Tíminn - 12.12.1992, Blaðsíða 6

6 Tíminn
Laugardagur 12. desember 1992
Útboð
Póstur og sími óskar eftir tilboðum í landpóst-
þjónustu frá póst- og símstöðinni Vopnafirði, um
Vopnafjarðarhrepp.
Dreifing mun fara fram þrisvar í viku frá póst- og
símstöðinni Vopnafirði.
Afhending útboðsgagna fer fram hjá stöðvar-
stjóra, póst- og símstöðinni Vopnafirði, frá og
með mánudeginum 14. desember 1992, gegn
2.000 kr. skilatryggingu.
Tilboðum skal skilað á sama stað eigi síðar en
13. janúar 1993 kl. 14.00. Tilboð verða opnuð
sama dag kl. 14.00 á póst- og símstöðinni
Vopnafirði, að viðstöddum þeim bjóðendum,
sem þess óska.
Réttur er áskilinn til að taka hvaða tilboði sem er
eða hafna öllum.
PÓSTUR OG SÍMI
Póstmálasvið -150 Reykjavík
IHAFNARFJÖRÐUR
H AFN ARBORG
______ SÝNING
Skipulag og framkvæmdir
í miðbæ
Sýning á skipulagi, íyrirhuguðum byggingum og hönnun
umhverfis í miðbæ Hafnaríjarðar verður opnuð laugardag-
inn 12. desember kl. 14.00.
Sýningin verður opin á venjulegum sýningartíma ffam að
jólum, og milli kl. 16.00 og 18.00 virka daga verða fulltrúar
skipulagsyfirvalda á sýningunni til að svara íyrirspumum.
Almennur kynningarfundur um skipulagið verður í Hafnar-
borg miðvikudaginn 16. desember kl. 20.30.
Innkaupastofnun Reykjavíkurborgar, f.h. Borgarspítalans, óskar eft-
ir tilboöum í eftirfarandi:
1) Röntgenbúnaö fyrir 3 rannsóknastofur. Rannsóknastofumar eru
aöallega ætlaöar fyrír röntgenþjónustu viö slysadeild.
2) Framköllunarbúnaö
a) Dagsbirtukerfi
b) Stafrænt myndgerðarkerfi með úrvinnslustöð og framköllun.
Útboösgögn veröa afhent á skrifstofu vorri, Fríkirkjuvegi 3, Reykja-
vík.
Tilboöin verða opnuö á sama staö þriöjudaginn 26. janúar 1993:
Röntgenbúnaöur kl. 11,00 f.h.
Framköllunarbúnaður kl. 14,00 e.h.
INfaAUPASTOFNUN RÉYKJAVÍKURBORGAR
' * x °° Fríkirkjuvegi 3 - Sími 25800 c c
Framhaldsskólakerfið í kreppu og úrtakti við lífið í landinu?
Hjálmar Árnason, skólameistari Fjölbrautaskóla Suðurnesja:
Framhaldsskól-
inn verður að
vera í takti við
atvinnulífið
„Framhaldsskólakerfið á í tilvistarkreppu, þar sem ekki hefur tekist að virkja það. Þar ríkir því
enn andi gamla latínuskólans, sem bjó nemendur undir háskólanám til embættisprófs í örfáum
greinum. Þar er nú unninn giæpur gagnvart íslenskum ungmennum, sem samtímis er tilræði
við efnahagslífið,“ segir Hjálmar Árnason, skólameistari Fjölbrautaskóla Suðumesja. Stór orð,
en hvað býr að baki?
Hjálmar og starfsmenn hans
við Fjölbrautaskóla Suðurnesja
eru um þessar mundir, í sam-
starfi við samtök og forystufólk
í atvinnulífmu á Suðurnesjum,
að móta hugmyndir um stór-
eflda starfsmenntun við skól-
ann, sem gagnast muni at-
vinnulífinu og ungu fólki á
svæðinu. Hugmyndirnar byggj-
ast að verulegu leyti á þeim
anda sem fæddi af sér fjöl-
brautaskólana, þ.e. að efla veg
og virðingu starfsmenntunar til
jafns við bóknám. Fái hug-
myndirnar blessun yfirvalda og
verði að veruleika, verður starf
framhaldsskólans með nokkuð
ólíkum hætti en nú er og námið
ekki gírað inn á eitt höfuðmark-
mið — stúdentspróf.
Brjóstvitið eitt
dugar skammt
Hjálmar segir að þjóðin hafi til
þessa byggt allt sitt á fiskveið-
um og fiskvinnslu. Atvinnulíf
hafi eðli málsins samkvæmt
verið tiltölulega einhæft og ekki
verið gerðar sérstakar kröfur
um menntun starfsfólks. Verk-
kunnátta í einstökum greinum
hafi, eins og Albert Einarsson
skólameistari á Neskaupstað
hefur bent á, flust frá einni kyn-
slóð til annarrar með því að
krakkar hafa unnið með foreldr-
um sínum og kynslóð þeirra.
Nú séu atvinnugreinarnar, svo
sem eins og fiskvinnslan, stöð-
ugt að verða tæknivæddari og
slík kennsla dugi ekki lengur.
Það sama sé að gerast hér eins
og annars staðar í hinum vest-
ræna heimi, að þjónustustörf
alls konar eru að verða sífellt
stærri hluti atvinnulífsins. ís-
lenska menntakerfið hafi hins
vegar ekki náð á nokkurn hátt
að fylgjast með og fylgja þróun-
inni eftir. Við spyrjum hvort ein
ástæða þess geti verið sú að
þjóðin trúi á brjóstvitið og vilji
ekkert læra:
„Það kann að vera hluti skýr-
ingarinnar, en í þessu máli ber
atvinnulífið sjálft einnig þunga
ábyrgð með því að hafa ekki lát-
ið starfsmenntamál til sín taka
og jafnvel unnið gegn fram-
gangi þeirra með ýmissi hags-
munavörslu, svo sem með því
að gera ungu fólki, í krafti ein-
okunarhugsunar, erfitt fyrir að
komast í fjölmargar starfsgrein-
ar með alls konar síum og fyrir-
vörum í þeim tilgangi að fá ekki
of marga inn á markaðinn.
