Fréttablaðið - 26.04.2007, Blaðsíða 22

Kjörorð ykkar fyrir kosningarn-
ar í vor, árangur áfram – ekkert
stopp, gefur til kynna að þið viljið
halda áfram á sömu braut og ríkis-
stjórnin hefur verið á undanfarin
ár. Hvaða skilaboðum eruð þið að
beina til kjósenda með þessum
kjörorðum?
„Kjörorð okkar, árangur áfram –
ekkert stopp, endurspeglar viðhorf
Framsóknarflokksins til verkefna
framtíðarinnar í íslenskum stjórn-
málum, sem er að nýta góðan ár-
angur sem náðst hefur á öllum svið-
um og byggja á honum til framtíð-
ar. Það er óhjákvæmilegt að nefna,
og í raun grundvallaratriði, að ár-
angurinn hefur verið glæsileg-
ur hvert sem litið er. Kaupmáttur
hefur aukist stórkostlega, atvinnu-
öryggi hefur verið gott og atvinnu-
lífið kraftmikið og framsækið.
Þó að verðbólga hafi aukist tíma-
bundið, samfara örum vexti ís-
lensks atvinnulífs, þá sjáum við nú
að hún er að ganga niður og ákjósan-
legra jafnvægi að nást á ný. Við
göngum óbundin til kosninga en
færum kjósendum þau skilaboð,
með stefnu okkar, að það sé óábyrgt
að ætla sér að setja fram einhver
höft á iðnþróun og atvinnulíf í land-
inu, með sértækum aðgerðum, held-
ur frekar hlúa að því sem fyrir er
og byggja á traustum grunni.
Við viljum að þjóðin haldi áfram
með þá umbótastefnu sem hér
hefur verið rekin, í velferðarmál-
um, í tryggingamálum, í málefn-
um aldraða, í fjölskyldumálum, í
menntamálum, málefnum öryrkja
og öllum öðrum viðfangsefnum
samfélagsins. Varðandi mennta-
málin þá leggjum við Framsóknar-
menn þunga áherslu á að hugað sé
vel að stöðu leikskóla- og grunn-
skólastigsins því þessi fyrstu stig
í fræðslukerfinu verða alls ekki of-
metin. Við teljum grunninn að því
að áframhald verði á velmegun í
landinu, og skilyrði fyrir áfram-
haldandi framförum verði fyrir
hendi, að ekki verði farið út af leið-
inni sem ríkisstjórnin hefur mark-
að með glæstum árangri. Af þeim
ástæðum væri óábyrgt og beinlínis
metnaðarlaust, að boða einhvers
konar stöðvun í pólitískum skiln-
ingi. Það er þess vegna sem við
viljum ekkert stopp, heldur áfram-
hald á framförum sem byggist á
árangrinum sem náðst hefur.“
Eruð þið með þessum málflutn-
ingi að boða það sem ykkar fyrsta
kost að halda áfram samstarfi
við Sjálfstæðisflokkinn að lokn-
um kosningum, komi sú staða til
greina?
„Við göngum óbundin til kosn-
inga og gefum ekki fram skila-
boð um annað. Samstarfið við
Sjálfstæðisflokkinn hefur gengið
vel og að því leytinu til er ekki
óeðlilegt að við lítum með opnum
hug til áframhaldandi samstarfs.
Ég tel að Framsóknarflokkurinn
þurfi að fá skýr skilaboð um það
frá kjósendum að eftir kröftum
hans sé óskað í ríkisstjórn. Ótíma-
bært er að vera með yfirlýsing-
ar um óska ríkisstjórnarsamstarf
núna því að ríkisstjórnin tekur á
sig mynd út frá vilja fólksins, sem
endurspeglast í kosningunum 12.
maí.“
Sjálfstæðismenn vilja komast
í heilbrigðisráðuneytið, eins og
Geir H. Haarde forsætisráðherra
talaði um á landsfundi flokks-
ins fyrir skemmstu. Ef áfram-
hald verður á samstarfi, kemur
til greina að gefa þetta umfangs-
mesta ráðuneyti stjórnsýslunnar
eftir?
