Fréttablaðið - 06.06.2006, Blaðsíða 20

6. júní 2006 ÞRIÐJUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 – prentmiðlar RITSTJÓRAR: Kári Jónasson og Þorsteinn Pálsson FRÉTTARITSTJÓRI: Sigurjón M. Egilsson AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Jón Kaldal FRÉTTASTJÓRAR: Arndís
Þorgeirsdóttir, Pétur Gunnarsson og Trausti Hafliðason RITSTJÓRNARFULLTRÚI: Steinunn Stefánsdóttir RITSTJÓRN OG AUGLÝSINGAR: Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík AÐALSÍMI: 550 5000
SÍMBRÉF Á FRÉTTADEILD: 550 5006 NETFÖNG: ritstjorn@frettabladid.is og auglysingar@frettabladid.is VEFFANG: visir.is UMBROT: 365 – prentmiðlar PRENTVINNSLA: Ísafoldarprentsmiðja
ehf. DREIFING: Pósthúsið ehf. dreifing@posthusid.is Fréttablaðinu er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu, Suðurnesjum og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum
á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. issn 1670-3871Su›urlandsbraut 8 • 108 Reykjavík • Sími 540 7000 • www.falkinn.is
VIFTUR
• Veggviftur
• Loftviftur
• Bor›viftur
• I›na›arviftur
• fiakviftur
E
in
n
t
v
e
ir
o
g
þ
r
ír
3
1.
29
4
Mest lesna viðskiptablaðið
AUGLÝSINGASÍMI
550 5000
FYLGIR FRÉTTABLAÐINU ALLA MIÐVIKUDAGA
Sa
m
kv
æ
m
t
fj
ö
lm
ið
la
kö
n
n
u
n
G
al
lu
p
o
kt
ó
b
er
2
00
5.

Eftir áratuga barning við verðbólgu, óráðsíu og sóun í sam-félaginu tókst að koma böndum á efnahagslífið. Árangur-inn hefur ekki látið á sér standa með vaxandi stöðugleika
og bættum lífskjörum almennings.
Þann árangur má þakka því að atvinnurekendur og launafólk
náðu sameiginlegum skilningi á hagsmuni sína. Langtímahags-
munirnir lágu saman í því að halda hjólum efnahagslífsins í
skynsamlegum farvegi.
Eftir þjóðarsáttarsamningana hefur þessi skilningur verið
sameiginlegur, enda þótt menn hafi á stundum greint á um ein-
stök úrlausnarefni. Atvinnurekendur og launafólk hafa róið í
sömu átt og komið fram af ábyrgð gagnvart samfélaginu með
því að láta skynsemina vera ofar skammtímasjónarmiðum og
pólitískum loddaraleik.
Tillögur Samtaka atvinnulífsins til að koma í veg fyrir upp-
sögn kjarasamninga eru í anda þessarar stefnu sem ráðið hefur
á vinnumarkaði í næstum tvo áratugi. Sama má segja um fyrstu
viðbrögð Alþýðusambandsins. Báðir þessir aðilar hafa sýnt
ábyrgð í samningum og viðhorfum til þess vanda sem núverandi
þensluástand hefur skapað. Hættan á óðaverðbólgu er raunveru-
leg og í samræmi við það hafa Samtök atvinnulífsins og verka-
lýðsfélögin haldið uppi málefnalegri gagnrýni á efnahagsstjórn-
ina og lagt fram hugmyndir til úrbóta.
Það er afar mikilvægt að ríkið og sveitarfélögin leggi sitt af
mörkum til að samkomulag náist á vinnumarkaði þar sem tekist
er af skynsemi á við þann efnahagsveruleika sem við blasir. Það
er líka mikilvægt að aðilar vinnumarkaðarins fái samhliða skýr
skilaboð frá stjórnvöldum um að allt verði gert til þess að mark-
miðin með slíku samkomulagi náist.
Stjórnvöld hafa verið kærulaus í stjórn efnahagsmála. Ráða-
menn hafa hvað eftir annað gert lítið úr vandanum og bæði ýtt
undir væntingar og hrint í framkvæmd þensluhvetjandi breyt-
ingum. Við slíkt verður ekki búið öllu lengur.
Forsenda þess að haldbært samkomulag náist á vinnumarkaði
sem felur í sér stöðugleika í efnahagskerfinu er að aðilar vinnu-
markaðarins treysti því að hugur fylgi máli hjá stjórnvöldum.
Margt bendir til þess að upp á það traust skorti. Núverandi
óvissa um forystu í öðrum stjórnarflokkanna er ekki til að bæta
slíkt og mikilvægt er að þær línur skýrist sem fyrst.
