Tíminn - 22.08.1992, Blaðsíða 10

lOTÍminn
Laugardagur 22. ágúst 1992
Laugardagur 22. ágúst 1992
Tfminn 11
„Elskhuginn“
— PJARFASTA MYNPIN TIL ÞESSA?
Kvikmyndaframleiðendurfyrri ára neyttu margra bragða
til að koma ástinni á framfæri og sýndu mikla hugkvœmni.
Nú er erfitt að hneyksla meir
Ástarsenumar í hinni nýju, frönsku
kvikmynd „Elskhuginn" (L’Amant) sem
nú vekur mest umtal víða um heim em
svo brennheitar að menn hafa spurt
hvort leikaramir hafi í vemnni leikið
þær sjálfir? Unga fyrirsætan Jane March
frá Pinner sem fer með aðalhlutverkið
heldur því blákalt fram að hún hafi ekki
notað neinn staðgengil. Samt vita allir
að myndin má vera ærið djörf ef hún á
að slá fyrri myndum við sem leikið hafa
á sömu strengi. Fyrr hafa keppt um það
heiðurssæti að vera hneykslanlegasta
kvikmyndin myndir eins og önnur mynd
sem bar nafnið „Elskhuginn" (1958),
„Síðasti tangó í París" (1972) og „Body
Heat“ (1981). Sagt er að af síðastnefndu
myndinni hafi ungfrú March lært að
gera sér upp kynferðislega fullnægingu
á kvikmyndatjaldi.
En engin mynd slær þessari við að
sögn. í árdaga hljóðsettra kvikmynda var
heimiluð þó nokkur dirfska. í myndinni
„She Done Him Wrong" (1933) er að
finna það atriði er Mae West spyr ungan
meðleikara sinn, Cary GranL' „Ertu með
skammbyssu í vasanum eða ertu bara
feginn að sjá mig?“ Cary Grant segir f
víðbótarafsláttur
sem slær í gegn!
A KAUPSTAÐUR
í MJÓDD 2. HÆÐ
A1IKLIG4RÐUR
MARKAÐUR VIÐ SUND
endurminningum sínum: „Ég var í kjól og hvítt og
með hvítan silkitrefil. Hún tók trefilinn, vafði hon-
um utan um mjaðmir okkar beggja og svo að segja
„gerði það“ við mig.“
Kvikmyndaeftirlit
En hneykslanleg atriði ýmis í Hollywood-
myndum urðu brátt til þess að þess hátt-
ar leyfðist ekki lengur. Kvikmyndaeft-
irliti með tilheyrandi reglugerð var
komið á fót báðum megin Atlants-
hafsins. Breska reglugerðin kvað á
um að bannað væri að fækka föt-
um á tjaldinu og að undirföt
kvenna mættu ekki sjást — og
sitthvað fleira sem átti að
„krydda" söguþráðinn.
Vestur í Ameríku voru menn
sammála um að ekkert skyldi
sjást sem sært gæti velsæmistil-
finningu eldri kvenna af gyðinga-
ættum. Kvikmyndaframleiðend-
um voru settar strangar reglur og
þar á meðal sagði að væru tveir
leikarar af gagnstæðu kyni saman í
rúmi eða á legubekk skyldi annar
aðilinn ætíð hafa annan fótinn á gólf-
inu.
Þeir sem ólust upp við kvikmyndir
þessara ára og fóru í bíó að fræðast um
ástalíf urðu ekki margs vísari. Hápunkturinn
fólst í langdrengum kossum kappklæddra
leikara sem lauk um leið og tónlistin var
komin í það hámark sem þáverandi hljóð-
tækni leyfði. Með tímanum fór fólki að finn-
ast að svona væru kvikmyndir bara alltaf og að við
öðru mætti ekki búast. Kvikmyndir og raunveru-
leiki væru auðvitað sitt hvað.
„ Slapp ekki í gegn"
Kvikmyndaeftirlitiö tók við sér þegar það sá hina
annars sakleysislegu mynd „Singing in the Rain"
(1952). Það sem fór fyrir brjóstið á þeim var atriðið
er Cyd Charisse andaði á gleraugu Gene Kelly og
pússaði þau síðan mjúklega á silkisokknum á fagur-
lega löguðum fæti leikkonunnar. Þeir stöppuðu líka
niður fæti þegar þeir sáu Donald O’Connor hreyfa
varimar hljóðlega en á táknrænan hátt meðan ung-
frú Debbie Reynolds söng fyrir aftan hann. Þegar
O’Connor í gamni var látinn tala með kvenrödd og
fara fram á stefnumót við ungfrú Kelly var eftirlit-
inu líka nóg boðið. Þeir heimtuðu að þetta yrði
klippt út, því það bæri vott um „öfuguggahátt."
Þar sem kvikmyndaframleiðendur voru háðir svo
ströngum fyrirmælum í siðgæðisefhum þá tóku
þeir varlega að reyna á „þanþol" reglugerðanna.
Þeir urðu að beita kænsku. I Tom Jones
(1963) má sjá hvemig Tony Richardson
fór í sakimar, en hann lætur leikarana
éta hvom framan í öðmm af ótví-
ræðri kynferðislegri áfergju.
