Fréttablaðið - 18.08.2007, Qupperneq 70

„Margt er rætt um fyrirbyggjandi
aðgerðir: menningar- og siðleysi á
opinberum vettvangi hefur um
langan aldur verið þjóðareinkenni
okkar og á sér sýnilega djúpar
rætur í daglegum framgangi. Hert
eftirlit skilar sýnilega (nástaða
því miður) sínu, háar sektir, rétt-
indasvipting og upptaka eigna:
afdrifaríkar opinberar aðgerðir
fyrir brotamenn kunna að reynast
þrautalending dugi almenn upp-
fræðsla og umvöndun ekki. Stjórn-
völd verða að reyna hvort tveggja,
að kosta til látlitlum áróðri og
halda þeim skikk á opinberum
vettvangi að allir borgarar geti
farið óttalaust um byggðir og
sveitir án ama af ruddaskap og án
þess að lifa í stöðugri ógn af hraða-
fíklum.“ Þetta blæbrigðaríka orð-
færi er úr leiðara Fbl. 8. ágúst.
Svona málfar mætti sjást oftar í
íslenskum dagblöðum.
Sr. Jakob Ágúst Hjálmarsson
kemst haglega að orði í viðtali í
Blaðinu 21. júlí: „Það má segja að
síðastliðinn áratug hafi skúta mín
fengið dýpra siglingalag og þar
kom að farið var að vatna yfir
dekkið.“ Það er gaman að sjá
svona myndmál notað. Okkur
Vestfirðingum er eðlilega tamt að
grípa til sjómannamáls.
Verslun sem selur smávörur aug-
lýsir skemmtilega hér í Fbl. 24.
júlí. Þar má sjá lukt með fyrir-
sögninni „Lýs, milda ljós“. Saman-
leggjanlegur kollur (líklega kall-
aður „kjaftastóll“ áður fyrr) fær
umsögnina „Setið á rökstólum“.
Ennfremur: „Það er bjart yfir
þér... ef þú ert með ljósker á enn-
inu.“ Svona smellin tilþrif í orð-
færi auglýsinga eru því miður allt-
of sjaldgæf og gleðja áhugamann
um líflegt málfar.
segir í fyrirsögn í Blaðinu 27. júlí.
So. föndra er ekki áhrifssögn og
menn föndra því hvorki plötur né
jólaskraut. Föndra merkir að
dútla, fást við eitthvað í leik eða af
áhuga.
Því má föndra við vélar, en ekki
föndra vélar. Þetta er sams konar
vitleysa eins og þegar sagt er að
„versla skó“, sem venjulegt mælt
fólk kaupir. Meira að segja í Leifs-
stöð glumdi í eyrum að „farþegar
gætu verslað allan varning“! So.
versla merkir að eiga í viðskipt-
um, gera innkaup, en ekki að
kaupa einstaka hluti. Í áðurnefndri
grein var svo bitið höfuð af
skömminni með því að kalla þess-
ar „föndruðu plötur“ collectors
pieces.
finna fyrir óróanum, – segir í fyr-
irsögn í Mbl. 8. ágúst um við-
skiptafrétt. Ekki vissi ég að yfir-
tökur hefðu svona næmt
tilfinningalíf. Yfirtaka, hvaða
skepna er það? Eins og Halldór
Laxness spurði eitt sinn um annað
fyrirbæri.
Sigurður Gíslason frá Skarðsá
lýsti þannig eigin vísnasmíði:
Þótt ég geri stöku stöku stöku
sinni
lítt ég því að sinni sinni,
sinni bara vinnu minni.
Vilji menn senda mér braghendu
eða góðfúslegar ábendingar: npn@
vortex.is
Upphaf keyrslunnar frá New
Orleans til Austin Texas gaf
áhugaverða mynd af ástandi
suðurríkjanna. Aldagömul glæsileg
plantekruhús báru vott um forna
frægð, hjólhýsahverfi sýndu
núverandi fátækt íbúanna og fjöldi
olíuvinnslustöðva og annarra
stórbrotinna verksmiðja gerði það
að verkum að svæðið er kallað
„chemical corridor“ í daglegu tali.
Löng bílferðin til Austin í miklum
hita og raka gekk framar vonum
þangað til að við keyrðum inn fyrir
borgarmörkin. Á miðri hraðbraut-
inni drap bíllinn á sér og neitaði að
fara lengra. Lítið annað var í
stöðunni en að hringja í AAA, sem
gegnir sambærilegu hlutverki og
FÍB á Íslandi. Um hálftíma seinna
mætti herramaður á dráttarbíl. Í
stað þess að láta draga okkur á
næsta verkstæði ákváðum við að
kaupa af honum gallon af bensíni til
að sjá hvort okkur hefði tekist að klára tankinn. Viti
menn, eftir smá slurk af bensíni, gekk bíllinn sem
aldrei fyrr. Við héldum því á áfangastað (með stoppi á
bensínstöð), hamingjusöm yfir því að vandamálið var
ekki viðameira og skömmustuleg yfir eigin heimsku.
