Fréttablaðið - 29.09.2006, Síða 18

29. september 2006 FÖSTUDAGUR18
fréttir og fróðleikur
Svona erum við
> Tóbaksinnflutningur á Íslandi
Heimild: Hagstofa Íslands
40
2,
5
38
4,
7
To
nn
2003
2005
Samkvæmt lögum geta kjósendur til sveitarstjórna
beitt útstrikunum eða fært til frambjóðendur á þeim
lista sem þeir kjósa. Þeir sem nýta sér þennan rétt
fer stöðugt fækkandi og dæmi um að kjósendur
hafi ógilt atkvæði sitt vegna vankunnáttu í þessum
efnum.
Er mögulegt að beita útstrikunum eða endurröð-
un við utankjörfundarkosningu?
Í 62. gr. laga um kosningar til Alþingis, nr. 24/2000,
er svohljóðandi ákvæði: „Kosning utan kjörfundar er
því aðeins gild að notuð séu hin fyrirskipuðu kjör-
gögn. Kosning fer svo fram að kjósandi stimplar eða
ritar á kjörseðilinn bókstaf þess lista sem hann vill
kjósa og má hann geta þess hvernig hann vill hafa
röðina á listanum.“
Af þessu leiðir að aðeins er unnt að nota það pláss
sem er á utankjörfundaratkvæðaseðlinum, sem er
þó afar takmarkað. Því er til dæmis nánast útilokað
að telja upp alla frambjóðendur á framboðslistum
í Reykjavík og raða þeim upp á nýtt. Hins vegar er
pláss til að geta þess að einhverjir tilteknir frambjóð-
endur þess lista sem kjósandi hyggst greiða atkvæði
skuli strikaðir út eða að til dæmis frambjóðandi í
10. sæti færist upp í það 7. og aðrir frambjóðendur
færist neðar sem því nemur.
Hve margar útstrikanir þarf til að hafa áhrif á
úrslit kosninganna?
Til þess að breytingar verði á röðun á framboðslista
þarf meirihluti þeirra sem greiðir atkvæði með þeim
lista að gera sömu breytingar. Þeir einstaklingar sem
strikaðir eru út ná þá ekki kjöri og þeir sem eru fyrir
neðan þá á lista færast upp.
Má strika út nafn á framboðslista og setja annað
í staðinn?
Nei! Atkvæðisseðill með slíkri breytingu yrði met-
inn ógildur. Einungis er heimilt að strika yfir nöfn
frambjóðenda eða breyta röð þeirra; ekki bæta við
nýjum.
FBL-GREINING: SVEITARSTJÓRNARKOSNINGAR
Útstrikunum fer fækkandi
Heildarlausn fyrir snyrtinguna
Lotus Professional
R
V
62
15
B
Á tilboði í september
Arngrímur Þorgrímsson
Sölustjóri hjá RV
Skammtarar
úr ryðfríu stáli
Marathon RVS miðaþurrkuskápur
Sápuskammtari RVS
WC Compact statíf RVS fyrir tvær rúllur
5.423 kr.
4.974 kr.
6.968 kr.
Í málatilbúnaði Íslenskr-
ar erfðagreiningar (ÍE)
gegn fimm fyrrverandi
starfsmönnum sínum og
Children‘s Hospital of
Philadelphia (CHOP) sem
hófst síðasta þriðjudag eru
stefndu ásakaðir um stór-
felldar iðnaðarnjósnir og
margvísleg brot á ráðn-
ingarsamningum sínum.
Málið er um margt sérstakt
því aldrei áður hefur mál
af viðlíkri stærðargráðu
komið upp hjá íslensku
fyrirtæki.
Mönnunum fimm er gefið að sök
að hafa, frá því í september 2005
og fram í júli á þessu ári, með
ólöglegum hætti afritað og stolið
mikilvægustu vísinda- og við-
skiptaleyndarmálum ÍE til að nýta
hjá nýstofnaðri miðstöð CHOP
fyrir hagnýtar erfðamengjarann-
sóknir, en fjórir þeirra starfa hjá
miðstöðinni í dag. Þá eru þeir
ásakaðir um margvísleg brot á
ráðningarsamningum sínum hjá
ÍE. Samningarnir fólu meðal ann-
ars í sér að starfsmönnunum væri
ekki heimilt að hefja störf hjá
samkeppnisaðila ÍE fyrr en tveim-
ur árum eftir að þeir hættu störf-
um hjá fyrirtækinu. Þá mega þeir
ekki bera víurnar í annað starfs-
fólk ÍE fyrr en eftir að eitt ár er
liðið frá starfslokum þeirra. Að
lokum eru þeir ásakaðir um stór-
fellt samsæri sín á milli um að
hylja yfir aðgerðir sínar og fela
slóð sína.
Sönnunargögn
Flest þau sönnunargögn sem ÍE
teflir fram í stefnu sinni eru í
formi tölvupósts sem fimmmenn-
ingarnir sendu sín á milli og til
starfsmanna CHOP. Tölvupóstur
var sendur frá einkapóstföngum
hinna stefndu sem þeir höfðu
stofnað hjá fyrirtækjum á borð
við Hotmail, Yahoo, Hive.is og
Talk21.com eða starfsmannapóst-
föngum þeirra hjá CHOP. ÍE
hefur haldið því fram að fyrir-
tækinu hafi verið heimilt að skoða
þennan tölvupóst á þeim grund-
velli að sterkar vísbendingar hafi
bent til þess að mennirnir hafi
verið að stela gögnum. Lögfræð-
ingur ÍE telur að þær athafnir
brjóti ekki í bága við lög þar sem
tölvurnar sem pósturinn var
sendur frá hefðu verið í eigu fyr-
irtækisins.
