Morgunblaðið - 23.10.2006, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 23. OKTÓBER 2006 27
MINNINGAR
✝ Jón Guðlaugs-son fæddist á
Steinstúni í Norð-
urfirði í Árnes-
hreppi 15. ágúst
1909. Hann lést á
Hjúkrunarheimilinu
Sóltúni 14. október
síðastliðinn. For-
eldrar hans voru
Guðlaugur Jónsson
bóndi, f. í Norð-
urfirði 2. des. 1865,
d. 7. ágúst 1921, og
Ingibjörg Jóhanns-
dóttir húsmóðir, f. á
Kambi 19. febrúar 1865, d. 21. júní
1967. Systkini Jóns eru: Guðlaug
Þorgerður, f. 20. janúar 1889, d. 7.
nóvember 1976, Ólafur Andrés, f.
16. janúar 1891, d. 25. janúar 1891,
Jónía, f. 18. maí 1892, d. 26. mars
1907, Karólína Vilhemína, f. 25.
júlí 1893, d. 24. apríl 1894, Guð-
f. 12.12. 1955, d. 3.11. 1979. 2) Guð-
laugur Gauti, f. 27. 4. 1941, kvænt-
ist Sigrúnu Ólöfu Marinósdóttur, f.
6. 2. 1941. Þau skildu. Börn þeirra
eru Jón Gauti, f. 5.6. 1961, og Kári
Gauti, f. 4.1. 1980. 3) Birgir Rafn, f.
11.10. 1943, kvæntur Ingibjörgu
Norberg, f. 15.2. 1945. Þeirra börn
eru Arnar Rafn, f. 17.5. 1971,
Kristín Aðalheiður, f. 31.12. 1972,
Ása Björg, f. 19.11. 1980, og Að-
alsteinn, f. 2.2. 1982. 4) Sturla Már,
f. 28.2. 1947, kvæntur Steinunni
Pálsdóttur, f. 19.10. 1945. Dætur
þeirra eru Ásta Sóley, f. 28.9. 1978,
og Ragnheiður, f. 25.5. 1983.
Jón Guðlaugsson starfaði við
sölu og framleiðslu á sælgæti allt
frá árinu 1935, er hann gerðist
sölumaður hjá Víkingi. Árið 1944
stofnaði hann ásamt tveimur fé-
lögum sínum Sælgætisverksmiðj-
una Opal og var forstjóri fyrirtæk-
isins þar til hann hætti störfum
fyrir aldurs sakir.
Útför Jóns verður gerð frá
Laugarneskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 15.
ríður, f. 8. febrúar
1895, d. 12. desember
1989, Guðrún Sig-
þrúður, f. 30. sept-
ember 1897, d. 14.
júní 1915, Gísli, f. 3.
febrúar 1899, d. 27.
janúar 1991, Jóhann
Vilhjálmur, f. 6. júní
1906, og Jensína, f. 1.
mars 1908, d. 22. júlí
2002.
Árið 1935 kvæntist
Jón Kristínu Aðal-
heiði Magnúsdóttur,
f. á Eyri við Reyð-
arfjörð 17. september 1912, d. 28.
janúar 2005. Börn þeirra eru: 1)
Magnús Heiðar, f. 9.7. 1938, kvænt-
ur Inge Christiansen, f. 29.11.
1943. Þeirra börn eru Kristín
Heiða, f. 12.10. 1964, Sturla Helgi,
f. 4.4. 1966, og Elsa Hlín, f. 28.11.
1970. Fyrir átti Magnús Hallveigu,
Ég elska runna, sem roðna undir haust
og standa réttir þótt storma herði.
Uns tími er kominn að láta laust
lauf sitt og fella höfuð að sverði.
(Einar Bragi)
Það haustaði að í lífi tengdaföður
míns fyrir nokkru. Dagarnir stytt-
ust. Skuggarnir lengdust. Lífið tók á
sig annan lit. En eins og haustkvöld
eru oft falleg var ævikvöldið hans fal-
legt.
