Tíminn - 22.08.1991, Blaðsíða 16

AUGLYSINGASIMAR: 680001 & 686300
- eru okl&r _ fjárma! eru
RÍKISSKIP NUTIMA FLUTNINGAR © VERBBRÍFAIABSKIPTI
Hofnarhusinu v Tryggvogolu SAMVINNUBANKANS
3 28822 SUÐURLANDSBRAUT 18, SlMI: 688568
Ókeypis auglýsingar
fyrir einstaklinga
SIMI
91-676-444
Breytt ástand á landi og í sjó gæti bætt úr skák:
Verður betri lax-
veiði næstu árin?
Fræðimenn spá mjög batnandi laxveiði á næstu árum. Hvort sem það verður vegna stórlegrar
minnkunar laxveiða í net eða betri náttúruskilyrða, geta þessir ungu veiðimenn, sem voru að
egna fyrir fisk í Elliðaánum í gær, farið að hlakka til. Tímamynd: Ámi Bjama
„Það benda ýmis ytri skUyrði til
þess að á næstu árum verði upp-
sveifla í laxveiði," sagði Guðni
Guðbergsson, fískifræðingur hjá
Veiðimálastofnun, í samtali við
Túnann í gær.
Ástæður þessarar uppsveiflu sagði
hann fyrst og fremst vera breytt
ástand á landi og í sjó, en heilmikil
tengsl væru þar á milli. Bæði sýndu
niðurstöður rannsókna Hafrann-
sóknastofnunar á ástandi sjávar að
ástandið væri breytt og einnig væri
hægt að sjá það á ástandi og vexti
seiða í ánum. Guðni sagði að fylgst
hefði verið með niðurgöngu seiða
úr ám, því magni sem til sjávar
gengi og afföllum þeirra í sjónum.
Af þessum gögnum væri síðan
hægt að meta það að mun bjartara
væri nú framundan í laxaveiði en
verið hefur.
Það ástand, í sjó og á landi, sem
aðallega hefur breyst, segir Guðni
vera hækkandi hitastig og eins
aukið átumagn í sjó. Þetta leiðir til
þess að framleiðsla seiða eykst og
þegar framleiðsla eykst minnka af-
föll. „Framleiðsla seiða verður því
meiri á hverja flatareiningu í án-
um. Eins segir gott sjávarástand
það að vöxtur í sjó verði minni og
þar af leiðandi afföllin," sagði hann.
Aðspurður hvar á landinu upp-
sveiflan yrði mest, sagði hann að
það hefði sýnt sig að nokkuð góð
fylgni væri á milli veiði í öllum
landshlutum þó svo að sveiflumar
væru yfirleitt lengri og dýpri fyrir
norðan og austan. „Þegar upp-
sveifla byrjar þá byrjar hún sunn-
an- og suð- vestanlands. Það skýrist
af því að þar er hlutfall smálaxa í
veiðinni mun hærra.
Hins vegar er hlutfall stórlaxa
hærra fyrir norðan og austan. Upp-
sveiflunnar fer því fyrst að gæta
sunnanlands því laxinn er lengur í
sjó fyrir norðan og austan,“ sagði
Guðni. Hann sagði að ekkert væri
hægt að segja til um hversu lengi
uppsveiflan í laxveiðinni myndi
vara. Þó sagði hann að svo virtist
sem þessar uppsveiflur kæmu
nokkur ár í röð og einnig væri það
svoleiðis með lægðimar.
Um upptökur neta úr ám, sagði
Guðni að þeir sem veiði eiga í upp-
sveitum Borgarfjarðar hefðu keypt
upp netalagnimar í Hvítá. Laxinn
sem gengur upp í Borgarfjarðar-
ámar gengur um Hvítá og þar með
um netaveiðisvæði. Því töldu menn
sig sjá sér hag í því að kaupa upp
þessar netalagnir þar sem hver iax
væri miklu verðmeiri veiddur á
stöng uppi í ánum heldur en veidd-
ur í net í Hvítá.
