Tíminn - 13.01.1984, Síða 8

8
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn.
Framkvæmdastjóri: Gísli Sigurðsson. Auglýsingastjóri: Steingrimur Gíslason.
Skrifstofustjóri: Ragnar Snorri Magnússon. Afgreiðslustjóri: Sigurður Brynjólfsson.
Ritstjórar: Þórarinn Þórarinsson, Elías Snæland Jónsson. Rítstjórnarfulltrúi: Oddur V.
Ólafsson. Fréttastjóri: Kristinn Hallgrímsson.
Umsjónarmaður Helgar-Timans: Atli Magnússon. Blaðamenn: Agnes Bragadóttir,
Bjarghildur Stefánsdóttir, Baldur Kristjánsson, Friðrik Indriðason, Guðmundur Sv .
Hermannsson, Heiður Helgadóttir, Jón Guðni Kristjánsson,
Jón Ólafsson, Kristin Leifsdóttir, Samúel Örn Erlingsson (íþróttir), Skafti Jónsson.
Útlitsteiknun: Gunnar Trausti Guðbjörnssson.
Ljósmyndir: Guðjón Einarsson, Guðjón Róbert Ágústsson, Árni Sæberg. Myndasafn:
Eygló Stefánsdóttir.
Prófarkir: Kristín Þorbjarnardóttir, Flosi Kristjánsson, Guðný Jónsdóttir
Ritstjórn skrifstof ur og auglýsingar: Siðumúla 15, Reykjavfk. Sími: 86300. Auglýsingasími
18300. Kvöldsímar: 86387 og 86306. :
Verð í lausasölu 20.00, en 22.00 um helgar. Áskrift á mánuði kr. 250.00.
Setning og umbrot: Tæknideild Tímans. Prentun: Blaðaprent hf.
Olíusvædin fyrir
sunnan ísland
■ Þaö hefur verið ákveðið, að Hans Andersen sendiherra
fari til London og Dublin til viðræðna við stjórnarvöld þar
um yfirráð líklegra olíusvæða á hafsbotninum, sem markast
. af íslandi, Færeyjum, Skotlandi og íslandi, utan efnahagslög-
sögu ríkjanna.
Þetta mál er búið að vera á dagskrá síðustu árin, án þess
að nokkuð hafi þokazt í samkomulagsátt milli viðkomandi
ríkja. Þó fer það að verða aðkallandi, því að æskilegt væri að '
málið leystist áður en til sögunnar kemur sú alþjóðastofnun,
sem samkvæmt hafréttarsáttmálanum á að sjá um stjórn á
nýtingu á auðæfum hafsbotnsins utan efnahagslögsögu ríkj-
anna.
Sú stofnun gæti hæglega gert tilkall til umrædds svæðis, ef
viðkomandi ríki væru ekki búin að ná samkomulagi um
stjórnun þess.
Það væri ánægjuleg lausn, ef umrædd ríki kæmu sér saman
um að leysa þessa deilu á svipuðum grundvelli og íslendingar
og Norðmenn leystu deiluna um Jan Mayen.
Sá grundvöllur var lagður í yfirlýsingu stjórna íslands og
Noregs, sem hljóðaði á þessa leið:
„Fjallað verður um afmörkun landgrunnsins á svæðinu
rnijli íslands og Jan Mayen í framhaldsviðræðum.
í þessu skyni eru aðilar ásáttir um að skipa svo fljótt, sem
verða má, sáttanefnd þriggja manna og skal hvor aðili
tilnefna mann, sem er ríkisborgari þess lands. Formaður
nefndarinnar er tilnefndur með samkomulagi aðilanna.
Hlutverk nefndarinnar skal vera að gera tillögur um
skiptingu landgrunnssvæðisins milli íslands og Jan Mayen.
Við gerð slíkra tillagna skal nefndin hafa hliðsjón af hinum
miklu efnahagslegu hagsmunum íslands á þessum hafsvæð-
um, svo og landfræðilegum og öðrum sérstökum aðstæðum.
Nefndin setur sér sjálf starfsreglur. Samhljóða tillögur
nefndarinnar skulu lagðar fyrir ríkisstjórnirnar svo fljótt, sem
verða má. Aðilar miða við að tillögurnar verði lagðar fram
innan fimm mánaða frá skipun nefndarinnar.“
Að sjálfsögðu þyrfti sáttanefndin, sem fjallaði um
olíusvæðin fyrir sunnan ísland að verða fjölmennari en Jan
Mayen-nefndin, þar sem þar eiga fjögur ríki hlut að máli í
stað tveggja í Jan Mayen-deilunni. Þá þyrfti einnig að haga
orðalagi um verkefni nefndarinnar-talsvert á annan veg, þar
sem að verulegu leyti er ekki um hliðstæð mál að ræða.
