Tíminn - 30.12.1995, Blaðsíða 8

8
Laugardagur 30. desember 1995
Bandarískir leyni-
þjónustuaöilar og
aöilar á vegum
Sameinuöu þjóö-
anna óttast aö bók-
stafssinnar hyggist
nota Bosníu sem
stökkpall til aögeröa
í Evrópu og fyrrver-
andi Sovétríkjum
Samkvæmt breskum og
bandarískum blööum
óttast bandarískir leyni-
þjónustuaðilar aö íslamskir
öfgamenn hafi í undirbún-
ingi hrybjuverk gegn her-
sveitum NATO, sem nú eru
ab taka sér stöbu í Bosníu-
Hersegóvínu til ab fram-
fylgja samkomulaginu sem
gert var í Dayton í Ohio.
Bandarískum leyniþjónustu-
stofnunum hafa ab sögn borist
upplýsingar frá rábstefnu, sem
haldin var í Teheran nýverið.
Þar voru mættir fulltrúar frá ír-
an, Líbýu, Sýrlandi og Líbanon
auk herforingja í þjónustu
Sarajevostjórnar. Fulltrúar frá
nefndum fjórum ríkjum bubu
Bosníumúslímum þar vopn og
þjálfun.
Þrjú höfub
Bandarísku leyniþjónustu-
stofnanirnar telja ab á bak við
þetta séu fyrirætlanir um að
„flytja Beirút 1000 mílur norð-
vestur á bóginn, inn í hjarta
Evrópu", eins og einn Banda-
ríkjamaburinn orðaði þab.
Hann bætti því vib að Iran
hefði alltaf litiö á Bosníu sem
„fótfestu í Evrópu fyrir bylt-
ingu sína".
Mudjahedin (heilagir ís-
lamskir stríðsmenn) frá ýms-
um íslamslöndum hafa verið í
liði Sarajevostjórnar svo ab
segja frá upphafi Bosníustríðs-
ins, sem staðið hefur í fjögur
ár. Nú er talið að í liði Sarajevo-
stjórnar séu um 2000-3000
mudjahedin. Breskir hermenn
í Unprofor, gæslulibi Samein-
uðu þjóðanna, skutu nýlega til
bana mudjahedin einn, sem
ógnað hafði þeim meb skamm-
byssu. Skömmu síðar myrtu
mudjahedin bandarískan
hjálparstarfsmann, og er talið
að moröingjamir hafi haldið
að hann væri Breti og drepið
hann til hefnda.
Margir mudjahedinanna eru
í stöðvum nálægt Tuzla, þar
sem eiga að verba aðalstöðvar
bandarísku hersveitanna í
gæsluliði NATO. Aðrir mudja-
hedin eru í grennd við Zenica.
Hjálparstarfsmenn í Bosníu
em fyrir löngu farnir ab kvarta
undan mudjahedin, þó að
fréttir af því hafi hingað til far-
ib heldur lágt. Um mánaða-
mótin október-nóvember bár-
ust fréttir um að breskar hjálp-
arstofnanir væru ab yfirgefa
Tuzla og Zenica, vegna hættu
sem starfsmenn þeirra væru í
af völdum mudjahedin. Norsk
kona, Elsa Wærum, sem starf-
aði í Zenica fyrir Norsk Folke-
hjelp, flýði frá Zenica eftir að
mudjahedin höfðu ógnað
Clinton Bandaríkjaforseti meb bandarískum hermönnum sem senda á til Bosníu: mudjahedin kunna ab hafa abrar fyrirœtianir en hann.
Mudjahedin í Bosníu
sem starfa í Bosníu dulbúin
sem hjálparsamtök.
Bjóða hærri laun
Eins og sakir standa virðast
mudjahedin leggja hvað mest
upp úr því að fá sem flesta Bo-
sníumúslíma á sitt band. Mu-
djahedin gera það t.d. með því
að láta ýmiskonar aðstoð í té
aðeins gegn því að móttakend-
ur semji sig að siðum þeirra, og
bjóða líka upp á hærri laun en
blönk Sarajevostjórnin hefur
efni á að greiða.
