Tíminn - 13.01.1984, Blaðsíða 3

FÖSTUDAGUR 13. JANÚAR .1984
3
f réttir ■
PIPARSVQNAR MIKLU
UEGRA LAUNAMR EN
PÐRSEM ERU GIFT*
■ Meðallaun á hvert ársverk hér á
landi árið 1982 reyndust 179 þús. krónur
sem er hækkun um 53% frá árinu áður.
Á sama tíma hækkaði framfærsluvísitala
um 51% og kauptaxtar um tæplega
49%. Þessar upplýsingar koma fram í
ritinu „Yinnumarkaðurinn 1982“ frá
Framkvæmdastofnun, sem hefur unnið
þær upp úr launamiðum og eigenda-
framtölum. Til að átta sig betur á
upphæðinni má geta þess að árslaun
samkvæmt fiskvinnslutaxta (dagvinna)
Dagsbrúnar voru rétt um 80 þús. krónur
árið 1982.
í fyrrnefndum tölum eru laun í land-
búnaði ekki talin með, þar sem upplýs-
ingar um þau eru ekki taldar fyllilega
sambærilegar við aðrar upplýsingar.
Upplýsingar um laun í landbúnaði séu
t.d. ekki fengnar af launamiðum yfir
raunverulega greidd laun heldur reiknað
samkvæmt reglum skattstjóra. Meðal-
laun á ársverk í landbúnaði eru talin 101
þús. krónur.
Meðallaun allra karla eru tæplega
52% hærri en meðallaun allra kvenna
fyrir hvert ársverk. Ársverk karlanna
gaf að meðaltali af sér 199 þús. krónur
en kvennanna aðeins 131 þús. krónur.
Hjá konunum virðist þar á heildina litið
ekki skipta máli hvort þær eru einar eða
hafa fengið sér „fyrirvinnu“, en hins
vegar er mikill munur á launum hinna
kvenmannslausu karla og þeirra kvæntu.
Meðallaun þeirra síðarnefndu fyrir hvert
ársverk voru 217 þús. (um 67% hærri en
giftra kvenna), meðan piparsveinarnir
urðu að láta sér nægja 166 þús. að
meðaltali.
Hæstu meðallaunin hefur fólk á aldr-
inum 25 til 44 ára að aldri, bæði karlar
og konur. Kvæntu karlarnir eru þar enn
á toppnum með 229 þús. að meðaltali á
ársverk, eða 38 þús. meiraen piparsvein-
arnir sem hafa 191 þús. Dæmið snýst
hins vegar við hjá konunum. Þær ein-
hleypu á þessum aldri náðu 147 þús. kr.
að meðaltali á ársverk, en hinar giftu
aðeins 135 þús. krónum.
-HEI
■ í fjarskiptaherberginu. Skipherrann, Vladimir Uzolin, sýnir blaðamanni veðurkort frá því í ofsaveðrinu sem gerði
suðaustur af landinu fyrir skemmstu. Við hlið skipherrans er vísindalegir leiðangursstjóri Vladimir Romantzov, að baki
þeim er sovéski sendiherrann á íslandi og næst er ritari sovéska sendiráðsins í Reykjavík.
Rússneskt rannsókna
skip í Reykjavíkurhöfn
■ Um fjögurleytið í gær kom til hafnar
í Reykjavík stórt rússneskt rannsóknar-
skip, Professor Zubov. Skipið hefur
verið við rannsóknir á hafínu milli Is-
lands og Noregs í 7 vikur og fer héðan
til rannsókna norður á bóginn. Frétta-
mönnum gafst kostur á að skoða skipið
í gær og fræðast um þær rannsóknir sem
þar eru stundaðar.
Professor Zubov er í eigu Heim-
skautarannsóknastofnunarinnar í Len-
ingrad, en sú stofnun ræður yfir flota 6
rannsóknaskipa. Professor Zubov var
smíðaður í Austur-Þýskalandi 1967 og
hefur síðan farið 36 rannsóknaleiðangra
bæði í norðurhöf og til Antarktíku.
