Tíminn - 04.07.1992, Blaðsíða 6

6 Tíminn
Laugardagur 4. júlí 1992
D r ifs kafts h I íf a r
og varahlutir
í flestar gerðir
heyvinnuvéla-
drifskafta
Hagstætt verð

HÖFÐABAKKA 9 . 112 REYKJAVÍK . SÍMI 91-634000
FASTEIGNIR TIL
SÖLU
í HAFNARFIRÐI
OG ÞORLÁKSHÖFN
Kauptilboð óskast i eftirtaldar eignir:
Miövangur 5, Hafnarfiröi. Staerö hússins er 877 m'. Brunabótamat er kr.
18.746.000,-. Húsiö veröur til sýnis I samráöi viö Hrafnkel Ásgeirsson,
simi: 50211. Opnun tilboöa kl. 11:00 f.h. 21. júli 1992.
Noröurvangur 32, Hafnarfiröi. Stærö hússins er 529 m'. Brunabótamat
10.427.000,-. Húsiö veröur til sýnis I samráöi viö Fasteignir rikissjóös,
Ingimund Magnússon, sími: 19930. Opnun tilboöa kl 11:00 20. júli 1992.
Hjallabraut 6, Hafnarfiröi. Stærö íbúöarinnar er 139,2 m2. Ibúöin er á 2.
hæö til vinstri. Brunabótamat er 9.023.000,-. Ibúöin veröur til sýnis i sam-
ráöi viö Andrés Magnússon, simi 52253 (vinnusimi 658160). Opnun til-
boöa kl. 11:00 f.h. 22. júli 1992.
Unubakki 42-44 (frystihús), Þorlákshöfn Stærö hússins 10061 m'. Bruna-
bótamat kr. 104.209.000,- Húsiö veröur til sýnis i samráöi viö Skipaþjón-
ustuna, Hafsteinn Ásgeirsson, I sima 98-33930. Opnun tilboöa kl. 11:30
22. júli 1992.
Tilboöseyöublöö liggja frammi hjá ofangreindum aöilum og á skrifstofu
vorri aö Borgartúni 7, Reykjavik. Kauptilboö sem berast, veröa opnuö á
skrifstofu vorri á ofangreindum timum i viöurvist viöstaddra bjóöenda.
INNKAUPASTOFNUN RÍKISINS
BORGARTÚNI 7.105 REYKJAVÍK
DVALAR- OG HJÚKRUNARHEIMILI
ALDRAÐRA KIRKJUBÆJARKLAUSTRI
FRÁGANGUR
INNANHÚSS
Tilboö óskast í fullnaöarfrágang innanhúss á Dvalar- og hjúkrunarheimili
aldraöra á Kirkjubæjarklaustri, sem nú stendur fokhelt. Stærö hússins er
571 m2. Verkinu skal skila fullgeröu 1. nóvember 1993. Útboösgögn veröa
til afhendingar fram til fimmtudagsins 23. júli 1992 á skrifstofu vorri aö
Borgartúni 7, Reykjavik, og á skrifstofu Skaftárhrepps, Klausturvegi 10,
880 Kirkjubæjarklaustri, gegn 10.000,- kr. skilatryggingu. Tilboö veröa
opnuö aö Borgartúni 7, Reykjavík, kl. 11:00 þann 28. júli n.k. í viöurvist
viöstaddra bjóöenda.
INNKAUPASTOFNUN RIKISINS
BORGARTÚNI 7 . 105 REYKJAVlK
MUNIÐ
að skila tilkynningum I flokksstarfiö tímanlega - þ.e.
fyrlr kl. 4 daginn fyrir útkomudag.
Forskólaganga, fámennir bekkir, langt skólaár og sami kennari ár
eftir ár skiptir litlu um læsi barna:
Tíður lestur og
góð bókasöfn
meðal mikilvæg-
ustu þáttanna
Hvernig er lestrarkunnáttu skólabarna í heiminum háttað, þ.e.
hæfileika þeirra til að skilja og nota þau form ritaðs máls sem
krafist er í nútimaþjóðfélagi og/eða hefur gildi fyrir einstakling-
inn? Að leita svars við þessari spurningu var höfuðmarkmið fjöl-
þjóðlegrar rannsóknar á læsi níu og fjórtán ára nemenda sem
fram fór í rúmlega þrjátiu löndum, þeirra á meðal íslandi, á árun-
um 1989 til 1992, á vegum alþjóðasamtaka um mat á námsár-
angri (IEA).
