Tíminn - 27.03.1986, Blaðsíða 14

(
14Tíminn
Evrópulönd endurskoöa heilbrigðis-
stefnu undanfarinna fjörutíu ára.
Framfarir Evrópu hafa veriö mestar á
efnahagssviðinu og sinnuleysi um
V aðra þætti mannlífsins hefur komið
niður á heilbrigði íbúa álfunnar.
Evrópudeild WHO skorar á alla að taka
þátt í mótun nýs lífsmátafyrir Evrópu-
búa sem komið geti í stað þess sem nú
er ríkjandi.
Núverandi heilbrigðiskerfi í ójafnvægi;
áherslan hefur verið lögð átæknivædd
sjúkrahús sem geta ekki fengist við
nema lítið brot af heilbrigðisvandan-
um.
Evrópudeild WHO hélt í síðustu viku ráðstcfnu á Hótel Sögu þar sem kynnt
var nýleg stefnumótun deildarinnar í heilbrigðismálum. Við gerð hcnnar var
gengið útfrá könnunum á raunverulegri þörf Evrópubúa á heilsugæslu. í þeim
könnunum kom fram að fjárfestingum Evrópuríkjanna í heilbrigðiskerfinu
hefur einkum verið beint til fullkominna og tæknivæddra sjúkrahúsa, en
eiginleg heilsugæsla látin sitja á hakanum. Stefna Evrópuríkja í heilbrigðis-
málum virðist því hafa verið lituð af þeirri trú að tæknin gæti leyst öll vandamál
mannsins og einungis tímaspursmál Jivcnær henni takist að sigrast á
dauðanum.
En sérfræðingar WHO Hhfa komist að því að þessi trú býr til fleiri vandmál
en hún leysir. Þeir hafa komist að því að sjúkdómar og skortur á heilbrigði
(ef nota má svo klúðurslegt orðalag) sé breytilegt eftir þjóðfélagsgerðum og
því er baráttan fyrir heilbrigði endalaus, því heilbrigðisvandamálin breytast
jafnharðan og þjóðfélagið. WHO hefur mælst til þess að Evrópuþjóðirnar
endurskoði stefnu sína í heilbrigðismálum og leggi meiri áherslu á heilsugæslu,
leiðbeiningar og áróður til fólks um hvernig heppilegast sé að lifa lífi sínu og
halda andlegu og líkamlegu heilbrigði.
En hver eru helstu heilbrigðisvandamál Evrópu í dag og á hvern hátt hefur
núverandi heilbrigðiskerfi brugðist? Svör sérfræðinga WHO eru eitthvað á þá
leið að heilbrigði hafi orðið einkamál stofnana og verið aðskilið frá öðrum
þáttum þjóðfélagsins. Það hefur því verið látið viðgangast að vissir þættir
samfélagsins brjóti niður heilbrigði íbúanna á meðan öðrum þáttum er ætlað
að mæta afleiðingum þess.'
Á myndunuai hér á opnunni má sjá nokkrar svipmyndir sem gefa
hugmyndir um þá þætti sem WHO hyggst berjast gegn í samráði við
ríkisstjórnir Evrópulandanna, heilbrigðisstéttirnar, fjölmiðla og aðra þá sem
geta orðið þeim að liði. En fyrst og fremst er heilbrigði hvers einstaklings í
hans eigin höndum.
FimmtiiHo''
mars 1986