Morgunblaðið - 14.08.2006, Blaðsíða 28

28 MÁNUDAGUR 14. ÁGÚST 2006 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Eiríkur Magnús-son fæddist í
Kaupmannahöfn 6.
janúar 1921. Hann
lést á Hjúkrunar-
heimilinu Sunnuhlíð
í Kópavogi aðfara-
nótt 5. ágúst sl. For-
eldrar hans voru
Ingibjörg Lilja
Ólafsdóttir frá Hól-
um í Dýrafirði, f.
24.4.1889, d.
30.6.1933 og Magn-
ús Matthíasson,
stórkaupmaður í
Reykjavík, f. 3.4.1888, d.
7.10.1963. Foreldrar Lilju voru
Sigríður Kristín Jónsdóttir, f.
1855, d. 1944, og Ólafur Guð-
mundsson, f. 1863, d. 1928, hjón á
Hólum í Dýrafirði. Foreldrar
Magnúsar voru Guðrún Runólfs-
dóttir, húsfreyja, f. 1851, d. 1923,
og sr. Matthías Jochumsson, f.
1835, d. 1920. Systir Eiríks, sam-
mæðra, var Ragnheiður Stefáns-
dóttir, gistihaldari og húsfreyja á
Þingeyri, f. 27.10. 1911, d.
28.11.1985, gift Steinþóri Árna-
syni, f. 22.8.1902, sem fórst í árás-
inni á línuveiðarann Fróða
10.3.1941.
Eiginkona Eiríks er Regína
Magdalena Bragadóttir, fyrrum
verslunarstjóri bókabúðar Braga
Brynjólfssonar við Hafnarstræti
(Lækjartorgi), þjónustufulltrúi hjá
Símanum, f. í Reykjavík 12.3.1942.
Foreldrar hennar eru Dóra
Thoroddsen, gullsmiður og hús-
freyja, f. 1914, d. 2001 og Bragi
Brynjólfsson, bóksali, f. 1909, d.
1961. Börn Regínu og Eiríks eru 1)
Eva Katrín, f. 30.11.1972, í fram-
haldsnámi í sálfræði, búsett í Los
Angeles, Kaliforníu, Bandaríkjun-
jónsson, múrari, f. 24.12.1971.
Barn Steingríms og Önnu Dagnýj-
ar Halldórsdóttur, deildarstjóra, f.
22.12.1959, er c) María Ellen, f.
16.10.1995.
Eiríkur fluttist til Íslands frá
Kaupmannahöfn með móður sinni
tveggja ára gamall. Hann ólst upp
hjá henni meðan hennar naut við.
Eftir það var hann hjá móðurbróð-
ur sínum, Guðmundi Ólafssyni, og
síðan föður sínum.
Hann sigldi árið 1938, þá 17 ára
gamall, til Danmerkur til náms og
naut til þess aðstoðar föðurbróður
síns, Steingríms Matthíassonar
læknis, sem þá starfaði í Dan-
mörku.
Í Kaupmannahöfn lagði Eiríkur
stund á rafvélavirkjun við Teknisk
Skole í Kaupmannahöfn og lauk
sveinsprófi þaðan árið 1942. Hann
nam við Københavns Teknikum
1943–45. Þá var hann einnig við
nám í Københavns Handelsskole
árin 1938–39. Heimkominn með
m/s Sæfellinu 1945 starfaði hann
sem rafvirki í Reykjavík en setti
síðan á stofn Rafmagnsdeild Sam-
bands íslenskra samvinnufélaga,
SÍS, þar sem hann starfaði 1947–
49. Hjá Olíuverzlun Íslands hf.
starfaði Eiríkur 1949–71, fyrst
sem verkstjóri og rafvélavirki við
uppbyggingu olíustöðvarinnar
(BP/OLÍS) í Laugarnesi í Reykja-
vík og síðar sem deildarstjóri á
skrifstofu fyrirtækisins. Hann
starfaði eftir það hjá Bræðrunum
Ormsson 1972–1975. Þá starfaði
Eiríkur hjá Véladeild SÍS 1975–
1985 sem deildarstjóri og síðar hjá
öðru fyrirtæki SÍS, Jötni, 1985–
1993. Síðustu ár starfsævi sinnar
vann Eiríkur hjá Sundi ehf. til 75
ára aldurs. Hann var löggiltur raf-
virkjameistari og sat í stjórn Fé-
lags íslenska rafvirkja árin 1947–
49. Eiríkur var félagi í Frímúrara-
reglunni frá 1966.
