Tíminn - 14.12.1989, Blaðsíða 20

Tíminn
FIMMTUDAGUR 14. NÓVEMBER 1989
Búfjártalningin staðfestiraðforðagæsluskýrslureru í aðalatriðum réttar. Hross eru þó 13% fleiri:
Hross orðin álíka
mörg og nautgripir
Búfjártalning sú sem gerð var að tilhlutan landbúnaðar-
ráðuneytisins í apríl staðfestir í flestum atriðum að
forðagæsluskýrslur eru réttar. Hross reyndust þó vera um
13% fleiri en áður var talið. Hross eru því orðin álíka
mörg og nautgripir. Að öllum líkindum hafa hross aldrei
verið jafn mörg síðan ísland byggðist.
Pétur Þ. Jónasson hjá Búnaöar-
félagi íslands sagði í samtali við
Tímann að niðurstöður úr talning-
unni í apríl hefðu ekki komið á
óvart. “Þegar farið var út í þessa
talningu voru menn einkum að
velta fyrir sér fjölda sauðfjárins.
Niðurstaða talningar á sauðfé
stemmir ákaflega vel saman við
forðagæsluskýrslur. Ég held að
megi segja að þessi talning stað-
festi mjög vel áreiðanleika
skýrslnanna og bendi til að forða-
gæslan sé almennt vel unnin.“
Mestu frávikin frá forðagæslu-
skýrslunum eru í fjölda hrossa.
Hross reyndust um 13% fleiri en
skýrslur gáfu til kynna. Pétur
sagði að þetta kæmi mönnum ekki
svo mikið á óvart. Hann sagði að
líkast til hefðu hross alla tíð verið
eitthvað vantalin. Mjög margir
bændur eru með hross í haga-
göngu fyrir þéttbýlisbúa fram yfir
áramót. Þessi hross hafa því í
mörgum tilfellum ekki verið talin
með þegar forðagæslumenn gera
sínar skýrslur á haustin. Pétur
sagði að á síðustu árum hefði
þeim tilmælum verið beint til
forðagæslumanna að þeir telji
þessi hross með.
Sveinbjörn Eyjólfsson hjá land-
búnaðarráðuneytinu sagðist taka
undir með Pétri Jónassyni um
áreiðanleika forðagæsluskýrsln-
anna. Sveinbjörn sagði að talning-
in sýni að sögur um að sauðfé í
landinu sé fleira en skýrslur segja
til um, séu rangar. Sveinbjörn
sagði mjög mikilvægt að hafa sem
nákvæmastar upplýsingar um
búfjárfjölda m.a. til að reikna út
beitarálag. Einnig ættu þessar
upplýsingar að auðvelda mönnum
að gera sér grein fyrir framleiðslu
og gera alla áætlanagerð áreiðan-
legri.
Hrossum hefur fjölgað mjög
mikið á sxðustu árum. Árið 1971
voru 36.706 hross í landinu, en
þeim hefur síðan fjölgað um eitt
til tvö þúsund á ári. Mest hefur
fjölgunin verið á allra síðustu
árum. Árið 1986 voru þau orðin
rúmlega 56 þúsund, 1987 fjölgaði
þeim um þrjú þúsund og í fyrra
voru þau orðin 63.531. Hrossum
hefur því fjölgað um 42% frá
1971. A sama tíma hefur sauðfé
fækkað um tæplega 24%.
Hross í landinu eru nú orðin
álíka mörg og nautgripir. Sam-
kvæmt könnuninni í vor eru hross-
in um 72 þúsund og nautgripir
álíka margir. Hross hafa að öllum
líkindum aldrei verið fleiri á ísl-
andi síðan land byggðist. -EÓ

Jón Helgason alþingismaður kveður sér hljóðs, og
bendir á hörmulegar afleiðingar áfengisneyslu barna og
unglinga og leggurtil að þingmenn sýni gottfordæmi:
Vill banna vínveitingar
á vegum þess opinbera
Jón Helgason, forseti efri deildar
Alþingis, hefyr nýlega mælt fyrir
frumvarpi, þar sem hann leggur til
að ríkið og allar stofnanir þess veiti
framvegis ekki áfengi. í ræðu sinni
sagði Jón að alþingismenn mættu
ekki láta þykka veggi þinghússins
einangra sig frá þeim ömurlegu
staðreyndum þjóðlífsins, sem m.a.
blöstu við á sumum tímum sólar-
hringsins út um glugga þess og ættu
að verulegu leyti rætur að rekja til
siða og siðleysis trúnaðarmanna
ríkisvaldsins við meðferð áfengis.
