Tíminn - 11.07.1992, Page 14

14 Tíminn
Laugardagur 11. júlí 1992
1 MINNING
r
Þorvarður Amason
Kveðja frá Seyðfírðingafélaginu.
Á undanförnum misserum hafa
fjórir mætir menn í Seyðfirðingafé-
laginu fallið í valinn, þeir Grímur
Helgason, Halldór Karlsson, Steinn
Stefánsson og nú seinast Þorvarður
Árnason forstjóri. Þessir menn voru
allir nátengdir Seyðfirðingafélag-
inu.
Þorvarður Árnason fæddist árið
1920 á Hánefsstöðum í Seyðisfjarð-
arhreppi. Foreldrar hans, Árni Vil-
hjálmsson útvegsbóndi og Guðrún
Þorvarðardóttir, byggðu hús, er þau
kölluðu Háeyri, við sjóinn skammt
neðan við Hánefsstaði. Þar óx Þor-
varður úr grasi ásamt systkinum
sínum, Vilhjálmi, Tómasi og Margr-
éti, við gott atlæti foreldra sinna.
Þetta fólk var orðlagt fyrir dugnað
og framtakssemi.
Þorvarður stundaði íþróttir á
yngri árum, var að leikum eins og
segir í fornum sögum, með bræðr-
forstjóri
um sínum og félögum á Eyrunum,
þegar tóm gafst frá daglegum störf-
um. Þorvarður varð landsþekktur
íþróttamaður og náði ágætum ár-
angri í kúluvarpi og kringlukasti.
Einnig varð hann frábær fimleika-
maður. Mér er enn í fersku minni
hve við strákarnir inni í Firði dáð-
umst að þessum ungu íþróttamönn-
um á Eyrunum. Þorvarður fór í
Eiðaskóla og reyndist harðduglegur
og góður námsmaður. Síðan iá leið-
in suður í Samvinnuskólann þar
sem hann stundaði nám undir
handarjaðri hins merka skólafröm-
uðar Jónasar Jónssonar. Eftir það
fór Þorvarður í skóla samvinnu-
manna í Stokkhólmi. Hann var því
mjög vel menntaður verslunarmað-
ur eftir því sem þá tíðkaöist.
Árið 1946 urðu þáttaskil í lffi Þor-
varðar er hann kvæntist Gyðu Karls-
dóttur. Foreldrar hennar voru Karl
Finnbogason skólastjóri og Vilhelm-
ína Ingimundardóttir frá Sörlastöð-
um, sæmdarfólk og vel metið í sínu
byggðarlagi. Tekið var til þess hve
ungu hjónin voru glæsileg. Þau
byggðu sér hús við Kársnesbraut í
Kópavogi þar sem þau bjuggu
rausnarbúi alla tíð síðan. Þeim varð
fimm barna auðið. Þorvarður gerð-
ist síðan umsvifamikill og virtur at-
hafnamaður í Reykjavík og setti á
stofn ásamt systkinum sínum og
fleirum nokkur landskunn fyrirtæki
og rak þau af alkunnri atorku.
Seyðfirðingar í Reykjavík stofn-
uðu með sér félag 15. nóvember
1981. Þorvarður var framarlega í
flokki þeirra manna, karla og
kvenna, sem áttu frumkvæði að
þessari félagsstofnun. Hann var
kjörinn í fyrstu stjórn félagsins og
gegndi þar ritarastörfum. Það var
mikið happ fyrir okkur í Seyðfirð-
ingafélaginu að fá svo félagsvanan
mann til liðs við okkur, en hann
hafði langa reynslu af starfi innan
íþróttahreyfingarinnar og víðar.
Þorvarður var ráðhollur og raunsær
og lagði jafnan gott til mála. Hann
var alla tíð góður stuðningsmaður
félagsins og sýndi því mikla ræktar-
semi.
Ég minnist þess, er ég heimsótti
Þorvarð og Gyðu til þess að ræða
málefni Seyðfirðingafélagsins, að þá
sýndi Þorvarður mér myndir úr ítal-
íuför og útlistaði fyrir mér ítölsk
listaverk forn og ný. Þarna kynntist
ég nýrri hlið á Þorvarði Ámasyni.