Útför Eiríks Magnússonar verð-
ur gerð frá Seljakirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 11.
um, gift Michael Wal-
ter Ditto, f. 5.6.1967,
arkitekt og fram-
kvæmdastjóra.
Þeirra barn er Eirík-
ur Michael, f. 7.7.
2004.
2) Bragi Magnús, f.
22.10. 1974.
Fyrri eiginkona Ei-
ríks var Sigríður
Sveinbjörnsdóttir,
hjúkrunarfræðingur,
f. 10. 10. 1915. For-
eldrar hennar voru
María Guðmunds-
dóttir, f. 1890, d. 1987 og Svein-
björn Sveinsson, f. 1891, d. 1916,
hjón á Laxárbakka í Miklaholts-
hreppi, Hnappadalssýslu.
Börn Sigríðar og Eiríks eru 1)
Lilja, lífeindafræðingur, f.
18.3.1947, gift Braga Líndal Ólafs-
syni, PhD í fóðurfræði, f.
11.2.1945, þeirra synir eru a) Birk-
ir Þór, PhD í sameindalíffræði, f.
10.2.1972, kvæntur Jónínu Þór-
unni Erlendsdóttur, hjúkrunar-
fræðingi, f. 22.4.1968, þeirra barn
er Svanborg Lilja, f. 12. 9.2005, b)
Reynir Freyr, rafmagnsverkfræð-
ingur, f. 17.9.1978, maki Elva Rak-
el Jónsdóttir, umhverfisfræðing-
ur, f. 27.9.1979. Þeirra barn er
Freydís Edda, f. 14.3.2005.
2) Steingrímur Sveinbjörn, hrl,
f. 8.2.1951. Hann var kvæntur
Bjarnheiði Magnúsdóttur, verslun-
armanni, f. 31.1.1951. Þau skildu.
Þeirra börn eru a) Harpa Sigríður,
skrifstofumaður, f. 4.12.1979.
Sambýlismaður hennar er Ingvar
Jóhann Snæbjörnsson, verslunar-
maður, f. 16.7.1975. Þeirra barn er
Arnar Óli, f. 6. 6.2005, b) Helga
Ína, sölumaður, f. 15. 6.1983. Sam-
býlismaður hennar er Geir Guð-
Tengdafaðir minn, Eiríkur Magn-
ússon, er látinn. Kynni okkar hafa
staðið óslitið í 36 ár frá því er ég kom í
mína fyrstu heimsókn í Skeiðarvog-
inn til væntanlegra tengdaforeldra
minna.
Eiríkur fæddist ekki með silfur-
skeið í munni. Hann var barn ein-
stæðrar móður, óvelkominn föður sín-
um, sem vildi að barnið yrði gefið
erlendis til að forðast hneyksli. Móðir
hans lést um aldur fram er Eiríkur
var 12 ára. Eftir það átti hann athvarf
hjá móðurbróður sínum, Guðmundi
Ólafssyni og hans konu, Sesselju Ein-
arsdóttur. Var alla tíð kært með þeim
og Eiríki. Um tíma bjó hann hjá föður
sínum og hans konu, en það var
stormasamur tími. Hann gekk í Ingi-
marsskóla, en 1938 var ákveðið að
senda hann, 17 ára gamlan, til Kaup-
mannahafnar. Þar var hann í umsjá
föðurbróður síns, Steingríms Matt-
híassonar læknis, en faðir hans studdi
hann fjárhagslega. Ekki var ákveðið
þá hvað hann tæki sér fyrir hendur,
en hann hóf þó fljótlega nám í rafvéla-
virkjun, lauk sveinsprófi og hóf síðan
nám við Københavns Teknikum. Dan-
ir hafa alltaf haldið opinni leið í há-
skóla fyrir manninn af verkstæðis-
gólfinu. Í stríðslok var hann kominn
vel á veg í námi og ætlaði að halda því
áfram. Ástandið í Danmörku var þá
mjög bágborið. Hann og tengdamóðir
mín ákváðu því að halda heim til Ís-
lands, þaðan sem bárust fréttir um
gósentíð.
