Tíminn - 23.08.1990, Page 18

v,, Finrinitudagur 23r ágúst 1990
18 Timinn
Margrét Bjargstei nsdótti r
frá Geitavík
Fædd 29. september 1926
Dáin 5. júlí 1990-
Þegar kallið kom
og sól gekk til viðar
kvaddir þú
ogýttir úr vör
frá jarðneskri grund
kölluð til starfa
i landi Ijóss ogfriðar
þín þjónustulund
er trú þeim sem ræður jor.
Þú fórst
okkar sorg var sár
en sú heita minning
sem þú eftirlést syrgjandi hjörtum
þerrar hvert okkar tregatár.
H.S.
Kallið er komið, komin er nú stund-
in, segir í sálminum. En þó kallið sé
komið og það hafi verið undirbúið
og við því búist, kemur það manni
alltaf jaíhmikið í opna skjöldu.
Hún Margrét, eða Agga eins og við
krakkamir kölluðum hana í gamla
daga, er dáin og horfm okkur. Hún
Margrét sem var alltaf eins og klett-
urinn í hafinu, sterk, dugleg og
traust, er burtu kölluð allt of
snemma. Það er erfitt að hugsa til
þess að hitt hana ekki þegar við
heimsækjum Borgarfjörð. Við minn-
umst heimsókna okkar til hennar,
hlýjunnar sem stafaði ffá henni,
rembingskossanna sem við fengum
og gestrisninnar sem alltaf var i há-
vegum höfð, því aldrei fómm við
svo heim aftur að ekki væri búið að
gæða okkur á öllu því besta sem til
var í búrinu.
Margrét var fædd þann 29. septem-
ber 1926 á Hvoli í Borgarfírði. For-
eldrar hennar voru þau Bjargsteinn
Þórðarson og Jóhanna Ásgrímsdóttir
og átti hún tvo eldri bræður sem báð-
ir em enn á lífi, þá Bjöm og Ásgrím.
Hún giftist Daníel Pálssyni, föður-
bróður okkar, og bjuggu þau allan
sinn búskap i Borgarfirði, lengst af í
Geitavík, eða þar til þau bmgðu búi
og fluttu inn í Bakkagerði, þar sem
þau keyptu sér litla og notalega íbúð.
í æsku var Frambærinn i Geitavík
okkur systkinunum sem annað heim-
ili. Foreldrar okkar hófú þar sinn bú-
skap og á loftinu í Geitavík fæddust
þijú okkar. Við fengum að vera með
Margréti og Frænda, eins og við
köllum Daníel, við þeirra búskapar-
störf. Eigum við þaðan margar ljúfar
minningar. Hvort sem var á sauð-
burði, við fjárrekstra, heyskap eða
veiðiskap, að hveiju sem þau gengu
var þolinmæði þeirra óþrjótandi að
hafa okkur með sér og búum við öll
að því. Margrét var ákveðin kona og
sagði sína meiningu og sýndi okkur
krökkunum oft ffam á hvað var rétt
og hvað rangt. Við eigum henni
margt að þakka.
Bömin okkar fengu einnig að njóta
góðvildar hennar. Hún var þeim
sannur vinur og félagi og hændust
þau mjög að henni. Hún hafði líka
einstaklega gott lag á krökkum og
mestu æringjar, sem aldrei gátu verið
kyrrir, urðu settlegir eins og full-
orðnir menn þegar hún tók þá á hné
sér.
Þó Margréti og Frænda yrði ekki
bama auðið var margt bama í kring-
um þau. T.d. dvöldust ófá böm hjá
þeim sumarlangt í gegnum árin og
komu mörg þeirra sumar eftir sumar.
Það var líka oft margt um manninn í
litlu stofúnni og á ganginum í Geita-
vík, fyrst þegar sjónvarpsútsending-
ar náðust á Borgarfirði. Þar söfnuð-
ust saman krakkar af bæjunum i
kring til að fá að horfa, en Margrét
og Frændi vom með þeim fyrstu sem
fengu sér sjónvarpstæki í sveitinni.
En þótt þröngt væri á þingi var ekki
amast við þeim krakkaskara, þvert á
móti fúndum við öll að við vomm
þama velkomin. Við systkinin ffá
Skriðuhóli áttum mörg sporin niður
með læknum og niður í Bæ til
Frænda og Margrétar og þó við flytt-
um frá Borgarfirði slitnuðu aldrei
tengslin og alltaf var jafnnotalegt að
koma í heimsókn og oft var þá glatt á
hjalla í eldhúsinu hjá Margréti.
