Tíminn - 01.08.1992, Blaðsíða 7

Laugardagur 1. ágúst 1992
Tíminn 7
ir aki á sama hraða. Það getur verið
einhver ástæða fyrir því að menn
þurfi að fara hægar. Þegar svo er, er
aðalatriði að hinir hægfara gæti þess
að mynda ekki lest á eftir sér. Um-
ferðin getur verið það mikil í báðar
áttir að menn komist ekki eða þori
ekki fram úr þeim hægfara. Þess
vegna leggjum við á það mikla
áherslu, eins og ég sagði hér áðan,
að þeir hægfara séu liprir við að
hleypa hinum fram úr sér.“
— Nú hefúr þú verið framkvæmda-
stjóri Umferðarráðs rúman áratug.
Hvað hefur breyst síðan þú tókst við
starfinu?
„Mér finnst sem skilningur fólks
hafi aukist mjög mikið hvað varðar
öryggisbúnað og notkun hans. Þeg-
ar ég byrjaði hér voru tiltölulega fá-
ir sem notuðu bílbelti. Síðan hafa
verið sett lög sem skylda notkun
þeirra og áróður fyrir þeim auðvitað
einnig verið mikill."
— Hafa lögin þá breytt skoðun
fólks á bflbeltum?
Já, trúlega. Menn eru í það
minnsta orðnir meðvitaðri um það
gagn sem af þessum beltum er. Fólk
veit nú að það er ekkert að gera mér
eða lögreglunni sérstakan greiða
með því að spenna beltin heldur er
af þeim virkilegt gagn sem sannast
sífellt betur og betur.“
— Beltunum var löngum andmælt
vegna einhverra séríslenskra að-
stæðna, var ekki svo?
Jú, það var talað um séríslenskar
aðstæður eins og alls konar fjallvegi
sem að vfsu fyrirfinnast einnig í fjöl-
mörgum öðrum löndum. Það eru að
vísu hér undanþáguákvæði í um-
ferðarlögum að þegar ekið er um
slíka vegi megi losa beltin ef fólk tel-
ur sig betur komið án þeirra
spenntra. Hér er einkum átt við
akstur á íjallvegum að vetrarlagi í
mikilli hálku þegar menn telja að
þeir þurfi jafnvel skyndilega að
henda sér út úr bfl sem er að fara
fram af bjargbrún eða þess háttar.
En eitt gleymist oft í umræðu af
þessum toga: Bflbelti í dag eru allt
öðruvísi en var fyrir áratug eða svo.
Það er ekkert mál lengur að losa sig
úr þeim en það gat verið snúninga-
samara við eldri gerðir þeirra sem
Óli H. Þóröarson, framkvæmda-
stjórí Umferðarráös.
ekki rúlluðust upp og höfðu annars
konar lása en nú tíðkast.
Þegar ég lít til baka yfir allar þær
verslunarmannahelgar sem ég hef
starfað við umferðarmál þá held ég
að ávallt hafi ríkt fremur jákvætt
viðhorf ferðafólks um þessa helgi og
Evrópubandalagið vill ræða við Svia um aðild þeirra síðarnefndu
að EB. Andriessen, fulltrúi EB, segir að það verði ekki án skilyrða:
Svíar fórni hlutleysi
sínu gegn aðild ao EB
Evrópuráðið hefur falið ráðherra-
nefnd Evrópubandalagsins að hefja
viðræður við Svía um inngöngu
þeirra í EB um leið og Maastricht
samningurinn hefur verið sam-
þykktur. Þetta var haft eftir Frans
Andriessen, fulltrúa bandalagsins
gagnvart ríkjum utan þess, í gær.