Öll starfsævi Eiríks hefur byggst á
námi hans með einum eða öðrum
hætti. Hann var tæknilega sinnaður
og átti mjög auðvelt með að tileinka
sér nýjungar. Hann var einnig lag-
hentur og gat nánast gert við hvað
sem var.
Eiríkur var tæplega meðalmaður á
vöxt með hrafnsvart hár og dökk
augu, hvortveggja arfur úr móðurætt.
Í Eiríki bjuggu margar manngerð-
ir. Hann var fágaður, allt að því ar-
istókratískur í framkomu, smekk-
maður í klæðaburði, vel máli farinn og
talaði reiprennandi dönsku og ensku.
Hann kunni líka ágætlega við sig í
vinnugallanum í einhverju ati. Gleði-
maður var hann og kunni að skemmta
sér. Hann átti þó til að gera sér einum
of dælt við Bakkus sérstaklega síðari
hluta ævinnar.
Hann var tilfinningaríkur maður
og mátti ekkert aumt sjá. Ég hef
sjaldan séð mann hlæja jafninnilega
svo tárin streymdu úr augunum.
Eiríkur var okkur alla tíð mjög
hjálpsamur hvort sem um var að
ræða rafmagn eða bíl eða bara bjarga
einhverju fyrir horn. Eins og fleiri Ís-
lendingar byggðum við hús. Eiríkur
hjálpaði okkur með rafmagnið. Við
eyddum miklum tíma saman og
spjölluðum mikið. Þá tel ég mig hafa
kynnst Eiríki Magnússyni vel.
Ef til vill eru eftirminnilegustu
minningarnar samt þegar hann var í
heimsókn, sat við eldhúsborðið og
fékk sér molasopa, kannski með
súkkulaðimola, gantaðist og hló. Þau
feðgin töluðu gjarnan dönsku með til-
heyrandi áherslum og látbragði. Sam-
band Eiríks við dóttur sína, konu
mína, var náið. Þau eru mjög lík að
skapferli og jafnvel útliti.
Eiríkur náði að lokum góðu sam-
bandi við föður sinn eftir að hann kom
frá Danmörku og hann gekkst form-
lega við honum. Það var hins vegar
fjarri Eiríki að stæra sig af uppruna
sínum, hann mat verk afa síns en
nefndi hann ávallt séra Matthías.
Eiríkur var hraustur líkamlega
nánast allt sitt líf. Hann var góður
sundmaður og fór í laugar á hverjum
morgni. Síðustu þrjú árin hefur hann
hins vegar mátt glíma við þann sjúk-
dóm, Alzheimer, sem flytur fólk lif-
andi í aðra veröld.
Við kveðjum Eirík Magnússon með
trega og söknuði. Blessuð sé minning
um góðan dreng.
Bragi Líndal Ólafsson.
Afi Eiríkur er dáinn og minning-
arnar um hann renna hratt fyrir hug-
skotssjónum. Afi var ávallt í miklum
metum hjá mér og mun vera áfram
um ókomna tíð.
Ég kem því ekki fyrir mig hvað það
nákvæmlega var við afa Eirík, en mér
leið ávallt vel í samvistum við hann.
Þær voru ófáar stundirnar sem mað-
ur eyddi á vappi í kringum hann þar
sem hann var að gera við Bronco í
Skeiðarvoginum. Afi þreyttist aldrei á
því að svara spurningum mínum um
allt milli himins og jarðar og ég man
hversu gaman það var að fá að leggja
hönd á plóginn við að koma þessum
merka bíl aftur á götuna.
