Tíminn - 16.11.1982, Blaðsíða 6

MUÐJUDAGUR 16. NÓVEMBER 1982
■ Tómas Árnason viðskiptaráð-
herra mælti á miðvikudag fyrir
frumvarpi um neyðarbirgðir af olíu.
Frumvarpið felur í sér að íslendingar
uppfylli skilyrði til að gerast aðilar
að Alþjóðaorkustofnuninni, sem er
fyrst og fremst það að ávallt skuli
vera til í landinu birgðir sem full-
nægja þörf í að minnsta kosti 90
daga. Alþjóðaorkustofnunin tengist
Efnahags-og framfarastofnuninni.
Það kom fram í framsögu Tómasar
að olíuverð mundi hækka sem svarar
1.6% vegna birgðahaldsins. Hins
vegar eykur það öryggi að vera aðili
að Alþjóðaorkustofnuninni, því að-
ildarríkin eru skuldbundin til að
hlaupa undir bagga hvert með öðru
ef að kreppir. Er um að ræða
nokkurs konar sameinginlega birgða-
söfnun á olíu.
Deilt um aðild að
Alþjóðaorkustofnuninni
Viðskiptaráðherra rakti sveiflur á
olíumarkaði undanfarin áratug,
verðhækkanir og misræmis milli
framboðs og eftirspurnar og hvernig
Islendingum hefði reitt af í þeim
sviftingum. Hann lagði áherslu á að
íslendingar gerðu ýmsa fyrirvara um
aðild að Alþjóðaorkustofnuninni um
aðlögunartíma og sjálfsákvörðunar-
rétt um nýtingu eigin orkulinda o.fl.
Birgir Isleifur Gunnarsson tjáði
sig fylgjandi frumvarpinu og mundi
það auka mjög öryggi okkar varðandi
orku að gerast aðilar að Alþjóðaorku-
stofnuninni.
Flokksbróðir Birgis Isleifs, Albert
Guðmundsson var á allt öðru máli og
taldi hag fslendinga betur komið
utan aðildar að stofnúninni og sagðist
sjá margar hættur í þessu og varaði
við samþykkt frumvarpsins.
Guðrún Helgadóttir sagði
Alþjóðaorkustofnunina forréttinda-
klúbb ríkra ríkja og taldi að íslend-
ingar ættu ekkert erindi í hann.
Magnús H. Magnússon sagði frum-
varpið í einu og öllu vera í samræmi
við þingsályktunartillögu sem Alþýðu-
flokkurinn lagði fram 1981, og væru
þingmenn flokksins meðmæltir frum-
varpinu.
Guðmundur J. Guðmunsson gerði
Rotterdammarkaðinn að umræðu-
efni og sagðist aldrei skilja hvernig
á því stæði að íslendingar keyptu
ávallt olíu þegar verðið væri hvað
hæst á þeim markaði en lækkunar
virtist aldrei gæta í olíuverði hérlend-
is.
Ámi Gunnarsson minnti á tillögu
sem hann hafi margflutt um fækkun
olíufélaga í landinu og mætti áreiðan-
lega spara mikinn kostnað með því
að fækka dreifingarkerfum úr þrem-
ur í tvö eða jafnvel eitt.
Tómas Árnason sagði það mikinn
misskilning að olía væri aðeins keypt
þegar verðið væri hátt. Á þessu væri
allur gangur á óstöðugum markaði.
Hann sagði það matsatriði á hvaða
hátt þjóðin ætti að haga birgðasöfnun
á olíu, en væri það rétt mat hjá t.d.
Svíum og Dönum að gera þetta með
því að gerast aðilar að Alþjóða
orkustofnuninni, því skyldi það ekki
vera góð leið fyrir okkur líka.
Mergurinn málsins er sá, sagði
viðskiptaráðherra, að með þessu
frumvarpi erum við að auka öryggi
okkar, en Alþjóðaorkustofnunin
verður að fallast á þá fyrirvara sem
við setjum ef við gerumst aðilar.
