Tíminn - 29.09.1987, Blaðsíða 4

4 Tíminn
Þriðjudagur 29. september 1987
Cockfield lávaröur, varaformaöur framkvæmdanefndar Evrópubandalagsins:
Heimamarkaður bandalags-
ins verði veruleiki árið 1992
Eftir fimm ár hyggst Evrópu-
bandalagið verða búið að koma á
heimamarkaði, þar sem allar hömlur
á efnahagsleg samskipti á milli aðild-
arríkjanna verða aflagðar. betta
kom fram í fróðlcgu erindi Cock-
fields lávarðar, varaformann fram-
kvæmdanefndar Evrópubandalags-
ins, sem hann flutti á vegum Lands-
nefndar Alþjóða verslunarráðsins
fyrir helgi.
Áætlunin um heimamarkaðinn,
sem reyndar er kennd við Cockfield,
er feiknarlega viðamikil, enda kem-
ur markaðurinn til með að verða
stærsti cinstaki markaðurinn í ver-
öldinni, því innan svæðisins eru 320
milljónir manna eða um 30% l'leiri
en íbúar Bandaríkjanna. Cockficld
sagði hiklaust að cf hugmyndin um
heimamarkaðinn yrði ekki að vcru-
leika þá veröi Evrópa undir í sam-
keppninni við Bandaríkin og Japan
og jafnvel nýríku löndin í Suö-Aust-
ur Asíu.
bað kom fram hjá lávarðinum að
leggja þarf niður þrjá meginflokka
hindrana á samskiptum bandalags-
ríkjanna 12 áður en heimamarkað-
urinn verður að veruleika.
í fyrsta lagi veröur um að ræða
afnám „áþreifanlegra" hindrana og
er þar átt við ýmiss konar landa-
mæravörslu, s.s. tollgæslustöðvar og
vegabréfaeftirlit.
í öðru lagi þarfa að útrýma margs
konar tæknilegum tálmunum. Til
dæmis þarf aö samræma staöla er
varða útbúnað, gæöi og öryggi tækja
og véla; rcglur um opinber innkaup;
reglur unt flutning vinnuafls; rcglur
um þjónustu og tilfærslu fjármagns.
í þriðja lagi er um að ræða að
afnema ýmis konar fjármálalegar
tálmanir. Þar er t.d. um að ræða
samræmingu á skattlagningu vöru
og atvinnulífs, s.s. virðisaukaskatt
og vörugjald. Kom fram hjá Cockfi-
cld að skattar á framleiðsluna væri
eitt erfiðasta málið í áætluninni, sem
tekur í heild sinni til 300 breytinga.
Framkvæmdanefnd Evrópu-
bandalagsins hefur sett upp ákveðna
tímaáætlun til að hrinda áætluninni
um heimamarkaðinn í framkvæmd.
Þegar á næsta ári er gcrt ráð fyrir að
allar hindranir á flutningi fólks, vöru
og fjármagns verði fyrir bí. Þó er
þess ekki að vænta að fjármagns-
flutningar verði alfrjálsir fyrr en
1992. Þá erstefnt að því að samning-
ar um opinber innkaup vcrði opnari
og þá sérstaklega á sviði innkaupa á
orku, flutningum, vatni og fjarskipt-
um hvcrs konar. í dag er hlutur
opinberra innkaupa af þjóðarfram-
leiðslu um 15% í aðildarríkjunum,
en það er einmitt tregða stjórnvalda
einstakra ríkja til aö gera samninga
við fyrirtæki í öðrum ríkjum, sem
hefur tíðum virkað sem hindrun
þess að ýmis fyrirtæki í Evrópu hafi
getað aukið markaðshlutdeild sína.
Þá er áætlað að þessi trcgöa kosti
skattgreiðendur í löndum Evrópu-
bandalagsins 50 milljarða punda á
ári.
Næsta skrefið í tímaáætluninni
verður stigið 1989 þegar áætlað er að
samræma lög um fyrirtæki í banda-
lagslöndunum í því augnamiði að
1992 verði hægt að kalla þau
„evrópsk".
Þriðja skrefið verður stigið 1990
þegar lokið verður samræmingu á
virðisaukaskatti og vörugjaldi. Það
ár á einnig að afnema hindranir á
banka-, trygginga- og flutningastarf-
semi.
Hápunktinum verður síðan náð
1992 þegar öll landamæragæsla inn-
an Evrópubandalagsins verður af-
numin.
Það kom skýrt fram í máli Cock-
fields lávarðar að hér er ekki aðeins