Afi var alltaf tilbúinn að hlusta og
var fljótur að geta sér til um þegar
manni leið ekki vel. Mér er ofarlega í
minni þegar ég eitt sinn ætlaði ekki að
fást til að fara í tónfræðitíma. Afi var
fljótur að veiða upp úr mér að ég væri
hálfhræddur við hrekkjusvínið í
bekknum. Afi fylgdi mér inn og spjall-
aði örlitla stund við hrekkjusvínið um
daginn og veginn, eftir þetta voru
samskipti mín og þessa drengs ein-
ungis á góðum nótum. Þetta var afi í
hnotskurn, tilbúinn að hughreysta
þegar maður var leiður.
Á menntaskólaárunum lágu leiðir
okkar oft saman í hádegismat hjá
ömmu Siggu í Skeiðarvoginum. Það
var ávallt gaman að geta sest niður
með afa og spjalla við hann þar um
daginn og veginn og jafnvel hlusta á
hann segja eina af sögum sínum sem
hann sagði ávallt af mikilli innlifun.
Amstri dagsins var fljótgleymt þegar
maður sá bílinn hans afa standa á
bílastæðinu.
Afi Eiríkur var rafvirki og ósjaldan
nutu foreldrar mínir góðs af þeirri
þekkingu hans. Var ég ávallt boðinn
og búinn til þess að vera liðléttingur
þegar afi kom arkandi upp tröppurn-
ar með stóru svörtu töskuna sína.
Mér fannst fátt annað skemmtilegra
en að hlaupa fram og til baka og
hjálpa honum að draga í dósir og
framkvæma það sem mér fannst allt
að því vera töfrabrögð.
Kæri afi minn, ég vildi óska að sam-
verustundir okkar hefðu verið fleiri
þessi síðustu ár en tímanum fæst ekki
haggað. Ég kveð því með þessum orð-
um sem ég vona að láti í ljós hversu
vænt mér þótti um þig, elsku dreng-
urinn minn.
Þinn,
Reynir
Í dag verður afi okkar, Eiríkur
Magnússon, lagður til hinstu hvílu.
Þegar við hugsum til baka eru marg-
ar minningar um afa okkar sem koma
upp í hugann, sér í lagi munum við
eftir því hversu hlýlega hann tók á
móti okkur í hvert skipti sem við hitt-
um hann. Hvort sem það var í dag-
legu amstri, eða á hátíðis- og tyllidög-
um.
Hann afi hafði lifað tímana tvenna
og hafði frá mörgu að segja, og hann
kunni að segja skemmtilega frá. Þar
gilti einu hvort það var um ýmsa sam-
tíðarmenn, eða um dvöl hans í Dan-
mörku á stríðsárunum. En hann og
amma, eins og margir Íslendingar,
urðu innlyksa í Danmörku undir her-
námi Þjóðverja og voru upplifanir
stríðsáranna afa í fersku minni.
Afa var ýmislegt til lista lagt, hann
hafði gaman af tónlist og spilaði sér
og öðrum til ánægju á gítar. Hann var
góður sundmaður og synti sér til
heilsubótar á hverjum morgni árum
saman. Hann var sérlega verklaginn,
sér í lagi þegar kom að bílum, og var
gott að leita til hans með ýmislegt
tengt þeim. Ósjaldan var afi að stúss-
ast í bílaviðgerðum í bílskúrnum í
Skeiðarvoginum, en sá bílskúr var
ævintýraland fyrir krakka þar sem
var hægt að finna allskonar dót að
leika sér með og var afi alltaf tilbúinn
að hjálpa okkur að útbúa hitt og þetta
milli þess sem hann vann í að gera
upp gamla Broncoinn, sem vegna lit-
arins hlaut seinna nafnið „Orange
blossom special“.
Það hittist svo skemmtilega á, að
afi átti afmæli á þrettándanum, og þá
hittist öll fjölskyldan oft og átti góða
kvöldstund, þá var oft skotið upp flug-
eldum, en afi hafði mjög gaman af því.
