Tíminn - 02.09.1989, Blaðsíða 2

2 Tíminn
Laugardagur 2. september 1989
Viðræðunefndir Sambands íslenskra samvinnufélaga og Landsbankans náðu samkomulagi um sölu Samvinnubankans:
Landsbanki vill fá allt
hlutafé Samvinnubanka
í gær náðist samkomulag milli forystumanna Sambands
íslenskra samvinnufélaga og Landsbanka íslands um að
Landsbankinn keypti hlutabréf Sambandsins í Samvinnu-
bankanum en viðræður um þessi kaup hafa staðið frá því
snemma í vor.
Viðræðunefndir beggja aðila komust að þessu samkomu-
lagi en áskilið er þó í drögum að samkomulagi um málið,
að stjórn Sambandsins og bankaráð Landsbankans sam-
þykki að af kaupunum verði. Ef bankaráð og stjórn
Sambandsins samþykkja samningsdrög viðræðunefndanna
þá er stefnt að því að endanlegum samningum um kaupin
verði lokið fyrir lok októbermánaðar þessa árs.
Gert er ráð fyrir að Landsbank-
inn kaupi öll hlutabréf SÍS í Sam-
vinnubankanum en þau nema um
52% af hlutafé bankans og í sam-
komulagsdrögunum sem gerð voru
í gær eru ýmsir fyrirvarar, meðal
annars um verð hlutabréfanna og
um annað er tengist samskiptum
SÍS og Landsbankans.
Guðjón B. Ólafsson forstjóri
SÍS sagði í gær að nauðsynlegt væri
að selja eignir vegna skuldastöðu
Sambandsins og þar með hlyti það
í sumum tilfellum að þurfa að sjá
af eignum sem samvinnumönnum
væri sárt um.
Sverrir Hermannsson sagði af
þessu tilefni að það samrýmdist
stefnu núverandi ríkisstjórnar um
einföldun bankakerfisins að
Landsbankinn og Samvinnubank-
inn sameinuðust. Hvorki Guðjón
né Sverrir vildu gefa neitt upp um
hugsanlegt verð fyrir bankann og
Sverrir ítrekaði það sem hann
hefuer áður lýst yfir varðandi verð
hlutabréfanna að 'það verð sem
ríkið fékk fyrir hlut sinn í Útvegs-
banka gæti nýst sem viðmiðun í
verðlagningu á Samvinnubankan-
um. Ríkið hafi látið með Útvegs-
bankanum gríðarlegar fjárupp-
hæðir til að koma fram pólitískri
stefnumörkum um sameiningu í
bankakerfinu. Slíku væri ekki til
að dreifa í þessari sölu.
Sem áður segir nemur hlutur
Sambandsins í Samvinnubankan-
um 52% en fjölmörg samvinnufyr-
irtæki eiga emnig hlut þar. Saman-
lagður hlutur Sambandsins og ann-
arra samvinnufélaga mun nema
um 86% en 14% skiptast á milli um
1500 einstaklinga. Landsbankinn
mun tilbúinn til að kaupa allt
hlutaféð í Samvinnubankanum á
sama gengi og greitt er fyrir hlut
SÍS. Ahugi Landsbankans á að
eignast allt hlutaféð ræðst meðal
annars af því að ná fram sem
fyllstri hagræðingu í kjölfar sölunn-
ar og sjá menn þetta sem svar
bankans við tilkomu nýs einka-
bankarisa; íslandsbanka, með úti-
búanet um allt land. Samvinnu-
bankinn rekur útibú á 19 stöðum
og vinna um 240 manns hjá bank-
anum. Eigið fé bankans var um
áramót 588 milljónir og hlutafé
skráð á nálægt 400 milljónir. Hlut-
deild Samvinnubankans í innlán-
um viðskiptabanka nam í fyrra
8,2% og að viðbættum innlánum
Landsbanka verða þeir samtals
með rúm 47% allra innlána. Bank-
arnir sein standa að íslandsbanka
höfðu hins vegar 29% innlána í
fyrra. Sambærilegar tölur fyrir út-
lán voru samtals 54,4% hjá Lands-
banka og Samvinnubanka og
27,4% hjá íslandsbönkunum.
Eigið fé Landsbanka og Sam-
vinnubanka samanlagt er 48,7% af
eigin fé viðskiptabankanna, en eig-
ið fé íslandsbankanna samanlagt
um síðustu áramót nam 33,3%.
Stjórn SÍS kemur saman á
sunnudag til að afgreiða fyrir sitt
leyti sölu Samvinnubankans og á
mánudaginn mun bankaráð Lands-
bankans fjalla um málið en vitað er
að einhverjir bankaráðsmenn eru
þessum kaupum mótfallnir.
—sá/BG
Farið í göngur þó ekkert fé sé:
„Meiri tími
fyrir pelann“
Guðmundur J. Guðmundsson formaður VMSÍ:
í nám til að halda
uppi lífskjörum?