„Banriad börnum”
miðist við fæðingarár,
en ekki af mælisdag
■ Níels Á. Lund og Páll Pétursson
hafa lagt fram frumvarp um breyting-
ar á lögum um vernd barna og
ungmenna. Þar er kveðið svo á um
að ungmenni verði skilgreind þannig
í lögum að þar sé átt við fólk innan
við 16 ára aldur, en unglingar eru
16-18 ára.
Pá er lagt til að þegar börnum er
bannaður aðgangur að opinberum
skemmtunum, svo sem kvikmynda-
sýningum skuli miða aldur við fæð-
ingaár en ekki fæðingardag, á þann
hátt að ungmennum fæddum á sama
ári verðiekki mismunað hvað varðar
aðgang að opinberum skemmtunum.
I greinargerð um þetta atriði segir:
Hér er lagt til að lögum nr 53/1966,
um vernd bama og ungmenna, verði
breytt á þann hátt, að ungmennum
fæddum á sama ári verði ekki
mismunað hvað varðar aðgang að
opinberum skemmtunum.
Frá því að lögin vom samþykkt á
Alþingi 1966 hefur aðgangur að
opinberum skemmtunum verið mið-
aðúr við fæðingardag viðkomandi,
en ekki fæðingarár svo sem nú er lagt
til að gert verði. Þessi viðmiðun er
ákaflega ranglát og erfið í
framkvæmd, auk þess sem hún hefur
kallað á tilraunir til að komast inn á
þessar skemmtanir á ólöglegan hátt.
Rétt er að benda á eftirfarandi:
a) Löggjafinn gerir ráð fyrir því,
m.a. í lögum nr. 63/1974, grunn-
skólalögum, að þessir unglingar
eigi sama rétt og sömu skyldur, og
er skólanum skylt að leggja fyrir á
sama námsefni hvort sem viðkom-
andi er fæddur fyrst í janúar eða
síðast í desember. Þar af leiðir að
lögin hljóta að gera ráð fyrir að
þeir hafi líkan þroska, bæði and-
legan og líkamlegan.
b) Af þessu leiðir m.a. að unglingarn-
ir hafa í flestum tilvikum valið sér
félaga innan síns bekkjar eða hóps
án tillits til þess, hvenær ársins
þeir eru fæddir, og með því að
miða við fæðingardag þegar um
skemmtanir ræðir er verið að
sundra félagshóp sem ekki er
æskilegt.
c) Þessi aðskilnaður er mjög óæski-
legur og geta afleiðingar hans
verið ófyrirsjáanlegar, og dæmi
eru um að þeir unglingar, sem
fyrir utan eru og hafa verið skildir
frá hópnum, leiðist til óreglu og
séu verr á sig komnir en þeir sem
komast inn. Þessi sundrun félags-
hópa er því mjög varhugaverð og
hlýtur að skapa fleiri vandamál en
hún leysir.
d) Mjög erfitt er fyrir forráðamenn
skemmtana að framfylgja núgild-
andi reglum þar sem ásókn jafn-
aldra er mikil í að sækja skemmt-
anir saman, og hefur þetta mis-
ræmi á aldursgreiningu orðið þess
valdandi, að unglingar hafa reynt
að komast inn á skemmtanir á
ólöglegan hátt, m.a. með fölsun á
nafnskírteinum. Af þessu hefur
það svo leitt, að á mörgum stöðum
hefur í reynd verið farið eftir
fæðingarári en ekki fæðingardegi
þegar aldur er metinn.
Rækjubátar við Húnaflóa:
HÆTTfl ROÐRUM UM
NÆSTU MÁNAÐAMÓT
— verði verðákvörðun á rækju ekki leiðrétt
■ „Samstaða hefur orðið um að stöðva
rækjubáta við Húnaflóa 1. desember
n.k. fáum við ekki leiðréttingu okkar
mála í verðlagsráði við næstu verðá-
kvörðun“, segir í samþykkt fjölmenns
fundar útgerðar- og sjómanna við Húna-
flóa sem haldinn var nýlega. Mótmælti
fundurinn harðlega þeirri aðför sem
gerð hefur verið að kjörum útgerðar og
sjómanna með tveim síðustu verðákvörð-
unum á rækju.
