Tíminn - 04.07.1992, Blaðsíða 14

14 Tíminn
Laugardagur 4. júlí 1992
1 MINNING
Dýrleif Sigurbjömsdóttir
frá Grímsey
Fædd 5. júlí 1906
Dáin 26. júní 1992
Frú Dýrleif Sigurbjömsdóttir frá
Sveinsstööum í Grímsey andaðist á
Landspítalanum í Reykjavík 26. júní síð-
ast liðinn, nær 86 ára að aldri. Útför
hennar verður gerð frá Bústaðakirkju í
Reykjavík mánudaginn 6. júlí kl. 13.30.
Dýrleif Sigurbjömsdóttir varð fyrir
hjartaáfalli á síðasta ári og í nokkur
skipti síðan, en eftir eitt slíkt í febrúar á
þessu ári hafði hún legið samfellt á
hjí'rtadeild Landspítalans. Átti Dýrleif
góða vem þar í höndum hæfs fagfólks og
naut umhyggju og viðmótshlýju, sem
sérstaklega ber að þakka. Þegar komið
var að leiðarlokum átti Dýrleif hógláta
andlátsstund í návist dóttur sinnar,
Margrétar, sem stundaði hana nær dag-
lega alla sjúkraleguna af mikilli vænt-
umþykju.
I.
Dýrleif Sigurbjömsdóttir var fædd
hinn 5. júlí 1906 að Sveinsstöðum í
Grímsey. Foreldrar hennar vom hjónin
Sigrún Indriðadóttir og Sigurbjörn Sæ-
mundsson útvegsbóndi. Ekki verða for-
feður Dýrleifar frekar raktir hér, enda
mun það væntanlega gert af ættmenn-
um hennar.
Dýrleif ólst upp heima í Grímsey í föð-
urranni, en hleypti snemma heimdrag-
anum og hélt til starfa á Akureyri og í
Reykjavík á heimilum virðingarmeiri
borgara. Naut hún trausts og var vel virt
af störfum sínum sökum velvirkni og
ósérhlífni, og gott eitt lagði hún til allra
mála fjölskyldu, þegar það átti við. Hlaut
hún vináttu húsbænda og niðja þeirra
fyrir þjónustu sína.
II.
í þjónustu annarra komu fram þeir
mannkostir, sem prýddu Dýrleifu Sigur-
bjömsdóttur frekar öðmm, og ótaldar
vom þær stundir, er hún vann ætt-
mennum og vinum af einlægri fómfýsi.
Aldrei gekk hún til þessa af þeirri hvöt,
að hún myndi alheimta að kvöldi verka-
laun hjálpseminnar önnur en þau, sem
verkamaður í víngarði Drottins finnur
eftir að hafa unnið öðrum gott til. Dýr-
leif var glaðlynd kona og skemmtin í
góðra vina hópi og var löngum leitað eft-
ir viðveru hennar, þegar fagnaður ætt-
ingja eða vina átti sér stað. Sá hún
mörgum öðmm ffemur broslegu hliðar
tilvemnnar og gat hent spaug að án þess
að undan sviði. Af spilamennsku hafði
hún mikla ánægju og kapal lagði hún
löngum stundum allt fram á þetta ár.
III.
Átthagarnir í Grímsey áttu hug Dýr-
leifar óskiptan og fór hún að jafnaði
hvert sumar út í Eyju meðan aldur og
heilsa leyfðu, hið síðasta sinni til þátt-
töku í ættarmóti Sveinsstaðafólksins á
Jónsmessu sumarið 1988. Þá, sem oftast
þegar Dýrleif og ættfólk hennar hittust,
var söngvaseiður framinn og lá hún ekki
á liði sínu í margrödduðum samkór, er
flutti þjóðsöng Grímseyinga eða Koster-
valsinn, sem einnig leikur Sveinsstaða-
fólki létt um tungu.
Söngvin var Dýrleif og kunni ógrynni
kvæða og lögin þekkti hún mörg. Ætla
má samt, að þjóðsöngur Grímseyinga
hafi verið henni bragna kærstur. Eign-
aðist hún kvæðið ritað eigin hendi
skáldsins, Hreiðars Geirdals, frá honum
og geymdi hún það skjal öðrum betur.
Er því vel við hæfi að birta hér fyrsta er-
indi þjóðsöngsins. Heiti kvæðisins er
Grímsey:
Þú varst fyrr af mönnum metin
meir en eyðisker.
Kóngar úti’ í öðrum löndum
ágimd fengu á þér.
Einn hann sendi biðilsbréfið
beina leið á þing.
Þá var happ að ísland átti
Einar Þveræing.