Höfuðrannsóknaefni eru annars vegar
sjórinn.ástand hans og hegðun og hins
vegar eru stundaðar um borð umfangs-
miklar veðurfræðilegar athuganir.
Veðurathuganirnar felast bæði í dag-
legum mælingum og tilraunum með
langtíma veðurfarsspár, byggðar á at-
hugunum á loftslagi og samspili sjávar
og lofts. Niðurstöður daglegra rann-
sökna eru sendar nærverandi skipum og
veðurstofum. Vísindamenn frá mörgum
þjóðum hafa tekið þátt í rannsóknum á
Professor Zubov, enda eru margir leið-
með tvær 4000 hestafla aðalvélar og
flókinn öryggisbúnað. Um borð er 80
manna áhöfn(þar af eru 60 vísindamenn.
Nú eru liðnar um 7 vikur frá því skipið
lét úr höfn í Leningrad og á eftir að vera
í hafi u.þ.b. 9 vikur enn.
-JGK
■ Professor Zubov við Reykjavíkurhöfn
angrar liðir í alþjóðlegum rannsókna-
verkefnum í haf- og veðurfræði. Má þar
nefna sameiginlegt rannsóknaverkefni
Bandaríkjamanna og Sovétmanna sem
komið var á laggirnar árið 1973 og gekk
undir nafninu Overflow.
Professor Zubov er afar vel búið skip
Ófaglærðir starfsmenn
Álverksmiðjunnar í Straumsvík:
HAFA HÆSTll MEÐAL-
TEKJUR í HÓPI ÓFACr
L/ERÐRA í LANDINU
■ Ófaglærðir starfsmenn Alverk-
smiðjunnar í Straumsvík höfðu um
263 þús. króna meðaltekjur fyrir hvert
ársverk árið 1982. Eru það miklu hærri
meðaltekjur en hjá nokkrum öðrum
hópi ófaglærðra, að sjómönnum
undanskildum. Árið 1982 skiluðu
ReyknesingarSU ársverkum f Álverk-
smiðjunni, en alls skiluðu ófaglærðir
Reyknesingar 9.663 ársverkum það ár.
Meðaliaun á þau ársverk öll voru 161
þús. kr. eða 102 þús. krónum lægri en
í álinu. Upplýsingar þessareru fengnar
úr ritinu Vinnumarkaðurinn 1982, sem
unnið var af Framkvæmdastofnun upp
úr launamiðum vegna skattframtala.
Til samanburðar má geta þess að
árslaun samkvæmt hæsta fiskvinnslu-
taxta voru um 80 þús. krónur árið
1982. þannig að ársverk ófaglærðra í
Álverksmiðjunni skilaði þá 228,7%
hærri tekjum. Mánaðarlaun sam-
kvæmt hæsta fiskvinnsiutaxta nú í
janúar eru 11.053 krónur. Hafi sama
hlutfall haldist væru mánaðartekjur
starfsmanná í Straumsvík röskar 36
þús. krónur nú í janúar.
Ársverk í ál- og járnblendiiðnaði
árið 1982 eru talin 936 á öilu landinu.
Par af eru 859 ársverk (um 92%) unnin
af ófaglærðum, 29 af faglærðum og 29
af skrifstofufólki. Meðaltekjur allra
þcssara hópa eru um 260 þús. krónur
árið 1982, með þeirri undantekningu
að 87 ófaglærðir á Vesturlandi (vænt-
anlcga í Járnblendiverksmiðjunni)
höfðu „aðeins“ 214 þús. kr. á ársverk.