„Einnig mótmælum við harðlega
ábyrgðarlausum fréttaflutningi útvarps
á útreikningum launa einstakra rækju-
sjómanna. Fundurinn bendir á að gengi
íslensku krónunnar hefur íallið um
32,6% gagnvart gjaldmiðlum 18 helstu
viðskiptalanda okkar á tímabilinu 28.
maí til 15. október s.l. Á sama tíma
hefur rækjuverð aðeins hækkað um
16%.
Jafnframt dregur fundurinn í efa að
gögn þau er verðlagsráð leggur til
grundvallar rækjuverði séu raunhæf.
Svo og mótmælir fundurinn þeim flokk-
unarreglum sem í gildi eru við verðá-
kvörðun. Að fenginni reynslu efumst við
um hæfni fulltrúa seljenda í verðlagsráði
til ákvörðunar um rækjuverð og teljum
að það ráði önnur sjónarmið en hags-
muni útgerðarmanna og sjómanna.“
Fundurinn lýsti jafnframt yfir fullri
samstöðu við aðgerðir rækjusjómanna
við ísafjarðardjúp.
-HEI
■ Út er komin hljómplatan Morgundagurinn með lögum úr samnefndri kvikinynd
sem frumsýnd verður eftir 2-3 vikur. Platan sem er 45 snúninga inniheldur 4 lög, öil
eftir Stefán Hjörleifsson sem einnig annaðist útsetningar með Jóni Ólafssyni
hljómborðsleikara. Flytjendur auk þeirra eru: Petrea Óskarsdóttir, Hafsteinn
Valgarðsson og Smári Eiriksson. Takkamaður var Rafn Sigurbjörnsson sem auk þess
stjórnaði upptöku í slagtogi við Stefán Hjörleifsson. Platan var þrykkt á plast í AJfa.
Útgefandi er Hljómplötuútgáfa Fátækra Námsmanna. Dreifingu annast Fálkinn.
Úlfljótur, tímarit laganema:
Gefur út einkamálalög-
in með greinargerðum
■ Úlfljótur, tímarit laganema, hefur
nýlega gefið út sérprentun af lögum um
meðferð einkamála í héraði nr. 85/1936
með síðari breytingum og safn greinar-
gerða við þau lög. Er þar um að ræða
greinargerðir við eftirtalin breytingalög:
Lög nr. 52/1937, 32/1948, 100/1950,
33/1963, 7/1965, 59/1975, 14/1976, 80/
1976 og 28/1981.
Bókinni er fyrst og fremst ætlað að
■ „Norðurlandaráð lesbía og homma,
NRH, fordæmir að Ríkisútvarpið, sem
er ríkisstofnun með einkarétt á sínu
starfssviði, skuli taka þá afstöðu að
minnihlutahópur lesbía og homma brjóti
í bága við almennan smekk og velsæmi,"
segir í ályktun sem ársfundur NRH, sem
haldinn var í Oslo fyrir skömmu hefur
sent ríkisstjórn íslands og Alþingi.
-Ennfremur segir í ályktuninni, að
Samtökunum 78, félagi lesbía og homma
á íslandi, hafi margsinnis verið neitað
um réttinn til að auglýsa í útvarpi til þess
að bjóða lesbíum og hommum til opinna
funda. „Þessi breytni Ríkisútvarpsins
brýtur í bága við samþykkt Sameinuðu
þjóðanna um félagsleg og pólitísk rétt-
indi manna," segir í ályktuninni.
Á fundinum í Osló var meðal annars
rætt um slæmar aðstæður lesbía og
koma laganemum og lögfræðingum að
gangi við nám og störf. Umsjón með
útgáfunni höfðu Jón Finnbjörnsson
stud.jur. og Jón Höskuldsson stud. jur.
Lög um meðferð einkamála í héraði
og safn greinargerða er seld í Lögbergi,
húsi lagadeildar Háskóla íslands og
Bóksölu stúdenta v/Hringbraut. Hún er
139 blaðsíður að stærð og er unnin ■
Ríkisprentsmiðjunni Gútenberg.
homma á íslandi. Kom fram að löggjöf
og önnur mikilvæg atriði hafa ekki
breyst til batnaðar á liðnu ári.