Jón ólst upp í stórum systkinahópi
á Steinstúni á Ströndum. Æskan var
glöð og börnin nutu náttúrutöfranna
sem byggðin hafði upp á að bjóða. En
hann þurfti snemma að byrja að
vinna fyrir sér. Fyrst vann hann við
almenn sveitastörf, en var kominn til
sjós fyrir fermingu og þurfti því að fá
frí til að fermast. Hann var á há-
karlaveiðum og eina vertíð á áttær-
ingi frá Hnífsdal. Seinna var hann á
vitaskipinu Hermóði og svo á flutn-
ingaskipum þar sem hann starfaði
sem búrmaður og kokkur.
En ekki sá hann framtíðina fyrir
sér í sveitinni. Hann minntist þess er
hann sat yfir fráfærufénu uppi í fjalli
og horfði á skipin sem sigldu inn Ing-
ólfsfjörðinn, drekkhlaðin síld, að
hann dreymdi um að komast burtu
og taka þátt í athafnalífinu eins og
hann gerði sér hugmyndir um það.
Jón kom til Reykjavíkur, þegar
þar ríkti kreppa og atvinnuleysi, til
að setjast í Verzlunarskólann, þaðan
sem hann brautskráðist 1931. Jón
minntist með þakklæti Sveins Guð-
mundssonar prests í Árnesi, sem
undirbjó hann fyrir inntökupróf.
Hann gekk til séra Sveins í heilan
vetur og þurfti þá oft að þræða sneið-
ingana undir Urðartindi í myrkri og
þoku. Þetta reyndist honum oft erfitt
þar sem hann var bæði myrkfælinn
og lofthræddur.
Á námsárunum kynntist Jón stóru
ástinni í lífi sínu, Kristínu Aðalheiði
Magnúsdóttur frá Eyri við Reyðar-
fjörð. Jón var félagslyndur og hafði
gaman af að dansa en fjárhagurinn
var þröngur. En hann var duglegur
að bjarga sér.
Hann tók þá að sér að sjá um
skólaskemmtunina til þess að geta
boðið kærustunni á ballið.
Ungu hjónin settu á stofn veitinga-
stofuna Uppsalakjallarann á horni
Aðalstrætis og Túngötu, og störfuðu
þar bæði um árabil. Einnig rak hann
Gildaskálann, Hótel Skjaldbreið og
Valhöll, einn eða í félagi með öðrum.
Árið 1944 stofnaði Jón Sælgætis-
gerðina Ópal með félögum sínum,
Hagbarði Karlssyni og Birni Jó-
hannssyni. Jón var forstjóri fyrir-
tækisins frá upphafi þar til hann
hætti störfum vegna aldurs og fyr-
irtækið var selt. Oft var vinnudag-
urinn langur, vinnan var hans líf,
hann þekkti ekki annað.
Jón var gæfumaður í einkalífi. Þau
hjónin áttu fallegt heimili á Háteigs-
vegi þegar ég kynntist þeim fyrst, en
fluttu skömmu seinna í Skerjafjörð.
Þar var alltaf yndislegt að koma og
eigum við þaðan margar góðar minn-
ingar. Þau hjónin voru samtaka í að
búa til umgjörð um stórfjölskylduna,
sem kom þar saman við lítil og stór
tilefni. Jón tók fullan þátt í heimilis-
haldinu. Hann undi sér vel í garð-
yrkjustörfum og gluggaþvotti, en var
liðtækur í eldhúsinu líka, ekki síst við
eldhúsvaskinn, þar sem honum
fannst gott að leysa ýmis mál sem
sóttu á hugann. Lengi verður í minn-
um höfð „sunnudagssteikin hans
pabba“ sem fjórir unglingsstrákar
hafa áreiðanlega gert góð skil. Þá
hefur reynsla hans sem kokkur á sjó
komið sér vel. Allt var gert með bros
á vör og þeirri umhyggju sem hann
hafði í svo ríkum mæli. Svo var hann
alltaf léttur og hlýr í viðmóti, það
smitaði frá sér til þeirra sem voru í
návist hans.
Það má segja að orðin „Hressir
Bætir Kætir“ eigi ekki síður við um
hann sjálfan en ópaltöflurnar sem
allir þekkja.