Guðni sagði þeir laxar sem ekki
veiddust í net í Hvítá gengu upp í
sínar heimaár. Jafnframt sagði
hann að samkvæmt rannsóknum
veiddist tæplega helmingur þeirra
laxa, sem ganga upp í ámar, á
stöng. „Þetta þýðir það að veiði á
stöng eykst þegar netin hafa verið
tekin. Það er þó ekki þar með sagt
að allir þeir laxar sem veiðst hefðu í
net komi til með að veiðast á stöng.
Þetta er því reikningsdæmi fyrir þá
sem leggja peninga í netakaupin
eða hvort þeim finnist veiðin auk-
ast það mikið að netakaupin borgi
sig,“ sagði Guðni.
Á þeim fáu stöðum þar sem lax-
veiðar í sjó eru leyfðar, sagðist
Guðni ekki hafa frétt af því hvemig
veiðin hefði verið þar þetta árið.
Hann taldi það þó víst að samfara
aukinni laxgengd við landið og
vegna aukinna umsvifa í hafbeit
hefði veiði aukist í þessum lögnum.
í fyrra hefðu þessir aðilar veitt um
2500 laxa. Ennfremur sagði hann
að á undanfömum ámm hefði fleiri
seiðum verið sleppt í hafbeit en lax-
veiðiámar framleiða allar til sam-
ans. „Þetta þýðir að laxgengd eykst
vemlega við ströndina. Mér skilst
að því hafi verið spáð að milli 120
til 130 þúsund laxar endurheimtist
úr hafbeit en hins vegar var stang-
veiðin í fyrra tæplega 30.000 laxar,“
sagði Guðni. -UYJ
Tíminn
FIMMTUDAGUR 22. ÁGÚST 1991
Umhverfis-
ráðstefna í
Reykjavík
Á aðalfundi Norrænu bændasamtak-
anna 1991 tók H.OA Kjeldsen, for-
maður Landbrugsraadet, við for-
mennsku í Nomenu bændasamtök-
unum (NBC) af Bo Dockered, for-
manni Lantbrukamas riksforbund,
en forsvarsmenn bændasamtaka á
Norðuriöndum gegna á víxl for-
mennsku í samtökunum til tveggja
ára í senn. Frá 1987 til 1989 gegndi
Haukur Halldórsson, formaður Stétt-
arsambands bænda, formennsku í
NBC.
H.0A Kjeldsen er jafnframt forseti
IFAP, Alþjóðasambands bænda, en
hann var kjörinn á aðalfundi sam-
bandsins í Þrándheimi í fyrra til íjög-
urra ára. Norrænu bændasamtökin og
alþjóðasamtök bænda deila því sama
formanninum. f ályktun frá NBC kem-
ur fram að samtökin áttu frumkvæði
að því í fyrra að gengist yrði fyrir al-
þjóðlegri umhverfisráðstefnu í Reykja-
vík á þessu ári og verður hún haldin 16.
til 18. október nk. Enn fremur er lýst
yfir stuðningi við GATT-viðræðumar.
lcilið er nauðsynlegt að viðskipti með
búvörur á heimsmarkaði verði aukin.
Jafnframt er ítrekað að tryggja verði að
hvert aðildarríki GATT- samkomulags-
ins verði áfram að geta haft sjálfstæða
landbúnaðarstefnu.
Þá var talið að ólík afstaða Norður-
landanna til Evrópubandalagsins geri
samvinnu norrænu bændasamtak-
anna þýðingarmeiri en áður. -js
Sláturtíð hafin
Sláturtíðin er hafín og nýtt kjöt frá
Goða hf. er komið í verslanir í
Reylq'avík. Menn búast við að slátur-
tíðin verði lengri nú en venjulega,
færra fé verði slátrað dag hvern og
hún þannig dregin á langinn.