„Lágmarksaldur aðila að kynmökum
á íslandi er 16 þegar þeir eru af
gagnstæðu kyni, en 18 ár séu þeir af
sama kyni. Við krefjumst þess að á
íslandi verði ein aldurstakmörk látin
gilda, og vísum í því sambandi til
ályktunar Evrópuráðsins nr. 924 1.
október 1981, um afnám misréttis gagn-
vart lesbíum og hommum, en þar skorar
ráðið á aðildarlöndin að láta ein aldurs-
mörk gilda í þessu efni,“ segir í
ályktuninni.
í frétt frá Samtökunum 78 kemur fram
að næsti ársfundur Norðurlandaráðs
lesbía og homma verður haldin í
Reykjavík dagana 17. til 19. júní 1983.
-Sjó.
Athugasemd
í fyrirsögn fréttar af loðdýraræktinni,
sem birtist hér í blaðinui fyrir helgina
gætir mikils misskilnings.
Þar er sagt að margir refabændur séu
nú Ula staddir og að skinn lækki um allt
að 50%. Hvorttveggja er rangt enda
kemur ekkert slíkt fram í því sem haft
er eftir Sigurjóni Bláfeld loðdýraráðu-
naut.
’Þarna hefur höfundur fyrirsagna
greinilega ekki Iesið það sem í fréttinni
stendur nægilega vel eða misskilið málið
herfilega.
Flokkun dýranna er til þess gerð að
velja bestu dýrin til ásetninga, alveg eins
og tíðkast við allar búfjárkynbætur.
Sigurjón bendir réttilega á hve mikilvægt
það er að eftir þeim dómum sé farið og
að ef slakað er á í úrvalinu hrakar
stofninum og skinnin verða verðminni.
Þá bendir hann einnig á það hve
mikilvægt er að skinnin séu vel verkuð
og vel með farin á allan hátt.
Umræddri flokkun með tilliti til vals
á ásetningsdýrum er nú um það bil lokið
og kemur í ljós að víðast hefur náðst
viðunandi árangur í ræktuninni á þessu
ári og eldið tekist fremur vel. Þessi
árangur hefur náðst þrátt fyrir það að
talið er að í nokkrum tilfellum hafa á
síðasta ári verið sett á dýr sem ekki náðu
flokkun.
Þá hefur nú verið kannað hve margir
bændur eru nú þessar vikur tilbúnir að
hefja refarækt og hve mörg dýr þeir
hyggjast kaupa og bendir sú könnun til
þess að standast muni á fjöldi þeirra dýra
sem dæmd hafa verið hæf til ásetnings
og áform manna um lífdýrakaup og
ásetning á eigin búum.
Um skinnaverð nú á þessum vetri er
ekkert vitað með vissu en, spáð hefur
verið einhverri lækkun á refaskinnum,
en alls engu verðhruni. Ekkert er til í
þeirri fullyrðingu í fyrirsögninni að
margir refabændur séu nú illa staddir.
Þetta óska ég, að komi fram vegna
þess að fjölmargir hafa komið að máli
við mig og virst flemstri slegnir yfir
„fréttinni".
Jónas Jónsson
Athugasemd fréttastjóra:
■ í umræddri frétt kemur eftirfarandi
fram: Nú í haust mun einhver hópur
refabænda súpa seyðið af því bráðlæti
sínu við að koma sér upp eða fjölga í
sínum refabúum, með því að setja á í
fyrra til undaneldis óflokkuð og jafnvel
léleg dýr, „og fá því að sjálfsögðu léleg
dýr undan þeim aftur nú í haust, sem
kemur niður á skinnaflokkuninni og
skinnaverðinu, svo munað getur jafnvel
50% á verði. „Þessum staðhæfingum
sem í fréttinni koma fram er ómótmælt.
Fyrirsögnin er á þeim byggð og stendur
því óhögguð. Hvort menn vilja lesa
eitthvað annað úr henni, sem hvorki er
í samræmi við hana né efni fréttarinnar,
eiga þeir alfarið við sjálfa sig.
Samtökunum 78 meinað
að auglýsa í útvarpi