Það gaf okkur mikið að geta kvatt
þig áður en þú fórst og geta komið því
til skila hvað okkur þótti vænt um þig,
vonandi hefurðu heyrt það.
Að lokum kveðjum við þig með
þeim orðum sem þú kvaddir alltaf
með „blessi-bless“, elsku afi.
Þú guð míns lífs, ég loka augum mínum,
í líknarmildum föður-örmum þínum,
og hvíli sætt, þótt hverfi sólin bjarta,
ég halla mér að þínu föður hjarta.
(Matth. Jochumsson.)
Birkir Þór, Harpa Sigríður,
Helga Ína og María Ellen.
Í dag kveðjum við mikinn heiðurs-
mann, ástkæran mág, frænda og vin.
Okkur er efst í huga þakklæti. Ótal
dýrmætar minningar streyma fram í
hugann. Þökk fyrir þær allar nú er við
kveðjum hann hinstu kveðju.
Eiríkur Magnússon var glæsi-
menni að vallarsýn, þótt hann væri
ekki með hærri mönnum, karlmann-
legur, laglegur, hárprúður svo af bar
og bauð af sér mikinn og góðan
þokka, hann var valdsmannlegur í
framgöngu, samt ávallt prúður og
hafði til að bera einstaka meðfædda
kurteisi í bland við alúðleika og ljúf-
mennsku; báru menn ósjálfrátt virð-
ingu fyrir honum og vildu allt fyrir
hann gera. Sterkt svipmót hans
minnti óneitanlega á afa hans, þjóð-
skáldið séra Matthías Jochumsson,
sem og glæsimennið Magnús, föður
Eiríks, og ekki leiðum að líkjast. Ekki
síst léði hátt og elegant nef hans,
Matthíasarnefið margrómaða, honum
aristókratískan og glæsilegan svip!
Allt yfirbragð hans og fas bar samt
með sér rósemd, hlýju og yfirvegun,
og það fékk hann efalaust frá móður
sinni, sem var einstök mannkosta-
manneskja. Eiríkur var trygglyndur,
traustur og áreiðanlegur í öllu sem
hann tók sér fyrir hendur. Hann var
jafnframt mikill gleðimaður, hafði lif-
andi frásagnargáfu, var skarpgreind-
ur og víðlesinn, en líka viðkvæmur og
hjartahlýr og lék á hljóðfæri á góðri
stund og söng af hjartans lyst, og er
mér minnisstætt að sjá hann með
börnum sínum ungum sitjandi við fót-
skör hans, mænandi uppnumin á
hann, þar sem hann hallaði sér að
þeim fram í sæti og spilaði svo glaður
á gítar og söng spænska söngva með
tilheyrandi r-hljóðum, við mikinn
fögnuð þeirra. Á heimilinu var einnig
flygill af fínustu sort með ábreiddu
dýrindis kínversku silkiteppi, yfir
trónaði málverk af séra Matthíasi
sjálfum, ábúðarfullum á svip, svo
maður eiginlega hneigði sig í hvert
sinn og gengið var til stofu og augum
gotið upp. Eiríkur hafði og unun af
ljóðum og lestri góðra bóka, og var
gaman að bera saman bækur okkar!
Það var líka yndislegt er ég og móðir
mín heitin ásamt dóttur minni, sem
var í sérlegu uppáhaldi hjá Eiríki,
komum í sunnudagsheimsóknir til
þeirra hjóna í húsið þeirra fallega,
Kögurselið, eiginlega handsmíðað af
Eiríki, gagngert til að hlusta á hann
segja frá dvöl sinni í Kaupmannahöfn
en þar bjó hann um langt skeið. Var
hann hafsjór fróðleiks um stríðsárin
og ekki síst aðdraganda styrjaldar-
innar síðari og mikill og góður frá-
sagnamaður. Hluti sögunnar fór jafn-
an fram á dönsku, en hana talaði
Eiríkur eins og innfæddur, kryddaði
hann söguna með laufléttum dönsk-
um húmor, sem jafnan vakti mikla
kátínu. Þá spillti ekki að þessum sög-
um fylgdu nýbakaðar rjómapönnu-
kökur systur minnar á dúklögðu borði
með rjúkandi heitu kaffi.