Það vekur m.a. athygli hvað margt
af því sem lærðir menn hafa reynt
telja okkur trú um að skipti höfuðmáli
varðandi góðan árangur í námi virðist
litlu skila í raun. Sömuleiðis kemur á
óvart mikill munur á lestrarskilningi
milli Norðurlandaþjóðanna, þar sem
finnsk böm skoruðu „heimsmet",
sænsk eru almennt góð, íslensk rétt í
góðu meðaliagi, norskir unglingar
neðan við miðju og dönsk 9 ára börn
með þeim slökustu í heiminum.
Ekki nóg aö geta
stautaö sögu...
I'rumniðurstöður þessarar ranri-
sóknar voru kynntar í gær og samtím-
is í (illum löndunum sem hún náði til.
Dr. Sigríður Þ. Valgeirsdóttir hafði yf-
irumsjón með könnuninni hér á
landi. Það sem kynnt var í gær sagði
hún aðeins fyrsta hluta niöurstaðn-
anna og þann hluta sem fyrst og
fremst snerti árangurinn á lestrar-
prófunum. Hugmyndin væri sú að
fyrst yrði kynnt yfirlit um það sem
sameiginlegt er en síðar gerð viðmið-
un fyrir hvert land fyrir sig í sérstakri
skýrslu. I'yrsta bókin um þessa rann-
sókn kemur væntanlega út síðar í
þessum mánuði og hún veröur um
það efni sem nú hefur verið kynnt.
Síöar eru væntanlegar niðurstöður í
sjö þáttum.
„Markmiðið var að reyna að svara
þeirri spurningu hvernig læsi skóla-
bama í heiminum sé. Til þess þurfti að
útbúa próf, einhvers konar mælitæki
sem næði því að mæla læsi í nútíma
þjóðfélagi — þ.e. ekki aðeins að bam-
ið geti lesið sögu eða slíkt, heldur að
það geti lesið og/eða skilið mismun-
andi tegundir lestrarefnis. Að nem-
endurnir séu hæfir til þess að skilja og
nota ritað mál eins og það er nýtt í nú-
tíma þjóðfélagi," sagöi Sigríður.
210 þúsund börn í 9
þúsund skólum
Álíka stórt úrtak barna var prófað í
öllum löndunum. Samtals náði rann-
sóknin til rúmlega 210 þúsund bama í
rúmlega 9 þúsund skólum. Fámennið
reyndist nokkurt vandamál hér á
landi. Til að uppfylla reglumar átti
prófið að ná til 100 skóla þar sem ekki
áttu að vera færri en 16 böm í hverj-
um bekk. í íslensku dreifbýli er hins
vegar víða svo háttað að það eru ekki
nema frá 6 til 8 eða 10 böm í bekk.
Ákveðið var að kanna þrjár megin-
tegundir lestrar: í fyrsta lagi sögu í
samfelldum texta. í öðru lagi fræðslu-
efni í samfelldum texta sem lýsi eða
úrskýri einhverjar staðreyndir eða
skoðun. Og í þriðja lagi töflur, kort og
línurit, þ.e. til að kanna getuna til að
tileinka sér heimildir sem settar eru
fram á annan hátt en í samfelldu rit-
máli. Að sögn Sigríðar eiga hér á landi
um 10-12% yngri bamanna og 7-8%
þeirra eldri í nokkrum erfiðleikum
með lestur.
Finnar heimsmeist-
arar í læsi
Hvor aldurshópur, 9 ára bömin og
14 ára bömin, vom prófuð í öllum
þrem atriðunum, þannig að árangur
fyrri hvert land kemur fram í sex nið-
urstöðum sem stundum em mjög
mismunandi.