„Ég tek þessum hugmyndum ekki
illa, en þetta eru hugmyndir og
ekkert annað. Ég skil vel að sjálf-
stæðismenn vilji ná yfirráðum í
ráðuneytum þar sem við erum,
líkt og við viljum komast að í
ráðuneytum þar sem þeir eru við
völd. Það er sjálfsagt mál og eðli-
legt að ræða um þessi mál. En
verkaskipting er verkefni sem
leysa þarf að kosningum loknum,
og ég er ekki í nokkrum vafa um
að það er hægt að gera í sátt og
samlyndi.“
Útkoman í síðustu sveitar-
stjórnarkosningum var ekki góð
fyrir Framsóknarflokkinn og
fylgið við flokkinn hefur mælst
lítið í könnunum. Eru þetta ekki
skýr skilaboð um að pólitísk hug-
myndafræði Framsóknarflokks-
ins eigi undir högg að sækja?
„Nei. Framsóknarflokkurinn er,
og hefur verið í áratugi, burðar-
ás í íslenskum stjórnmálum. Við
erum miðjuflokkur sem vill sækja
fram, með samvinnu og félags-
legar áherslu að vopni, og skýrar
og metnaðarfullar lausnir á öllum
þeim vandamálum sem þarf að
leysa hverju sinni. Íslendingar
hafa notið góðs af störfum Fram-
sóknarflokksins og ég tel ekki að
það séu merki um að Íslendingar
vilji það ekki áfram. Stjórnmála-
menn eiga öðru fremur að skapa
umgjörð til þess að frjálst athafna-
líf geti notið sín.
Ég tel, og hef sannfæringu fyrir
því, að íslenskur stjórnmálavett-
vangur þurfi á pólitískum hug-
sjónum Framsóknarflokksins að
halda, núna og í langri framtíð.
Kannanir hafa aldrei verið okkur
hliðhollar en í kosningum komum
við betur út. Sagan sýnir það. Ég
hef þá trú að svo verði einnig í
vor, og sá mikli árangur sem fram-
sóknarmenn hafa náð verði búinn
að skila sér til kjósenda á kjördag.
Ég er því bjartsýnn en um leið
ákveðinn í að snúa öllu mótlæti í
meðbyr.“
Framsóknarflokkurinn hefur
komið að byggðamálum um langt
skeið og á umtalsvert fleiri fylgis-
menn á landsbyggðinni en á
höfuðborgarsvæðinu. Þarf að taka
málefni landsbyggðarinnar fast-
ari tökum eða hefur einhver ár-
angur náðst?
„Það liggur fyrir að við höfum
gert vaxtasamning í allmörgum
landshlutum, en ekki öllum þó. Það
eru erfiðleikar víða, á Norðvestur-
landi, Vestfjörðum, Norðaustur-
landi, í Vestmannaeyjum og á Suð-
austurlandi, svo dæmi séu tekin.
Við leggjum þyngsta áherslu á að
vaxtasamningar séu gerðir fyrir
alla landshluta. Í þeim felst öðru
fremur að kalla saman í hóp fyrir-
tæki, sveitarfélög, stofnanir og ein-
staklinga til þess að vinna að úr-
lausnum á vandamálum sem fyrir
hendi eru. Við viljum auk þess
að Byggðastofnun verði efld og
byggðaáætlun verði framfylgt.
