Tíminn - 06.04.1991, Blaðsíða 9

Laugardagur 6. apríl 1991
Tíminn 9
Davíð Oddsson loðmæltur á fundi á ísafirði:
Ekki skýrist sjávar-
útvegsstefna íhalds
Á framboðsfundi á ísafirði sl. fimmtudag viðurkenndi Davíð Odds-
son, formaður Sjálfstæðisflokksins og borgarstjóri, að flokkurinn
hefði enn ekki mótað stefnu sína í sjávarútvegsmálum. Hann ætti
enn eftir að koma sér saman um hverju ætti að breyta í þeim, eða
hvemig. Þó væri ljóst að þeim þyrfti að breyta. Davíð sagði jafn-
framt að til þess verks yrði að koma sjálfstæðismaður. Davíð gat þó
ekki tilgreint hver hann ætti að vera.
Þegar Davíð var spurður að því
hvernig bæta ætti þeim, sem fest
hafa fé í kvóta, upp eignamissi ef
kerfið verður aflagt, sagði hann að
flokkurinn ætti enn eftir að taka af-
stöðu til þess. Davíð vildi heldur
ekki svara því hvort Matthías
Bjarnason, þingmaður Vestfirðinga,
væri sjávarútvegsráðherraefni
flokksins.
„Sjálfstæðisflokkurinn hefur mót-
að stefnu sína í sjávarútvegsmálum.
Hana má sjá í landsfundarsamþykkt
flokksins.
Það verður ekkert hlaupið út úr
kvótanum án þess að bæta þeim
tjónið, sem þar sitja fastir. Við af-
leggjum kvótann ekki í einu vet-
fangi.
Tillögur okkar í því efni eru hins
vegar ekki mótaðar. Þetta er vanda-
samt mál að vinna.
Ég hef ekki sóst eftir því að verða
ráðherra, og því síður sjávarútvegs-
ráðherra. Fyrst þarf að kjósa, síðan
mynda ríkisstjórn, og þá Ioks að
velja menn í hana. Það liggur ekkert
beint við að ég verði sjávarútvegs-
ráðherra Sjálfstæðisflokksins," segir
Matthías Bjarnason. -aá
Heimalöndunarálagið á undanhaldi:
AKUREYRARSAMNINGURINN
VÍDA BONNN SJÓMÖNNUM
Sjómönnum á togurum frá Fá-
skrúðsfírði og Neskaupstað hefur
verið boðið sama fískverð og sjó-
menn á ísfisktogurum Útgerðarfé-
lags Akureyringa samþykktu í
fyrradag. En sjómenn á togurunum
Ljósafelli SU og Hoffelli SU frá Fá-
skrúðsfirði sögðu upp störfum 26.
mars s.l. vegna óánægju með fisk-
verð. Að sögn Eiríks Ólafssonar,
útgerðarstjóra fajá Hraðfrystihúsi
Fáskrúðsfjarðar, þá var samningur-
inn til skoðunar hjá sjómönnum og
því ekki jjóst hvort þeir myndu
samþykkja hann óbreyttan.
Þá hafa sjómenn á togurum frá
Eskifirði og Breiðdalsvík beðið um
viðræður um fiskverð. Áhöfnin á
Sunnutindi frá Djúpavogi sagði upp
störfum 3. apríl s.I. eftir að útgerðin
þar bauð þeim 30% heimalöndunar-
álag, en þeir krefjast 41% álags.
Einnig mun fiskverkafólk víða hafa
krafist launahækkana í samræmi
við það sem sjómenn fá. En fisk-
verkafólk hjá Hraðfrystihúsi Fá-
skrúðsfjarðar hf., Fiskiðjusamlagi
Húsavíkur og Útgerðarfélagi Dalvík-
inga hefur sent forráðamönnum fyr-
irtækja sinna undirskriftarlista þar
sem farið er fram á kjarabætur. Við-
ræður fiskverkafólks og yfirmanna
munu fara fram í næstu viku á þess-
um stöðum, en ekki er búist við
verulegum launahækkunum, sam-
kvæmt heimildum Tímans.