Aðrir leikstjórar fóru þá leið að
láta leikarahæfileika aðalleikar-
anna eina koma boðskapnum
áleiðis. „Double Identity“ frá
1944 er einhver kyntöfra-
þmngnasta mynd sem um get-
ur og það er að þakka leikkon-
unni Barböm Stanwyck, sem
er lostasemin sjálf gædd lífi og
blóði. Þeir sem myndina hafa
séð þurfa ekki annað en að loka
augunum til þess að sjá
Stanwyck fyrir sér — slappar,
ögrandi varnimar sem gerðar
em enn æsilegri með ljósatækni
fremstu ljósamanna Paramount-
kvikmyndaversins. Stanwyck þurfti
ekki að afklæðast til þess að ná fram
kynhrifum. í hvítri, aðskorinni peysu,
ríkulegum varalit og skóm með öklabönd-
um sannfærði hún áhorfendur um að það
væri ekki að furða þótt Fred MacMurray
væri reiðubúinn að drepa mann fyrir hana.
Karlmönnum meðal áhorfenda fannst þeir
einnig tilbúnir til þess!
Þegar kom fram á sjöunda áratuginn fóm menn að
koma auga á að bönnin og boðin gengu út í öfgar og
það var farið að slaka á. í Bretlandi var farið að veita
afmörkuð leyfi til þess að sýna myndir úr nektamý-
lendum. Þar gat að líta naktar konur í boltaleik sem
sáust frá þannig sjónarhomum að aldrei þótti vem-
leg blöskran að því. Myndin sem hér er minnst á hét
„Nekt í náttúmnni“.
Svo gerðist það með myndinni „Tónlistamnnend-
umir“ sem fjallaði um ævi Tsjaikowsky að Ken
Russell leyfðist að sýna „a!lt,“ en þar fór Glenda
Jackson með hlutverk hinnar smáðu eiginkonu tón-
skáldsins. Glenda Jackson hafði tveim ámm áður
verið með í myndinni „Women in Love“, sem gerð
var eftir sögu D.H. Lawrence og þar léku þeir líka
Oliver Reed og Alan Bates. Þama máttj s|á naktar
Jane Russell
í myndinni
„Útlaginn".
Lana Tumer í eldrí myndinni sem gerð var eftir skáldsögunni
„Pósturínn hríngir alltaf tvisvar".
manneskjur framfrá, þótt flöktandi
skuggar væm látnir leika um þær.
Er ekki öllum sama?
Myndirnar urðu nú æ djarfari. Þegar
Bob Rafelson gerði nýja mynd eftir
skáldsögunni „Pósturinn hringir alltaf
tvisvar" þá vom þar senur sem leikstjóri
gömlu myndarinnar, Táy Gamett, hefði
aldrei vogað sér að láta sjást. Mynd Raf-
elsons þótti vel gerð og áhrifamikil. En
þótt hún sýndi allt það sem Gamett var
að láta sér nægja að gefa í skyn 1946, þá
leikur vafi á að nýja myndin hafi tekið
þeirri gömlu fram. Þótt Jessica Lange
okilaði sínu með prýði er hún stundi
hvað af tók á eldhúsborðinu, þá var hún
ekkert áhrifameiri en vant var. Það var
Lana Túmer með gömlu MGM hár-
greiðsluna sem fór með hlutverkið áður.
Samkynhneigð var nú líka dregin fram
úr — til þessa — harðlokuðum felustað
sínum. Nú má sýna milljónum manna
mynd eins og „The Lost Language of the
Cranes" í sjónvarpi, þótt þar sjáist berir
karlmenn í ástaratlotum, og enginn
LITAÐ
BÁRUSTÁL
* Á bónusverði
aðeins kr. 600
Þú sparar 30%
Upplýsingar og tilboð
í sima 91-26911
Fax 91-26904
Markaðsþjónustan
Skipholti 19, 3. hæð
hreyfir mótmælum. Þeir tímar hafa ver-
ið fljótir að gleymast þegar þessi tegund
ástalífs var ekki aðeins bönnuð á hvíta
tjaldinu, heldur mátti ekki svo mikið
sem á hana minnast I spennumyndinni
Crossfire, sem gerð var í Hollywood árið
1947, var maður sá er myrtur var látinn
vera gyðingur, þótt í sögunni (The Brick
Foxhole) væri hann samkynhneigður.
Fyrir vikið þótti myndin gott innlegg í
baráttuna gegn gyðingahatri.
í mynd sem gerð var um ævi Cole Port-
er árið 1946 var Porter látinn vera gagn-
kynhneigður, þótt hann hefði verið sam-
kynhneigður í veruleikanum.
Það var reyndar Cole Porter sjálfur sem
sagði: „í gamla daga mátti ekki glitta f
nylonsokk í bíómyndum. Nú má ham-
ingjan vita hvað er óleyfilegt!"
Nei, í kvikmyndum samtímans er varla
neitt bannað meir. Brátt munu menn
hér á landi fá að sjá myndina „Elskhug-
ann“ og geta þá dæmt um það sjálfir
hvort hún sé skref „fram á við“ í dirfsku
sinni. En skyldi annars öllum ekki vera
orðið sama? (Úr Sunday Times)
Cary Grant og Mae West í myndinni „She Done Him Wrong.“ Þar
þóttu atrióin í djarfasta lagi.
VERÐ-
LÆKKUN
á
LAMBA-
KJÖTI
AFSLÁTTUR AF ÖLLU LAMBAKJÖTI
TIL MÁNAÐAMÓTA