Tíminn - 10.08.1980, Blaðsíða 12

Tíminn - 10.08.1980, Blaðsíða 12
12 Sunnudagur 10. ágúst 1980. Banri við sölu margra sígarettu- tegunda? Reykir þú Prince-sigarettur? Eöa Pall Mall? Sé svo, ráö- leggur nefnd sú, sem fylgist meö tjóni af völdum sigarettu- reykinga á vegum norska rfkis- ins, mönnum aö ganga ekki lengra á þeirri braut. Þessar sigarettutegundir eru meöal þeirra, sem bannaöar veröa innan tveggja ára, ef tillögur nefndarinnarná fram aö ganga. 1 þeim er allt of mikiö af tjöru. Nefndin leggur til, aö nfu siga- rettutegundir veröi bannaöar innan tveggja ára, og aöeins tfu af þrjátfu tegundum sem mest seljast nú, veröi leyfðar eftir sex ár. Tillögumar eru raunar runnar frá alheimsheilsu- ver.ndarráöinu og þær hafa þegar hlotiö samþykki i Finn- landi. Eigendur tóbaksverk. - smiöja og þeir, sem hagnast á tóbaksverslun leggjast auövitaö gegn sllkum rikisafskiptum og bera einkum fyrir sig valfrelsi fólks. En þeir, sem setjá heilsu fólks ofar slikum slagoröum segja: — Samfélögin eru nú oröin svo flókin, aö þaö hlýtur aö vera skylda stjórnarvald- anna aö stuöla aö þvf, aö þegn- amir fyrirgeri ekki heilsu og velferö meö röngum venjum. Enginn leggst gegn þvf, aö vorÖur sé staöinn um, aö skaö- leg efni séu ekki notuö i mat- vöru, en þegar kemur aö tjör- unni i slgarettunum, sem þó er hættulegri flestum efnum, sem notuö hafa veriö i mat, rlsa ævinlega einhverjir upp á aftur- fæturna. Og flestir gera þaö af þvi, aö þeir vilja ekki neita sér um gróöamöguleika, þó að pen- ingarnir fljóti af heilsutjóni annarra. Minni andstaða er þó en áöur gegn þvi, aö sigarettupakkar séu rækilega merktir á stööum, þar sem fólk tekur eftir þvl, og tilgreint, hvaöa efni eru I þeim. Þetta hefur lika veriö gert aö skyldu I mörgum löndum, svo sem Svlþjóö, Þýskalandi, og Bandarikjunum. Reynsla Svia af þessu er sérlega góö. Meðal- tjöruinnnihald hverrar seldrar sigarettu þar i' landi hefur lækkaö úr 21 milligrammi i seytján slöan þetta var tekiö TJALDSALAT Sumar slgarettutegundir, þar á meöal nokkrar mjög algengar, eru öörum hættuiegri sökum þess, hversu mikiö er Iþeim af tjöru. Hægt er að kaupa ýmis konar krydd- blöndur, sem cru sérstaklega ætlaðar til notkunar við glóðarsteikingu. Þetta blandaða krydd er bæði selt þurrt og blandað í olíu, en þá er maturinn penslaður með kryddolíunni fyrir steikingu og á meðan á steikingunni stendur. Matur sem á að glóðarsteikja, er oft lagður í kryddlög (marineraður), en líka má nudda þurru kryddi utan á. Bezt er að salta matinn ekki fyrr en að lokinni steikingu. Hver og einn getur líka búið til krydd- blöndu að vild eftir eigin uppskriftum eða annarra, eða notað það krydd sem notað er við venjulega steikingu. Kryddolíu má einnig búa til í heima- húsum. Bezt er að nota maísolíu og krydda hana með enskri sósu, papriku, hvítlauks- eða lauksalti og svörtum pipar. Þessari grunnkryddun má svo breyta eftir því hvað á að matreiða. TILNOTKUNAR ÁNAUTAKJÖr Bætið rauðvíni, muldum grænum