Tíminn - 06.04.1989, Blaðsíða 12

12 Tíminn
Fimmtudagur 6. apríl 1989
FRÉTTAYFIRLIT
BEIRÚT - Stórskotalið hélt
áfram iðju sinni við að leggja
Beirút í rúst og hafa átök
kristinna manna og múslíma
sem studdir eru af Sýrlending-
um nú staðið í tuttugu og þrjá
daga. Sáttasemjarar á vegum
Arababandalagsins hittu leið-
toga vinstri sinnaðra Líbana í
Damaskus í viðleitni sinnitil að
koma á vopnahléi í þessu
stríðshrjáða landi.
KABÚL - Eldflaugum rigndi
yfir Kabúl höfuðborg Afaanist-
an annan daginn i röo. Sex
manns féllu og tuttugu og þrír
særðust.
LONDON - Mikhaíl Gorba-
tsjov kom til Bretlands þar sem
hann mun verða í opinberri
heimsókn næstu daga ásamt
Raisu eiginkonu sinni. Þau
hjónin munu meðal annars
snæða með drottningunni.
Pravda málgagn sovéska
kommúnistaflokksins valdi
daginn til að gagnrýna Marga-
ret Thatcher forsætisráðherra
Bretlands fyrir að vilja halda
kjarnavopnum, en í greinum
og fréttum blaðsins sem og
annarra blaða í Sovétríkjunum
var hljóðið út í Tjallann nokkuð
gott.
VARSJÁ - Samningamenn
Samstöðu undirrrituðu eftir
nokkurt hik sögulegt sam-
komulag við ríkisstjórnina sem
tryagir að starfsemi Samstöðu
veiði lögleg oe að hafist verði
handa um að leggja niður
valdaeinokun Kommúnista-
flokksins í stjórn Póllands.
BONN - Utanríkisráðuneyti
Vestur-Þýskalands kallaði
sendiherra sinn í Búkaresl
heim til að mótmæla mannrétt-
indabrotum í Rúmeníu.
GENF - Þriggja daga fundur
GATT ríkja um viðskipti heims-
ins hófust og voru sendinefndir
tiltölulega bjartsýnar um góðan
árangur, sérstaklega í Ijósi
þess að nú virðist vera að lina
á viðskiptastríði Evrópubanda-
lagsins og Bandaríkjanna.
ÚTLÓND '
Skæruliðar Swapo bcrjast enn í Namibíu og stofna sjálfstæðisáætlun landsins í hættu.
Pik Botha setur SÞ úrslitakosti:
Sjálfstæði
Namibíu hangir
á bláþræði
Bardagarnir í Namibíu höfðu þau áhrif sem menn óttuðust,
sjálfstæði landsins gæti verið fyrir bí. Ríkisstjórn Suður-Afr-
íku hefur nú hótað að rifta friðarsamkomulagi því sem tryggði
Namíbíu sjálfstæði nema að Sameinuðu þjóðirnar nái að bæla
niður vopnaskak skæruliða Swapohreyfingarinnar.
í gær heimtaði Pik Botha utanrík-
isráðherra Suður-Afríku að Sameín-
uðu þjóðirnar brygðust við af hörku
innan nokkurra klukkustunda, ann-
ars teldu Suður-Afríkumenn sig ekki
bundna af samkomulaginu.
Síðar um daginn bauð hann að
allir skæruliðar Swapohreyfingar-
innar sem legðu niður vopn myndu
fara frjálsir ferða sinna til Angóla
þar sem þeir yrði í bækistöðvum
sínum samkvæmt friðarsamkomu-
lagi Sameinuðu þjóðanna. Ef Swapo
gengur ekki að því má telja öruggt
að sjálfstæðisáætlunin sé búin að
vera. Þetta kom fram í bréfi til
Javier Perez de Cuellar fram-
kvæmdastjóra Sameinuðu þjóð-
anna.
- Ef ekki verða tekin áhrifarík
Hergagnasendingar til Mið-Am-
eríku á að stöðva nú þegar. Þetta er
krafa Mikhaíls Gorbatsjovs leiðtoga
Sovétríkjanna og kom hún fram í
ræðu hans á þjóðþingi Kúbu í fyrra-
kvöld. Sagði Gorbatsjov að raun-
hæfur möguleiki væri á því að friður
kæmist á í Mið-Ameríku, en þar
hafa 100 þúsund manns fallið í
borgarastyrjöldum á síðasta áratug.