„Að sjálfsögðu yrði þetta aðeins
fyrsta skrefið, sem taka þarf og
fylgja verður eftir með fleiri árang-
ursríkum aðgerðum," sagði Jón
Helgason um frumvarp sitt.
„Reynslan hefur sýnt að skipun
nefnda og örfáar krónur mega sín
lítils gegn áróðri beirra sem ætla sér
að græða á aukin xi áfengisneyslu og
óhamingju annar--a.“
Jón segist telj. að alþingismenn
geti, samvisku sirmar vegna, ekki
horft lengur up ; á þá ömurlegu
þróun sem aukin áfengisneysla hefur
í för með sér, ái' þess að aðhafast
nokkuð annað ei að kalla á meiri
löggæslu, fleiri rr .-ðferðarstofnanir,
fleiri sjúkrarúm g stærri fangelsi,
þó að það sé vissu ega óhjákvæmileg
nauðvörn við rík' .ndi ástandi.
„Með hverju á i, sem bætist við
aldurinn fjölgar vo þeim, sem að
minnsta kosti lan >t fram eftir ævi,
Jón Helgason, einn af forsetum
Alþingis, hefur nú lagt fram frum-
varp þar sem ríkinu er bannað að
veita áfengi.
áfengið leikur grátt,“ sagði Jón er
hann mælti fyrir frumvarpinu. „Ung-
lingarnir hætta að sinna námi og
hverfa úr skóla, slegið er slöku við
vinnu og fjárhagur hrynur í rúst.
Gripið er til þess ráðs að afla fjár
með ólögmætum hætti svo leiðin
liggur í fangelsin. Aðrir bíða tjón á
sálu sinni og lenda á sjúkrastofnun-
um til meðferðar, sem veitir, sem
betur fer, sumum varanlegan bata,
en fyrir allt of mörgum fer að hún
verður að göngu þar út og inn. Hjá
öðrum, bæði áfengisneytendum og
fórnarlömbum þeirra, liggur leiðin
inn í sjúkrahúsin vegna limlestinga
af völdum ölvunaraksturs og annarra
ölæðisáverka. Síðan sundrast fjöl-
skyldan því að áfengisneyslunni fylg-
ir takmarkalaus eigingirni neytend-
anna, á hakanuití situr að hugsa um
þjáningar maka, barna eða annarra
ástvina.
Á undanförnum árum hefur þeim
farið fjölgandi sem glapið hafa dóm-
greind sína með áfengisneyslu og
látið leiðast út í neyslu annarra
vímuefna og orðið þannig bráð
þeirra sem græða vilja á slíkri sölu,
þrátt fyrir hinar hörmulegu af-
leiðingar sem það veldur. En athug-
anir hafa sýnt að áfengisneysla er
nær undantekningalaust undanfari
slíkrar vímuefnaneyslu og auk ann-
arra afleiðinga veldur þetta vaxandi
ofbeldishneigð. Sífellt fer fjölgandi
tilraunum til nauðgunar, líkams-
árása og annarra níðingsverka. Ofan
á þetta sem blasir við augum og
löngu var vitað, er nú sannað að
áfengisneysla barnshafandi kvenna,
jafnvel í litlum mæli, getur haft
ófyrirsjáanlegar afleiðingar fyrir
andlegt og líkamlegt atgjörvi kom-
andi kynslóða." - ÁG
Tunglíþrjá sólarhringa
í gærkvöldi var tunglið hæst á lofti
en þá hafði það ekki sest í tvo
sólarhringa. Tunglið settist síðast
klukkan 12.49 á mánudag og sest
ekki aftur fyrr en klukkan 13.59 í
dag.
Myndin var tekin í fyrrakvöld
þegar tungl var fullt. Einnig sjást
ljósum skrýddir kranar við ráðhús-
bygginguna í Reykjavík.
SSH/Tímamynd Pjctur