Eins og Tíminn greindi frá á dögun-
um hefur göngum í Árnessýslu, þar
sem menn ganga hvað lengst, verið
flýtt vegna þess að grös eru farin að
falla á afrétti. Göngum í Austur-
Húnavatnssýslu, þar sem menn
ganga jafnlangt, hefur hins vegar
ekki verið flýtt. Um norðanvert há-
lendið var gróður seinni til en syðra
og stendur enn þokkalega. Þá spilar
og inn í að sauðfé hefur fækkað mjög
á þeim slóðum. Þannig verður geng-
ið á Auðkúlu- og Grímsstaðaheiði
um 8. september og komið niður
viku seinna, 15. september. -aá.
SKOLPLITAÐ ÁRVATN í ELLIÐAÁRDAL!
„Það var eins og skolpi hefði verið
veitt í ána. Hún var gul og leðju-
kennd á að líta og illa lyktandi.“
Þannlg Jýsir lesandi blaðsíns hliðar-
sprænu Elliðaánna í Reykjavík f
gærmorgun. Þá vckur hann athygli
á heitum læk sem rennur stöðugt í
ána.
Þessar upplýsingar komu flatt upp
á Sigurð Skarphéðinsson aðstoðar-
gatnamálastjóra. Hann brást ffjótt
við og lét athuga málið. Þá kom í
Ijós að Hitaveita Reykjavíkur hafði í
gærmorgun og nóttina áður verið
að hreinsa kfsiIúrfeHingar innan úr
svokaHaðri Nesjavallaleiðslu. Sig-
urður segir að þrátt fyrir brúnleitan
lit efnisins sé um avokallað kfsilefhi
að ræða innan á vatnsæðum og því
sé það ekki skaðlegt umhverfínu.
Samkvæmt upplýsingum blaðsins
rennur stanslaust heltt vatn í þessa
hliðarsprænu EUIðaánna. Sigurður
kannaöist hins vegar ekki við það og
hélt að það væri í undantekningar-
tilfellum þannig.
„Þetta er að mestu leyti moU úr
affaHsIæk en annars er það tært
vatn nema í stuftan tíma vegna þess
að við erum að hrelnsa úrfellingar
úr pípum,“ segir Hreinn Frímanns-
son yfirverkfræðingur HHaveHu
Reykjavíkur. Hreinn segir að þar $é
um tósilúrfellingar að ræða. Hann
segir að engin mengun geti stafað
af þessu þar sem kisill sé náttúru-
legt efni. Hann segir steina vera
gerða úr kísil og því sé hann algeng-
asta efni náttúrunnar. Hreinn bætir
við að þessi steinefni hafí skolast út
á stuttum tíma eða í um 10 mínút-
ur og þessu hreinsunarstarfi væri
þar með lokið. Tilganginn með
hreinsuninni segir harm vera að
losa úr pípum úrfellingar frá síðasta
vetri til að auka öryggi á heitavatns-
dreifingu næsta vetur.
Hreinn var inntur eftir þvf hvort
ekki þyrfti leyfi til að losa úrfelling-.
arefni í EHlðaámar. Hann segír að
haft hafí verið samráð víð starfs-
menn gatnamálastjóra um afnot af
lögnum. „Það hefúrverið haft sam-
band við Náttúruvemdarráð um
beiMina en ekki hvað standi til á
þessum stað og tmaa,“ segir
Hreinn. Um það hvort heitt vatn
rynni stöðugt í ána, segir Hreinn að
reynt sé að nýta aHt heitt vatn., JNá-
kvæmlega hve mHáð fer þama veit
ég ekki,“ sagði Hreinn. Ekki tókst
að ná sambandi við fuUtrúa Nátt-
úruvemdarráðs. í umhverfisráðu-
neytinu fengust þær upplýslngar að
Elliðaámar væm ekíd friðlýstar
samkvæmt lögum þó borgaryfirvöld
segðu þær friðaðar. Ekki náðist
samband við Jóhann Pálsson, garð-
yrkjustjóra borgarinnar, sem jafn-
framt veitir uppiýsingar um álykt-
aair umhverfismálanefndar. Hjá
embættí garöyrkfusijóra kannaðist
enginn við að HHaveHunni hefðí
verið veitt feyfi til að hreinsa feiðsl-
ur sínar í Elliðaárnar. -HÞ