Fram undan er kosningaár, sem eykur verulega hættu á að
skammtímasjónarmið verði ríkjandi umfram langtímasjónarmið
í efnahagsmálum. Það er afar mikilvægt við slíkar kringumstæð-
ur að stjórnvöld beiti sig aga og séu beitt aga í þjóðfélagsumræð-
unni. Mikið er í húfi og ekki nóg að verkalýðshreyfing og atvinnu-
rekendur einir sýni ábyrgð við slíkar kringumstæður.
SÓNARMIÐ
HAFLIÐI HELGASON
Tillögur Samtaka atvinnulífsins eru ábyrgt útspil
til þess að halda aftur af verðbólgu:
Ríki og sveitar-
félög taki sér tak
Fyrir réttum fjórum vikum lýsti
ég í þessum dálki vandlætingu á
þeim sem kvörtuðu og þreyttust á
kosningabaráttu. Ég lýsti mikil-
vægi kosninga í lýðræðisþjóð-
félagi og þá um leið nauðsyn á
stjórnmálumræðu sem eðlilegt er
að eigi sér stað rétt fyrir kosning-
ar. Nú hvarflar að mér að fara að
dæmi frambjóðandans fyrir vest-
an og éta þetta einfaldlega allt
ofan í mig. Aðdragandi kosning-
anna var afspyrnu leiðinlegur.
Frambjóðendurnir og þeir sem
skipulögðu kosningabaráttuna
bera einhverja ábyrgð á því. Ég
held t.d. að flokkurinn sem ég
styð, þ.e. Samfylkingin, sé að
missa sjónar á því að flokkar þurfa
að taka afstöðu þó þeir séu ekki
einsmálshreyfingar. Ég er þeirrar
skoðunar að Vinstri grænir geti að
miklu leyti þakkað tærri afstöðu í
umhverfismálum góðan árangur í
kosningunum.
Fólk sem er í stórum flokki eins
og Samfylkingin er verður að
sætta sig við að vera stundum í
minnihluta í flokknum. Þau sem
eru í stórum flokki verða að for-
gangsraða. Það er ekki hægt að
ætla að vera stór flokkur sem
sækir fylgi sitt fyrst og fremst til
þeirra sem búa í þéttbýli á suð-
vesturhorninu og láta þá sem
styðja stóriðjustefnu nöfnu minn-
ar Sverrisdóttur ráða ferðinni í
byggðamálum og umhverfismál-
um. Meira að segja Moggi er far-
inn að efast um að sú stefna gangi
alveg upp. Þegar svo er komið
finnst henni mér svolítið skrítið að
nútíma jafnaðarmannaflokkur
hafi þau mál ekki nokkuð á tæru.
Flokkunum er þó ekki fyrst og
fremst um að kenna, hvað aðdrag-
andi kosninganna var óspennandi
og leiðinlegur. Fréttamenn bera
þar mesta ábyrgð. Hvers konar
vitleysa var eiginlega þessi rað-
skoðanakönnun (eða hvað það nú
hét) Ríkisútvarpsins? Það er
umræðunnar virði að velta fyrir
sér hvort og þá um leið hvaða og
hve mikil áhrif skoðanakannanir
hafa á skoðanamyndun. Ef þær
hafa áhrif þá er ljóst að Ríkis-
útvarpið kostaði, eða á gamaldags
íslensku, borgaði fyrir kosninga-
baráttu einhverra. Í Frakklandi er
talið að skoðanakannanir hafi
áhrif og því má ekki birta þær í
hálfan mánuð áður en kosningar
fara fram.
Að þessu efni frágengnu sem
er þó grafalvarlegt, þá var þetta
leiðinleg og með öllu ómálefnaleg
umfjöllun um kosningarnar. Ekki
bætti úr skák að fréttamenn létu
eins og skoðanakönnunin í gær
hefði verið algildur sannleikur,
síðustu kosningar − svei mér þá −
þess vegna vann Framsóknar-
flokkurinn á alla kosningabarátt-
una þó að flokkurinn hafi aldrei
beðið annað eins afhroð í kosning-
um. Svo mikið að eftir því sem
sagan segir þá er formaðurinn að
hugsa um að taka pokann sinn.
Ekki þvælast eftirlaunakjörin sem
þau samþykktu á þinginu fyrir
rúmum tveimur árum fyrir honum
þegar hann veltir því fyrir sér,
blessaður maðurinn.
Vinur minn um þrítugt vakti
athygli mína á því að í viðtölum
við þá sem verða í minnihluta í
bæjar- og sveitastjórnum næsta
kjörtímabil var einn rauður þráð-
ur. Þau ætla öll að berjast á móti
meirihlutanum og komast að næst.
Enginn ætlar að vinna að góðum
málum með meirihlutanum. Á
kona þá að trúa því að í öllum bæj-
arfélögum sé svo mikill ágreining-
ur að ekkert dugi nema stálin stinn
til að eiga við þetta fólk sem ætlar
að sinna sameiginlegum málum
okkar borgaranna? Bæjarstjórinn
í Vestmannaeyjum var á annarri
skoðun, hann ætlar að ná góðri
samvinnu við minnihlutann, sagði
hann. Fá þau þá embætti, spurði
þá fréttamaðurinn.