pip- arkornum, tómatkrafti og örlitlum cay- enne- eða chilipipar í grunnblönduna. TIL NOTKUNAR Bætið sítrónusafa eða hvítvínsediki og e.t.v. karrý og fennikel ásamt örlitlum cayennepipar í grunnblönduna. Pylsur og reykt kjöt má pensla með grunnblöndunni eða bæta hana með sinnepi. tómatkrafti og chilisósu. Notið olíuna með varúð í byrjun steik- ingartímans, því of mikil olía getur valdið því að maturinn brenni áður en hann er gegnsteiktur, aftur á móti er gott að pensla oft í lok steikingartímans, til þess að fá kryddbragð og góða skorpu. Við glóðun myndast ekkert soð til sósugerðar. I verzlunum fást fjölmargar gerðir af tilbúnum sósum, sem bæði má nota til að bera með matnum og til að pensla með. Þessar sósur má líka hita á glóðarristinni í íláti sem þolir vel hita- mismun. Slíkar sósurmá einnigbúa til á eftirfar- andi hátt. -3 smátt saxaðir laukar jerusoðnirí2 msk. af ^smjöri eða matarolíu við vægan hita. Þá er 1 dós af niðursoðnum tómötum bætt út i ásamt 1 glasi af rauð- eða hvít- Jvini. 1 smátt saxaðri papriku og 1—2 mörðum hvitlauksrifjum. Soðið við vægan hita í lokuðum potti og kryddað með nokkrum dropum af enskri sósu, rauðri papriku og örlitl- um cayennepipar. ídýfur eru líka mjög góðar. Þetta eru kaldar kryddsósur. sem búa má til þannig. Hrærið saman sýrðum rjóma og ými eða súrmjólk til helminga. Krj'ddið með sítrónusafa. rifnum lauki, salti, pipar og miklu af klipptum kryddjurt- um, (steinselja, dill, graslaukur o.fl.) Þessi sósa hæfir vel með fiski, kálfakjöti og fuglum. PAPRIKUÍDÝFA /i mayonnes, V) kaffirjómi, Vi ýmir og I—2 smátt saxaðar paprikur. Bragð- bætt með vínediki, salti, þurru sinnepi og mildri rauðri papriku, hæfir vel nautakjöti, hamborgurum og fuglum. TOMATÍDÝI-A Blandið til helminga mayonnes og tómatkrafti. Bragðbætið með rauðvins- ediki. salti, rauðri papriku og e.t.v. basilikum. Hæfir vel pylsum, reyktu kjöti og kjúklingum. Annað meðlæti er bezt sem einfaldast. Bakaðar kartöflur, kartöflusalat og margvísleg hrásalöt, bragðast sérlega vel með glóðuðum mat. Þegar farið er í útilegu, er gott að geta undirbúið nestið sem best heima. Þetta er næringarríkt pylsusalat, sem búa má til, áður en lagt eraf stað.og geymist vel til næsta dags í kælitösku eða matar- kælibrúsa. 400—500 g. GOÐApylsa 5—6 soðnar kaldar kartöflur 5—6 sneiðar rauðrófur (sýrðar) 2 harðsoðin egg 1 dl. sneiddar púrrur eða Vi dl. saxaður laukur vinedik vafn matarolía örlítið salt og pipar steinselja (söxuð) Skerið pylsu, kartöflur og .egg í sneiðar og rauðróf *' urnar í ræmur. Hristið sósuna saman í hristiglasi. Blandið öllu saman í plastboxi eða matarkælibrúsa, kælið vel, áður en lok er sett á. Ljúffengt með grófu brauði og smjöri. Berið kaffi, te eða heita súpu með. igÖnÐNAÐARSKM) SAMBANDSINS * J - ——— upp, en þaö segir aftur, aö fólk foröast slgarettur meö mikla tjöru, ef þaö getur fengiö aö vita Auglýsið jr / Tímanum Bílbeltin hafa bjargað ||UMFERDAR

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.