Tálið er að Svíar verði að sýna vilja
sinn til EB í verki þegar viðræðurnar
hefjast. Þeir verði að lýsa yfir ein-
hvers konar skuldbindingum. Eink-
um eigi það þó við um öryggis- og ut-
anríkismál. „Við erum mjög jákvæð-
ir gagnvart Svíum,“ sagði Andriessen
á fréttamannafundi í gær. Andriessen
sagði að til þess væri ætlast af Svíum
að þeir gengju til samstarfs við nýja
Evrópu með öllu tilheyrandi — ann-
aðhvort allt eða ekkert.
Andriessen sagði að „allt tilheyr-
andi" þýddi sameiginlega Evrópu-
mynt, sameiginlega öryggis- og utan-
ríkisstefnu og líklega sameiginlega
vamarmálastefnu í líkingu við þá
sem fram kemur í Maastricht samn-
ingnum.
„Svíar munu því ekki geta haldið
sínu gamla hlutleysi," sagði Andrie-
ssen.
Samningaviðræður við Svía munu
líklega ekki geta hafist fyrr en tvö
skilyrði hafa verið uppfyllt. Það fyrra
er viðvíkjandi Maastricht samkomu-
laginu frá því í desember síðastliðn-
um en aðildarþjóðir EB verða að hafa
samþykkt það áður en viðræður geta
hafist við Svía. Síðara atriðið er fjár-
hagsáætlun Evrópubandalagsins til
næstu fimm ára. Hún verður að
liggja fyrir og samþykkt áður en við-
ræðurnar hefjast.
Þrátt fyrir að ráðamenn í EB séu til-
tölulega jákvæðir gagnvart aðild Svía
þá verða samningaumleitanirnar
enginn dans á rósum. Líklegt þykir
að atriði eins og landbúnaðarmál, fé-
lagsleg réttindamál og ýmis heima-
stjórnarmál muni helst verða að
ásteytingarsteini.
„Ljóst er að sænskir bændur verði
að búa sig undir lægra afurðaverð
þegar og ef Svíar ganga í EB,“ sagði
Andriessen. Framkvæmdanefnd EB
hefur sent frá sér sérstaka yfirlýsingu
þar sem segir að nefndin telji að
ágreiningsefni muni örugglega leys-
ast í samningaviðræðum.
Andriessen sagði að þau skilyrði sem
Svíum yrðu sett fyrir inngöngu,
þ.e.a.s. aðild með öllu tilheyrandi,
allt eða ekkert, myndu einnig gilda
um aðrar þjóðir sem vildu hugsan-
lega sækja um aðild síðar.
Austurríkismenn, Svisslendingar og
Finnar hafa, eins og Svíar, sótt um
aðild. Búist er við að Norðmen muni
einnig sækja um aðild að EB fyrir
árslok. Öll eru þessi ríki núverandi
félagar í EFTA.
Andriessen sagði að það væri of mik-
il bjartsýni hjá Svíum að stefna að
fullri aðild árið 1995. „Mín reynsla er
sú að menn vanmeti þann tíma sem
fer í samningaviðræður,“ sagði
Andrieesen. Hann lagði hins vegar
áherslu á að ekki hefðu verið settar
neinar dagsetningar af bandalagsins
hálfu um það hvenær samningum
skyldi verða lokið. —Reuter/Krás.
oft höfúm við sagt að loknum versl-
unarmannahelgum að við vonum að
þetta viðhorf muni halda áfram að
ríkja í umferðinni. Því miður er það
ekki alltaf svo.
Það er oft eins og það gleymist
fljótt það sem sagt hefur verið og
gert um þessa heigi og sú staðreynd
segir okkur það að sú fræðsla sem
bæði við hjá Umferðarráði og aðrir
höfum haft í frammi um þessa helgi
hefur haft áhrif hvort sem fólk vill
viðurkenna það eða ekki. Lærdóm-
urinn er því sá, hvort sem fólki líkar
betur eða verr, að það þarf stöðugt
að vera að hamra á sömu hlutunum
aftur og aftur. Áróðurinn fyrir notk-
un bflbelta er gott dæmi um þetta.