„Menn verða víst að fara þó engin
sé kindin, samkvæmt reglunum,"
sagði Árni Steingrímsson bóndi á
Ingvörum í Svarfaðardalshreppi og
gangnaforingi í Sveinsstaðaafrétt.
Sem kunnugt er var allt fé skorið í
Svarfaðardal og nágrenni sl. haust
vegna riðuveiki, sem þar kom upp.
Hann sagði að reyndar ættu menn
að fara að minnsta kosti tvisvar í
göngur á hverju hausti, en líklega
yrði bara farið einu sinni, enda hefði
fengist undanþága frá ráðuneytinu
þess efnis. „Það verða þá bara
teknar kindur síðar ef þær þá sjást,“
sagði Árni. Aðspurður sagði hann
að ekkert væri eftir af rollum í
dalnum, en hins vegar gætu þær
alltaf komið annarstaðar frá, þó svo
að enginn hafi séð kind í dalnum í
sumar, svo hann vissi.
Harður þriggja bíla árekstur varð
skömmu fyrir klukkan 17.00 á
Reykjanesbraut í gær. Fernt var
flutt á sjúkrahús, en ekki er vitað
hvort í einhverju tilfellanna var um
alvarleg meiðsl að ræða.
Árni sagði að vissulega væri það
skrýtið að þurfa að fara í göngur,
þegar enga rollu vantaði. Hvað ef
einhverjar rollur finnast? „Ætli þeim
verði þá ekki slátrað hér. Þær fara
ekki til baka,“ sagði Árni.
Tungurétt er aðalréttin í hreppn-
um og sagði Árni að þar yrði réttað
þann 17. september. „Reynt verður
að hafa þetta svipað og venjulega,
þó um fjárlaust ár sé að ræða og
enginn bilbugur á mönnum í því
efni. t*að verður þá bara meiri tími
fyrir pelann," sagði Árni. í>eir sem
koma til með að fara um Sveins-
staðaafrétt leggja upp laugardags-
morguninn 16. september.
Að ári verða réttir hins vegar með
hefðbundnu sniðið í dalnum, þar
sem fyrirhugað er að kaupa 370
lömb í hreppinn. -ABÓ
Að sögn lögreglunnar í Hafnar-
firði var töluvert um umferðaróhöpp
í góða veðrinu í gær, en þau hafi
ekki reynst alvarleg nema í þessu
eina tilfelli. - AG
„Ég held að við höfum aldrei
hugsað svona hátt, enda
ómenntaðir með öllu. Þetta mundi
þýða a.m.k. um 20% kauphækkun
fyrir verkafólk“, svaraði formaður
Verkamannasambandsins, Guð-
mundur J. Guðmundsson. En und-
ir hann var borinn sá orðrómur að
verkafólk hyggist í næstu kjara-
samningum gera þá kröfu að því
verði tryggður ekki lægri fram-
færslueyrir (útborguð laun) heldur
en Lánasjóður ísl. námsmanna
tryggir fólki í námi. Þessi krafa
mundi þýða kauptryggingu sem er
a.m.k. 20% hærri en lægstu verka-
mannalaun (miklu meira ef um
barnafólk er að ræða), þ.e. miðað
við að námsmenn fái þá 10%
hækkun sem menntamálaráðherra
hefur lofað þeim.
Streyma úr störfum
í skólana
„Hvort sem það er af þessum
ástæðum eða öðrum, þá hafa at-
vinnurekendur verið að segja mér
að undanförnu að það hafi aldrei
farið eins margt fólk úr störfum frá
þeim og inn í skólana og núna í
haust. Varla draga námslánin þar
úr a.m.k., enda sýnir sig að margir
snarlækka í launum eftir að þeir
ljúka námi og fara út á vinnumark-
aðinn og fara því gjarnan í fram-
haldsnám til að hrapa ekki niður í
lífskjörum. Þessi „launamunur" er
því líklega ekki síst til þess fallinn
að hrekja fólk af vinnumarkaðnum
inn í skólana til að það komist
betur af. Ætli næsta krafa þeirra
verði ekki 11 mánaða skóli á ári“,
sagði Guðmundur.
Samningana í
menntamálaráðuneytið
Hvernig telur hann að tekið
verði í kröfu um kauptryggingu
sem þýðir a.m.k. 20% hækkun
verkamannalauna í kjarasamning-
um um áramótin?
„Víst er að margir bera þá von
innst í hjarta að þeir kæmust þá
kannski upp í svipað útborgað
kaup og námsmaður í skóla. Og
það yrði örugglega ekki þungt fyrir
fæti að fá þá hækkun hjá mennta-
málaráðherra. Líklega væri því
helsta ráðið að fella næstu kjara-
samninga eins og þeir leggja sig
undir menntamálaráðuneytið“,
sagði formaður Verkamannasam-
bandsins.
31 þús. útborgað
eða 44 þús. í lán?
