Tíminn - 29.09.1987, Blaðsíða 2

2 Tíminn
Þriðjudagur 29. september 1987
Guðrún Helgadóttir alþingismaður í viðtali við Tímann um Alþýðubandalagið:
Haldi friðarspillar sig
á mottunni eigum við
okkur viðreisnar von
Guðrún Helgadóttir, þingmaður Alþýðubandalagsins, hefur löngum
þótt kunna að koma fyrir sig orði og sjaldnast legið á skoðunum sínum.
Fyrir þetta hefur hún á stundum fengið ákúrur frá flokkssystkinum sínum
og á síðasta miðstjórnarfundi gekk hún út eftir orðaskipti af þessum
sökum. Ef til vill á hún eftir að lenda í sambærilegum orðahnippingum út
af eftirfarandi viðtali þar sem ekki er skafið af hlutunum. Þar ræðir hún
um veika og ómarkvissa forystu Alþýðubandalagsins, um menn sem
hvorki skcyta um skömm né heiður til að halda völdum og nauðsyn þess
að Alþýðubandalagið þori loks að koma fram sem sósíaliskur flokkur.
<
Fastur liður að á
mig sé ráðist
„Það er fastur liður á hverjum
einasta miðstjórnarfundi, að mjög
lítill hópur fólks hefur ráðist á mig
með ásökunum um eitthvað og ég
mundi sakna þess ef það gerðist
ekki. í þetta sinn var það fulltrúi
þessa hóps, Gunnar Guttormsson
sem var att á foraðið," sagði Guð-
rún Helgadóttir, alþingismaður Al-
þýðubandalagsins en hún gekk út
af miðstjórnarfundi flokksins, eftir
að hafa svarað ræðu Gunnars.
Nauðsyn að skerpa sósíaliska
ímynd flokksins
Hins vegar sagði Guðrún að hún
teldi að umræddur miðstjórnar-
fundur hefði tekist mjög vel og
verið einstaklega ánægjulegur, að
framangreindu atviki frátöldu.
Taldi Guðrún að þarna hafi verið
rædd grundvallaratriði í stefnu
flokksins og hreyft hefði verið við
nýjum hugmyndum og horft til nýs
tíma.
„Það var rætt um grundvöli sós-
íalisma og hvernig má aðhæfa þær
hugmyndir nútíma þjóðfélagi, auk
fjölmargra annarra málaflokka
sem við látum okkur varða.
Ég held að það sé öllum ljóst að
ef Alþýðubandalagið ætlar að
koma sér út úr þeirri kreppu sem
það hefur verið í í nokkur ár að þá
er endurskoðunar þörf. Ég tel að
Alþýðubandalagið hafi tapað á því
að þora ekki fullum fetum að koma
fram sem sósíaliskur flokkur, því
það er ekkert eins hættulegt í
pólitík og hugleysi."
Flokksforystan ómarkviss
og veik
„Ástæður þess að flokkurinn
hefur tapað fylgi eru m.a. þær að
forystan hefur verið veik, hún
hefur verið óákveðin og ómarkviss
og menn hafa veigrað sér við að
taka afstöðu í veigamiklum
málum. Ogflokkursem ekki sendir
frá sér skýr skilaboð er ekki líkleg-
ur til að ávinna sér traust fólks og
þetta höfum við mörg sagt ansi oft.
Ég held að nú sé fleirum orðið
þetta ljóst og því sé breytinga að
vænta. Því fylgir auðvitað einhver
endurnýjun í forystu flokksins, því
auðvitað er það þvættingur að hér
sé um að ræða valdabrölt einstakra
manna, hér er tekist á um pólitík.
Og auðvitað stendur fólk fyrir
pólitík og því ekkert sama hver
stýrir flokknum.
Ég held að þess sé beðið með
miklu óþoli úti í þjóðfélaginu að
Alþýðubandalagið skýri sína
stefnu, því það eru þúsundir
manna sem áður hafa kosið okkur
sem ekki hafa treyst sér til þess upp
á síðkastið, en koma aftur þann
dag sem Alþýðubandalagið hristir
af sér slenið og fer að vinna eins og
góður og heiðvirður stjórnmála-
flokkur á að gera.
Ætli það sé ekki eitt af meinun-
um að Alþýðubandalagið hafi oft
og tíðum farið ansi leynt með sinn
sósíalisma og flokkurinn þarf að
skýra fyrir fólki hvers konar ísland
við viljum byggja. Ef við getum
ekki svarað því þá eigum við
ekkert erindi við fólk. Ég held að
á komandi landsfundi hljóti að
verða úr því skorið hvers konar
pólitík menn vilja.
Ég held t.d. að flokkurinn hafi
orðið illa úti, vegna þess að veiga-
mikil ágreiningsmál hafa ekki verið
gerð upp heldur verið látin hanga
yfir okkur óafgreidd. Ég vil minna
á að SF í Danmörku sem er flokkur
svipaðrar gerðar og Albl. skalf og
nötraði fyrir ári vegna þess að
nokkrir þingmenn flokksins báru
fram þá tillögu á landsfundi, að
flokkurinn hætti að berjast gegn
þátttöku í NATO og allt ætlaði af
göflunum að ganga. Um þetta voru
einfaldlega greidd atkvæði og til-
lagan var felld, Og ég sé ekki að
þau átök hafi skaðað flokkinn
mikið því hann bætti við sig sex
þingmönnum."