Hann hefur verið minni um sinn en
áður og það virðist sem eitthvað sé
að slakna á notkun bflbeltanna."
— Þú segir að skilningur öku-
manna á öryggisþáttum umferðar
hafi aukist. Hefur hann aukist á öðr-
um þáttum umferðarmála og í sam-
bandi við umferðarmenningu al-
mennt. Heyrir það t.d. ekki til und-
antekninga nú orðið að ökumenn
noti stefnuljós sem eru veigamikið
öryggistæki?
,jú, það er rétt að þetta atriði þarf
að taka til rækilegrar athugunar og
önnur, svo sem akstur gagnvart um-
ferðarljósum: Margir eru óhugnan-
lega „djarfir" með að aka gegn rauðu
ljósi og á því og ýmsu öðru verður
að taka. Það er greinilegt."
— Nú er Umferðarráð senn að taka
við framkvæmd ökukennslu og öku-
prófa eins og fram kemur á blaðsíðu
3 í Tímanum í dag. Á vegum ráðsins
er nú verið að undirbúa málið, skil-
greina markmið ökukennslu og
hvaða kröfur á að gera til kennar-
anna, gera námsskrá, o.s.frv. Hlýtur
þessi breyting ekki að auka umsvif
ráðsins verulega og efla getu þess til
að skapa bætta umferðarmenningu
sem varla veitir af þegar litið er til
fjölda alvarlegra umferðarslysa og
stórkostlegs eignatjóns af völdum
þeirra?
„Auðvitað er mjög mikilvægt að
það takist, bæði með hjálp ökukenn-
ara sem og annarra, að breyta ýms-
um viðhorfúm eins og t.d. þeim að
það sé fyrir löggjafann gert að gefa
stefnuljós og að virða reglur um há-
markshraða. Því miður er það svo að
ungir ökumenn eiga á einn eða ann-
an hátt aðild að stórum hluta þeirra
umferðarslysa sem verða og það er
auðvitað viss raun, fyrir ökukennara
ekki síður en aðra, að horfa upp á
það að um leið og ungir ökumenn
eru komnir út í umferðina á eigin
ábyrgð, þá skuli þeir ekki virða td.
ýmsar umferðarreglur, svo sem um
hámarkshraða og bæti ákveðinni
prósentu ofan á þær.
Þess ber þó að geta að samanburð-
ur á umferðarslysatölum hér og í
nágrannalöndunum er ekki einhlít-
ur því að aðferðir við skráningu
slysa eru mjög mismunandi. Óneit-
anlega er þó tjón af völdum umferð-
arslysa gífurlegt og lauslega áætlað
liðlega 6 milljarðar kr. á ári sem er
bókstaflega hræðilegt."
— Hvemig getum við dregið úr
þessu fári?
„Þar kemur sjálfsagt margt til og ég
get til dæmis tekið undir það að
bætt og aukin ökukennsla muni þar
vega þungt til batnaðar. Þá hlýt ég í
sömu andrá að nefna aukið eftirlit:
Lögreglunni hefur því miður ekki
verið gert kleift að annast eftirlit
með umferð eins og vera þyrfti. Ef
að saman fer aukin og bætt fræðsla
og aukið eftirlit þá hljótum við að ná
umtalsverðum árangri. Um það ef-
ast ég ekki.“
—Stefán Ásgrímsson
BÆNDUR
• CLAAS rúllubindivélar
• CLAAS heybindivélar
• KVERNELAND pökkunarvélar
• KVERNELAND baggagreipar
• KUHN heytætlur
• KUHN diskasláttuvélar
• PZ tromlusláttuvélar
• FRASER 5 tonna vagnar
• MASSEY FERGUSON dráttar-
vélar og fleira og fleira.
Vönduð tæki á góðu verði.
Fyrirliggjandi núna.
'TíZlésod'þuf
HÖFÐABAKKA 9 . 112 REYKJAVÍK . SIMI 91-634000