Fjölskyldan eignaðist sælureit á
Þingvöllum þegar strákarnir voru
enn litlir. Þar eyddu þau öllum sumr-
um í mörg ár. Sá tími er endalaus
uppspretta góðra minninga. Þar var
auðvitað mörg verk að vinna en þar
gafst líka kostur á hvíld og útiveru
sem ekki hefur veitt af í amstri dags-
ins.
Seinna, þegar um hægðist, nutu
þau hjónin þess að ferðast víða um
heiminn.
En þau elskuðu líka náttúru Ís-
lands og fórum við fjölskyldan ófáar
ferðir með þeim vítt og breitt um
landið. Best fannst þeim alltaf að
koma á æskustöðvar sínar fyrir aust-
an og vestan.
Það var fyrir fjórum árum að til
stóð að halda upp á 90 ára afmæli
eiginkonu hans, Aðalheiðar, að hann
slasaðist. Hann náði ekki fyrri heilsu
aftur og þurfti að flytja af heimili
sínu, en var svo heppinn að komast í
gott skjól á Hjúkrunarheimilinu Sól-
túni þar sem hann hefur notið ein-
stakrar umönnunar og vinsemdar.
Þrátt fyrir háan aldur var hann sí-
fellt að velta fyrir sér nýjum við-
fangsefnum. Hugurinn var skýr og
glaðværðin, sem var svo rík í fari
hans, brást ekki.
Öllu er afmörkuð stund. Kvöldsól-
in er hnigin. Ég kveð tengdaföður
minn með trega, en um leið þakklæti
fyrir að hafa notið samvista við hann
svo lengi.
Guð blessi minningu hans.
Ingibjörg Norberg.
Elsku, besti afi. Dagurinn, sem við
höfum reynt að búa okkur undir, er
nú kominn. En þrátt fyrir að við viss-
um að hverju stefndi er sorgin mikil
og sterk. Einstakur gæðaafi hefur
yfirgefið okkar heim og vonandi
fundið sér góða tilveru á öðru sviði.
Hvernig getum við þakkað þér allan
þinn stuðning og þína hlýju? Orð eru
fátækleg, en minningarnar um allar
yndislegu stundirnar sem við áttum
saman munu lifa með okkur. Við
munum aldrei gleyma glaðværð
þeirri og væntumþykju, sem var svo
rík í þínu fari.
Þeir voru margir hafnarrúntarnir
sem þú keyrðir með Jóni Gauta, sem
vissi fátt skemmtilegra. Og allar frá-
bæru stundirnar, sem við áttum með
þér á Skeljatanga og í Miðleiti, öll
spilakvöldin þar sem þú, amma og
fyrst Jón Gauti og síðar Kári spil-
uðuð manna, vist eða Ólsen Ólsen. Þá
var nú aldeilis kátt á hjalla því eng-
inn var eins skemmtilegur spilafélagi
og þú. Hvort maður vann eða tapaði
skipti ekki máli þar. Ópalpakkinn,
sem alltaf lá á sínum stað, fyrst á
Skeljatanga fyrir Jón Gauta og
seinna í Miðleitinu fyrir Kára og
börn Jóns Gauta. Mörg voru ferða-
lögin sem við fórum saman á árum
áður, sérstaklega með Jóni Gauta.
Með þér lærði hann að þekkja og
elska Ísland. Öll áramótin og jólin
sem Kári fékk að njóta með þér og
ömmu á Miðleiti, þar sem við opn-
uðum pakka saman, ræddum heims-
málin og spiluðum náttúrulega að-
eins Ólsen Ólsen. Við bræðurnir
erum einnig afar þakklátur fyrir að
hafa verið svo heppnir að vera í
Kaupfélaginu í Norðurfirði í fimm
sumur samanlagt og hafa kynnst þar
fjölskyldu okkar og upplifað átthaga
þína með Steinstún efst á blaði. Og
Jón Gauti mun alltaf hugsa til þín
þegar hann sér eða heyrir um Saab
bíla. Þú, afi, og Saab eigið saman eins
og Karíus og Baktus eða mjólk og
súkkulaðikaka .
Við þökkum þér, afi, fyrir allt sem
þú hefur gefið okkur á langri lífsleið.
Jón Gauti og Kári Gauti.