Styð annan formannsfram-
bjóðandann en ekki hinn
- Núhafatværmanneskjurverið
orðaðar við formannsembætti
flokksins, Ólafur Ragnar Gríms-
son og Sigríður Stefánsdóttir. Sýn-
ist þér þau vera jafnlíkleg til að
leiða flokkinn á þá braut sem þú
varst að lýsa ?
„Nei. Það sem við vcrðum að
gera okkur grein fyrir er, að í
nútímaþjóðfélagi er forysta í
stjórnmálaflokki ekkert gaman-
mál. Slík persóna þarf auðvitað að
hafa yfirgripsmikla þekkingu á
þjóðfélaginu, verulega þekkingu á
alþjóðamálum. Hann þarf að hafa
innri styrk og myndugleik. Þetta er
gífurleg vinna og Alþýðubandalag-
ið er á því stigi núna, að það á ekki
að vera að gera neinar tilraunir.
Við verðum að fá styrkan , sterkan
Guðrún Helgadóttir alþingismaður.
formann."
- Átt þú við Ólaf Ragnar Gríms-
son þá?
„Það sagði ég ekki, menn geta
svarað því fyrir sig. Nú hefur
Ólafur Ragnar ekki gefið kost á sér
opinberlega og þaðan af síður veit
ég hvort einhverjir fleiri ætla að
gefa kost á sér, en það fer ekkert á
milli mála að ég tel Ólaf Ragnar
fullkomlega hæfan til að stjórna
flokknum næstu tvö árin.“
Ótækt að stjórna flokknum
frá Akureyri
- En hvað með Sigríði Stefáns-
dóttur?
„Sigríður er prýðilegur fulltrúi
og ágætis starfsmaður þar sem hún
hefur verið, en hún hefur auðvitað
ærið miklu minni reynslu og að
ætla að stjórna flokknum norðan
af Akureyri með öðrum störfum
held ég að sýni sig fljótt að vera
ógerlegt. Sigríður er hinn mætasti
fulltrúi, en reynsla Ólafs er auðvit-
að á engan hátt sambærileg."
- En þú hefur sjálf ekki hugsað
þér að leggja út í formannsslaginn?
„Ég hef ekki tekið endanlega
afstöðu til þess. Ég hef sagt það
áður að ef mér sýnast engin teikn
á lofti um það, að fáist frambjóð-
andi sem stendur fyrir þeirri pólitfk
sem við höfum barist fyrir, að þá
veit ég svei mér þá ekki hvað ég
geri. Eg vona bara að til þess komi
ekki, því mér satt að segja hrysi
hugur við því verkefni.1'
- En nú eru ekki allir sem hafa
getað séð skýrar línur í þeirri
pólitík sem Ölafur Ragnar vill
reka?
„Þær hafa kannski ekki verið
skýrar hjá neinum okkar. Það
hefur verið óuppgerður ágreining-
ur í veigamiklum málum og því
ekki auðvelt, hvorki fyrir þing-
menn eða formann framkvæmda-
stjórnar að veifa pólitík sem ekki
er ljóst hvort flokkurinn stendur
undir. Ég held að þar séum við öll
á sama báti.“
Tillögur um endurnýjun
af litlu hyggjuviti
- En hvað finnst þér um tillögur
að endurnýjunarreglum fyrir full-
trúa flokksins á þingi og annars
staðar?
„Ég held nú að sú tillaga sé sett
fram af litlu hyggjuviti. Þetta er
gömul lumma um að allt sé fengið
með einhverju nýju fólki. Um kjör
til Alþingis finnst mér þetta alveg
ótækt. Mér finnst ótækt að svipta
þingmenn flokksins kjörgengi og
efast um að þetta standist stjórn-
arskrána. Ég held að þetta geti leitt
til sérframboða, ef á að fara að
reka vinsæla og virta þingmenn af
þingi með handafli. Nær væri að
reyna að fjölga þingmönnum. Ég
held að kjósendur séu færir sjálfir
að sjá um tilfærslur á þingmönn-
um.“
Vona að friðarspillar sem
skeyta hvorki um skömm né
heiður til að halda völdum
sínum, haldi sig á mottunni
- En ernóg að fá nýjan formann,
þarf ekki meiri endurnýjun að
koma til?
„Það hafa komið fram hugmynd-
ir um að kjósa flokksstjórn og hafa
varaformennina tvo. Það er hægt
að breyta til. Ég hugsa að það verði
verulegar breytingar og vona að
flokknum auðnist að ná áttum. Ég
held að hann hafi alveg afl til þess,
ef nokkrir friðarspillar sem þarna
eru alltaf á ferðinni, geta haldið sig
á mottunni."
- Hverjir eru það?
„Ég nefni engin nöfn í því sam-
bandi, en það hefur lengi verið svo
að nokkrar manneskjur hafa talið
sig eiga þennan flokk og hvorki
skeytt um skömm né heiður til að
halda þeim völdum og nrinna litið
til þess hvort flokkurinn sé lítill
eða stór. Og þau vinnubrögð eru
alveg óþolandi, enda orðin flokkn-
um dýr. Og þetta eru menn bæði
utan þings og innan," sagði Guð-
rún Helgadóttir að lokum.
- phh