Tálið barst að sögu Rómverja hinna
fornu, sem reyndist sameiginlegt
áhugamál okkar, og kom ég þar
vissulega ekki að tómum kofunum
hjá honum. Þorvarður var því eng-
inn hversdagsmaður, en átti sér
mörg áhugamál, er hann rækti í
tómstundum sínum. Árið 1986
ákváðu Seyðfirðingar hér syðra að
kaupa húseignina Skóga við Garð-
arsveg nr. 9 á Seyðisfirði. Þorvarður
átti góðan hlut að því að við keypt-
um þetta átthagahús okkar, sem er
sannkölluð staðarprýði. Margrét,
systir Þorvarðar, nýtur nú sumar-
leyfis með sínu fólki í þessu húsi.
Þorvarður var aðlaðandi maður,
fríður sýnum, hæglátur í fram-
komu, góðlátlega glettinn og glæsi-
legur að vallarsýn. Margir munu nú
sakna hans, ekki síst Seyðfirðingar
nær og fjær. Með þessum minning-
arorðum vil ég fyrir hönd Seyðfirð-
ingafélagsins þakka hinum látna
heiðursmanni fyrir störf hans í þágu
félagsins.
Gyðu, skólasystur minni, sendi
ég samúðarkveðjur, svo og börnum
hennar, barnabörnum og öðrum
ættingjum.
Ingólfur A. Þorkelsson
Jóhanna Sigurjónsdóttir
draum, og nú eru niðjar þeirra fólk-
ið sem Hávamál mæla svo um:
Þeir munu lýðir
löndum ráða,
es útskaga áður of byggðu.
húsfreyja á Ljótsstöðum, Vopnafirði
Fædd 9. nóvember 1900
Dáin 5. júní 1992
Svo segir í Landnámu: Sæfararnir
norsku Steinbjörn Hörtur og Ey-
vindur Vopni komu úr hafi skipi
sínu í flóa á norðaustanverðu Is-
landi. Þá fló á móti þeim fugl einn
mikill eða dreki, og náði vænghaf
hans fjalla í milli. Sá fugl nefndist
landvættur, einn af fjórum hollvætt-
um vors lands íslands. Og þeir
námu þar land í þrídalabyggð
Vopnafjarðarsveitar og svo nærri
sævi, Styrbjörn hið efra um dali en
Eyvindur hið ytra við sjó fram og
annes. Þrír grösugir dalir eru aðall
og einkenni hinnar gróðurprýddu
Vopnafjarðarsveitar og ganga frá
hafi til hæða, en ytra með sjó fram
er hafið með sín fiskimið og færa
hafverjar íbúunum björg í bú. Þar
eru einnig búsældarlegar, ræktum-
góðar bújarðir, sem löngum hafa
skilað ábúendum hollum lífsvenjum
og viðurværi jafnt til sjávar sem
sveitar. En hin aldna, mörg hundruð
ára verslunarsaga Vopnafjarðar
heldur velli, þótt blási biturt á tím-
um hinnar nýju þróunar og bylt-
ingaskeiða frá hinum gamla, gengna
Útboð
Ólafsvíkurvegur um Mýrar
Vegagerö ríkisins óskar eftir tilboöum í
lagningu Ólafsvíkurvegar frá Urriöaá aö
Hestlaek, alls 5,5 km kafla með tengivegi.
Helstu magntölur: Fyllingar og buröarlög
115.000 m3, bergskeringar 16.000 m3 og
klaeöingar 32.000 m2.
Verki skal lokiö 10. júlí 1993.
Útboösgögn veröa afhent hjá Vegagerð rik-
isins í Borgarnesi og i Borgartúni 5, Reykja-
vík (aöalgjaldkera), frá og meö 13. þ.m.
Skila skal tilboöum á sömu stööum fyrir kl.
14:00 þann 27. júlí 1992.
Vegamálastjóri

Innilegar þakkir sendum viö öllum þeim sem sýndu okkur samúö
og vinarhug viö andlát og útför mannsins míns, föður okkar,
tengdafööur, afa og langafa
Jóns Egilssonar
Selalæk
Sérstakar þakkir viljum viö faera starfsfólki Sjúkrahúss Suöur-
lands.