Með andláti föðurbróður míns
Jóns Guðlaugssonar eru öll „Stein-
stúnssystkinin“, sem komust til full-
orðinsára, sex að tölu, horfin yfir
móðuna miklu. Allt frá því að ég man
fyrst eftir mér hefir föðurbróðir
minn verið hluti af tilverunni. Þótt ég
muni hann ekki sem heimilismann á
Steinstúni var hann alltaf í minning-
unni á einhvern hátt tengdur heim-
ilinu, og það var sjálfsagður hlutur
að fylgjast með gengi hans í lífinu.
Vera má að þessi minning bernsku-
áranna sé sterkari vegna þess að
amma mín og móðir Jóns, hún Ingi-
björg Jóhannsdóttir, bar velferð
hans og fjölskyldu alla tíð mjög fyrir
brjósti. Þessi hugsun hennar átti efa-
laust rætur í því að Jón var yngsta
barnið hennar og á viðkvæmum
aldri, aðeins tólf ára, þegar faðir
hans, Guðlaugur Jónsson, dó. Þessa
umhyggju hennar galt hann ríkulega
og óhætt er að segja að tilfinninga-
tengslin milli þeirra mæðginanna
hafi alla tíð verið afar sterk, þótt
samfundir væru strjálir af eðlilegum
ástæðum. Bréfin sem hann skrifaði
móður sinni voru ófá. Það er heldur
ekki ofsagt að Steinstúnsheimilið
hafi alla tíð átt hauk í horni þar sem
Jón Guðlaugsson var. Fyrir það er
nú þakkað af alhug. Jón missti föður
sinn, eins og áður er sagt, þegar
hann var tólf ára að aldri. Það leiddi
því af sjálfu sér að allir sem vettlingi
gátu valdið urðu að leggja sitt af
mörkum til framfærslu heimilisins.
Jón fór því að vinna mjög ungur og
byrjaði snemma að stunda sjó-
mennsku á bátum sem gerðir voru út
í sveitinni. Fermingarvorið sitt var
hann kokkur á mótorbát sem hét
Anna og varð að fá leyfi frá róðr-
unum meðan á fermingunni og und-
irbúningi hennar stóð. Það mun mála
sannast að landbúnaður og sveita-
störf hafi ekki heillað hinn unga
mann. Miklu fremur hneigðist hugur
hans að viðskiptum hvers konar.
Hann hleypti því heimdraganum tví-
tugur að aldri og hóf nám í Verzl-
unarskólanum. Þar var ekki í lítið
ráðist af manni sem átti lítið annað
en fötin sem hann klæddist auk
góðra óska. Prófi úr skólanum lauk
hann vorið 1931. Var lífsstarf hans
frá þeim tíma tengt verzlun, einkum
sölu og framleiðslu sælgætis, en
hann stofnaði og rak Sælgætisgerð-
ina Opal um langt árabil, og var
þekktur sem Jón í Opal.
Mér og okkur „börnunum á
Steinstúni“ er alltaf í minni eftir-
væntingin sem ríkti á Steinstúni fyr-
ir jólin. Því var svo háttað að Jón
frændi okkar sendi, alveg fram á síð-
ustu ár, jólagjöf til heimilisins. Í
kassanum þeim var alls konar góð-
gæti, svo sem ávextir, sælgæti o.fl.
Það var ekki sjálfgefið, áður og fyrr,
að ávextir og álíka munaðarvara
væru á boðstólum auk þess sem ekki
var alltaf víst að „jólaskipið“ næði til
Norðurfjarðar á tilsettum tíma.
Ekki má ég gleyma því að einstöku
sinnum komu þeir bræður, Jón sem
hér er minnst og Jóhann, í heimsókn.
Það voru stórviðburðir og þá var há-
tíð á Steinstúni.
Þegar ég, sem þessar línur set á
blað, fór að heiman og hingað til
Reykjavíkur var ekki laust við að ég
væri ráðvilltur. Þá var ekki ónýtt að
eiga frænda í borginni sem var tilbú-
inn að leiðbeina sveitamanninum. Á
því stóð svo sannarlega ekki. Þar
naut ég ekki síður leiðsagnar og vel-
vildar eiginkonu Jóns, hennar Aðal-
heiðar Magnúsdóttur, þeirrar yndis-
legu manneskju. Hvernig sem þetta
gekk nú allt saman átti ég um mörg
ár athvarf á heimili þeirra. Mér líða
ekki úr minni síðustu samfundir okk-
ar Aðalheiðar, fallega brosið hennar
og hversu innilega hún fagnaði mér.
