Fréttablaðið - 04.02.2008, Qupperneq 12

12 4. febrúar 2008 MÁNUDAGUR
RV
U
N
IQ
U
E
02
08
01
Rekstrarvörur
- vinna með þér
Réttarhálsi 2 • 110 Reykjavík
Sími: 520 6666 • Fax: 520 6665
sala@rv.is • www.rv.is
Hreinar hendur
- örugg samskipti
Á tilboðií febrúar 2008DAX Handspritt, krem og sápur
DAX Sótthreinsiservíettur 20 stk. 393 kr.
DAX Hand & húðkrem 600 ml með dælu 496 kr.
DAX Handáburður 250 ml 259 kr.
BANDARÍKIN, AP Dæmum fer nú fjölgandi um að
háttsettir erindrekar Bandaríkjastjórnar leyfi
sér að víkja í ræðu og riti frá yfirlýstri stefnu
ríkisstjórnar George W. Bush forseta, nú þegar
hillir undir að hún fari frá völdum. Það mæðir
mest á Condoleezzu Rice utanríkisráðherra að
bregðast við þessu, en hún virðist eiga í æ meiri
erfiðleikum með að halda aga á sínu liði.
Þannig urðu hún og talsmenn utanríkisráðu-
neytisins að leiðrétta, þvo hendur sínar af eða
reyna með öðrum hætti að koma með skýringar á
ummælum og athöfnum þriggja háttsettra erind-
reka á síðustu dögum um viðkvæm alþjóðamál
sem snerta Norður-Kóreu, Íran og Keníu.
Fyrst leyfði sér Jay Lefkowitz, sérlegur sendi-
erindreki Bandaríkjastjórnar í mannréttinda-
málum gagnvart Norður-Kóreu, að segja í ræðu
þann 17. janúar í hægrisinnuðu hugveitunni
American Enterprise Institute í Washington að
sex-velda-viðræðurnar svonefndu um kjarn-
orkumál Norður-Kóreu væru einskis nýtar.
Þá vanvirti Zalmay Khalilzad, sendiherra
Bandaríkjanna hjá Sameinuðu þjóðunum, þá
rótgrónu stefnu Bandaríkjastjórnar að láta
engan erindreka sinn sjást opinberlega með full-
trúa klerkastjórnarinnar í Íran, er hann kom
fram með íranska utanríkisráðherranum á fundi
í Sviss. Einnig leyfði aðalerindreki Bandaríkja-
stjórnar gagnvart Afríku sér að nota hið pólitískt
hlaðna hugtak „þjóðernishreinsun“ til að lýsa
ofbeldinu sem átt hefur sér stað í Keníu eftir for-
setakosningar þar.
Þessi frávik koma sér illa fyrir Bush-stjórn-
ina, sem hefur lagt mikið upp úr því að erindrek-
ar hennar tali einu máli.
- aa
Erindrekar Bandaríkjastjórnar víkja frá opinberri stefnu í yfirlýsingum:
Agavandamál í erindrekaliði Bush
UTANRÍKISRÁÐHERRANN Condoleezza Rice á erfitt
með að halda aga á liði sínu er hillir undir að stjórnin
fari frá völdum. FRÉTTABLAÐIÐ/AP
BANDARÍKIN, AP Wisconsin-búinn
Frank Oresnik er í þann mund að
ná sögulegum áfanga þar sem
hann hefur brátt ekið pallbílnum
sínum, af Chevrolet Silverado-
gerð, milljón mílur eða 1.600
þúsund kílómetra.
Oresnik fór í vikunni með
bílinn, sem er af árgerðinni 1991
og hefur verið í hans eigu síðan
árið 1996, í síðustu smurþjónust-
una áður en milljón-mílu-markinu
verður náð. Hann segist þá munu
leggja bílnum.
Oresnik þakkar reglulegu
viðhaldi og drjúgum skammti af
heppni að bíllinn hafi enst svona
lengi. - aa
Metgóð ending bíls:
Pallbíl ekið
milljón mílur
FISKSALABÍLL Chverolet Silverado-
pallbíll. Oresnik hefur notað sinn til að
keyra út fiskmeti.
MENNTAMÁL Reiknað er með að fyrstu tillögur
um breytingu á reiknilíkani sem beitt er til að
deila fé niður á framhaldsskóla landsins líti
dagsins ljós í vor. Unnið er að reglubundinni
endurskoðun á líkaninu í menntamálaráðuneyt-
inu.
Hjalti Jón Sveinsson, skólameistari Verk-
menntaskólans á Akureyri, er einn þeirra sem
hafa gagnrýnt kerfið. Þar er greitt fyrir hverja
einingu sem nemendur taka lokapróf í, en
ekkert er greitt taki nemandinn ekki próf.
Ekki er hægt að koma alveg í veg fyrir
brottfall nemenda, segir Hjalti. Hann vonast til
þess að við endurskoðun kerfisins verði fallist
á þá tillögu skólameistara að miðað verði við
fjölda nemenda á miðri önn, ekki fjölda þeirra
sem skili sér í próf.
Skólarnir skipuleggja starfið miðað við
fjölda nemenda sem skrá sig í nám, og með því
að taka fjöldann um miðja önn má fara
sanngjarnan meðalveg, segir Hjalti.
Gert er ráð fyrir brottfalli nemenda í
reiknilíkaninu, segir Gísli Þór Magnússon,
skrifstofustjóri hjá menntamálaráðuneytinu.