Segja má að finnsk skólaböm séu
óskoraðir heimsmeistarar í lestri eftir
þetta próf. l'innsku níu ára bömin
vom í efsta sæti í öllum þrem grein-
unum (1.1.1.) og 14 ára hópurinn í 1.
sæti í tveim greinum en í 3. sæti í
fræðsluefni (1.3.1.). Skólanemar frá
Svíþjóð, Bandaríkjunum, Frakklandi
og Nýja— Sjálandi náðu líka almennt
góðum árangri í báðum aldurshópun-
um.
Landinn lélegur í
línuritum
í árangri landanna er algengast að
mikil samsvömn sé bæði á milli sviða
og á milli aldurshópa. Frá þessu em
þó áberandi undantekningar, m.a. hjá
íslenskum bömum. Að vísu var mikil
samsvömn í niðurstöðum 9 ára hóps-
ins sem vom í 9., 9. og 11. sæti. Eldri
hópurinn var hins vegar í 4. sæti á
söguprófinu og náði 1. sætinu (af
Finnum) í fræðsluefninu, sem þykir
mjög gott því þar reyndi hvað mest á
lesskilninginn. En þessi hópur hrap-
aði síðan niður í 19. sæti þegar kom
að því að lesa upplýsingar úr töflum
og línuritum. í því efni vom hins veg-
ar báðir aldurshópar bama frá Hong
Kong í essinu sínu (2. sæti á eftir
Finnum) þrátt fyrir slakar niðurstöð-
ur í sögulestri.
Danir 24., næstir
Trinidad
Sérstaka athygli vekur mjög mikill
munur í niðurstöðum milli Norður-
landanna, sem yið bemm okkur svo
oft saman við. í 9 ára hópnum vom
Finnar í 1. sæti í öllum greinum, sem
fyrr segir. Svíar einnig háir (í 3.2.4.
sæti), Norðmenn heldur fyrir ofan
okkur ( í 7.7.10. sætum), en Danir
niður undir botni í 24. 24. og 19. sæti
(næstir Trinidad & Tóbagó) meðal 27
þjóða sem áttu þátttakendur í yngri
hópnum.
I eldri hópnum sýndi heldur enginn
betri árangur en Finnar. Þótt íslend-
ingar næöu að ýta þeim úr toppsætinu
í einni grein duttu þeir niður í 19.
sæti í annarri, sem áður segir. Fjórtán
ára Svíar náðu líka góðum árangri (3.
9. og 4. sæti). Fjórtán ára hópur Dana
er jafnaðarlega kominn 10 sætum ofar
en sá yngri (í 15. 12. og 12. sæti). En
dæmið snýst við hjá Norðmönnum,
þar sem eldri hópurinn er um tíu sæt-
um neðar en sá yngri (17.17.18).
/A- og V-Þjóðverjar
hliö viö hliö
I þessari rannsókn vom þýsk böm
prófuð sem tvær þjóðir; Austur-
Þýskaland og Vestur-Þýskaland. Þar
sem þessi lönd hafa um áratugi búið
við mismunandi fræðslukerfi má
merkilegt telja hve líkt þau koma úr
úr þessu prófi. í öllum tilfellum, utan
einu, raðast þýsku þróðirnar hlið við
hlið eða í hæsta lagi með eitt land á
milli og jafnan fyrir neðan meðallag.
Eina undantekningin er sú að a-þýsk-
um unglingum veitist mun léttara að
skilja töflur og línurit (í 7.sæti) en v-
þýskum.
Holland er líka meðal Vesturlanda
sem vekja athygli fyrir almennt slakan
árangur á þessu lestrarprófi, þar sem
þeir, með einni undantekningu, lentu
í 19. til 22. sæti. Spánn og Portúgal
voru líka langt fyrir neðan meðallag.
Singapore kom á
óvart
í ljósi þess að Bandaríkjamenn hafa
líklega þjóða oftast verið getið í heim-
Dr. Sigríöur Þ. Valgeirsdóttir haföi yfirumsjón meö könnuninni hér á landi
og kynnti frumniöurstööur hennar ásamt Þóru Kristjánsdóttur dósent
(t.v.) og Guömundi B. Kristmundssyni, lektor í Kennaraháskólanum.