Fréttablaðið - 31.01.2009, Qupperneq 62

6 Fjölskyldan
samvera
leikum og lesum ...
FJÖLSKYLDULÍF
Rólegheit Í samfélagi hraða og spennu
er stress algengur fylgifiskur. Í nýútkominni
bók frá Sölku, 1001 leið til að slaka á, eru
gefin góð ráð til þess að slaka á og forðast
streitu hvort sem er á vinnustað eða heimavið.
Ýmis ráð í henni henta vel fyrir fjölskyldufólk,
til dæmis hvað snertir samveru með börnum.
Nokkur góð ráð til að gera fjölskyldulífið
betra:
• Sameiginlegt borðhald. Mikilvægur
vettvangur til að spjalla um atburði dagsins.
• Notaleg samvera. Til dæmis að
horfa á fallegar fjölskyldumyndir.
• Bregðið á leik. Fíflaskapur eru
nauðsynlegur öðru hvoru
• Faðmlög og knús. Hafa sefandi áhrifa á börn og draga úr
árásargirni.
• Ættartré. Teiknaðu ættartré með börnunum þannig að þau
átti sig betur á fjölskyldutengslum.
Fyrir utan þessi ráð og fleiri er snúa að fjölskyldulífi eru ýmis
góð ráð til streitulosunar gefin í bókinni, alls 1001 eins og
titillinn ber með sér.
Þetta er sá sem ég var að leita að,“ sagði David Crowe við son sinn Taylor daginn sem hinn síðarnefndi útskrifað-
ist úr hinum virta listaháskóla Cal-
Arts.
Lífshlaup sonarins er all óvenju-
legt en hann var fullkomlega heil-
brigður til þriggja ára aldurs. Þá
hvarf hann inn í heim einhverf-
unnar og það gerðist svo hratt að
einu ári síðar talaði hann ekkert,
var haldinn mikilli snertifælni og
kvaldist mikið. Þegar hann var
rúmlega fjögurra og hálfs árs
gamall fengu foreldrarnir þann
úrskurð að Taylor myndi ekki ná
sér, rétt eins væri hægt að setja
hann á stofnun strax.
En því fór fjarri að þeir gæfust
upp, og sú barátta skilaði heldur
betur árangri, Taylor hefur ekki
bara náð að ljúka háskólanámi í
teiknimyndagerð. Hann ferðast
vítt og breitt um Bandaríkin og
segir frá lífi með einhverfu. „Ég
þekkti Taylor áður en hann veikt-
ist og þess vegna tók ég svona til
orða daginn sem hann útskrifaðist,
þarna var hann strákurinn sem ég
vissi að byggi innra með honum,“
segir David.
Skólaganga Taylors var með
þeim hætti að hann var að hluta
til í venjulegum skóla og bekk og
að hluta fékk hann kennslu við sitt
hæfi, hann var í málörvun þang-
að til hann var tvítugur og endur-
hæfingu. Faðir hans segist alltaf
hafa lagt á það áherslu að Taylor
umgengist venjuleg börn.
„Ég á marga vini,“ segir Taylor
blaðamanni. „Ég á ekki kærustu
en ég á margar vinkonur.“ Faðir
hans er stoltur af því að Tayl-
or geti tekið svona til orða: „Ein-
hverfir eiga mjög erfitt með að
tengjast öðrum, en við lögðum
alltaf áherslu á að hann kynntist
jafnöldrum sínum og árangurinn
er góður.“
Taylor hefur mikla teiknihæfi-
leika, hann sýnir blaðamanni blokk
og meðal annars mynd af karakt-
er í væntanlegri barnabók hans
og vinkonu hans Leuh Ulrich sem
fjallar um vináttu einhverfs barns
og venjulegs. Hann hefur lært að
lifa með einhverfu og sigrast á
henni að miklu leyti. Hún fylgir
honum samt að hluta til: „Ég er
með mjög gott lyktarskyn, lyktin
af vatninu hér er mjög vond,“ segir
hann.
Týndi sonur-
inn sneri aftur
Heimilishaldið hjá David Crowe gjörbreyttist þegar
sonur hans Taylor hvarf inn í heim einhverfunnar við
þriggja ára aldur, en hann hafði verið heilbrigður fram
að því. Feðgarnir heimsóttu Ísland á dögunum.
Taylor og David Crowe Sá fyrrnefndi er 27 ára gamall í dag og hefur sigrast
á einhverfunni að miklu leyti, hann hefur farið víða til að ræða um líf með
einhverfu. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA.
Þjóðminjasafnið Beinagrindur og bardagamenn heilla börn
og því er óhætt að mæla með skoðunarferð um Þjóðminjasafnið
fyrir börn á öllum aldri. Af ýmsu er að taka sem heillar krakka,
gömul vopn til dæmis. Á morgun klukkan tvö er boðið upp á
barnaleiðsögn í Þjóðminjasafni Íslands þar sem meðal annars verður skoðað 800 ára
gamall skór, dularfullur álfapottur, gömul hurð með fallegum myndum, beinagrindur,
hringabrynja og galdramunir. Meðan börnin skoða grunnsýninguna geta hinir
fullorðnu tekið þátt í leiðsögn fyrir fullorðna um safnið. Kaffihús Þjóðminjasafnsins er
svo tilvalinn lokahnykkur á ferðina.
LESTUR Margir foreldrar lesa fyrir börnin sín á kvöldin og eiga ánægju-
lega stund fyrir svefninn. Fyrir utan notalegheitin hafa rannsóknir sýnt að
börn sem lesið er fyrir hafa meiri málskilning en jafnaldrar þeirra sem ekki
er lesið fyrir. Mælt er með lestri fyrir börn frá sex mánaða aldri.
Sum einhverf börn þroskast eðlilega fram að tveggja til
þriggja ára aldri, þá verða þau einhverfunni að bráð en or-
sakir þess eru ekki að fullu ljósar. Talið er að þessi börn
séu uppspretta sagna um umskiptinga, börn sem sagt
var að álfar hefðu tekið og annað barn skilið eftir hjá
fjölskyldunni.
• Samkvæmt nýjustu rannsóknum eru einn af hverjum 150
einstaklingum með fötlun á einhverfurófinu.
• Einhverfa er heiti á samsafni einkenna sem tengjast
truflun á taugaþroska. Skyldar einhverfu eru aðrar raskan-
ir á svonefndu einhverfurófi, meðal annars ódæmigerð ein-
hverfa og Aspergerheilkenni.
• Meðal þess sem einkennir einhverfa er skert geta til fé-
lagslegra samskipta, mál, tjáning og leikur þróast ekki eins
og eðlilegt má teljast. Áráttukennd hegðun er áberandi.
• Ef einhverf börn fá viðeigandi hjálp og örvun frá unga
aldri eru miklu meiri líkur á því að þau geti tekið þátt í
samfélaginu.
Heimild: www.einhverfa.is
HVER TÓK BARNIÐ MITT?