Samkvæmt kaupgjaldsskrá
Vinnuveitendasambandsins 1.
september 1989 eru laun fiskverka-
fólks eftir 3ja ára starf 38.469 kr. á
mánuði. Að frádregnum 5% ið-
gjöldum í lífeyrissjóð og stéttarfé-
lag verða nettólaun því 36.545 kr.
á mánuði. En ef um væri að ræða
einstakling undir 26 ára aldri sem
gert er að greiða skylduspamað
fengi hann aðeins 30.775 kr. nettó
útborguð laun.
Afgreiðslufólk í verslunum á að
fá 44.203 kr. brúttó eftir 3ja ára
starf. Útborguð laun verða því
41.993 kr. og aðeins 35.362 kr. hjá
fólki undir 26 ára.
Samkvæmt upplýsingablaði frá
Lánasjóði ísl. námsmanna var
mánaðarlegur framfærslukostnað-
ur 1. júní s.I. sem hér segir:
Einstaklingur 40.197 kr.
Einst. foreldri 1 bam 60.295 kr.
Einst. foreldri 2 b. 80.394 kr.
Hjón í námi 2 börn 120.591 kr.
Eftir væntanlega 10% hækkun
ættu þessar upphæðir að verða:
Einstaklingur 44.216 kr.
Einst. foreldri 1 barn 66.325 kr.
Einst. foreldri 2 börn 88.435 kr.
Hjón í námi 2 börn 132.650 kr.
Til að útborguð laun til ráð-
stöfunar væru þau sömu og ein-
staklings í námi þyrftu brúttótekjur
að vera 46.543 kr. á mánuði að
lágmarki. Einstaklingur undir 26
ára aldri þyrfti hins vegar að hafa
60.000 kr. mánaðarlaun (sem þýðir
21.500 kr. í bónus/yfirvinnu hjá
verkafólki) til að ná út framfærslu
námsmanns:
Mánaðarlaun 60.000 kr.
Lífeyrissj. 2.400 kr.
Stéttarfél. 600 kr.
Skyldusparn. 9.000 kr.
Skattar 3.225 kr.
Útborguð laun 44.775 kr.
Til að útborguð laun til ráð-
stöfunar þeirra sem eldri eru nái
framfærslu einstaklings í námi þurfa brúttótekjur að vera 46.543
kr. að lágmarki. Til þess að ná
framfærslueyri einstæðs foreldris
með eitt barn þarf hins vegar um
82.000 kr. laun:
Mánaðarlaun 82.000 kr.
Lífeyrissj. 3.280 kr.
Stéttarfél. 820 kr.
Staðgreiðslusk. 11.528 kr.
Útborguð laun 66.372 kr.
Hjón með 2 börn þurfa sam-
kvæmt þessu að hafa 164.000 kr.
tekjur á mánuði, og meira ef
maðurinn vinnur einn fyrir launun-
um, til að fá útborgað sem nemur
framfærslueyri hjóna með 2 börn í
námi.
Benda má á að takist náms-
mönnum að afla meiri tekna f
sumarleyfi heldur en nemur fram-
færslu á námstíma dregst helming-
ur þess sem umfram er frá námslán-
unum. Með uppgripa sumarvinnu
geta sumir einstaklingar því e.t.v.
haft nokkru meira ráðstöfunarfé
heldur en námslánin segja til um.
Ólíklegt má hins vegar telja að
mörgu ungu barnafólki bjóðist bet-
ur launuð sumarvinna heldur en
nemur námslánunum. - HEl
Athugasemd frá sorp-
hreinsunarmanni í Mýrdal
Athugasemd Magnúsar Skarp-
héðinssonar þann 30. ágúst er ekki
alls kostar rétt. Til dæmis voru
pokarnir með flöskunum ekki í
landi Álftagrófar. Heldur voru þeir
bundnir við járnstaur í Péturseyj-
arlandi. Það eru tvær jarðir á milli
Álftagrófar og Péturseyjar sem
heita Holt og Fell.
Ég gat ekki beðist afsökunar á
þessum verkum mínum sem eru
gerð af Jcunnáttuleysi í skógrækt.
Magnús Skarphéðinsson segir að
ég hafi sagt að mér væri bara alveg
nákvæmlega sama. Rétt er að ég
sagði að flöskurnar kæmu ekki því
ég væri búinn að brenna þær. Þá
sagði hann að ég væri þjófur. Fleiri
orð fóru ekki okkar á milli og ég
lokaði hurðinni, en Iæsti ekki.
Þegar Magnús hafði samband
við mig í síma eða kom heim hafði
hann orðið.
Hefði Magnús merkt pokana,
t.a.m. Álftagróf, hefði verið hægt
að komast hjá þessu, því þá hefði
ég aldrei tekið pokana.
Virðingarfyllst,
sorphreinsunarmaður
ÞorbergurE. Einarsson
Vikurbraut 32A Vík
Árekstur á Reykjanesbraut:
Fjórir á sjúkrahús