Fréttablaðið - 12.04.2007, Qupperneq 59

Akkur, Styrktar- og menningarsjóður vél-
stjóra og vélfræðinga, út-
hlutaði hinn 24. mars sl. á
sjöundu milljón króna til
ýmissa verkefna. Akkur
var stofnaður 7. október
2006 og er stofnfé hans,
um 170 milljónir króna, fengið með
sölu stofnbréfa í Sparisjóði vél-
stjóra. Gert er ráð fyrir að í fram-
tíðinni hafi sjóðurinn um 8 milljónir
króna til úthlutunar ár hvert miðað
við núverandi ársávöxtun.
Sjóðurinn er nú í eigu VM, Fé-
lags vélstjóra og málmtæknimanna
og er markmið og verkefni sjóðsins
að styrkja m.a. rannsóknir og annað
sem kemur vélstjórum og vélfræð-
ingum til góða við nám og störf, til
lands og sjávar auk þess að styrkja
brautryðjenda- og þróunarstarf
sem hefur samfélagslegt gildi sem
og menningarstarfsemi og listsköp-
un. Þegar Sparisjóður vélstjóra
var stofnaður árið 1961 var hann
fyrstu árin til húsa í húsnæði Vél-
stjórafélags Íslands að Bárugötu 11
í Reykjavík og naut þá starfskrafta
félagsins. Fyrir þetta hlutverk fékk
Vélstjórafélagið til eignar 51 stofn-
bréf í sjóðnum sem síðar fjölgaði
í 102 við fjölgun bréfanna. Öllum
sem tóku þátt í stofnun sparisjóðs
eða gerðust stofnfélagar var ljóst
að þeir áttu ekki sparisjóðinn um-
fram það stofnfé sem þeir lögðu
fram til að koma sjóðnum á laggirn-
ar. Aldrei stóð til að menn högnuð-
ust á þátttöku sinni umfram þann
arð sem framlag þeirra skilaði og
að þeir ættu það uppreiknað ef til
slita á sjóðnum kæmi.
En tímarnir breytast og þegar
stofnbréfin í sparisjóðunum urðu
að markaðsvöru seldi félagið 101
bréf sem það fékk um 185
milljónir fyrir. Sú upphæð
sem taldist umfram uppfært
verð stofnbréfanna var talið
án eiganda og því töldu for-
svarsmenn Vélstjórafélags-
ins að skila bæri því aftur
til samfélagsins. Stjórn Vél-
stjórafélags Íslands (nú VM,
Félag vélstjóra og málm-
tæknimanna) ákvað því að
láta þessa fjármuni renna
í sjóð sem styrkir ýmis þjóðþrifa-
mál og verkefni með samfélagslegt
gildi. Fyrstu úthlutun úr sjóðnum er
nú lokið. Alls bárust 16 umsóknir,
samtals upp á tæpar tuttugu og tvær
milljónir. Verkefnin sem hlutu styrk
að þessu sinni eru margvísleg.
Þeir sem hlutu styrki að þessu sinni
eru Iðntæknistofnun fyrir þekking-
armiðlun á alhliða framleiðnistýrðu
viðhaldi, Ívar Valbergsson, vél-
fræðingur og framhaldsskólakenn-
ari til námsefnisgerðar fyrir fram-
haldsskóla í tæknileikni/tæknilæsi,
Atli Viðar Bragason, sálfræðingur,
til að kanna starfsánægju og starfs-
streitu vélstjóra á stærri togskipum,
Fjöltækniskóli Íslands til þróunar
náms í viðhaldsstjórnun, þjóðhátta-
deild Þjóðminjasafns Íslands til að
taka upplýsingaviðtöl við stál- og
tréskipasmiði, Halaleikhópurinn til
reksturs áhugaleikhúss fatlaðra og
ófatlaðra og Gjóla ehf. kvikmynda-
gerð til að ljúka gerð fræðslumynd-
ar um smíði súðbyrðings.
Því er ekki að neita að sjóðs-
stjórnin hefði gjarnan viljað sjá
fleiri umsóknir til metnaðarfullra
rannsókna- og nýsköpunarverk-
efna en sjóðurinn er nýr og líður
sennilega fyrir það. Það er von
okkar, stjórnarmanna, að fleiri og
enn metnaðarfyllri umsóknir berist
sjóðnum að ári liðnu.
