jack?,
hrópar félagi hans. þvi tókstu
ekki litasjónvarp?
„Jack” snarstanzar, litur
flóttalega á svart-hvita tækið
hendir þvi siðan frá sér á gang-
Einn fæðist,
þá annar deyr
I Brooklyn liggur apótekarinn
Dave Geller i leyni við lyfjabúð
sina. Hópur árásarmanna býst
til atlögu. Dave tekur upp byssu
sina og skýtur. Þrjár kúlur hitta
einn ránsmannanna, Tomas
Morris, sem dettur niður
dauður. Sá fyrsti 'þá nótt. Vinir
hans missa kjarkinn og hverfa
frá.
A sjúkrahúsum hefur starfs-
fólkið aftur tekið upp þráðinn
eftir að öryggisrafstöðvar
spitalanna fóru i gang.
Það er aðeins gyðingasjúkra-
húsið i Brooklyn Bellevue, sem
ekki starfar eðlilega, þar sem
öryggiskerfi þess bilaði. I
margar klukkustundir máttu
læknar og hjúkrunarlið hand-
pumpa i súrefnisgrimur fólks og
gervilungu. Fyrsta barn
myrkursins i New York fæðist á
Bellevue spitalanum á
miðnætti. Litil 13 marka svert-
ingjastúlka. Fyrir utan
gluggann gengur hópur
kynblendinga syngjandi: Guð
blessi þig, Amerika!
Oti á þessum hafsjó af
brjálæði má þó finna friðareyj-
ur. Skólar eru opnir fyrir fólk,'
sem langt er að komið og ekki
getur snúið heim til sin. En
gangelsin standa lika opin. 1
Eitt ljós logaöi....