Tíminn - 20.10.1987, Blaðsíða 14

14 Tíminn
Þriðjudagur 20. október 1987
FRÉTTAYFIRLIT
STOKKHÓLMUR - Sten
Wickbom dómsmálaráðherra
Svíþjóðar sagði at sér og gaf
út yfirlýsingu þess efnis að
hann hefði borið ábyrgð á því
að maður, sem fundinn hafði
verið sekur um njósnir í þágu
Sovétmanna, slapp laus fyrr í
þessum mánuði eftir að hann
hafði fengið leyfi fangelsisyfir-
valda til að heimsækja konu
sína.
COLOMBÓ - Indverskar
hersveitir börðust við skæru-
liða tamíla í borginni Jaffna á
Sri Lanka. Hörð mótstaða
skæruliðanna, sem flestir eru
úr hópi hinna svokölluðu tígra,
varð þó til þess aö framsókn
indversku hermannanna gekk
hægt.
PEKÍNG - Súrt regn er að
eyðileggja skóga í Sichuan
héraði í suðvestur Kína þar
sem er heimili risapöndunnar.
Sú dýrategund er nú í mikilli
útrýmingarhættu.
JAKARTA - Rúmlega
hundrað manns létust og 305
slösuðust þegar tvær farþega-
lestir rákust á nálægt Jakarta i
Indónesíu. Svo virðist sem
lestarstjórunum hafi verið gefin
vitlaus merki.
JÓHANNESARBORG
Þriðjungur hvítra meðlima
biskupakirkjunnar í Suður-Afr-
íku er óánægður með kirkju-
deild sína. Virðist sem helsta
ástæðan sé stuðningur erki-
biskupsins Desmond Tutu,
hins svarta leiðtoga kirkjunnar,
við þá sem berjast gegn að-
skilnaðarstefnu stjórnar hvíta
minnihlutans í landinu. Þetta
kom fram í skoðanakönnun
sem gerð var í Suður-Afríku
og birtust niðurstöður hennar í
gær.
BERN - Samsteypustjórnin
í Sviss hélt velli í þingkosning-;
um sem haldnar voru um helg-;
ina. Fyrir kosningar hafði j
græningjum verið spáð mikilli I
fylgisaukningu en sú aukning
varð minni en búist hafði verið
við.
BONN - Francois Mitterrand
Frakklandsforseti kom til Bonn
í gær og var þetta fyrsta heim-
sókn hans sem forseti til Vest-
ur-Þýskalands. Þótt Mitterrand
eigi reglulega viðræður við
Helmut Kohl kanslara V-
Þýskalands er talið að þessi
sérstaka þjóðhöfðingjaheim-
sókn muni enn styrkja tengslin
og auka samvinnuna á sviöi
varnar- og utanríkismála milli
ríkjanna tveggja.
ÚTLÖND
HlliUillii
lilill
iiíiiiiiiii
Bundarísk herskip á Persaflóanum: Gerðu árás á stöðvar írana í gær.
ábyrgð á árásinni á Sea Isle City en
Bandarísk herskip skutu á ír-
anskan olíuborpall á Pcrsaflóanum
í gær og var þetta í þriðja sinn sem
átök hafa orðiö milli bandaríska
hersins og írana á nokkrum vikum.
Þctta var haft cftir ráöamönnum í
Bandaríkjunum.
Caspar Weinberger varnarmála-
ráðherra sagði að Bandaríkjamenn
hefðu verið aö helna fyrir cld-
flaugaárás Irana á olíuflutninga-
skipið Sea Isle City en það varð
fyrir árás á föstudaginn cr það var
innan landhelgi Kúvait.
We i n be rge r sagði fré 11 a mö n n u m
í Washington að hinum tuttugu til
þrjátíu starfsmönnum olíubor-
pallsins í miðhluta Pcrsaflóans
heföi verið gefin viðvörun áöur en
orustuskipin Kidd, Young, Left-
wich og Hocl skutu á hann.
„Eftir því sem ég best veit yfir-
gáfu þeir borpallinn," sagði Wein-
berger.
Stjórnvöld í íran skýröu frá
þessum atburði í gær og sögöu að
Bandaríkjamenn hefðu ráðist á
tvo olíuborpalla, Resalat og Res-
hadat, sem væru í rúmlega hundraö
kílómetra fjarlægð frá Lavaneyju
sem er cin af olíubirgðarstöðvum
írana.
Iranar hafa ncitað aö þeir beri
stjórnvöld bæði í Bandaríkjunum
og Kúvait sögðu írana hafa skotið
að skipinu í árás þar sem átján
sjómenn særðust.
Reagan Bandaríkjaforseti sagði
í stuttri tilkynningu eftir árás
bandarísku herskipanna að hefnt
hefði verið fyrir árásina á Sea Isle
City en Bandaríkjamenn hefðu
ekki áhuga á hernaðarátökum við
Irana.
Háttsetturembættismaður innan
íranska hersins sagði eftir árás
Bandaríkjamanna að her þeirra
væri lentur í síki sem hann kæmist
ekki auðveldlega upp úr og íranar
myndu hefna grimmilega. Emb-
ættismaðurinn sagði að Banda-
ríkjamenn ættu nú í stríði við
írana.
Sovéska fréttastofan Tass for-
dæmdi árás Bandaríkjamanna og
sagði að um ævintýramennsku
hcfði verið að ræða. Fréttamaður
Tass sagði að Bandaríkjamenn
væru að reyna að draga athygli
manna frá hneykslismálinu í sam-
bandi við vopnasöluna til írans og
stuðning við Contra skæruliðana í
Nicaragua í tengslum við hana.