- Það eru nú raunhæfir möguleik-
ar til þess að friður og öryggi komist
á í þessum heimshluta. Meginfor-
senda þess er að allar vopnasending-
ar til Mið-Ameríku, hvaðan sem
þær koma, verði stöðvaðar nú þegar,
sagði Gorbatsjov.
Gorbatsjov hrósaði Níkaragva-
stjórn fyrir það sem hann kallaði
stór skref í átt til aukins lýðræðis og
hvatti þróunarríki að styðja nýlegt
tilboð Bandaríkjamanna um að létta
skuldabyrði þriðja heimsins.
Ræðan var miðpunktur opinberr-
ar heimsóknar Gorbatsjovs til Kúbu,
skref næstu klukkustundir til að ná
tökum á ástandinu, mun öll friðar-
áætlunin falla um sjálfa sig, sagði
Botha í bréfinu.
Rúmlega tvöhundruð skæruliðar
Swapo og lögreglulið Suður-Afríku-
manna í Namibíu hafa fallið í
átökunum undanfarna daga, en
átökin eru þau blóðugustu í borgara-
styrjöldinni í Namibíu frá því árið
1966.
Botha sagði í gær að um fjögur-
þúsund og fimmhundruð vopnaðir
skæruliðar hefðu verið sunnan
vopnahléslínunnar sem átti að taka
gildi síðastliðinn laugardag og hefðu
þeir verið í Angóla einungis í 600
metra fjarlægð frá landamærunum
að Namibíu.
Botha fullyrti að innrás skærulið-
en hcimsókninni lauk í gær og mun
hann halda til Bretlands í dag. Engin
ný tilboð komu fram hjá Gorbatsjov
sem miðuðu að því að leysa vanda
hinna skuldugu þjóða þriðja heims-
ins, en Sovétmenn hafa þegar boðist
til þess að skuldbreyta lánum sínum
til fátækustu landanna og lengja þau
í allt að hundrað ár.
Athygli vekur að Gorbatsjov styð-
ur tilboð Bandaríkjamanna um að
létta á skuldabyrði þriðja heimsins.
Hann gagnrýnir þó Bandaríkjamenn
fyrir hugmyndir þeirra um að auka á
ný stuðning sinn við Kontraliða og
lýsti miklum áhyggjum með þá
þróun.
Þá sagðist Gorbatsjov ekki geta
samþykkt það viðhorf Dan Quayle
varaforseti Bandaríkjanna að Róm-
anska Ameríka sé bakgarður Banda-
ríkjanna, en það hefur verið afstaða
Bandaríkjastjóma frá því Monroe-
kenningin kom fram á sínum tíma.
anna hefði verið í undirbúningi allt
frá því 21. mars þegar skriðdrekar
skæruliða hefðu verið færðir 250 km
innan úr landi í Angóla til stöðva 50
km frá landamærunum að Namibíu.
Ef ekkert verður að gert mun
Suður-Afríkuher beita fullum her-
styrk sínum í bardögunum gegn
Swapo.
Yfirmaður friðargæsluliðs Sam-
einuðu þjóðanna Marrack Goulding
flaug í gær til Luanda í Angóla til
viðræðna við leiðtoga Swapo og
Angólastjórnar. Hyggst hann leggja
hart að þeim að skæruliðar Swapo
hætti vopnaviðskiptum.
Swapo heldur því fram að sveitir
þeirra hafi verið innan landamæra
Namibíu til að leita uppi friðargæslu-
sveitir Sameinuðu þjóðanna til að
geta gefist upp fyrir þeim, en þá hafi
verið ráðist á skæruliðanna.
Eftir friðarsamkomulaginu eiga
hersveitir Swapo að vera í Angóla í
100 km fjarlægð frá landamærunum
að Namibíu.
- Ríki Rómönsku Ameríku eiga
sjálf að leysa vandamál álfunnar, án
utanaðkomandi íhlutunar, sagði
Gorbatsjov.