Hitt er hins vegar sameiginlegt, að þetta deilumál þarf að
leysa með samkomulagi, og til þess að ná því takmarki er
engin leið án efa vænlegri en sú, sem var farin í Jan
Mayen-málinu.
Skíðaskálinn
Fyrir nokkru var hér vitnað í grein eftir Gerði Steinþórs-
dóttur um Skíðaskálann í Hveradölum, en hún lagði til að
hann yrði endurbættur og grundvöllur lagður að því að
skíðaiðkun yrði haldið þar áfram.
Síðan hefur orðið nokkur breyting á afstöðu borgaryfir-
valda í þessu máli, en þarf þó að verða meiri. Að þessu vék
Gerður Steinþórsdóttir á síðasta borgarstjórnarfundi og
sagði þá m.a.:
„Eins ogfram kom í ræðu borgarstjóra 15. des. verðurekki
varið krónu til Skíðaskálans í Hveradölum. Gerður hefur
verið kaupleigusamningur við Veislumiðstöðina h/f til 5 ára.
Vegna andstöðu minnihlutans við upphafleg samningsdrög
hefur honum verið breytt þannig að borgin getur að leigutíma
liðnum ákveðið hvort hún vill halda skálanum eðaselja hann,
en í fyrri drögum gat leigutaki tekið þessa ákvörðun. Þetta
er vissulega til bóta. Samningurinn ber þó vott um áhugaleysi
borgaryfirvalda á Skíðaskálanum í Hveradölum á sama tíma
og varið er miklu fjármagni til kaupa á enn einni stólalyftu í
Bláfjöllin. Er það von mín að afstaða borgaryfirvalda eigi
eftir að breytast á þessum 5 árum, sem framundan eru, og
augu þeirra opnist fyrir hinum stórkostlegu möguleikum til
útivistar, öryggishlutverki skálans og menningarlegu gildi
hans.“ " Þ.Þ.
Taugakerfið
að komast í lag
Valur Arnþórsson
segir í viðtali við
Dag, að efnahagslíf-
ið hafi verið orðið
sjúkt en taugakerfi
þess sé nú að komast
í lag og telji hann
enga ástæðu til svart-
sýni þegar litið er til
framtíðarinnar þótt
nú sé við tíma-
bundna erfiðleika að
stríða.
Viðtalið við Val
fer hér á eftir:
„Mér finnst síð-
asta ár hafa endað
betur en ég átti von
á, velta í þjóðfélag-
inu varð meiri en
búist hafði verið við
og fjárskil betri en
reiknað hafði verið
með. Ég býst við því
að opinberir aðilar
og eins stærri fyrir-
tæki hafi staðið betur
heldur en menn
bjuggust við fyrir
nokkrum vikum.
Efnahagsaðgerðirn-
ar eru farnar að hafa
þau áhrif að það
virðist vera meiri
ábyrgni af hálfu ein-
staklinga og fyrir-
tækja. Manni virðist
efnahagslífið núna
vera að komast í
vissan endurbata
eins og taugasjúkl-
ingur sern hefur
fengið sterka með-
ferð hjá hæfum
læknum. Efnahags-
lífið hér var orðið
sjúkt á taugum í
þessari óðaverð-
bólgu sem hér ríkti
og nú er eins og
taugakerfið sé loks-
ins að komast í lag,“
sagði Valur Arn-
þórsson, kaupfélags-
stjóri, þegar hann
var inntur álits á
nýbyrjuðu ári og því
sem á undan er
gengið.
„Þetta er ákaflega
þýðingarmikið fyrir
áframhaldandi þró-
un og að þessu leyti
er ég bjartsýnn fyrir
þetta nýbyrjaða ár.
Mér finnst eins og
það sé búið að skapa
vissan siðferðis-
grundvöll með þjóð-
inni svo hægt verði
að hefja endurreisn-
arstarf. Hitt er ann-
að mál að þróunin
fer ákaflega mikið
eftir því hvernig
tekjustraumarnir
verða inn í þjóðfé-
lagið og þeir koma á
næsta ári til með að
iráðast fyrst og fremst
af aflabrögðum.
Glæðist afli aftur og
tekjustraumar auk-
ast getum við verið
hóflega bjartsýn.
Ég tel ekki ástæðu
til að óttast að erl-
endir markaðir
breytist mikið okkur
í óhag á næsta ári.