Sjómenn á togurum frá Sauðár-
króki, Neskaupstað og Djúpavogi
hafa fengið 20% heimalöndunar-
álag, en hluti af aflanum er seldur á
erlendum fiskmörkuðum. Jóhann
Karl Sigurðsson, framkvæmdastjóri
Síldarvinnslunnar á Neskaupstað,
segir að í viðræðum sem fóru fram í
fyrradag hafi sjómönnum verið boð-
Lenti á
íþrótta-
vellinum
Þyria Landhelgisgæslunnar
lenti síðdegis í gær á íþróttavell-
inum á Hvammstanga og sótti
þangað sjúkling, sem Ifidega var
með kransæðastíflu. Hann var
fluttur á Borgarspítalann, en
ekki fengust í gær upplýsingar
um Iíðan hans. —SE
inn Akureyrarsamningurinn og séu
þeir nú að skoða sín mál. „Hér er þó
allt með kyrrum kjörum og þeir eru
á leið út á sjó. Ég geri ráð fyrir að
mál skýrist í næstu viku,“ sagði Jó-
hann.
Ágúst Elíasson, framkvæmdastjóri
Samtaka fiskvinnslustöðva, segir að
umræða um markaðstengingu fisk-
verðs komi til með að aukast. „Meg-
inatriðið í samningi ÚA er markaðs-
tenging á ákveðnum hluta aflans,
það byggist á því að þeir taka allan
aflann til vinnslu sjálfir. En flest
þeirra fyrirtækja á Austfjörðum, þar
sem verið er að fara fram á svipað,
selja 15-20% af sínum afla á markað
erlendis og sjómennirnir njóta
þess,“ sagði Ágúst.
Hólmgeir Jónsson, framkvæmda-
stjóri Sjómannasambands íslands,
segir að þeir hafi lengi lagt áherslu
á að fiskverð verði tengt mörkuð-
unum, en varar við því að fisk-
vinnslufólk miði laun sín við laun
sjómanna, nema þau vilji taka á sig
þann óvissuþátt sem sjómenn taka
á sig vegna breytinga á markaðs-
verði.
„Við höfum alltaf lagt áherslu á að
það ætti að tengja fiskverð mörkuð-
unum. Sjómenn njóta þess þegar
markaðsverð hækkar, en þeir taka
líka á sig áföll þegar markaðsverð
lækkar. Það hafa þeir alltaf gert og
það gleymist oft í umræðunni. Ef
fiskvinnslufólk er að tala um að
hækka sitt kaup í samræmi við
hækkun sjómanna á Akureyri, þá
verður hugsanlega að tengja bónus
fiskvinnslufólks markaðsverðunum.
Sú hugmynd hefur verið rædd með-
al fiskvinnslufólks, en henni hefur
alltaf verið hafnað, því fólk veit að
launin lækka ef markaðsverð lækk-
ar,“ sagði Hólmgeir í samtali við
Tímann í gær.
—GEÓ
Olafur Olafsson landlæknir, til vinstri, og Guöjón Petersen, framkv.stjóri Almannavama ríkisins.
Tímamynd Aml Bjama
Alþjóða heilbrigðisdagurinn er á morgun:
Verum viðbúin ef
vá ber að dyrum
Alþjóða heilbrigðisdagurinn er á
morgun, sunnudaginn 7. apríl.
Einkunarorð hans eru „Should dis-
aster strike, be prepared" eða
„Vertu viðbúinn ef vá ber að dyr-
um“.Af því tilefni kynntu Almanna-
vamir rfidsins og landlæknir,
skipulag almannavama í landinu og
þátt heilbrigðisþjónustunnar í því.
Á fundinum voru fulltrúar frá
stærstu sjúkrahúsum landsins. Þeir
kynntu innra öryggi sjúkrahúsa, og
hversu vel þau eru til þess búin að
mæta stórslysum, eins og flugslysi í
Keflavík, jarðskjálfta á Suðurlandi,
og eldsvoða á sjúkrahúsunum sjálf-
um. Guðjón Petersen, forstjóri Al-
mannavarna, kynnti ný greiningar-
spjöld. Þau eru til þess gerð að auð-
velda greiningu og flokkun slasaðra
á slysstað. Þannig má raða fórnar-
lömbunum í forgangshópa og koma
þeim, sem mest liggur á, fyrst undir
læknishendur. Að loknum erindum
stjórnaði Ólafur Ólafsson landlækn-
ir umræðum. Nánar verður greint
frá efni fundarins síðar. -aá.