Öll voru fjögur erindi þjóðsöngsins
henni reiprennandi á tungu og söng
hún þau oft, þótt einraddað væri.
IV.
Dýrleif Sigurbjömsdóttir var lund-
glöð að eðlisfari, kát og fjörleg í fram-
komu, en engin veifla og þykkjuþung
gat hún verið, ef svo bar undir og var þá
engin málskrafsmanneskja. Aldrei fór
hún að skammast út úr manninum, en
þægilegri og viðmótsbetri manni í allri
umgengni var leitun að.
Þegar fundum okkar Dýrleifar,
tengdamóður minnar, bar saman í
fyrstu, var hún komin yfir miðjan aldur
og hafði verið ekkja um skeið eftir Þóri
Guðjónsson, málara á Akureyri. Ekki
greindi okkur á um, að hún yrði í fjöl-
skyldunni, þegar við Margrét dóttir
hennar giftumst og hófum búskap. Tel
ég, að það hafi verið vel ráöið í alla staði
og eiga þó börnin Þórir og Svanhildur
henni mest upp að unna.
Reynsla kynslóðanna í þessu landi
hefur reynst affaragóð og merlaðist í
háttum fjölskyldunnar, því þótt þrír ætt-
liðir byggju saman myndaðist ekkert
kynslóðabil og þar sannaðist hið fom-
kveðna, að ungur nemur hvað gamall
temur.
Við Iok þessa heims vegferðar Dýrleif-
ar Sigurbjömsdóttur, tengdamóður
minnar, tel ég mig dómbæran á, eftir
aldarfjórðungs samfý’lgd, að minnast
hennar með þeim hætti, sem hér er gert,
og tel eigi of mælt eða hallað réttu máli.
Megi hún hvíldar njóta og bið ég henni
blessunar Guðs á himna vegum.
Hörður Gunnarsson
Föstudagurinn 26. júní 1992 rann
upp skír og fagur, en svo var nú ekki
lengi, því hann varð mikill sorgardagur
fyrir okkur. Hún amma Dýrleif var farin
heim. Það er ótrúlegt til þess að hugsa
að við fáum aldrei að sjá þessa glaðværu
konu aftur nema í minningum okkar.
Hún hafði átt við veikindi að stríða síð-
ustu mánuði. Við vissum að hún færi frá
okkur að lokum, en við vonuðumst til að
kallið kæmi ekki svo fljótt sem raun varð
á. Það er stórt tómarúm, sem situr eftir
í hjörtum okkar nú þegar amma er farin,
því hún var ein sú besta amma sem
nokkur getur átt. Árið 1961 dó afi Þórir,
maður ömmu, og hélt amma heimili
síðan með móður okkar. Frá því að for-
eldrar okkar giftust var hún hluti af okk-
ar fjölskyldu. Hún var alltaf heima þegar
við komum heim úr skólanum, því for-
eldrar okkar voru báðir útivinnandi. Við
vorum því ekki þessi svokölluðu „lykla-
böm“ nútímans og má því segja að hún
hafi nánast alið okkur systkinin upp.
Alltaf var gott að koma heim, þvf amma
beið með mat eða annað góðgæti handa
okkur.
Við minnumst ömmu sem hjarta-
hlýrrar og elskulegrar konu og því er
söknuðurinn enn sárari.
Elsku mamma, pabbi og Helgi og
fjölskylda. Við systkinin vottum ykkur
dýpstu samúð okkar á þessum döpru
tímum.
Svanhildur og Þórir
Dagbj ört Ólafsdóttir
Fœdd 28. maí 1901 — Dáin 20. júní 1992
Bjöm Konráðs Sigurbjömsson
Fœddur 6. mars 1894 — Dáinn 29.júní 1977
Nú legg ég aftur augun mín,
en öndin hvarflar, Guð, til þín,
þinn almáttuga ástarvceng
lát gíirskyggja mína sæng.
Að rísa upp í heimi hér
með hverri sólu kenn þú mér,
svo líta fái’ég Ijósið þitt,
er lífgarJesús duftið mitt.
(Ken — Sb. 1886 —M. Joch.)
Hún trúði því hún Dagga mín, að
Bjöm hennar kæmi ríðandi á móálótta
hestinum sínum og hefði þann brúna
söðlaðan við hlið sér til að sækja sig.
Með þá sælu trú lagði hún aftur augun
sín aðfaranótt 20. þessa mánaðar.
Dagga, eins og hún var ævinlega köll-
uð, hét fullu nafni Dagbjört Ólafsdóttir
og var fædd 28. maí 1901 að Keldudal í
Vestur- Skaftafellssýslu, dóttir hjón-
anna Cuðrúnar Dagbjartsdóttur og Ól-
afs Bjamasonar. Börn þeirra voru sex.
