Fréttablaðið - 10.05.2007, Blaðsíða 24

Kosningabaráttan hefur
verið bæði leiðinleg og
klisjukennd, og ferskar
hugmyndir hefur skort,
að mati Sigursteins Más-
sonar, formanns Öryrkja-
bandalags Íslands. „Mér
hefur fundist baráttan
hafa verið í hefðbundn-
um skotgrafarhernaði þó
svo að þetta hafi sennilega
verið málefnalegri kosn-
ingabarátta en ég hef orðið
vitni að áður.“
Sigursteinn segir að vel-
ferðarmálin í víðu sam-
hengi hafi verið áberandi;
umhverfismálin, stóriðju-
málin, og að einhverju leyti efnahagsmálin. Þar hafi
baráttan þó liðið fyrir að umræðan hafi ekki verið
nægilega markviss.
„Mér finnst vanta svolítið skýra hugmyndafræði
hjá stjórnmálaflokkunum um það hvert beri að
stefna með velferðarþjónustuna. Hvernig eigi að
auka gæði heilbrigðisþjónustunnar, hvernig eigi að
veita öryrkjum, fötluðum og öldruðum tækifæri til
virkrar þátttöku í samfélaginu og fleira í þeim dúr,“
segir Sigursteinn.
Hann segist fyrst og fremst sakna umræðu um
heilbrigðismálin út frá hugmyndafræði eða stefnu-
mörkun. Einblínt hafi verið um of á biðlista og mann-
eklu, sem auðvitað séu stórt mál, en séu afsprengi
þess að hér hafi skort stefnu og hugmyndafræði í
þessum málaflokki.
Leiðinleg en
málefnaleg
„Mér finnst ánægjulegt hvað vel-
ferðarmálin hafa verið mikið í um-
ræðunni,“ segir Tinna Gunnlaugs-
dóttir þjóðleikhússtjóri. Hún segir
kosningaumræðuna hafa verið líf-
lega en saknar þess að sviðsljós-
ið hafi ekki verið í meira mæli á
mennta- og menningarmálum. „Ég
sakna meiri umræðu um menning-
ar- og menntamál. Ég hefði viljað
sjá meira hugrekki hjá stjórnmála-
flokkunum hvað varðar að setja
skapandi atvinnuvegi í forgrunn.“
Tinna fagnar því að flokkarn-
ir standi vörð um Þjóðleikhúsið.
„Það er því betur víðtæk sátt um
að halda úti metnaðarfullu Þjóð-
leikhúsi. Stjórnmálaflokkarnir
vilja það allir, og þar er Sjálfstæð-
isflokkurinn ekkert undanskilinn.
Það skiptir miklu máli fyrir sam-
félagið að við höldum úti menn-
ingarstofnunum í hverri grein
lista því án þeirra er hætta á því
að grasrótin hverfi líka.“
Tinna segist skynja að ríkur
vilji sé hjá öllum flokkum að
byggja upp sterkt og traust vel-
ferðarkerfi. „Mér finnst þjóðin
vera að vakna upp við það að við
getum ekki aðeins hugsað um ein-
staklinginn og einkavæðingu held-
ur þarf líka að hugsa um að byggja
upp manneskjulegt samfélag fyrir
alla þegna. Á það jafnt við um
hægri og vinstri flokka.“
Menningarmálin á oddinn
Þeim sem blöskrar ómálefnaleg umræða í kosninga-
baráttunni ættu að taka sig til og kynna sér á eigin for-
sendum stefnu flokkanna, til dæmis með því að kanna
vefsíður þeirra, segir Freyja Haraldsdóttir fyrirles-
ari. Hún segir að kosningabaráttan í ár hafi verið fjöl-
breytt og skemmtileg, ekki sömu gömlu tuggurnar eins
og stundum áður.
„Mér hefur fundist náttúruverndarmálin mest áber-
andi og þær umræður sem urðu í kringum þau. Málefni
fjölskyldunnar hafa mér einnig þótt áberandi, sem og
innflytjendamálin,“ segir Freyja.
Hún segist ekki mikið hafa fylgst með sjónvarpsþátt-
um þar sem fjallað er um komandi kosningar, en segist
líta á það sem skyldu sína í lýðræðisþjóðfélagi að kynna
sér stefnu flokkanna upp á eigin spýtur.
„Það sem ég hef kynnt mér er mjög málefnalegt, en
það sem ég sé útundan mér í sjónvarpi endar oft í því að
verða lítið málefnalegt. Fólk missir sig of mikið út í ein-
hverjar þrætur í staðinn fyrir að ræða það sem flokk-
arnir standa fyrir,“ segir Freyja.
Hún segist sakna umræðna um málefni fatlaðs fólks,
og það sem sé rætt um þann málaflokk sé yfirleitt gert
á röngum forsendum. Ræða þurfi grundvallaratriði
eins og aukna þjónustu við fólk með fötlun og hærri
laun fyrir þá sem veita þjónustuna. Það sé grundvöll-
ur þess að fatlað fólk geti stundað nám og komist út á
vinnumarkaðinn. Einnig hafi skort á umræðu um skóla-
mál; jafnrétti til náms, skóla án aðgreiningar og ein-
staklingsmiðað nám fyrir alla.
Ekki sömu gömlu tuggurnar
Kosningabaráttan hefur
verið þokkalega málefna-
leg, en á sama tíma frem-
ur skrykkjótt og daufleg
fyrir vikið, segir Gunnar
Páll Pálsson, formaður
VR. Í alþjóðlegra samfé-
lagi verði þó stefnumál
flokkanna líkari en oft
áður.
„Það voru nokkur mál
sett á dagskrá, en hafa
sum hver fallið út aftur.
Það var mikið rætt um
velferð og fátæktarmál
í upphafi baráttunnar, en
þau mál hafa ekki orðið ofan á, sérstaklega eftir að
það kom út skýrsla frá Hagstofunni með samanburði
við önnur lönd,“ segir Gunnar Páll.
„Frjálslyndir settu málefni útlendinga á dagskrá,
og fengu mikla umræðu í skamman tíma, án þess að
það hafi náð að verða að meginmáli kosningabarátt-
unnar. Svo stefndu umhverfismálin í að verða aðal-
málið, en eftir kosninguna í Hafnarfirði hafa þau
horfið af borðinu. Mér finnst að það sem eftir standi
á lokametrunum séu atvinnu- og efnahagsmál,“ segir
Gunnar Páll.
Hann segist ekki sakna neins ákveðins málefnis úr
umræðunni, tæpt hafi verið á helstu málunum.
Gunnar Páll segir umræður í fjölmiðlum ef til vill
hafa orðið ómarkvissari en ella fyrir þessar kosning-
ar þar sem sjötta framboðið hafi komið fram. Erfitt
væri að láta raddir allra hljóma jafnt, til dæmis í sjón-
varpssal, án þess að umræðan verði yfirborðskennd.
Skrykkjótt og
daufleg barátta
Málefni eða ímyndarstríð
Sitt sýnist hverjum um það hversu málefnaleg kosningabaráttan hefur verið. Fréttablaðið tók tali fólk úr ýmsum áttum og spurði
hvaða málefni það hefði mest orðið vart við í umræðunni, en ekki síður hvaða málefnis það hefði saknað.