Mikilvægasta einkenni þessara
vaxtasamninga er að forræði og
forysta í byggðamálum er tekin frá
höfuðborgarsvæðinu, frá ríkisvald-
inu, og út í landshlutann. Þannig
er hægt að vinna að því að leysa
vandamál í nálægð, í stað fjar-
lægðar. Heimamenn taka stjórn-
ina og ráða ferðinni. Vaxtarsamn-
ingarnir kosta auðvitað peninga og
það þarf pólitískan vilja til þess að
leggja til fjármuni til þessa verk-
efnis. Það erum við tilbúin til þess
að gera. Undirbúningsvinna er í
gangi á Norðurlandi vestra vegna
samnings af þessu tagi. Það kom
upp sérstakt vandamál á Vestfjörð-
um, sem við þurfti að bregðast, og
það má segja að viðbrögð okkar séu
viðauki við vaxtasamninginn þar.“
Framsóknarmenn líta misjöfn-
um augum á hvort færa eigi flug-
völlinn úr Vatnsmýrinni. Birkir
Jón Jónsson, þingmaður flokks-
ins, sagðist fyrir skömmu líta svo
á að framsóknarmenn vildu hafa
völlinn áfram í Vatnsmýrinni en
framsóknarmenn í borginni vilja
völlinn úr Vatnsmýrinni, út á
Löngusker. Hvar vilt þú hafa flug-
völlinn?
„Ég efast ekki um að Birkir er þarna
að lýsa viðhorfum fólks á lands-
byggðinni, og þau viðhorf ná langt
út fyrir Framsóknarflokkinn. Ég
hef ekki heyrt það, og skildi Birki
Jón ekki þannig, að þetta miðaðist
við það að flugvöllurinn yrði að vera
í Vatnsmýrinni. Fyrst og fremst
þarf fólk af landsbyggðinni sem
hingað þarf að sækja þjónustu hjá
hinu opinbera og einkafyrirtækjum
að hafa greiðan aðgang að henni og
innanlandsflugið þarf að taka mið
af þessu. Ég held að samhljómur sé
með þeirri afstöðu hjá flestum sem
eiga hagsmuna að gæta, sem eru
auðvitað fjölmargir, að meðan aðrir
kostir eru ekki fullkannaðir þá eigi
völlurinn að vera áfram í Vatns-
mýrinni.“
En nú hafa komið fram skýrar
uppteiknaðar hugmyndir hjá
framsóknarmönnum, sem auglýst-
ar hafa verið fyrir kjósendur, um
að færa flugvöllinn út á Löngu-
sker. Var það þá ótímabært?
„Nei. Ég held að það sé hægt að
finna lausnir á öllum þessum hlut-
um en það liggja ekki fyrir nein
áform um það núna að færa flug-
völlinn. Alla möguleika þarf að
skoða nákvæmlega og þeirri skoð-
un er einfaldlega ekki lokið. Það
kann að vera að það sé skynsam-
legt að færa völlinn út á Löngu-
sker og vafalaust er hægt að leysa
úr tæknilegum atriðum sem því
viðkoma. Það sama á við hugmynd
um Hólmsheiði eða Keflavík, og
hugsanlegar tengingar með hrað-
brautum eða jafnvel lestarleið-
um. En meðan málið er þannig
vaxið, að möguleikar hafa ekki
verið skoðaðir til hlítar, þá verður
völlurinn í Vatnsmýrinni. Það ligg-
ur í augum uppi.“
Ýmsir forystumenn í íslensku
viðskiptalífi, meðal annars Sigur-
jón Árnason bankastjóri Lands-
bankans, hafa talið skilyrði fyrir
einkavæðingu orkufyrirtækja hér
á landi vera ákjósanleg um þessar
mundir. Finnst þér koma til greina
að einkavæða orkufyrirtækin?
„Þeir hafa sagt það og miða þarf við
stöðuna á markaðnum. Við höfum
svarað því til á móti að orkumark-
aðurinn sé ekki orðinn nógu þrosk-
aður og þau einkenni eru ekki
komin fram í okkar litla samfélagi,
sem bendi til þess að samkeppnis-
aðstæður séu með þeim hætti að
eðlilegt sé að stefna að einkavæð-
ingu. Auk þess höfum við margoft
lagt á það áherslu að eignarhald
þjóðarinnar á auðlindum landsins
sé gríðarlega mikilvægt. Við erum
ennþá á því stigi að rannsaka nýt-
ingarmöguleika, og þess vegna
teljum við mjög óráðlegt að stefna
á einkavæðingu í þessari grein.