Sir Geoffrey Howe utanríkisráð-
herra Bretlands studdi hins vegar
árás Bandaríkjamanna og sakaði
frana um að stofna alþjóðafriði í
hættu. Howe hvatti írana og íraka
til að binda enda á stríð þeirra sem
staðið hefur síðustu sjö árin.
Reuter/hb
Frá Noröurhöfuni: Sovétmenn vilja fá norrænar þjóðir í samstarf um að nýta þau gífurlegu náttúruauðæfi sem þar
finnast.
Sovétríkin/Norðurlönd:
Tilboð Gorbatsjovs
nær athygli norr-
ænna ráðamanna
Reuters fréttastofan sagöi í frétta-
skýringu um helgina að tilboð
Mikhail Gorbatasjovs Sovétleiötoga
um minni hernaðarumsvif á Norður-
höfum og aukna efnahagslega sam-
vinnu á þessu svæði væri farið að ná
athygli norrænna ráðámanna sér-
staklega sá hluti sem varðar efna-
hagsleg samskipti.
Sovétleiðtoginn ræddi um nauð-
syn þess að hernaðarumsvif á
Norðurhöfum yrðu minnkuð og tal-
aði um friðsamlega samvinnu hvað
varðaði vinnslu á náttúrulegum auð-
æfum í ræðu sem hann hélt í Múrm-
ansk þann 1. október.
Gorbatsjov lagði þá til að viðræð-
ur yrðu hafnar um leiðir til að
minnka hernaðaruppbyggingu á
Eystrasaltinu, Norðursjónum og á
Noregshafi og Grænlandshafi. Að
auki ræddi hann um nauðsyn á sam-
vinnu við að vinna náttúruleg auðæfi
á þessu svæði.
Margir sérfræðingar telja að Sov-
étmönnum sé mjög umhugað að ná
samvinnu við Norðurlandaþjóðirnar
til að geta unnið náttúruleg auðæfi
t.d. undir ísnum við Kólaskaga en
þar er talið að sé mesta magn stein-
efna í heiminum.
„Við viljum hamra járnið á meðan
það er heitt." sagði talsmaður
norskrar sendinefndar sem fór til
Moskvu í síðustu viku til að ræða um
hugsanlega samvinnu á sviði námu-
vinnslu, olíuvinnslu og fiskveiða.
Talsmaðurinn sagði að Sovétmenn
hefðu aldrei fyrr sýnt jafnmikinn
áhuga á samvinnu á þessu sviði.
„Hann þarfnast vestrænna hug-
mynda, tækni og samvinnu, sem
hann getur fengið frá þjóðum
Norðurlanda," sagði einn sér-
fræðinganna hjá Alþjóðlegu friðar-
rannsóknarstofnuninni í Stokkhólmi
er hann var spurður um fyrirætlanir
Gorbatsjovs.
Fræðingur þessi, Richard Field-
house að nafni, sagði Gorbatsjov
aðallega hafa áhuga á að nýta hin gíf-
urlegu náttúruauðæfi undir ísnum
við Kólaskaga og tilboð hana hefði
aðeins verið „sykrað" með tilvitnun-
inni um ntinnkandi hernaðarumsvif
á þessu svæði.
í kjölfar ræðu Gorbatsjovs fóru
sendimenn hans til Stokkhólms,
Kaupmannahafnar og hingað til ís-
lands til að upplýsa embættismenn
og ráðherra nánar um atriði upp-
ástungna Sovétleiðtogans. Ráða-
menn norræna þjóða hafa verið að
kanna orðafarið í yfirlýsingum Gor-
batsjovs og samkvæmt fréttaskýr-
ingu Reuters virðast jákvæð við-
brögð vera farin að vera metra áber-
andi, þó aðallega hvað varðar nýt-
ingu náttúruauðlinda. Reuler/hb
Japan:
Takeshita
næsti
forsætis-
ráðherra
Frjálslyndi lýðræðisflokkur-
inn í Japan kom sér saman um
það í gær að Noboru Takeshita
fyrrum fjárntálaráðherra
landsins yrði eftirmaður Yasu-
hiro Nakasone forsætisráð-
herra. Nakasone lætur af störf-
unt þann 30. október.
Embættismenn í flokknum
sögðu að Nakasonc hefði skor-
ist í lcikinn í gær eftir að
Takeshita og hinir tveir fram-
bjóðendurnir höfðu ekki getað
komið sér saman um, á lokuð-
unt fundi sem stóð í marga
tíma, hver ætti að veröa næsti
ieiðtogi Japans.
Allir mcnnirnir þrír stefndu
á formannsembættið í Frjáls-
lynda lýðræðisflokknum, emb-
ætti sem felur sjálfkrafa í sér
forsætisráðherratign þar sem
flokkurinn hefur mikinn meiri-
hluta á þingi.
Takeshita er 63 ára gamall
og er lciðtogi stærsta hópsins
innan Frjálslynda lýðræðis-
flokksins.
I yfirlýsingu sem Nakasone
lét frá sér fara í gær sagði hann
að nauðsynlegt væri að halda
einingu innan flokksins þannig
að fást mætti við erfið vanda-
mál s.s. óhagstæðan viðskipta-
jöfnuð og endurskipulagningu
efnahagslífsins.
Fjármálaráðherrann Kiichi
Miyazawa og utanríkisráðherr-
ann fyrrverandi Shintaro Abe
voru þeir tveir aðrir sem leit-
uðu eftir að leiða flokk og þjóð
næstu misserin. Víst er að þeir
munu fá mikilvæg embætti þeg-
ar hin nýja stjórn Takeshita
verður skipuð. Reuter/hb