Margrét var ákaflega dugleg mann-
eskja, röggsöm og gekk að hveiju
verki af atorku og vílaði hvergi fyrir
sér að ganga í þau verk sem þurfti að
vinna og fyrir lágu, hvort sem það
var i búskapnum eða í fiskvinnunni
sem hún stundaði í fjöldamörg ár.
Hún var alltaf mjög hraust og kom
því þessi sjúkdómur, sem lagði hana
svona fljótt að velli, eins og reiðars-
lag.
Hún hafði mikla orku, var alltaf,
þrátt fýrir að við vissum að henni liði
illa, hress í tali og vildi sem minnst
um sjúkdóm sinn tala og sagði alltaf
að sér liði vel. Hún barðist á meðan
hún mögulega gat og var heima
meira og minna þau misseri sem hún
tókst á við sjúkdóm sinn.
Hennar þjáningum er lokið. Allir
þeir sem gerðu henni kleift að vera
heima eins lengi og raun bar vitni
eiga miklar þakkir skilið, henni var
það svo mikils virði. Margrét lést á
sjúkrahúsinu á Egilsstöðum þann 5.
júlí sl. og var útför hennar gerð ffá
Bakkagerðiskirkju 14. júlí. Heima-
byggðin, sem hún var svo stolt af,
kvaddi hana hinstu kveðju á sína
vísu, með sólskini og sunnanþey. Á
túninu í kringum Geitavík glóðu sól-
eyjamar og í bæjargilinu skartaði
blágresið sínu fegursta. Elsku
ffændi, Bauji og Ási. Guð veiti ykk-
ur styrk á erfiðum stundum, þið
misstuð mest, við og okkar fjöl-
skyldur þökkum henni allt. Guð
blessi minningu hennar.
Haustnóttin hefur
hrími stráð á grundu
burt frá oss tekið
blóm er birtu þráði
en i minningasjóði
mörg við eigum spor
i sumri og sól
um blágresishvamm
bœjargil og hól
um jjöru og tanga
bakka og vík
er barnsminning engu lík
og i henni höldum við áfram
að hittast
heima í Geitavík.
Þ.S.
Þura, Anna, Sigga,
Þrúða,Hannes og Sesselja
Það var dálítið skrýtið að koma til
Borgarfjarðar í sumar. Hún nafna
mín, sem alltaf hefúr verið heima á
Borgarfirði þegar við höfum komið á
sumrin, er dáin. Við færðum henni
oft fjörustein og blóm heim i eldhús
en nú fómm við með blómin upp í
kirkjugarð og lögðum á leiðið henn-
ar.
Ég kynntist nöfnu minni fyrst þegar
ég var sex mánaða og kom til hennar
heim I Geitavík með mömmu og
pabba. Með okkur tókust strax mikl-
ir kærleikar og það var alltaf svo gott
að koma til hennar nöfhu og alltaf
gat hún sætt og miðlað málum ef upp
kom ágreiningur milli okkar systkin-
anna. Við höfðum alltaf um nóg að
spjalla, sérstaklega eftir að ég eign-
aðist hest og fór að stunda hesta-
mennsku. Þar fóm áhugamál okkar
nöfnu saman og við spjölluðum oft
og mikið um hestana.
Ég kom stundum með mömmu að
heimsækja nöfnu þegar hún lá á
sjúkrahúsinu á Akureyri og alltaf var
hún þá hress og kát og engan bilbug
á henni að fínna. Hún var líka skím-
arvottur þegar hún Stefanía systir
mín var skírð á fæðingardeildinni á
Akureyri í desember 1988, en þá var
nafna þar í fyrsta skipti.
Elsku nafha mín, ég þakka þér fyrir
allt það sem við áttum saman. Guð
blessi Frænda, Ásgrim og Bauja.
Innilegar kveðjur og þákkir ffá
Danna og Stefaníu.
Margrét Víkingsdóttir
Afmælis- og
minningargremar
Þeim, sem óska birtingar á afmælis-
og/eða minningargreinum í blaðinu, er
bent á, að þær þurfa að berast a.m.k.
tveimur dögum íyrir birtingardag. Þær
þurfa að vera vélritaðar.
t
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð við andlát og útför
Borghildar Jónsdóttur
Þingvallastræti 2, Akureyri
Sérstakar þakkir færum við starfsfólki á Hjúkrunarheimilinu Seli.