Að hinu leytinu er það svo
sjálft hið miðstýrða, „sovét-
kennda“ menntakerfi, sem mið-
stýrt er af menntamálaráðu-
neytinu. Þaðan hefur ekkert
frumkvæði komið í þá veru að
bregðast við breyttum þjóðfé-
lagsaðstæðum. Með þessum
orðum er ég ekki að áfellast
fólkið sem í ráðuneytinu starfar,
heldur kerfið sem það starfar
undir. Kerfið virkar bara ekki.“
Kerfísbreyting
sem mistókst
Fjölbrautaskólakerfið var
hugsað með það fyrir augum að
efla veg verkmenntunar og -
þekkingar. Hefur það mistekist?
„Um það má nota orðatiltæki
sem mikið hefur heyrst undan-
farið af öðru tilefni, að þar hafi
menn pissað í skóinn sinn: Fjöl-
brautakerfið sjálft er ágætt og
býður upp á fjölmargt. Hins
vegar hefúr engin breyting orð-
ið önnur en kerfisbreyting að
nafninu til. Inntak framhalds-
skólans hefur ekkert breyst.
Hann er enn sami gamli latínu-
skólinn.
Að nafninu til hefur fram-
haldsskólinn verið opnaður öll-
um og að nafninu til á hver og
einn að geta numið þar eftir því
sem áhugi hans og hæfileikar
gefa tilefni til. Skólinn átti að
verða opinn framhaldsskóli,
sem breiðir út faðminn móti
öllum að grunnskólanámi
loknu.
Það sem gerist hins vegar er
að mjög margir fá hreinlega
kjaftshögg, eins og sést á tölum
um námsframvindu nemenda,
að um 35-40% þeirra, sem hefja
nám í íslenskum framhaldsskól-
um, gefast upp. Af hverju? Jú,
vegna þess að inntakið í fram-
haldsskólunum hefur ekkert
breyst síðan Sveinbjörn gamli
Egilsson stökk á stöng með
bækur Hómers á bakinu. Þetta
er í raun aðeins gamli mennta-
skólinn, en bara undir fölsku
flaggi. Það eru einkum tveir að-
ilar sem hafa brugðist fjöl-
brautaskólahugsuninni: At-
vinnulífið, með því að láta undir
höfuð leggjast að þrýsta á skóla-
kerfið að taka upp kerfisbundna
starfsmenntun, og sjálft Kerfið
með stórum staf, — hið mið-
stýrða skólakerfi sem mennta-
málaráðuneytið stýrir. Þrátt fyr-
ir að skólamenn og fleiri hafi
lengi verið að ræða og álykta ár-
um saman á fundum og ráð-
stefnum um að efla beri tengsl
skóla og atvinnulífs og fjölga
beri starfsmenntabrautum, hef-
ur ekkert gerst.
Hvers vegna er verksvit og
verkkunnátta sett skör lægra en
t.d. latínunám og -kunnátta? Ég
hef oft tekið dæmi af skelli-
nöðrustráknum, sem verður
flökurt þegar hann heyrir
minnst á hefðbundnu akadem-
ísku greinarnar sem framhalds-
skólinn réttir að honum fyrst í
upphafi námsins og gefur hon-
um þar með á kjaftinn.
Hins vegar er þetta drengur
sem kann og getur rifið sundur
skellinöðruna sína og komið
henni saman aftur þannig að
hún verði sem ný. Skólakerfið
segir við hann: „Þú kannt ekk-
ert, getur ekkert og veist ekk-
ert.“ Auðvitað er þetta glæpur
gagnvart þessum einstaklingi,
en ekki aðeins það. Það er líka
þjóðhagslegur glæpur, að van-
virða kunnáttu og færni þessa
drengs, sem er heilmikil, og
hundsa hana.
Samvinna skóla og
atvinnulífs
Fjölbrautaskóli Suðumesja
hefur sótt um styrk með At-
vinnuþróunarfélagi Suðurnesja
til þess að fara að gera eitthvað í
þessum málum. Jú, einhverjir
hafa brosað út í annað að þessu
uppátæki, en okkur er alvara og
höfum haldið tugi funda með
ýmsum fulltrúum atvinnulífsins
á Suðurnesjum með það að
markmiði að skilgreina stuttar
og starfstengdar námsbrautir
sem endurspegla atvinnulífið á
Suðurnesjum eins og það legg-
ur sig. Ætlunin er síðan að
halda ráðstefnu um málið í
mars á næsta ári þar sem kynnt
verður nýtt skipurit fyrir fram-
haldsskóla sem hefði fyrir löngu
átt að vera komið í framkvæmd.
Við skólamenn höfum ekki í
þessu starfi né ætlum að segja
atvinnulífinu hvað á að kenna.
Við höfum farið á milli ein-
stakra sviða atvinnulífsins, höf-
um tekið eitt og eitt fyrir í einu
og látum fulltrúa þess sjálfa
skilgreina í hverju kennslan á
að vera fólgin.
Ekki tossanám
heldur fullgilt
starfsnám
Hér er ekki verið að tala um
einhverjar brautir fyrir tossa,
heldur alvöru námsbrautir sem
verða jafngildar hinum hefð-
bundnu. Við setjum þetta upp
þannig að nemendurnir sækja
nám sitt að hluta í skólanum.