Dagbjört var elst. Bjamgerður, sem var
næstelst, dvelur nú á elliheimilinu
Gmnd. Anna býr að Austurkoti í
Hraungerðishreppi. Sigurlín dvelur á
Hrafnistu í Hafnarfirði. Gunnar bjó á
Haga við Selfoss, hann lést fyrir rúm-
um 2 ámm, en Bjami lést fýrir all-
mörgum ámm.
Dagbjört fór snemma að vinna fyrir
sér sem vinnukona og var í þá tíð talið á
við góðan skóla að fara í vistir á góðum
heimilum. Var hún í einni slíkri vist á
heimili þar sem vom mikil veikindi.
Var haft eftir húsmóðurinni að Dagga
ætti að leggja fyrir sig hjúkmn. Á þeim
ámm vom þó heldur lítil efni til náms.
Árið 1932 réðst hún að Korpúlfsstöðum
í kaupavinnu hjá Thor Jensen. Sagði
hún mér að það hefði verið skemmti-
Iegur tími, mikið af ungu fólki og glatt
á hjalla. Þar kynntist hún Lóu, vinkonu
sinni, og höfðu þær þann góða sið að
hringja hvor til annarrar á kvöldin og
bjóða góða nótt. Vil ég þakka Lóu alla
tryggð og hlýju við Döggu alla tíð. Upp
úr þessu veiktist Dagga af berklum og
varð að fara á Kristnesspítala og síðar á
Vífilsstaðaspítala þar sem hún fór að
vinna eftir að henni batnaði.
Dagbjört var há og grönn, fríð kona
sem hafði ákaflega gaman af að vera fín,
og átti vönduð föt og fór ákaflega vel
með allt sem hún átti. Hún var mikil
hannyrðakona og eru rósabandavett-
lingarnir hennar ógleymanlegir, allir
prjónaðir úr eingirni, í sauðalitunum.
Úrgrýttri götu manns
hann glaður tók upp stein,
því glitri á grafreit hans
í gulli döggin hrein.
(Ingþór Sigurbjörnsson, Daggir, II. hefti)
Ég, sem þessar línur rita, er dóttir
Björns Konráðs Sigurbjörnssonar, er
fæddur var 6. mars 1894 að Hvoli í
Vestur-Hópi. Faðir hans var Sigurbjörn
Björnsson, sonur Björns Konráðssonar
frá Kljá, sem í daglegu tali var kallaður
Björn Konráðs. Faðir Bjöms var Kon-
ráð í Bjarnarhöfn, en hann var bróðir
Gísla sagnaritara Konráössonar. Móðir
Björns, kona Konráös, var Margrét,
dóttir séra Björns á Mælifelli. Bróðir
hennar var séra Brynjólfur í Miklaholti.
Móðir föður míns hét Sigurlaug Níels-
dóttir Þórðarsonar. Móðir hennar, Ingi-
gerður, var dóttir Bjarna bónda í Bjargi
í Miðfirði, en hann var bróðir Margrét-
ar, konu Konráðs í Bjarnarhöfn. Ættar-
tengslin vom því náin.
Bróðir Björns föður míns, Ingþór, er
lést 27. aprfi 1992, ritaði endurminn-
ingar sínar í Dagsins önn, II. hefti. Þar
segir hann frá að á fyrstu búskaparár-
um foreldra þeirra bræðra hafi þau
eignast þrjá drengi, en móðir þeirra átti
lengi við vanheilsu að stríða. Bræður
föður míns vom þrír. Elstur var Gunn-
laugur Pétur, en hann bjó að Torfastöð-
um í Vestur-Húnavatnssýslu. Síðan
kom Bjöm, þá Ingþór og yngstur var
Skarphéðinn Kári, sem einn er á lífi og
býr suður með sjó. I endurminningum
Ingþórs segir svo: „Hlutskipti Björns í
uppvextinum var ekki gott. Hann varö
að koma allvíða við og sumstaðar voru
kjörin kröpp svo ekki sé meira sagt.“ í
eftirmælum föður míns segir Ingþór:
,Á leið heim eitt kvöldið reið fram á
mig par, og maðurinn á einum af glæsi-
legustu hestum sem maður sá. Allar
tegundir ferðafólks á hestum sá maður
alla daga, að landpóstinum meðtöld-
um, því að bfiaöldin var ekki runnin
upp, en þetta fannst mér með því glæsi-
legasta, og varð því meira undrandi, er
kallað var á mig með nafni." Og áfram
segir Ingþór: „Þar reyndist vera kom-
inn Björn, bróðir minn, þá kaupamað-
ur á Holtsstöðum í Langadal, og með
konuefnið sitt, Amdísi Guðmundsdótt-
ur frá Móbergi." Og Ingþór heldur
áfram: „Ég hef síðar oft hugsað sem
svo, að ekki hafi verið undarlegt þótt
Bjöm væri hrifinn af Amdísi, því ég
stráklingurinn dáðist að glæsileik
hennar.“ Þau hófu búskap í sveitinni og
eignuðust tvo drengi, Leif sem er múr-
arameistari í Hafnarfirði og Sigurbjöm,
fyrrum sendibfistjóra hér í borg, er lát-
inn er fyrir nokkrum árum. Björn faðir
minn missti konu sína frá drengjunum
ungum og varð að bregða búi og koma
þeim í fóstur. Eftir það fór hann hér
suður á land og vann alla almenna
verkamannavinnu sem til féll. Mörgum
árum síðar eignaðist Bjöm undirritaða
með sveitunga sínum, Guðnýju Þórðar-
dóttur.