Jakob Frímannsson
Jakob Frímann Magnússon Borghildur Magnúsdóttir
Hjónin í Skuggahlíð í Norðfirði:
Guðjón Hermannsson
Fæddur 15. september 1893 Dáinn 8. janúar 1986
Valgerður Þorleifsdóttir
Það er vetur. Árið er 1951. Ég sit á
sleða sem dreginn er af lítilli jarðýtu,
dúðaður i peysur og trefla. Förinni er
heitið inn í Skuggahlíð. Ég þekki þá
sem eru með í förinni aðeins af af-
spum, einhvetja sem fyrir augu ber
hef ég þó séð. Ég er átta ár, foreldrar
mínir eru á förum til Reykjavíkur að
leita lækninga fyrir föður minn, ég á
að vera í Skuggahlíð á meðan. Þetta
er mín fyrsta svaðilför og mér finnst
ég vera heilmikill kall.
Allt er á kafi í snjó. Á sleðanum eru
mjólkurbrúsar og ýmis nauðsynja-
vamingur sem þarf að komast til skila
á bæjunum í Norðfjarðarsveit. Ég
geri mér ekki grein fýrir hve langan
tíma ferðin tekur, en þar sem þetta er
þremur til fjórum vikum fyrir
skemmstan dag þrýtur birtuna fljótt.
Annað slagið sé ég glitta í ljós sunn-
anmegin í sveitinni. Mér finnst þessi
týra vera í órafjarlægð og hef óljósan
grun um að þar sé bærinn í Skugga-
hlíð. Rafmagn er ekki komið í sveit-
ina en margir hafa komið sér upp
ljósavélum, m.a. Guðjón í Skugga-
hlíð. Veðrið fer versnandi og þegar
við komum í hlað i Skuggahlóð er
Fædd 1. maí 1901 Dáin 22. júli 1990
komið svarta myrkur og hrið. Ég er
óskaplega feginn að vera komúm á
leiðarenda.
Gerða tekur á móti mér í forstofúnni,
dregur af mér skó og vettlinga, vefúr
utan af mér treflum, færir mig úr
peysum og leiðir mig til eldhúss. Það
er hlýtt i kringum hana og notalegt i
eldhúsinu, ég er kominn í skjól. Af
bömum þeirra hjóna er einungis Sig-
rún heima, Dísa er á Eiðum en Guð-
geir er að kenna bömum suður í
Helgustaðahreppi.
Daginn eftir sé ég einu merkin eftir
þann skclfilega atburð sem gerst
haföi tveimur árum áður þegar bær-
inn brann, sviðinn dyrakarm milli
geymslu og fjóss. Þetta em ytri merk-
in, þau sem ég get séð, en ég er enn of
ungur til að skilja raunverulegan
harm þessa atburðar. Synir Guðjóns
og Gerðu, Jón og Þorleifúr, fómst i
brunanum ásamt þremur nákomnum
ættingjum öðmm. Ég mundi atburð-
inn því faðir minn var sóknarprestur á
Norðfirði og auk þess fféttaritari Út-
varpsins og ég hlustaði á hann síma
fféttina suður.
Rétt fyrir jól koma foreldrar mínir að
sunnan, en um vorið er ég aftur kom-
inn í Skuggahlíð til sumardvalar. Það
verður stutt í dvölinni þá. Milli sauð-
burðar og sláttar fara Guðjón og
Gerða í heimsókn norður að Skeggja-
stöðum í Bakkafirði, til séra Sigmars
Torfasonar og Qölskyldu hans. Á
meðan þau era í ferðinni em mér
færðar þær fféttir að faðir minn sé lát-
inn. Með fúrðu skjótum hætti er
heimili okkar f Neskaupstað leyst
upp. Ég lendi suður i Hafnarfirði en
festi þar ekki yndi. Kem austur vorið
eftir. Uni ákvörðun ættmenna minna
um að vera annan vetur fyrir sunnan
en neita að fara i þriðja sinn. Mér er
velkomið að vera svo lengi í Skugga-
hlíð sem ég kæri mig um. Ég þigg það
og sit í skjóli þeirra hjóna næstu árin.
Þegar ég kom í Skuggahlíð fyrst var
þar komið þróun tækninnar í land-
búnaði að öld hestavéla var að ljúka.