Höfundur er stjórnarformaður
Akks.
Fé án eigenda skilað
til samfélagsins
Ég hef nokkrum sinnum séð blaðamenn vitna í
skólastjóra Verzlunarskóla
Íslands að undanförnu. Þar
segir hann að sig hafi lengi
grunað að grunnskólanem-
endur hafi of lítið að gera
og þá sérstaklega í 8.-10. bekk. Í
þessum orðum hans liggur sú stað-
hæfing að það geri ekkert til að
stytta grunnskólann.
Þetta er auðvitað snjallt her-
bragð, því menntamálaráðherra
var nokkuð ákveðinn í því að stytta
framhaldsnám og það átti að gera
með því að fækka árum framhalds-
skólans úr fjórum í þrjú. Ég dáist
því að sumu leyti að herbragð-
inu, en er því miður ekki sammála
honum. Það hefur alltaf verið svo
að einstaka dugnaðarforkar geta
afkastað miklu meiru en aðrir. Við
í grunnskólanum eigum að sinna
öllum og megum því ekki keyra á
hinu hundraðinu og skilja meiri-
hluta nemenda eftir. Það hefur því
verið komið til móts við duglegustu
nemendurna á þann snjalla hátt
að þeir geta sótt um að taka sam-
ræmdu prófin við lok 9. bekkjar.
Sú leið er í raun miklu betri en það
að höggva 10. bekk ofan af. Engum
dettur í hug að allir í Verzló viti
jafnmikið og þeir snillingar, sem
eru fyrir þeirra hönd í spurninga-
keppninni, því ef svo væri mætti
nú sleppa að kenna ýmislegt á þeim
bæ og jafnvel ganga svo langt að
spyrja hvort það mætti ekki bara
stytta námið niður í 2 ár. Oft er
fróðlegt að taka hlutina frá nýju
sjónarhorni, ef það mætti verða til
þess að menn skildu þá betur, og
því ætla ég að skella mér í að ræða
húsabyggingar. Nýverið var selt
hús í miðbænum fyrir 600 milljón-
ir. Fréttamenn fóru með
myndavélar um húsið og
dásömuðu það á alla vegu.
Enginn minntist þó á þann
hluta sem er mikilvægast-
ur fyrir húsið, en það er
grunnurinn. Á sínum tíma
voru þarna verkamenn
með skóflur og haka og
oft hafa þeir rétt úr aumu
bakinu og spurt hvort
þeir væru virkilega ekki komnir
nógu djúpt, nú mætti bara sturta
grús í holuna og byrja að byggja.
Jafnóðum fengu þeir það svar að
þeir væru ekki komnir niður á fast
og enginn kysi að húsið tæki fljót-
lega að skekkjast svo mjög að það
yrði einskis nýtt á stuttum tíma.
Jafnframt er ekki ósennilegt að
Thor gamli Thors hafi sagt þeim á
góðri dönsku: Víst skal það vanda,
sem vel á að standa. – Det er ikke
dybt nok.
Það er nákvæmlega sama sagan
með grunnskólann. Hann er og
verður undirstaða framhaldsskól-
ans og því er svona álíka mikið
vit að skera hann niður eins og að
sleppa drenlögninni við húsið af því
að hún fer hvort eð er í kaf og eng-
inn sér hana. Hitt er svo annað að
mér finnst metnaður nemenda vera
minni í dag en oft áður og því kann
svo að vera að kennarar við fram-
haldsskólana telji að við séum farn-
ir að slappa af á grunnskólastiginu.
Svo er alls ekki, en því miður vinnst
manni hægar, þegar skortur er á
metnaði og mörgum grunnskóla-
kennurum finnst sífellt erfiðara að
halda uppi aga til að hafa vinnufrið.
Það er ástæða til að hafa miklar
áhyggjur af þessari þróun, en eftir
sem áður reynum við allt sem við
getum til að byggja góðan og traust-
an grunn fyrir framhaldið.
Höfundur er dönskukennari í
Rimaskóla.
Er ekkert að gera
í grunnskólunum?