Sjómenn í hópi ófaglærðra yfir allt
landið komust örlítið upp fyrir álstarfs-
menn, eða í 268 þús. kr. meðaltekjur
á ársverk. Engar aðrar stéttir skiluðu
ófaglærðu fólki yfir 200 þús. króna
tekjum þetta ár og vantaði þar raunar
mikið á. Þær iðngreinar sem næstar
komust voru: Steinefnaiðnaður 175
þús., fiskiðnaður 154 þús. og málm- og
skipasmíði með 152 þús. krónur á
ársverk að meðaltali. Ófaglærðir í
þessum þrem stéttum voru alls nær 10
þús. manns. -HEI
Verkfallsboðunin í Straumsvík:
FÉLAGAR í
VH EKKI MEÐ
— rafiðnaðarmenn samþykktu
verkfallsboðun. Deilan fer til sátta-
semjara
■ Félagar í Verzlunarmannaféiagi á það við stjórnir sinna félaga að þær
Hafnarfjarðar höfnuðu því á fundi í boðuðu til verkfalls þann 27.
gær að taka þátt í verkfallsboðun í Deilu starfsmanna og ísal hefur nú
Straumsvik 27. janúar n.k. ef ekki verið vísað til sáttasemjara ríkisins, en
kæmi til samninga. Rafiðnaðarmenn nær 500 manns liafa nú í allt boðað til
hjá ísal, bæði félagar í Svcinafélagi verkfalls, aðcins félagar i Verslunar-
rafeindavirkja og Félagi íslenskra raf- mannafélagi Hafnarfjarðar og mat-
virkja ákváðu hins vegar að fara fram sveinar eru undanskildir. -JGK
„EF VIÐ HÆTTUM FRIÐUNAR-
AÐGERÐUM MÁ BÚAST VIÐ
AÐ Þ0RSKURINN HVERFI“
— segir Jakob Jakobsson, fiski-
fræðingur, vegna hugmynda um að
taka fyrir smáfiskafriðun
■ „Ef við hættum þessum friðunarað-
gerðum og förum að drepa smáþorsk í
stórum stíl má búast við að fljótlega
verði allt fullt af loðnu í sjónum og að
þorskur hverfi eða svo gott sem. Enda
eru þessar hugmyndir settar fram af
manni sem byggir á reynslu af heiðar-
vötnum þar sem allt aðrar aðstæður
ríkja en í hafinu," sagði Jakob Jakobs-
son, fiskifræðingur, þegar Tíminn ræddi
við hann um hugmyndir Jóns Kristjáns-
sonar, fiskifræðings, sem fram komu í
einu dagblaðanna í gær, um að hægari
vöxtur þorsksins stafi af smáfiskafriðun.
Telur hann að grisja þurfi stofnana til
að fæðan í sjónum skiptist á milli færri
fiska svo að þeir nái að vaxa eins og
hagkvæmast verði að teljast.
„Við höfum dæmi um hvernig farið
getur þegar um gengdarlaust smá-
fiskadráp er að ræða. Norsk-íslenski
síldarstofninn var stærsti síldarstofn í
víðri veröld. í byrjun sjöunda áratugar-
ins náðu Norðmenn tökum á meiri
síldveiðitækni en þekkst hafði áður. Þeir
juku smásíldarveiðarnar stórlega og
sögðu alltaf að nóg væri til af henni í
sjónum. Afleiðingarnar eru öilum ís-
lendingum kunnar, þessi gríðarlega stóri
stofn hrundi og við íslendingar erum enn
að súpa seyðið af því næstum tuttugu
árum seinna,“ sagði Jakob.
- Liggur eitthvað fyrir sem sannar
ágæti smáfiskafriðunarinnar?
„Ég er alveg sannfærður um það að
friðunaraðgerðir áttu mikinn þátt í
þessum mikla afla sem var 1980 og 1981.
Þá var þorskstofninn helmingi stærri en
hann er núna og nægur matur fyrir hann
allan. Þegar stofninn er stór dreifir hann
sér meira og eltir fæðuna víðar. Flestum
er til dæmis í fersku minni að í fyrra rak
dauða loðnu á land, meira að segja fyrir
framan gluggana hjá okkur á Hafrann-
sóknarstofnun. Þeim göngum fylgdi ekki
einn einasti þorskur einfaldlega vegna
þess að það vantaði þorskinn en ekki
fæðuna,“ sagði Jakob.
-Sjó