Gorbatjsov vék ekki einu orði að
umbótum á Kúbu, en Castró hefur
ekki verið par hrifinn af umbóta-
stefnu hans í Sovétríkjunum. Hins
vegar kynnti Castró Gorbatsjov sem
boðbera friðar í heiminum þegar
hann kynnti kappann fyrir þingheimi
á Kúbu.
Bandaríkjamenn hafa verið mjög
varkárir í viðbrögðum sínum við
ræðu Gorbatsjovs, enda málefni
Rómönsku Ameríku þeim viðkvæm.
Það eina sem Roman Popakiuk
talsmaður Hvíta hússins vildi segja
um ræðuna var:
- Við höfum ætíð áhuga á því sem
herra Gorbatsjov segir. Hins vegar
munum við rannsaka ræðuna gaum-
gæfilega áður en yfirlýsingar verða
gefnar.
Víetnamar
út úr
Kampútseu
Víetnamar hyggjast vera búnir að
draga allt herlið sitt út úr Kampútseu
í septembermánuði og hafa víet-
nömsk stjórnvöld leitað til Indverja,
Pólverja og Kanadamanna um að
skipa nefnd sem leiðbeini og fylgist
með brottflutningnum. Yfirlýsing
þessa efnis var lesin í kampútseska
ríkisútvarpinu í gær og var hún í
nafni stjórnvalda í Víetnam, Kamp-
útseu og Laos.
f yfirlýsingunni hvöttu Víetnamar
allar þjóðir að hætta stuðningi við
skæruliðahreyfingar þær er berjast
gegn ríkisstjórninni í Kampútseu
fyrir þann tíma sem síðasti víet-
namski hermaðurinn yfirgefi landið.
Víetnamar skýrðu frá því í des-
embermánuði að þeir hygðust kalla
50 þúsund manna herlið sitt í Kamp-
útseu til baka fyrir lok september-
mánaðar, en þá með þeim skilyrðum
að stórveldin hætti stuðningi sínum
við hinar þrjár skæruliðahreyfingar
sem berjast gegn stjórn Kampútseu
undir yfirstjórn Sihanouks prins.
Sihanouk prins tilkynnti um helg-
ina að hann væri reiðubúinn að hitta
Hun Sen utanríkisráðherra Kamp-
útseu að máli í Jakarta 2. maí og
ræða friðarsamkomulag í Kampút-
seu.
Indverjar hafa samþykkt að taka
þátt í nefnd er fylgist með brottflutn-
ingi víetnamskra hermanna frá
Kampútseu.
Ríkissaksóknari í Svíþjóö
tekur af skarið meö
Christer Patterson:
Ákæra birt
vegna
morðsins
á Palme
Christer Patterson mun verða
ákærður fyrir morðið á Olof
Palme forsætisráðherra Svíþjóð-
ar. Frá þessu skýrði ríkissaksókn-
arinn í Svíþjóð í gær.
í yfirlýsingu sem ríkissaksókn-
ari gaf út segir að nú sé talið að
nægar sannanir séu til staðar til
að réttarhöld geti hafast yfír hin-
um 42 ára Svía sem verið hefur f
gæsluvarðhaldi frá því í haust
vegna gruns um að hann hafi
myrt Palnie 28. febrúar 1986.
Gæsluvarðhald yfir Christer
var framlengt um tvær vikur á
meðan lokaundirbúningur ákæru
á hendur honum fer fram.
Christer á að baki langan og
ljótan feril sem glæpamaður.
Hann var meðal annars einu sinni
kærður fyrir að hafa myrt ungling
með þyssusting.
Christer segist hafa verið á
næturkúbb þegar morðið á Palme
var framið á sínum tíma. Hins
vegar hefur enginn getað gefið
honum fjarvistarsönnun. Lisbeth
og Olof Palme höfðu orðið
Christers vör kvöldið sem Palme
var myrtur við Sveavágen á leið
heim úr kvikmyndahúsi. Lisbeth
hefur borið kennsl á Christer sem
morðingja eiginmanns síns.
Mikhaíl Gorbatsjov telur góða möguleika á friði á átakasvæðum í vesturálfu:
Stððva þarf allar hergagna-
sendingar til M-Ameríkuríkja