Ég bendi á það að þau fyrirtæki
tvö sem eru virk á þessum mark-
aði auk Landsvirkjunar, Orkuveita
Reykjavíkur og Hitaveita Suður-
nesja, eru bæði í samfélagslegri
eigu og eigendur þeirra hafa ekki
í hyggju að einkavæða þau.
Fimmtán prósenta hlutur í Hita-
veitu Suðurnesja var nýlega aug-
lýstur til sölu og tilboð í hann
öllum opin. Gefur það ekki vís-
bendingu um vilja til breytinga á
eignarhaldinu?
„Þá eru 85 prósent eftir, sem er
vitaskuld ráðandi hlutur, en ég tel
söluna ekki gefa vísbendingu um
neitt annað. Ég verð að lýsa mikl-
um efasemdum um að orkumark-
aðurinn verði með þeim hætti að
hægt verði að einkavæða Lands-
virkjun nokkurn tíma. Hins vegar
ber að nefna það að markaðurinn
er öllum opinn, samkvæmt raf-
orkulögum, og því geta nýir aðilar
komið inn á markaðinn, til dæmis
landeigendur eða sveitarfélög.“
Vilji þið halda áfram á þeirri
vegferð að lækka skatta?
„Ég tel okkur hafa verið að endur-
skapa viðskiptaaðstæður hér á
landi með glæsilegum árangri. Það
er mitt mat að það sé nauðsynlegt
að fjalla um fjárfestingaumhverfi
og skattabreytingar samtímis.
Þegar skattar eru lækkaðir þá
er ekki bara verið að auka mögu-
leika fólks á neyslu, heldur einnig
að auka möguleika á fjárfestingu.
Þegar því er haldið fram að ríkis-
stjórnin hafi snarlækkað skatta á
auðugu fólki, þá er ekki þar með
sagt að ríkisstjórnin hafi aukið
neyslu auðugs fólks. Heldur hefur
hún miðlað fjármunum í hagkerf-
inu frá því að fara í gegnum ríkis-
kassann yfir í það að fara beint frá
einstaklingunum til atvinnulífsins
í fjárfestingu og uppbyggingu.
Mikið er talað um að skattleysis-
mörkin hafi staðnað og dregist
aftur úr. Ríkisstjórnin hefur þá
stefnu að endurskoða skattleysis-
mörkin um hver áramót. Stað-
reyndin er sú að þegar skattar eru
lækkaðir, og innheimtulágmark er
fyrir hendi, þá hækka alltaf skatt-
leysismörkin í hvert skipti sem
skatturinn er lækkaður þó margir
hafi viljað taka stærri skref í þeim
efnum. Það liggur ekki beint við að
hækka skattleysismörkin upp fyrir
lágmarkstekjur í þjóðfélaginu. Ef
svo er, þá er ekki verið að jafna
milli þeirra sem eru neðstir. Það
sem hefur verið gert, sem ég tel
skynsamlegast, er að koma til móts
við þennan hóp með öðrum hætti,
með vaxtabótum, barnabótum og
þess háttar aðgerðum. Ríkissjóður
stendur ákaflega vel og skatta-
lækkanir hafa heppnast vel að öllu
leyti. Ég sé ekki tilefni til þess núna
að vera með skattabreytingar, hins
vegar viðurkenni ég það að alþjóð-
leg hagkerfi eru alltaf að verða nán-
ari, og í þeim efnum er farsælast að
fylgjast náið með skattaumhverfi í
kringum okkur og vega og meta
stöðu okkar í því stóra samhengi
hverju sinni.“
Áfram byggt á traustum grunni
Jón Sigurðsson telur
hugmyndafræði Fram-
sóknarflokksins enn
eiga upp á pallborðið hjá
Íslendingum. Í samtali
við Magnús Halldórsson
leggur hann áherslu
á mikilvægi sam-
vinnunnar og áfram-
hald árangurs á öllum
sviðum samfélagsins.