Vargetin harmi við aflsins yl,
sjálf orkan var forsjón hans.
Og jörmunsterk var sú
jámstöng skírð,
nefnd JÁRNKARL í hendi manrts.
(Gunnlaugur Sigurbjömsson, Daggir, II. heftí)
Þetta yrkir bróðir hans um styrkleika
jámkarls og koma mér þessar hending-
ar í hug, því mikið var látið af afli föður
míns.
Bjöm faðir minn kunni ekki að hlífa
sér sem verkamaður, og lýsir Ólafur
Þorkelsson honum svo sjötugum:
,J4agnþrungin orka í hverjum leik.
Hann kynntist minna gulli en hörðu
grjóti, en gafst ei upp við lífsins harða
slag.“
Það var ekki fyrr en um 1964-66 að
sólin fór að skína fyrir alvöru hjá föður
mínum og Dagbjörtu Ólafsdóttur. Þau
felldu hugi saman og stofnuðu heimili,
fyrst á Skarphéðinsgötu og síðar í
Múlakampi. Mikið var notalegt að
koma að Suðurlandsbraut 18 uppi á
holtinu. Þar höfðu þau hesthús fyrir 7
hesta við hliðina á Iitla húsinu sínu ög
fallegan garð í kring. Faðir minn var
mikill hestamaður og var virkur félags-
maður í hestamannafélagi Fáks alla tíð.
Einnig var hann virkur í verkalýðsbar-
áttunni og Iét mikið til sín taka ef ráðist
var að þeim sem minna máttu sín.
Bjöm og Dagbjört áttu fjölmörg sam-
eiginleg áhugamál, ferðuðust til dæmis
mikið og spiluðu við sama fólkið í mörg
ár. Faðir minn var eftirsóttur dansherra
og vom þau Dagbjört afar glæsilegt par
á dansgólfinu. Ég held ég fari með rétt
mál að faðir minn hafi stjórnað dansi á
gamla Hótel íslandi einna fyrstur
manna.
Eftir að byggðin var rifin á Holtinu
við Suðurlandsbrautina keyptu Björn
og Dagbjört sér íbúð að Óðinsgötu 8A
og bjuggu þar uns faðir minn lést þann
29. júní 1977, 83 ára gamall. Eftir það
bjó Dagbjört ein í íbúð sinni meðan
kraftar leyfðu. Síðustu fimm árin hefur
hún búið á dvalarheimilinu í Seljahlíð.
Nú legg ég augun aftur.
Ó Guð, þinn náðarkraftur
mín veri vöm í nótt.
Æ, virst mig að þér taka,
mér yfir láttu vaka
þinn engil, svo ég sofi rótt.
Ég vil þakka hjúkrunarfólkinu á 3.
hæð og á sjúkradeildinni í Seljahlíð fyr-
ir þá miklu umhyggju og hlýju sem
Dagbjörtu var sýnd þar alla tíð.
Um leið og ég kveð Dagbjörtu Ólafs-
dóttur með virðingu og þökk og óska
henni góðra endurfunda við föður
minn, Bjöm Konráðs Sigurbjömsson,
votta ég systrum hennar svo og ætt-
ingjum og vinum samúð mína.
Utför Dagbjartar Ólafsdóttur fór
fram frá Fríkirkjunni 30. júní og var
hún lögð til hinstu hvfidar við hlið föð-
ur míns í Selfosskirkjugarði.
Veri stjúpa mín kært kvödd, Guði á
hendur falin. Hafi hún hjartans þökk
fyrir allt og allt.
Það mælir
Jóntna Björnsdóttir
frá Oddgeirshólum