Ólöf Bjamadóttir
Skúli Jónsson
Eygló Jónsdóttir
Egill Jónsson
Helgi Jónsson
Svanborg Jónsdóttir
Bjarni Jónsson
Bjarnveig Jónsdóttir
Bára Jónsdóttir
Þórir Jónsson
Viðar Jónsson
Aöalheiöur Finnbogadóttir
Bragi Haraldsson
Helena Weihe
Sjöfn Guðmundsdóttir
Sæmundur B. Ágústsson
Kristín Bragadóttir
Ármann Ólafsson
Ámi Þór Guðmundsson
Guðný Sigurðardóttir
Jónína Árnadóttir
bamabörn og bamabarnabam
tíðaranda til hins nýja Islands, sem
elur börn sín og búsæld, velferðar-
þjóðfélags þar sem allir hafa nóg að
bíta og brenna og flestum líður bet-
ur við hið ysta haf. Um veröld víða er
moldin góð við börnin sín, og sær-
inn bregst aldrei, hann síst máttu
lasta, og dugandi hafsóknarmenn
sækja munu gull í greipar Ægis,
þótt allt um annað þrotni, stórfækk-
un í sveitunum frá því sem var um
aldamótin í Vopnafirði, sem þá var
seint á nítjándu öldinni eitt mann-
flesta hérað á íslandi áður en hinn
mikli fólksstraumur frá Vopnafirði
fór vestur um haf svo tugum og
hundruðum skipti sem kunnugt er.
Ég, sem þessar línur skrifa, nem
staðar við minningu af yngismey,
sem var tíu vetrum eldri en ég, með
glóbjart hár, sem var svo fallegt og
sjónfrítt að það huldi meira en hálf-
an ungmeyjar þokkahreinan líkama,
allt frá efstu viðjum, höfðinu, til
hnésbóta. „Það var ég hafði hárið,"
svo mælti meyjan í söng og ljóði frá
hinum heiðu dögum æskunnar er
hún minntist þess sem var.
Öndvegishjónin Sigurjón Hall-
grímsson í Ytri-Hlíð og Valgerður
Helgadóttir, ættuð úr Mývatnssveit,
voru foreldrar Jóhönnu sálugu. Þau
áttu þrjár dætur og einn son, Frið-
rik, sem einna lengst mun hafa ver-
ið hreppstjóri í sveitum vors lands.
Þarna í Ytri-Hlíð í hinum gróður-
sæla Vesturárdai, miðdal þrídala-
byggðarinnar vopnfirsku, ólust þessi
fjögur systkin upp í guðsótta og
góðum siðum og báru í verki og
virðingu samsveitunga sinna, þann
aðal góðrar íslenskrar fjölskyldu og
að því verki vaxin sem þau inna af
hendi, í sinni þágu og sóma íslensks
þjóðfélags.
Það mun nærri einstætt að svo
stór barnahópur skuli öll hafa lifað
frá fæðingu til fullorðinsára. Móðir
þeirra mun vera ein sú duglegasta
og harðgerðasta húsfreyja sem jafn
mörg heilbrigð börn hefur alið með-
al fósturlandsins freyja. Öll voru þau
við jarðarför móður sinnar, sem dó
inn í íslenska vorfriðinn og fegurð
blóma vorfegurðar á þessu bjarta og
besta vori 1992. Jóhanna var kona
harðdugleg, svo fáar muni afkasta
löngu og gifturíku ævistarfi meðal
íslenskra kvenna, og undi jafn glöð
við sitt, þó mörgu þyrfti hún að
sinna í heimilisstörfum og uppeldi
vel agaðra og hlýðinna gæskubarna,
sem virtu og velunnandi bera for-
eldrum og öllum heimilisháttum
vitni þess, sem best upp alin börn
eru í hverju verki vammlaus, og sem
þau inna af hendi á fullorðins aldri,
trú og velkunnandi.
Jóhanna giftist Sigurði Gunnars-
syni frá Ljótsstöðum, sem lengi
gegndi oddvitastörfum í Vopnafirði.
Þau eignuðust stóran barnahóp,
sem ekki reyndust eftirbátar foreldr-
anna og í besta lagi og mestum máta
sem og í hverju sinna verka á ævi-
starfi, þera heimilisháttum vitni og í
ágætu starfi á ævibrautinni. Þau eru
ágætisfólk í hvívetna og ég, sem um
skeið var heimilismaður á Ljóts-
stöðum að kenna börnunum þeirra
hjóna, minnist þess að laust fyrir jól
átti Jóhanna, þrátt fyrir jólabakstur
og jólaannríki, glaða stund um
kvöldið, söng jólasálmana við undir-
leik eiginmanns síns, sem lék á
harmoníum. Og þá minnist ég og,
sem hlustaði á hinn glaða samleik
þessara góðu hjóna, sögunnar Jóla-
bakstur í Engidal eftir danska skáld-
ið Jeppe Aakjær, þessa sem Jóhanna
hafði leyst af hendi fyrr um daginn.