um efnahagslegar breytingar að
ræða heldur einnig pólitískar og
félagslegar. Scm dæmi um það má
nefna skattlagninguna, sem er í
hverju landi hápólitískt mál eins og
Hallur Magnússon í stjórn SVR:
Ný strætis-
vagnaleið tengi
austurhverfin
Eins og íbúar austurhverfa
Reykjavíkurborgar hafa rekið sig á,
þá eru strætisvagnasamgöngur milli
Grafarvogs, Ártúnsholts, Arbæjar-
hverfis og Breiðholtshverfanna
þriggja litlar sem engar. Nú liggur
fyrir stjórn SVR tillaga um að tekin
verði upp ný leið, $vokölluð Austur-
hverfaleið, sem tengi þessi hverfi
innbyrðis. Það var fulltrúi Fram-
sóknarflokksins í stjórn strætisvagn-
anna, Hallur Magnússon, sem lagði
fram þessa tillögu.
í lillögu Halls er gert ráð fyrir að
endastöðvar vagnanna séu annars
vegar við Reykjafold í Grafarvogi
og hins vegar við Arnarbakka í
neðra Breiðholti. Vagnarnir gangi
sem leið liggur úr Grafarvogi gegn-
um Ártúnshöfðahverfiö, þar sem er
mikið af iðnaðar og þjónustufyrir-
tækjum, undir Vesturlandsveg í Ár-
túnsholt, þaðan inn í Árbæjarhverfi
austur að Bæjarhálsi, þar sem snert-
ing fengist við leið 10 sem gengur í
austasta hluta Árbæjarhverfis við
Rauðavatn. Þaðan yrði haldið sem
leið liggur Höfðabakkabrúna upp í
Efra-Breiðholt þar sem ekið yrði um
Austurberg, en við Austurberg er
Fjölbrautaskóli Breiðholts og sund-
laug, og skammt í menningarmið-
stöðina í Gerðubergi og tónlistar-
skóla, auk þess sem stuttur spotti er
í einu félagsmiðstöð Breiðholts-
hverfanna. Úr Efra-Breiðholti færi
vagninn í Seljahverfi þar sem ekinn
yrði hringur, m.a. skamman spöl frá
íþróttahúsi Seljaskóla þar senr fjöldi
ungmenna úr öllum austurhverfun-
um stundar reglulega æfingar og
keppni. Úr Seljahverfi yrði ekið í
Neðra-Breiðholt að endastöð í Arn-
arbakka. Þar fengist tenging við
þjónustukjarnann í Mjóddinni.
í þessum austurhverfum borgar-
innar búa um 40 þúsund manns.
Fyrirhuguö akstursleið hinnar nýju
Austurhverfaleiðar. Hún mun
tengja sanian Grafarvog, Ártúns-
holt, Árbæ og Breiðholtshverfin
Þrjú, ef tillaga Halls Magnússonar
nær fram að ganga.
umræðan um verndarstefnu undan-
farin ár sýnir glögglega.
Það er hins vegar ljóst að mikið
vatn á eftir að renna til sjávar áður
en heimamarkaðurinn verður að
veruleika og þá þess heldur hvort
tímaáætlunin stenst. Ráðherranefnd
Evrópubandalagsins hefur í dag að-
eins samþykkt 64 af breytingunum
300 sem hrinda þarf í framkvæmd.
Þá á mikill hagsmunaþrýstingur eftir
að koma fram og vandséð er hvaða
áhrif hann hefur. Bent var á að
afnám allrar landamæravörslu hjá
ríkjunum tólf hefði í för með sér
atvinnumissir hjá þúsundum opin-
berra starfsmanna.
Cockfield var hins vegar hvergi
banginn og sagði að á næsta ári
þegar kjörtímabil núverandi fram-
kvæmdarnefndar rynni út yrði búið
að leggja 90% af breytingunum fyrir
þjóðþing ríkjanna í frumvarps
formi. Taldi hann að treysta yrði á
yfirlýstan vilja einstakra aðildarríkja
til að koma nauðsynlégum breyting-
um á, þvingun væri í því sambandi
út úr myndinni.
Hann kom aðeins inn á samskiptin
við EFTA, Fríverslunarbandalag
Evrópu og sagði að ljóst væri að
vinna yrði að því að gera þau meira
náin og láta þau taka til fleiri sviða,
_ enda hefði þróunin verið sú eftir að
Varaformaður framkvæmdanefndar Evropubandalagsms Cockfield lávarð- samskiptin voru aukin 1984. -ÞÆÓ

ARTÚNSHÓFOl
öUÞUWtStlOfól
KÓÞAVOóUrt
SMAIGND

&&U&AVATH
JB'.
.