Tíminn - 10.02.1996, Blaðsíða 12

12
ffltmtem
Laugardagur 10. febrúar 1996
Getur kynhlutlaust starfsmat minnkaö hinn ólöglega kynbundna
launamun?
töfralausn
Engin
(iert er ráö fyrir aö fram-
kvæma kynhlutlaust tilrauna-
starfsmat hjá opinberum
stofnunum og einu einkafyr-
irtæki eins og fram kom í
Tímanum í gær. Siv Friöleifs-
dóttir fór fyrir starfshóp sem
kom meö tillögu þess efnis og
sagöi Siv aö reynslan heföi
veriö sú erlendis og hjá sveit-
arfélögum aö konur hafi
hækkaö í launum og aö þætt-
ir í heföbundnum kvenna-
störfum hafi fengiö meira
vægi eftir aö starfsmat var
tengt launakjörum fólks.
Nú er ekki ætlunin aö tengja
fyrirhugaö starfsmat kjarasamn-
ingum þannig aö þótt niður-
stööur starfsmats sýni aö viö-
komandi starf hafi meira vægi
en launataxtinn segir til um,
hækka launin ekki. Skiptar skoö-
anir eru um ágæti starfsmats til
aö minnka kynbundinn launa-
mun, t.d. taldi Siv aö þetta væri
stærsta skrefið sem stigið heföi
veriö hér í jafnréttisátt. Tíminn
leitaöi álits hjá þeim sem reynslu
hafa af starfsmati hjá sveitarfé-
lögum en þess ber að geta aö þaö
var ekki framkvæmt undir for-
merkjum kynhlutleysis.
Ekki hliöhollt
kvennastéttum
Guörún Alda Haröardóttir,
formaöur Félags íslenskra leik-
skólakennara, segist ekki trúa
blint á starfsmat. „Það starfsmat
sem hefur verið gert hingaö til,
tel ég ekki hafa veriö hliðhollt
kvennastéttum," sagöi Guðrún
en hún álítur aö starfsmatiö hafi
ekki leitt til eins mikillar hækk-
unar hjá lægst launuöu konun-
um og vonast var til. Hún taldi
að það starfsmat sem fram hafi
farið hjá sveitarfélögum hafi
ekki litiö hlutlausum augum á
þátt kvenna og karla í störfum.
„En ef þetta veröur hannaö rétt
og algjörlega hlutlaust þá vil ég
alveg gefa þessu möguleika og ef
þaö tekst þá er það mjög gott.
Svo er það náttúrulega spurning
aö ef að þetta kemur virkilega vel
út fyrir kvennastéttir þá er það
ekkert gefið mál aö launin veröi
leiörétt. Þannig aö mér finnst
ekki alveg nóg að fara af stað
meö svona nefnd og tilraun ef
þaö á ekki að fylgja þessu eftir."
„Það er til bókun í kjarasamn-
ingi milli ríkis, borgar og Félags
íslenskra leikskólakennara varö-
andi starfsmat með tilliti til þess
hvort það geti orðið liður í
samningsgerð á milli þessara aö-
ila. Nú er skýrslan komin og viö
hefðum viljaö sjá að þessi prufu-
keyrsla tæki styttri tíma og stétt-
arfélög gætu fariö aö semja viö
atvinnurekendur út frá þeim
S
Háskóli Islands Endurmenntunarstofnun
Stefnumótun í meðalstórum
og stærri fyrirtækjum:
Hvernig skipuleggja skal stefnumótunarstarfiÖ
Efni: Hvemig kemur skipuleg vinna við
stefnumarkandi áætlanagerð að notum við
rekstur fyrirtækis? Hlutverk og framtíðar-
sýn fyrirtækis; rekstrarumhverfi og innri
rekstur skoðað á kerfisbundinn hátt, m.a.
til að virkja styrk til að nýta tækifæri
framtíðar. Markmiðasetning; hvemig skal
stefnu í framkvæmd og hvernig má tryggja
sem best að árangursmarkmið náist.
Tími: 13. febrúar kl. 15-19.