Talsmenn Sarajevostjórnar
hafa sagt að verði „réttlátur
fribur" ekki tryggður í Bosníu,
muni landið verða æfingavöll-
ur fyrir hryðjuverkamenn, sem
síðan muni gera árásir út um
alla Evrópu. Ekki er ólíklegt að
Sarajevostjórn eða aðilar á
hennar vegum, sem kannski
stendur öðrum þræði stuggur
af mudjahedin, beiti þeim eigi
ab síður fyrir sig sem hótun, í
þeim tilgangi að tryggja að
Vesturlönd þori ekki annað en
að standa eftirleiðis Bosníu-
múslíma megin í deilum við
Króata og Serba, sem varla er
séð fyrir endann á.
Samkvæmt Dayton-sam-
komulagi eiga allir „erlendir
málaliðar" í Bosníu að hverfa
þaðan, en talsmenn Pentagon
(bandaríska varnarmálaráðu-
neytisins) segja að erfitt geti
orðið að framfylgja því ákvæði.
Hótanir með orðalagi eitt-
hvab á þessa leið: „í dag Saraje-
vo, á morgun Berlín eða París",
hafa þegar komib fram í skrif-
um í íslamsheimi og af hálfu
múslíma í Evrópu. Sprenginga-
herferðin gegn óbreyttu fólki í
Frakklandi nýverið er vísbend-
ing á þá leið, að hótanir af því
tagi séu e.t.v. ekki eingöngu
orðin tóm. ■
írönsk sendinefnd í Bihac í sumar: „fótfesta í Evrópu".
henni með skotvopnum. Þeir
sögðu henni ab þeim líkaði
ekki við konur sem væru stutt-
klipptar og ækju bílum.
Starfsfélagi hennar einn varð
fyrir því um sama leyti að bos-
nísk- múslímskir hermenn
stöðvuðu bíl hans, er hann var
á leið gegnum Zenica, og
spurðu hann um skilríki. Svo-
leiðis er algengt, en meðan
hermennirnir voru að athuga
skilríkin, kom mudjahedin
nokkur til þeirra. „Hann hélt á
þremur afskornum höfðum í
annarri hendi á hárinu," skýrbi
Elsa Wærum frá í viðtali við
norska Dagbladet. „Það var
karlmannshöfuð, konuhöfuð
og höfuð af litlu barni."
Áætlun í þremur
liöum
í tyrkneskum blöðum hafa
birst frásagnir mudjahedin,
sem hæla sér af því hvernig
þeir fari að því að „skera haus-
BAKSVIÐ
DAGUR ÞORLEIFSSON
ana af Serbum". Langir hnífar,
sem mudjahedin nota til þess-
konar verka, eru meðal eftir-
lætisáhalda þeirra.
Dagbladet segist hafa komist
á snoðir um efni leyniskýrslu,
sem gerð hafi verið á vegum
Sameinuðu þjóðanna. Að sögn
blaðsins er því haldið fram í
skýrslunni, að því fari fjarri að
mudjahedin hyggist láta af
starfi sínu í Bosníu, hvað sem
líði fyrirætlunum annarra þar
um friö. Þeir vinni nú eftir
framkvæmdaáætlun í þremur
liðum:
1. Ab gera Bosníu að róttæku
íslamsríki.
2. Að snúa Bosníumúslímum
til bókstafstrúar.
3. Ab vera virkir í árásum á
„vantrúuð" ríki, þar á meöal
íslömsk ríki þar sem aðrir en
bókstafssinnar hafa völdin. í
þessu gæti og falist ab Bosnía
yrði bækistöð sem hryðjuverk
yrðu flutt út frá til ýmissa
landa í Evrópu og fyrrverandi
Sovétríkjum.
Dagbladet segir í frétt um
þetta ab í skýrslunni komi
fram, að veruleg hætta sé á að
Bosnía komist undir ráð rót-
tækra múslíma og verði fram-
varðarstöð fyrir bókstafssinn-
aða hryðjuverkamenn í Evr-
ópu.
Erlendir mudjahedin í Bo-
sníu hafa margir að baki langa
reynslu af stríðum og hryll-
ingsverkum í Afganistan, Líb-
anon og víðar. Sagt er að sumir
þeirra séu svo illræmdir ofbeld-
ismenn að jafnvel í þessum
löndum séu þeir óvelkomnir,
t.d. í Líbanon þar sem nú á að
heita að ríki friður. Þeir kváðu
fá fjármagn frá olíuríkum aðil-
um arabískum og vera að
meira eða minna leyti á vegum
samtaka hryðjuverkamanna
eins og Hizbollah í Líbanon,