Hann tekur sem dæmi hóp með 25 nemendum
þar sem sex hætta námi á miðri önn. Það fé
sem skólinn fái fyrir þá nítján sem eftir eru
eigi að duga fyrir kennslu fyrir alla 25
nemendurna.
Reiknilíkanið varð til á árunum 1996 og 1997.
Gísli segir að mikil umræða hafi verið uppi um
hvernig líkanið ætti að vera. Niðurstaðan hafi
verið að búa til hvata fyrir skóla til að draga úr
brottfalli nemenda.
Að auki segir Gísli að gert sé ráð fyrir því að
brottfall sé mismikið eftir því hvort um
bóknám eða verknám sé að ræða, enda
brottfallið meira í verknáminu.
Sú upphæð sem ríkisvaldið leggur til
framhaldsskóla byggir á áætluðum fjölda
nemenda í skólanum við gerð fjárlaga. Við
uppgjör fer svo fram tilfærsla á fé milli skóla
eftir því hvort nemendur voru fleiri eða færri
en áætlun gerði ráð fyrir.
Þegar talið er í lok hverrar annar eru
peningar færðir frá þeim skólum sem voru
með færri nemendur en áætlað var til þeirra
sem voru með fleiri nemendur.
Vegna þessa hefur það bein áhrif á framlög til
annarra skóla þegar skólameistarar ýkja fjölda
nemenda sem tekið hafa próf. Eins og Frétta-
blaðið upplýsti nýverið voru tveir skólameistar-
ar áminntir og þrír til viðbótar fengu tiltal fyrir
að oftelja nemendur. brjann@frettabladid.is
Tillögur að breyttu kerfi
Skólameistarar hafa gagnrýnt reiknilíkan sem liggur til grundvallar greiðslum frá ríkinu til framhalds-
skóla. Endurskoðun á kerfinu er að hefjast. Aðeins er greitt fyrir nemendur sem skila sér í próf.
GENGIÐ TIL PRÓFS Framhaldsskólar fá aðeins greitt fyrir þá nemendur sem þreyta lokapróf, þó að gert sé ráð fyrir
ákveðnu brottfalli í reiknilíkani menntamálaráðuneytisins. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
VÍKINGASIÐUR Jarlinn veifaði öxi
meðan víkingar hans marseruðu fram-
hjá langskipi hans með logandi kyndla
í hendi. Er þetta hluti af árlegri hátíð
sem fram fer á Hjaltlandseyjum þar
sem norræn arfleifð er haldin í heiðri.
NORDICPHOTOS/AFP
Tvö slys á vélsleðakeppni
Lögreglan á Selfossi fékk tvær til-
kynningar um vélsleðaslys í fyrradag.
Slysin höfðu orðið á vélsleðakeppni
nærri Litlu kaffistofunni. Bæði slysin
reyndust minniháttar.
LÖGREGLUFRÉTTIR
VIÐSKIPTI Íslenska bankakerfið
stendur tæpt. Í umfjöllun breska
dagblaðsins Telegraph í gær, sem
ber yfirskriftina „Er Ísland á
niðurleið?“, segir að þeir íslensku
fjárfestar sem hafa sankað að sér
eignum í Bretlandi síðustu ár gætu
átt von á harðri lendingu.
Sjöfalt líklegra sé að Kaupþing,
stærsti íslenski bankinn, lendi í
greiðsluvandræðum en dæmi-
gerður evrópskur banki. Matsfyrir-
tækið Moody‘s hafi nýlega tekið
íslenska bankageirann til skoðunar
vegna hugsanlegrar lækkunar á
lánshæfismati. Eins hafi mats-
fyrirtækið Standard & Poor‘s varað
við erfiðleikum hjá Kaupþingi,
Glitni og Landsbankanum.
Hættan á kreppu sé ekki síst
vegna þess hve mikið íslensk fyrir-
tæki eiga hvert í öðru, segir í grein-
inni. Lítið þurfi til að koma af stað
keðjuverkun sem leggi allt fjár-
málakerfið á hliðina. Eins sé það að
nokkru leyti á huldu hvaðan auður
íslenskra athafnamanna hafi komið
í upphafi.
Telegraph vitnar einnig í skýrslu
ráðgjafafyrirtækisins Markit síðan
í síðustu viku. Þar segir að íslenska
bankakerfið sé klassískt dæmi um
annað tveggja: djarfan metnað eða
hömluleysi, allt eftir því hvernig
viðhorf viðkomandi til áhættu sé.
Lánamarkaðir hafi hallast að hinu
síðarnefnda undanfarna mánuði.
Sem dæmi um þann gífurlega
vöxt sem orðið hefur í íslenska
fjármálaheiminum undanfarin ár
nefnir Telegraph hið risastóra
samansafn einkaþotna á Reykja-
víkurflugvelli. Þær noti hin nýja
ráðandi yfirstétt auðmanna til að
þeytast heimshornanna á milli, á
kostnað svefnfriðar þeirra íbúa
sem séu svo óheppnir að eiga
heima nálægt flugvellinum. - sþs
Varað við yfirvofandi hruni á íslenskum fjármálamarkaði í dagblaðinu Telegraph:
Íslenskir bankar á brauðfótum
EINKAÞOTUR Í
greininni segir
að í Reykjavík
megi finna eitt
stærsta saman-
safn einkaþotna
í heiminum. Þær
noti hin nýja yfir-
stétt auðmanna
til að ferðast
um heiminn á
meðan almúginn
liggur andvaka.