Því miður er spurning frétta-
mannsins lýsandi fyrir hvaða
augum stjórnmálavafstur er litið.
Það virðist fyrst og síðast snúast
um að fá eða vera í vinnu. Í einu
bæjarfélagi að minnsta kosti var
samið um að flokkarnir sem sömdu
hefðu skipti á yfirráðum bæjar-
stjórastólsins á kjördæmabilinu. Í
öðru bæjarfélagi lítur út sem Sjálf-
stæðisflokkurinn hafi þurft hrossa-
kaup innanflokks til að ná sam-
stöðu um að vinna með vinstri
grænum. Ég verð bæjarstjóri í tvö
ár og þú svo í tvö. Aðalatriðið er
ekki lengur að ná fram stefnumál-
um, heldur hver fær framkvæmda-
stjórastarfið, launin og upphefðina
sem talin er fylgja því.
Eftir höfðinu dansa limirnir,
þannig sömdu ríkisstjórnarflokk-
arnir eftir síðustu kosningar.
Minnir mikið að á apasamfélagið
sem Germaine Greer lýsti á
skemmtilegustu ráðstefnu í heimi
sem haldin var á Bifröst í síðustu
viku. Ekki hefur það nú skilað
þessari þjóð mikilli gæfu eða
stjórnvisku.
Timburmenn kosninga
Í DAG
TILGANGUR
STJÓRNMÁLA
VALGERÐUR
BJARNADÓTTIR
Aðalatriðið er ekki lengur að
ná fram stefnumálum, heldur
hver fær framkvæmdastjóra-
starfið, launin og upphefðina
sem talin er fylgja því.
Forsenda þess að haldbært samkomulag náist á
vinnumarkaði sem felur í sér stöðugleika í efnahags-
kerfinu er að aðilar vinnumarkaðarins treysti því að
hugur fylgi máli hjá stjórnvöldum. Margt bendir til
þess að upp á það traust skorti. Núverandi óvissa um
forystu í öðrum stjórnarflokkanna er ekki til að bæta
slíkt og mikilvægt er að þær línur skýrist sem fyrst.
Finnur og flokksmenn
Finnur Ingólfsson var eitt helsta
umræðuefnið þar sem fleiri en einn
komu saman um helgina og virðast
flestir hafa skoðanir á endurkomu hans
í stjórnmálin og hvernig að henni er
staðið. Þá var það rifjað upp í heitum
potti í Laugardalnum að á haustmán-
uðum 1999, þegar Finnur átti enn eftir
nokkrar vikur af ráðherradómi sínum,
hefði hann boðað viðhorfskönnun
meðal almennra framsóknar-
manna til að kanna hvort
þeir væru almennt
sammála stefnu flokks-
forystunnar. Var talsvert
fjallað um könnunina á
sínum tíma og fannst
mörgum merkilegt að
forystumenn stjórn-
málaflokks könnuðu
með þessum hætti
hvort þeir væru í raun að gera það sem
flokksmenn vildu. Laugargestir gátu
ómögulega munað hverjar niðurstöð-
urnar könnunarinnar voru en mundu
hins vegar vel úrslit síðustu sveitar-
stjórnarkosninga. Sögðu þeir þau til
marks um að könnunin hefði farið fyrir
ofan garð og neðan.
Engar auglýsingar
Þegar Finnur Ingólfsson varð seðla-
bankastjóri í janúar 2000 sagði hann
að sín skoðun væri sú að ekki ætti
að auglýsa störf á borð við emb-
ætti seðlabankastjóra. Lét hann
þau orð falla í kjölfar gagnrýni
á ráðningu sína en mörgum
þótti ómerkilegt af stjórnvöld-
um að auglýsa starfið laust til
umsóknar um leið og gengið væri
frá ráðningunni bak við tjöldin.
Davíð Oddsson lýsti sig svo
sammála Finni og í kjölfarið var ákveðið
að hætta að auglýsa embættið laust til
umsóknar. Davíð var svo síðar skipaður
seðlabankastjóri án auglýsingar.
Hættir Jón?
Össur Skarphéðinsson gerir málefni
Framsóknar að umtalsefni á vefsíðu
sinni og eyðir nokkru púðri í stöðu
Guðna Ágústssonar innan flokksins.
Telur hann landbúnaðarráðherrann
hafa öll völd í hendi sér og ráða í raun
framvindu mála. Össur spáir því
einnig að Jón Kristjánsson hverfi
úr ríkisstjórninni með Halldóri
Ásgrímssyni enda sé honum ekki
kappsmál að sitja í stjórninni eftir
að Halldór sé farinn. Spáir hann
einnig fyrir um eftirmann Jóns í
embætti og býst við að Jónína
Bjartmarz verði ráðherra.
bjorn@frettabladid.is