Frá því kvöldi minnist ég einnar feg-
urstu myndar í minningunni minni,
þar sem norski söngvasvanurinn
Edvard Grieg leikur á slaghörpuna
og kona hans, sem var lærð óperu-
söngkona, stendur að baki honum
og þau spila og syngja: „Min tanke,
tanke, ene du er verden" o.s.frv.
Mann sinn ásamt börnum sínum
unni og dáði Jóhanna heitin, hennar
ást var aldrei tvenn.
Svo er sagt að einn hinn besti
sonur Frakklands, hershöfðinginn
de Gaulle, sé sá sem næst gengur í
spor Abrahams Lincoln Bandaríkja-
forseta. Þessir tveir bestu synir
tveggja stórþjóða verða jafnan efstir
á blaði veraldarsögunnar, stórmenni
góðmennskunnar, sem ekki þoldu
að sjá hvítar marmarahallir hábor-
inna hallargreifa hins hvíta kyn-
stofns sem horfðu sjálfumglaðir á
öreigafólkið, sem vann hörðum
höndum til að skila arðinum til
hinna meiri manna, sem í hvítum
ljóma sjálfsins, yfirstétta-forréttind-
anna, horfðu úr hæðunum á það
eymdanna djúp, „hvar erfiðið liggur
á knjám", en iðjulaust fjársafn á fjár-
safni elst „sem fúinn í lifandi trjám".
Sá mun hafa verið fyrr meir hugs-
unarháttur alltof margra, sem töld-
ust himinbornir vera af auði og ætt-
göfgi. Því miður var litið niður á
stritandi lýð vandalausra hjá ríklát-
um húsbændum, jafnt á voru litla
landi íslandi sem og í þrælaríkjum
úti í hinum stóra heimi. En þetta
undirheimafólk átti sinn frelsis-
Listaskáldið Þorsteinn Erlingsson
segir svo:
Kóngar að síðustu komast í mát
og keisarar líkblæjum falda.
Þetta er útúrdúr, en ég minntist
áðan á de Gaulle, hinn mikla mann-
vin (de profundis) undirdjúpafólks-
ins í strákofum Algeirsborgar, sem
hann leysti úr ánauð marmarahall-
arfólksins á hástéttar hávelborinna
manna og kvenna í frönsku Algeirs-
borgar nýlendunni. Minning þessara
tveggja stærstu mannvina veraldar-
sögunnar, de Gaulles og Abrahams
Lincoln, er sú stefna sem bræðra-
lagshugsjón frelsis og réttlætis í
heimi hér, er ljósið sem skína á
skærast, samkvæmt hinu æðsta
boðorði meistarans mikla frá Nasar-
et.
Sagt er að de Gaulle og kona hans
hafi átt barn, sem var fætt aumingi
frá vöggu til grafar. Það andaðist
ekki fyrr en eftir nokkurra ára hér-
vist. Góðar konur elska aumingjana
mest sinna barna, þar ræður móður-
ástin sínum tignustu og kærleikans
æðstu ríkjum. Þau hjónin de Gaulle
og eiginkona hans stóðu við gröf
þessa barns, í þann mund sem frels-
ishetjan leysti Algierdeiluna á sinn
heillaríka hátt. Móðirin grét mjög,
en maðurinn hennar sagði: „Gráttu
ekki, því þessu ber að fagna, að nú er
hún elskaða dóttir okkar komin yfir
á það ljósanna land, þar sem hún
þjáist ekki lengur."
Þó Ljótsstaðasystkinin hýstu ef-
laust sinn harm við útför góðrar
móður, voru þau glöð í bragði að
vita framliðna, aldraða móður, út-
slitna af alltof miklu erfiði liðinna
ára, en átti þó sínar hamingjustund-
ir sem bestar gerast, með eigin-
manninum sem hún dáði og virti og
börnum sem virtust fædd án til-
sagnar boðorðsins „Heiðra skaltu
föður þinn og móður“. Nú hefir ein
af hetjum hversdagslífsins, húsfreyj-
an Jóhanna Sigurjónsdóttir, haft
vistaskipti, flutt frá hérna megin
heims, komin yfir djúpið dauðans
dyra, yfir á land Ijósanna. Og mér er
sem ég sjái eiginmanninn hennar,
sem farinn var úr heimi hér löngu á
undan henni, rétta henni styrka
hendi, boðna velkomna á hið nýja,
vorfagra land, þar sem hún dó inn í
vorið, blóma- og jurtailminn 1992,
og þau setjast á sólskinsblett eilífð-
arinnar, eins og þau settust saman
fyrrum í blómagarðinum á Ljóts-
stöðum.
Stefán frá Guðmundarstöðum