Fyrstu sumrin var þó eingöngu imnið
með slíkum vélum, en líka talsvert
slegið með orfi og ljá, snúið í og rak-
að með hrífúm. Ég naut þess að taka
þátt í öllum þeim störfúm fúllorðna
fólksins sem ég gat, heyskap á sumr-
um, aðstoð við gegningar á vetmm
með skólanámi. Guðjón smíðaði
handa mér orf upp úr öðm eldra. Svo
rann upp dagurinn sem vígja skyldi
orfið. Ég haföi auðvitað séð til hinna
vönu sláttumanna og fiktað við að slá
með orfúm þeirra, en nú var stóra
stundin rannin upp, ég kominn að
slætti með fúllorðnum karlmönnum,
með orf sem var ætlað mér einum. Ég
sveiflaði orfinu og hlakkaði til að sjá
grasið leggjast undan ljánum og nema
það sérstaka hljóð sem heyrist þegar
ljárinn sneiðir grasið, en hljóðið lætur
því betur í eyrum sem sláttumaður er
snjallari að brýna. En það féll ekkert
gras og hljóðið sem heyrðist var ekki
uppörvandi. Ég rak ljáinn svo ræki-
lega á kaf i þúfú að ég þurfti að beita
öllum kröftum og lagni til að losa
hann. Guðjón leit til mín og mér er
enn i minni hvemig hann kimdi en
sagði ekki neitt. Ég vissi að með því
var reiknað með að mér gengi betur
næst. Og þannig sagði Guðjón fyrir
verkum, ævmlega með fáum orðum
og skýmm og ætlaðist til að vel væri
unnið. Tækist illa upp lét hann mann
heyra það, en fyrir hvert vel unnið
verk fékk maður hrós. Ég lærði fljótt
að lesa í það mál og lagði metnað
minn i að vinna öll veik svo vel að
ekki þyrftu úrbóta eða endurtekning-
ar við.
Þegar kom að því að ég yrði sjálfúr
að ákveða skólagöngu, brá Guðjón
mér á eintal og bauð að kosta mig til
náms, í fyrstu lotu að minnsta kosti til
landsprófs á Eiðum. Ég sagði honum
að ég væri óráðinn um ffamtíðina, en
hugur minn stefndi ffemur til verk-
legs náms en bóklegs, þakkaði hon-
um boðið en þáði ekki. Hann hvatti
mig til að hugsa mig vel um og láta
sig vita ef mér snerist hugur.
Svo skildu leiðir í bili. Ég fór f skóla
i Reykjavík, vann margs konar störf
til sjós og lands. Eitt vorið hringdi ég
og spurði hvort ég mætti koma og
halda til hjá þeim yfir síldarvertíðina,
ég væri búinn að fá vinnu í síldar-
bræðslunni í Neskaupstað. Það var
auðsótt.
Tíminn líður. Ég er kominn með
fjölskyldu, farinn að vasast i alls kon-
ar málum, sest að á Norðurlandi og I
öllum hamaganginum verður út und-
an að fara austur á Norðfjörð, þrátt
fyrir góðan ásetning um árabil. Svo
fellur Guðjón ffá í janúar 1986. Ég
kemst ekki til að fylgja honum og sé
að þetta nær engri átt að fara ekki
austur að hitta Gerðu áður en það
verði um seinan. Dag einn um sumar-
ið stend ég svo á tröppunum í
Skuggahlíð, eftir 24 ára fjarveru, án
þess að hafa gert boð á undan mér.
Margt er vissulega breytt. Þau bama-
böm Guðjóns og Gerðu, böm Stein-
þórs og Dísu, sem Gerða haföi á sín-
um tíma áminnt mig um að kenna ekki
ókristilegt orðbragð, vom orðin fúll-
orðið fólk með fjölskyldur, hún sjálf
öldrað en afar vel em. Áhugi hennar á
velferð minni var óbreyttur. Hún haföi
fylgst með mér úr fjarska öll þessi ár.
— Og hvað segirðu af bömunum?
spurði hún og gladdist þegar ég sagði
að þeim vegnaði vel. Um haustið
heknsótti hún okkur hjónin í Reykja-
vík og var aufúsugestur.
Og nú em Guðjón og Gerða bæði
gengin þá leið sem enginn fær umflú-
ið. Ég er þeim þakklátur. Þau veittu
mér skjól, athvarf og öryggi á þeim
tima ævinnar sem ég þurfti mest á því
að halda.
Það varð lífslán mitt.
Helgi Guðmundsson