Fréttablaðið - 26.11.2006, Síða 72

Það má finna ýmsar furður
í bókum Sigrúnar Eldjárn
rithöfundar og myndlist-
armanns enda segist höf-
undurinn vart geta hugsað
sér að einskorða efnivið
sinn við raunveruleikann.
Bækur hennar hlaupa nú á
þremur tugum og nú fyrir
jólin koma út tvær til. Í
þeim má finna bæði nornir,
gullorma og dularfull gul
sendibréf.
Fyrsta bók Sigrúnar, Allt í plati,
kom út árið 1980 en áður hafði hún
fengist við að myndlýsa bækur
annarra. „Ég lærði myndlist en
síðan datt mér í hug að kannski
væri gaman að prófa að fá að ráða
öllu.“ segir hún sposk, „ég hélt þá
að þetta yrði eina bókin sem ég
myndi skrifa og því varð þetta
nokkuð viðburðarík saga. Þá var
ekki aftur snúið og síðan hef ég
verið með að minnsta kosti eina
bók á hverju ári.“
Sköpunarverk Sigrúnar eru
líka orðin heimilisvinir hjá ófáum
fjölskyldum, Kuggur og vinkona
hans Málfríður og mamma henn-
ar, hinn uppreisnargjarni Teitur
og geimveran lesfúsa Bétveir hafa
skemmt lesendum á öllum aldri
enda eiga persónur Sigrúnar það
til að lenda í eftirminnilegum
ævintýrum.
Höfundur segir að skilin milli
raunveruleikans og fantasíunnar
vefjist alls ekki fyrir sér. „Þetta
rennur allt saman,“ segir hún og
hlær. „Það er alltaf eitthvað
skringilegt að gerast og furðuver-
ur á ferli. Þannig hefur það alltaf
verið. Það hentar mér ekki að vera
of raunsæ – ég held að ég gæti
ekki skrifað raunsæislegar bækur
og einhvern veginn langar mig
ekkert til að prófa það. Það verður
eitthvað skrýtið og dularfullt að
gerast í sögunum.“
Sigrún segist hafa lesið mikið
sem krakki og það hjálpi mögu-
lega ímyndunaraflinu en áréttar
að hugmyndirnar nú komi alls
staðar að. „Ég safna þeim í hug-
myndabankann, byrja að skissa og
punkta hjá mér og síðan leiðir eitt
af öðru.“ Hugmyndirnar leiða höf-
undinn á ýmsa stigu og oft allt
annað en lagt var upp með og per-
sónugalleríið á það til að vera
býsna fjölskrúðugt. Í nýju bókinni
um gula sendibréfið er til að
mynda einn ósýnilegur strákur,
tröllvaxin kona með óheyrilega
langa tungu, ungur vísindamaður
sem bundinn er við hjólastól og
kínversk stelpa sem hefur gaman
af því að baka.
Sigrún segir mikilvægt að bæk-
urnar höfði til sem flestra og því
eigi hún oft erfitt með að skil-
greina aldursbil lesenda sinna.
„Ég er heldur ekki með neinn sér-
stakan boðskap í sögunum mínum
– ég reyni bara að skrifa skemmti-
legar sögur,“ segir hún. „Ég tók
líka eftir því eftir á að persónur í
mörgum bókanna eru börn og
gamalmenni – það er lítið fjallað
um kynslóð foreldranna enda er
hún frekar óspennandi. Þeir eru
alltaf uppteknir og þurfa að vera
svo ábyrgðarfullir en gamla fólkið
getur gert næstum hvað sem er,“
áréttar hún og hlær.
Á dögunum tók Sigrún þátt í
verkefni sem miðaði að því að
leiða saman unga lesendur og rit-
höfunda og heimsótti hún fjöl-
marga grunnskóla, ásamt Gerði
Kristnýju rithöfundi, þar sem þær
fræddu nemendur um starf sitt og
verk.
„Við kynntum hvor aðra,
útskýrðum af hverju við vildum
verða rithöfundar og lásum úr
nýjustu bókunum.
Það er alveg dásamlegt að hitta
lesendur og mjög jákvætt og upp-
örvandi að hitta þessa krakka.“
„Ég skrifa vegna þess að mér
finnst þetta bara hrikalega
skemmtilegt starf og mikilvægt,“
segir Sigrún. „Þetta er brautryðj-
endastarf því það er mikilvægt að
krakkar hafi aðgang að bókum við
sitt hæfi og venjist því að lesa. Ef
fólk gerir það ekki þá les það síður
á fullorðinsárum.“ Hún bendir
einnig á að barnamenningu og -
bókmenntum sé lítið sinnt hér á
landi og til dæmis sé starf barna-
bókahöfundarins verr launað en
hins sem skrifar fyrir aðra lesend-
ur. „Mér finnst að það mætti vekja
meiri athygli á barnabókum, aug-
lýsa þær og fjalla meira um þær.
Barnabókahöfundar eru oft spurð-
ir hvort þeir ætli ekki að fara að
skrifa fyrir fullorðna, eins og
þetta séu ekki alvöru bókmenntir.
Það eru ekki álitin mikilsverð
störf að vera kennari eða leik-
skólakennari – raunar er flest það
sem snýr að börnum undarlega
vanmetið.“
Sigrún starfar jöfnum höndum
sem rithöfundur og myndlistar-
maður og heldur reglulega sýn-
ingar. Um helgina verður til
dæmis opnuð samsýning í Hall-
grímskirkju sem hún tekur þátt í
þar sem íslenskir myndlistarmenn
munu sína portrettmyndir af
skáldinu Hallgrími Péturssyni.
Hún kveðst nú einbeita sér að
eigin sögum og tekur að sér færri
myndlýsingarverkefni en áður þó
hún grípi í slíkt ef um sérstök
verkefni er að ræða. Á ferli sínum
hefur hún til dæmis átt farsælt
samstarf við bróður sinn, Þórar-
inn Eldjárn, en margir kannast við
bækur þeirra Óðflugu og Græn-
meti og átvexti. „Eitt af mínum
fyrstu verkefnum var að mynd-
skreyta ljóðabók eftir bróður minn
en síðan höfum við gert sex bækur,
fjórar sem ég hef myndskreytt
fyrir hann og þrjár bækur sem
hann hefur ljóðskreytt. Sú sam-
vinna gengur líka mjög vel – við
þurfum lítið að funda.“
Hann fór út í bakarí eftir grófu brauði.
Nú skyldi kýlt á hollustuna. Sjá hvort
Eyjólfur hresstist ekki. Var að breytast í
gúmmíkall, ár og öld síðan hann hafði
hlaupið eða synt. Alltaf svo djöfull das-
aður. Lamaður, dasaður og daufur.
Skipið selt í bíó