Rit eftir erlenda sagnfræðinga
höfðuðu til hans, einkum um mikil-
menni sögunnar sem og heimsmál líð-
andi stundar og lék dável á gítar.
Eiríkur átti líka sínar viðkvæmu
hliðar, vöknaði honum oft um augu er
hann minntist móður sinnar. Hann
fæddist í Kaupmannahöfn, en fluttist
með móður sinni heim til Íslands og
bjuggu þau á Skólavörðustíg 4, listi-
lega hlöðnu steinhúsi í miðbæ
Reykjavíkur, og lék hann sér þar í
porti daglangt í bernsku. Mikið hafði
hann gaman af að segja Þeódóru dótt-
ur minni frá því. Svo vildi nefnilega til
að ég hafði það fallega hús fyrir aug-
unum í ein 18 ár, en við mæðgur
bjuggum í næsta húsi.
Eiríkur varð fyrir miklum missi
þegar móðir hans lést er hann var
bara ungur drengur, eða tólf ára gam-
all. Aðeins sautján ára gamall lagði
hann upp í langferð til Danmerkur til
náms, enda greindur og vel verki far-
inn. Þar lærði hann það sem þá hét og
var mikil framtíð í, rafvélavirkjun, og
varð mikill hagleiksmaður á því sviði.
Eiríkur var kominn hátt á áttræð-
isaldur, 75 ára, þegar hann var enn í
fastri vinnu. Hann var hagur til handa
og gat smíðað heilu bifreiðarnar og
gert við allt sem aflaga fór á heimili
sínu og annarra fjölskyldumeðlima.
Hann var vinnusamur svo að honum
féll aldrei verk úr hendi þar til undir
það síðasta þegar hann veiktist. Ei-
ríkur dvaldi langdvölum í bílskúrnum,
þar mátti ganga að honum vísum, sem
og syninum, Braga Magnúsi, sem þar
var jafnan að læra handtökin af föður
sínum. Eiríkur mátti ekki af gömlum
bílum sínum sjá, hann gerði endalaust
við þá, svo sem væru þeir nýir, og var
þeim snyrtilega lagt við hús þeirra í
„lange baner“ nágrönnum og vegfar-
endum til ánægjuauka! Fegursta bif-
reiðin var „Orange Blossom Special,
Bronco-jeppi de Lux“! Hann var
hreinasta augnayndi á götum bæjar-
ins, minnti helst á íturvaxna suðræna
appelsínu á hjólum!
Eiríkur var einstakur faðir börnum
sínum, þeim öllum ljúfur og eftirlátur,
góður eiginmaður, mikill fjölskyldu-
maður og traustur vinur. Hann var
vakinn og sofinn yfir velferð barna
sinna og afkomenda og gladdist hjart-
anlega þegar vel gekk, enda öll hin
mannvænlegustu. Mikil blessun var
það að yngri dóttir hans náði frá
henni stóru Ameríku til að sjá föður
sinn enn á lífi, eftir að hann veiktist
skyndilega alvarlega. Held ég að
hann hafi þá loks gefið eftir og látið
sig síga sælan yfir í aðra heima, þegar
Pokahontas-telpan hans náði að
smella kossi á enni hans. Hann var
umvafinn öllum afkomendum sínum á
dánarbeði og er það mikið lán for-
eldri.
Það var mikið gæfuspor systur
minni að eignast Eirík fyrir eigin-
mann og lán fjölskyldu okkar. Með
þeim var skyldleiki og hans ættir því
hennar. Þau voru samvalin, samhent í
einu og öllu, höfðu sömu gildin í heiðri
og viðhorf til lífsins, bæði jafn áreið-
anleg og trygglynd, hæglátar, prúðar,
rólyndar og framar öllu góðar mann-
eskjur, salt jarðar.
Ævinlega mun ég verða Eiríki
þakklát hve góður hann reyndist
EIRÍKUR
MAGNÚSSON