Það sem síðan að
öðru leyti ræður
miklu um þróun
efnahagsmálanna er
það, að íslendingar
gæti þess að eyða
ekki umfram tekjur.
Þar ráða mestu
kjarasamningarnir
sem koma til með að
verða gerðir á árinu.
Þar þarf að halda á
málum með mikilli
gætni og hófsemi um
leið og reynt verður
að rétta, að svo
miklu leyti sem hægt
er, hag hinna verst
settu í þjóðfélaginu.
Atvinnuástand fer
ákaflega mikið eftir
því hvernig afla-
brögð verða og verði
þau léleg er ákaflega
lítið sem hægt er að
gera til að koma í
veg fyrir tímabundið
atvinnuleysi víðs
vegar um landið. Ef
þau hins vegar batna
eru talsverðar vonir
til þess að atvinnu-
leysi verði hverf-
andi. Ég tel að ekki
sé nein ástæða til að
vera svartsýnni fyrir
hönd þessa svæðis en
annarra landshluta.
Hins vegar er
mikilvægt fyrir sið-
ferðisþrekið hér að
mennfari að sjáfram
á stærri uppbygg-
ingu,“ sagði Valur
Arnþórsson að
lokum.
Nú þarf að
halda í horfínu
Jón Kristjánsson
ritstjóri Austra skrif-
ar um ástand og
horfur í þjóðmálun-
um í forystugrein og
segir m.a.:
Það er ekki um
það deilt að nú hafa
þáttaskil orðið í
efnahagsmálum og
heilsum við nú nýju
ári með minni verð-
bólguhraða en verið
hefur um nokkurt
árabil. Deilt er um
það hverjir hafa fært
mestar fórnir til þess
að ná þessum ár-
angri. Vissulega á
hinn almenni launa-
maður hér drýgstan
þátt, en hér er líka
tilnokkurs að vinna..
Takist að halda
verðbólgunni í
skefjum og varðveita
þennan árangur sem
náðst hefur, verður
grundvöllur atvinnu-
lífsins í landinu allur
annar, en á öflugum
og vel reknum at-
vinnuvegum byggj-
ast lífskjör launa-
fólksins. Ýmis bata-
merki hafa þegar
komið í ljós. Gengi
hefur verið stöðugt
síðari hluta ársins og
fjármagnskostnaður
hefur farið lækk-
andi. Lækkandi
fjármagnskostnaður
kemur bæði atvinnu-
lífinu og einstakl-
ingum til góða.
Nú er mest um
Vvert að halda í horf-
inu. Það svigrúm
sem við höfum til
launahækkana, sem
því miður er tak-
markað, ber að nota
til þess að bæta hag
þeirra sem verst eru
settir í þjóðfélaginu.
Mesti vandinn sem
við stöndum frammi
fyrir á nýju ári er sá
að í sjávarútvegi
blasa við stórkostleg
vandamál, þau að
skipta minnkandi
afla niður á fiski-
skipaflotann þannig
að hægt sé að reka
skipin og atvinna sé
tryggð í landinu.
Þetta er hið vanda-
sama verkefni sem
unnið er að fyrstu
vikur ársins ogallt er
undir því komið að
vel takist til.
Sjávarútvegsráð-
herra hafði forustu
um að hart var
brugðist við vandan-
um í sjávarútvegi og
samþykkti Alþingi
lög um kvótaskipt-
ingu í fiskveiðum
síðustu dagana fyrir
jól. Á grundvelli
þessara laga er nú
unnið að því vanda-
sama verkefni að
skipta aflanum niður
á flotann og eins og
áður segir eru mjög
mörg sjónarmið sem
þarf að taka tillit til í
því sambandi. Við
þessar aðstæður er
lífsnauðsyn að
fyllstu hagkvæmni
sé gætt í útgerð og
fiskvinnslu því sýni-
legt er að tekjurnar
minnka að mun og
minna verður því til
skiptanna.
Það má segja að
gjörbreytt viðhorf
séu í sjávarútvegi
með hinu nýja fyrir-
komulagi og það
þurfi önnur hugsun
að ríkja hjá þeim
sem draga fisk úr
sjó. Nú verður
magnið ákveðið
fyrirfram og því eru
möguleikarnir í því
að skara fram úr
fólgnir í því að skila
sem bestum afla á
land.
Undirtektir við
þær miklu breytingar
sem í kvótalögunum
felast sýna það að
fullur skilningur er á
því að við vandann
þarf að glímá með
nýjum aðferðum.