Þorkell Sigurlaugsson Gísli S. Arason
Fyrirlesarar: Þorkeli Siguriaugsson,
framkvæmdastjóri hjá Eimskipafélagi
Islands, og Gísli S. Arason, lektor.
Skráning í síma 525-4923/24/25.
Myndsími 525-4080.
Guöný Gubbjörnsdóttir.
niöurstöðum. Ég vona að stjórn-
völd bregðist ekki væntingum
kvennastéttar til raunhæfs mats
á störfum þeirra."
Sumir lækkubu
Starfsmat hefur verið notaö
sem leiö til að ákvarða laun í
nokkur ár hjá Selfossbæ og árið
1994 var sameinuð starfsmats-
nefnd fyrir öll sveitarfélög á Suð-
urlandi. Störf voru endurmetin
þegar nefndin tók til starfa og að
sögn Helga Helgasonar, bæjarrit-
ara hjá Selfossbæ, voru alls kyns
útgáfur á því hvort matið leiddi
til hækkunar launa. „Sumir
hækkuöu og aörir lækkuðu." En
hann segir aö eitt markmiöiö
hafi veriö aö gefa umönnunar-
þáttum meira vægi í starfsmat-
inu og því hafi starfsfólk á leik-
skólum og öörum slíkum hækk-
aö eitthvaö í flestum tilfellum. í
þeim tilfellum þar sem launa-
viröi starfs lækkaði eftir matið
voru laun viökomandi starfs-
manna þó ekki lækkuð heldur
kemur lækkunin til fram-
kvæmda viö nýráðningar. Hann
sagðist ekki geta merkt þaö aö
konur hafi komið afgerandi bet-
ur út úr starfsmatinu heldur en
karlar.
Viðtekib vibhorf
ab karlar þurfi
hærri laun
„Ég held að þetta sé mjög
spenílandi tilraun," sagöi Guð-
ný Guöbjörnsdóttir, þingkona
Gubrún Alda Harbardóttir.
Kvennalistans, en bendir á aö
starfsmat sveitarfélaga hafi ekki
gefist sérstaklega vel fyrir konur.
Hún bindur þó meiri vonir viö
kynhlutlausa starfsmatið og aö
hæfileikar kvenna verði þar
metnir til jafns á við hæfileika
karla. „Ég held aö þaö sé ekki
spurning aö þetta komi konum
vel en þetta er auðvitað mjög
seinfært ferli." Guöný taldi jafn-
vel að þessi framkvæmd bæri
keim af sýndarmennsku þar sem
starfsmatið væri einungis einn af
mörgum liðum til að minnka
kynbundinn launamun. „Þann-
ig að ég held aö þetta sé engin
töfralausn en sjálfsagöur liður í
þessari vinnu. Þetta nær t.d. ekki
til yfirborgana og sporslanna
alla þar sem meginmunurinn
liggur. Þaö þarf aö stokka launa-
kerfiö miklu meira upp. Þaö þarf
aö vera þannig aö fólk geti lifaö
af dagvinnulaunum." Guöný
álítur aö engin ein leiö sé örugg
um aö minnka kynbundinn
launamun, þar þurfi margir
þættir að spila saman og m.a.
þurfi kjarabarátta kvenna aö
veröa harðari, einhverja fjár-
muni þurfi aö setja á fjárlög til
þess aö jafna launamun karla og
kvenna í sambærilegum störf-
um. „Þaö virðist vera ríkjandi
viöhorf aö konur þurfi ekki eins
há laun og karlar. Um leiö og
konur komu í meirihluta í kenn-
arastétt og bankamannastétt þá
byrjuðu launin að hrapa. Þaö
þarf skilning frá stjórnvöldum
og hann hefur bara ekki veriö til
staðar."
-LÓA
li S S O S k ó g u r s e I i
Hjá okkur færðu ekki aðeins
eldsneyti og alls kyns vörur sem
tengjast bílnum. Við seljum einnig
mjólkurvörur, brauð, álegg, morgun-
mat, kex, sælgæti, gos, öl, tóbak,
blöð og tímarit.
E S S O ÞJÓNUSTA - s n ý s t u m þ i g
Olíufélagiðhf
—50 ára ~