Kröfur ÍE og viðbrögð CHOP
ÍE fer fram á það við yfirstand-
andi réttarhöld að tafarlaust lög-
bann verði sett á störf mannanna
og starfsemi miðstöðvarinnar
sjálfrar til að koma í veg fyrir að
þessir aðilar noti eða miðli trúnað-
arupplýsingum ÍE. Þá er einnig
krafist lögbanns á eyðingu gagna
sem tengjast málinu. ÍE fer fram á
að fá greiddar háar skaðabætur,
lögfræðikostnað og sérstakar
refsibætur sem tíðkast í banda-
rísku dómskerfi. Í fréttatilkynn-
ingu sem CHOP hefur sent frá sér
vegna málsins neitar spítalinn
allri sök og segir að hann muni
standa fast við bakið á starfs-
mönnunum fjórum. CHOP segir
tilgang miðstöðvarinnar vera að
einangra erfðavísa sem orsaka
algenga barnasjúkdóma á borð við
astma, offitu og sykursýki. Hann
segir það mikið áfall ef gróðafyr-
irtæki á borð við ÍE takist að
hamla það starf.
Ásakaðir um iðnaðarnjósnir
Forsaga málsins er sú að Hákon
Hákonarson, fyrrum viðskipta-
þróunarstjóri ÍE og einn af æðstu
yfirmönnum þess, er sagður hafa
hafið viðræður við Barnaspítal-
ann í Fíladelfíu (CHOP) í sept-
ember 2005 um möguleikann á
því að veita nýrri rannsóknar-
miðstöð spítalans forystu. Hann
á síðan að hafa ráðið sig til henn-
ar á jóladag sama ár, rúmum
mánuði áður en hann sagði upp
störfum hjá ÍE. Hákoni er gefið
að hafa leynt eðli hins nýja starfs
fyrir yfirmönnum sínum hjá ÍE,
til þess að geta vísvitandi haft
áframhaldandi aðgang að gögn-
um hjá ÍE, og að hafa ætlað sér að
nýta þau í sínu nýja starfi. Hákon
á svo að hafa boðið fjórum öðrum
starfsmönnum ÍE: þeim Struan
Grant, Robert Skraban, Jonathan
Bradfield og Jesus Sainz, starf
hjá miðstöðinni og fengið þá til
liðs við sig við að stela gögnum. Í
stefnunni segir að fimmmenning-
arnir hafi tengt útvær USB harð-
drif og annan lausan geymslu-
búnað við skrifborðstölvur sínar
hjá ÍE án heimildar. Meðal ann-
ars á Hákon að hafa farið fram úr
aðgangsheimildum sínum með
þessum hætti í allt að sextíu
skipti og Jesus Sainz afritað og
stolið allt að 97 þúsund skrám frá
ÍE. Jesus er sá eini af fimmmenn-
ingunum sem ekki starfar hjá
miðstöðinni og er sem stendur í
farbanni hér á landi. Lögfræðing-
ur hans hefur sagt að ásakanir á
hendur umbjóðanda hans séu
rangar og ÍE viti það vel.
FORSAGA MÁLAREKSTURSINS
Hjáveitugöngum Kárahnjúkastíflu
hefur verið lokað og vatn safnast
í Hálslón. Árni
Finnsson, for-
maður Náttúru-
verndarsamtaka
Íslands, hefur
lengi barist gegn
framkvæmd-
unum sem nú
eru orðnar að
veruleika og brátt
verður hægt að
framleiða rafmagn.
Hvaða tilfinningar bærast innra
með þér nú? Þær tilfinningar sem
ég ber í brjósti í dag eru hvorki
sterkari né veikari en þær sem ég
hef fundið fyrir frá því ákvörðun var
tekin um þessar framkvæmdir árið
2002 og svo þegar samið var við
Alcoa árið 2003. Það var þá sem ég
grét mínum tárum vegna þessara
framkvæmda.
Hvað finnst þér um hugmyndina
um um að hleypa aldrei vatni í
lónið? Menn geta deilt um þessa
hugmynd en ég held að sú stað-
reynd að fimmtán þúsund manns
gengu niður Laugaveginn til að sýna
honum og málefninu stuðning lýsi
vel andstöðu almennings við virkj-
uninni og samstöðu með náttúr-
unni. Um það verður varla deilt.
SPURT & SVARAÐ
STÍFLAN Á KÁRAHNJÚKUM
Hefur grátið
sínum tárum
Svona erum við
ÁRNI FINNSSON
ÍSLENSK ERFÐAGREINING Hefur höfðað mál gegn fimm fyrrverandi starfsmönnum sínum fyrir stórfelldar iðnaðarnjósnir og brot á ráðningarsamningum.
FRÉTTASKÝRING
ÞÓRÐUR SNÆR JÚLÍUSSON
thordur@frettabladid.is