Egill á Seljavöllum and-
snúinn mörgu í nýja bú-
vörusamningnum. For-
maður Stéttarsambandsins
svarar honum:
„Egill reynir að
bjóða betur“
„Þær breytingar sem fyrirhugað er
að gm á búvörulögum, í tengslum
við nýja búvörusamninginn, hníga
allar í þá átt að þrengja hag
bænda," sagði Egill Jónsson, al-
þingismaður Sjálfstæðisflokksins
á Austuriandi, í samtali við Tím-
ann. EgiII hefur gagnrýnt búvöni-
samninginn harðlega á kosninga-
fundum eystra. Hann segist Ld.
alls ekki geta sætt sig við iækkun á
verðlagsgrundvelii í haust og
næsta haust. „Ég skil bara ekkert í
Stéttarsarabandinu að bjóða bænd-
um upp á þetta þegar það liggur
fyrir að hfutur bænda í dilkakjöts-
verðinu hefur minnkað og hlutur
annarra verðmyndunarliða hefúr
hækkað stóriega," sagði Egill.
Haukur Halldórsson, formaður
Stéttarsambands bænda, sagöist
telja aö Egill sé einfaldlega að reyna
að bjóða betur. „Ég mun ekki slá
hendinni á mðti betri samningi ef
stjómvöld, alþingismenn og fólkiö
í iandinu er tUbúiö tii að gera betur
við okkur. Ég tel hins vegar að það
sé ekki vilji til þess. Það sitja fkiri
þingmenn á Alþingi en Egill á
Seljavöllum," sagði Haukur.
EgiII gagmýndi hvemig staðið var
að gerð samningsins. Hann sagði
rangt að stilla bændum upp við
vegg, eins og gert var, og þvinga þá
til að taka afstöðu á örskömmum
tíma. Hann gagnrýndi einnig að
ekki skyldi vera haft samrað við
stjómarandstöðuna um þetta mál.
Egill sagðist vera sammáia tveim-
ur meginatriðum samningsins, að
ná jafnvægi milli framieiðslu og
neyslu sauðfjárafurða og að taka
upp beinar greiðslur til bænda.
Hann sagðist vera algericga ósam-
mála ýmsu öðru í samningnum. f
þvt sambandi vildi hann nefna það
sem hann kaflaði launaiækkun
bænda, en í samningnum segir að
samningsaðilar stefni að því að
lækka dilkakjöt um 20% á samn-
ingstímanum.
Haukur sagði að þetta væri aðeins
markmlð. Hann benti einnig á að
einhver lækkun á kjöti gætí skilað
bændum auknum tekjum vegna
aukinnar sölu. Hann sagði hættu-
legt fyrir bændur, þegar litið væri
til langs tíma, að segja sitt hlutverk
einungis vera að framleiða, en líta
framhjá því hvemig gengur að
seþ'a. Haukur sagðist telja það mis-
tök að skflja á miili framleiðsiu og
sölukcrfis, elns og gert var í bú-
vörulögunum. Það hafi komið í
bakið á bændum. „Það þýðir ckkert
að horfa framhjá því að við stefn-
um inn í þjóðfélag þar sem mark-
aðurinn ræður á nær öllum svið-
um,“ sagði Haukur.
Egifl gagmýndi einnig að í samn-
ingnum væri ekkert tetóð á því sem
snýr að ritósvaidinu. Hann sagði aö
ektó hefði verið óeðlilegt að endur-
skoða skattlagnlngu ríkisins á bú-
vörum.
Þá sagði hann að með búvöru-
samningnum væri horflð frá þeirri
stefnu, sem mörkuð var f búvöru-
lögunum, að bændur fái fram-
leiðslu sína staðgreidda hjá afurða-
stöðvum. Egiil sagði að með samn-
ingnum væri stefnt að þvf að taka
upp umboðssölu á búvörum. Þetta
sagðist hann ails ektó geta sætt slg
við.Egli! sagðist gera sér grein fyr-
ir að þcssi samningur sé sam-
komulag milii bænda og rítós-
sijómarinnar, gerður í þröngri
stöðu. Hann sagðist jafnframt við-
urkenna aö þessi samningur veröi
á vissan hátt leiðandi ura iandbún-
aðarstefnu næstu ára, hvemig svo
sem mál stópast í kosningunum.
Þó að Egifl sé andsnúinn sanin-
ingnum f veigamiklum atriðum,
eru flokksbræður hans í þingfloktó
Sjálfstæðisflokksins etóá sömu
skoðunar. Friðrik Sophusson,
varaformaður flokksins, hefur lýst
yflr stuðningi við samninginn. Af-
staða formanns flokksins er óljós.
-Eó