Ef kjánalegir kúrekar á stórum pallbílum er það
fyrsta sem þér dettur í hug þegar þú heyrir Texas
nefnt, þá er ímynd þín ekki langt frá raunveruleikanum.
Austin er þó vin í eyðimörkinni. Borgin er ung,
framsækin og lífleg. Íbúar borgarinnar eru allt frá
rótgrónum hippum, sem hafa verið fjölmennir þar um
langa tíð, til ungra uppa, sem vinna í hátækniiðnaðinum.
Auk þess er mikið af skólafólki og blandan myndar
þægilegt og umburðarlynt andrúmsloft. Líkt og
annars staðar í Texas er bíll þó algerlega nauðsynlegur,
sem gerir lífið eilítið þreytandi.
Landamærabærinn Del Rio var næsta stopp.
Keyrslan frá Austin var með eindæmum falleg,
gegnum gróðursælan hluta Texas. Frá Del Rio tók
ferðahópurinn leigubíl til Mexíkó. Einkar auðvelt var
að komast yfir landamærin, enginn þurfti að sýna
vegabréf eða svo mikið sem yrða á landamæravörðinn.
Lifnaðarhættir breyttust ansi mikið þegar til Mexíkó
var komið. Byggðin var mun þéttari og fleira fólk á
götum úti. Áhrif frá nágrönnunum í norðri má sjá á
hverju götuhorni. Önnur hver verslun selur
minjagripi, bandarískir unglingar hlaupa um eins og
kálfar að vori því áfengisaldurinn er lægri og flestir
matsölustaðir elda „tex mex“ mat
til að geðjast Kananum. Okkur
tókst þó að spyrjast fyrir um og
finna veitingastað sem heimamenn
sóttu. Maturinn, sem var á borð
borinn, bragðaðist allt öðruvísi en
allur sá mexíkóski matur, sem ég
hef á ævinni borðað. Þegar kvölda
tók, héldum við aftur til lands hinna
frjálsu og hugrökku. Að komast
yfir landamærin var þó miklum
mun erfiðara í þetta skiptið. Allur
ferðahópurinn þurfti að bíða í um
klukkustund í yfirheyrsluherbergi
með „most wanted“ myndum af
Osama bin Laden og öðrum
glæpamönnum á veggjum. Þegar
búið var að skoða okkur í krók og
kring var öllum hleypt inn í
Bandaríkin.
Frá Del Rio lá leiðin norður til
Santa Fe í Nýju-Mexíkó með stoppi
í Roswell. Landslagið einkenndist
nú af eyðimörk. Kaktusar hér og þar
ásamt einstaka runna, annars einungis sandur og
auðn. Annar hver bær sem við keyrðum í gegnum var
hálfyfirgefinn, tómt verslunarhúsnæði og þau hús,
sem enn var búið í, voru ansi hrörleg. Heiðblár
himinninn var einstaklega fallegur og skjannahvít
ský virtust snerta jörðina við sjóndeildarhringinn.
Þegar skyggja tók vorum við stoppuð af lögreglunni.
Ég sat undir stýri og þurfti því að sýna fram á að ég
væri ekki undir áhrifum áfengis. Mér gekk ágætlega
að ganga á beinni línu og svara spurningum
lögregluþjónsins, við fengum því að halda förinni
áfram.
Santa Fe stendur fyllilega undir nafninu „bad art
capital of the world“; önnur hver búð selur
ósmekklegan nýaldarvarning. Ferðahópurinn hélt
því í skoðunarferð út frá borginni í átt að
indíánabyggðum. Í Taos, sem er í um klukkutíma
keyrslu frá Santa Fe, hafa indíánar búið í yfir þúsund
ár. Í dag er hægt að skoða stóran hluta þorps þeirra og
fræðast um lifnaðarhætti. Húsin eru byggð með
„adobe“, sem einkennir byggingarstílinn í allri Nýju-
Mexíkó enn þann dag í dag. Áhugavert var að sjá
hvernig ættbálkurinn blandar saman kristni og
fornum trúarbrögðum indíána. Í aðalkirkju bæjarins
var altarismyndin af Maríu mey undir stórri sól, með
kornplöntu í hendi, en ekki Jesú eins og venja er.
Nú liggur leið okkar eftir „Route 66“ til Arizona,
Utah og Nevada.
Lausn krossgátunnar er birt að viku liðinni á vefnum, www.this.is/krossgatur
Þú sendir SMS skeytið JA LAUSN LAUSNARORÐIÐ
á númerið 1900!
Dæmi hvernig SMS gæti litið út ef svarið er Jón.
Þá sendir þú SMS-ið JA LAUSN JON.
Dregið úr réttum svörum n.k.
fimmtudag kl. 12. - 99 kr. smsið