Ekki leyndi sér ánægja hennar yfir
því að Jón og börnin þeirra væru að
fara á ættingjamót Steinstúnsættar-
innar sem þá var á döfinni.
Að leiðarlokum þakka ég af alhug
Jóni frænda mínum alla hans velvild
við mig og mína og leiðsögn á umliðn-
um árum. Sú leiðsögn og sá vinar-
hugur er mér ómetanlegur. Afkom-
endum hans og fjölskyldum þeirra
óska ég gæfu og gengis.
Blessuð sé minning Jóns Guð-
laugssonar.
Guðlaugur Gíslason.
Nú þegar þú kveður hefur haustið
verið svo einstaklega litríkt, fallegt
og líkt þér.
Þú sagðir mér hvað þér hefði þótt
leiðinlegt sem strák í Norðurfirði að
sitja yfir ánum, þokan hefði verið
andstyggileg og þú verið myrkfæl-
inn. En fælnin varð ekki þín fylgi-
kona, það kom fram í öllu því sem þú
tókst þér fyrir hendur eftir að þú
komst suður og laukst prófi frá
Verzlunarskólanum. Heiðarlegur,
hugvitssamur, áræðinn, góður og
glaður, já, gleðin einkenndi þig bæði
í starfi og leik. Þú og gleðin, þið vor-
uð systkin. Þessir mannkostir þínir
eru mér og dætrum mínum góð fyr-
irmynd og dýrmætt leiðarljós um
alla framtíð.
Í dag horfi ég á sólarlag haustsins
sem er svo fallegt eins og öll okkar
samvera var.
Steinunn.
Jón Guðlaugsson
Það kviknaði nýtt ljós
í fjölskyldunni 17. maí
sl. þegar litla snótin Arna leit dagsins
ljós. Ljósið óx og dafnaði með degi
hverjum og kynnin urðu nánari, hún
fór líta í kring um sig og brosa og gera
mannamun og því þéttari sem heim-
sóknirnar voru, því fúsari var hún að
leyfa öðrum en foreldrum sínum að
hampa sér, við nutum góðs af því. Af
fundum við hana fór maður ævinlega
glaðari á sálartetrinu sínu og þó að
Arna Ploder
✝ Arna Ploderfæddist 17. maí
2006. Hún andaðist
14. október 2006.
Foreldrar hennar
eru Svafa Arnardótt-
ir og Björgvin Plod-
er. Bræður hennar
eru Fróði Ploder, f.
1992, og Sindri Plod-
er, f. 1997.
Útför Örnu fer
fram í dag.
samvistirnar verði
ekki fleiri núna þá er
maður samt ríkari að
hafa fengið að njóta.
Ef til vill er það
þannig að litlar mann-
eskjur sem ætla að
stoppa stutt eru svo
einstakar, svo sterkar,
svo litríkar, Arna var
þannig.
Það er sagt að hin
hliðin á gleði manns sé
sorgin og þegar gleðin
er mikil þá er sorgin
líka þung. Þó að mað-
ur óski þess innilega að samveru-
stundirnar hefðu orðið miklu, miklu,
miklu fleiri þá lýtur maður þrátt fyrir
það höfði og þakkar fyrir stundirnar
sem gáfust.
Við biðjum Guð að styðja við og
styrkja foreldra hennar og bræður og
fjölskylduna alla.
Blessuð sé minning Örnu Ploder.
Afi og amma.
Þann seytjánda maí var sólskin
og suðræn angan í blænum.
(Stefán frá Hvítadal)
Gleði í hjörtum, barnið fætt, lítil
stúlka sem hlaut nafnið Arna.
Hún kom til okkar að vori eins og
farfuglarnir, rétt á eftir kríunni, og
við nutum sumarsins með henni.
Hennar hafði verið beðið með eft-
irvæntingu og tilhlökkun. Hlutirnir
urðu bleikir á heimilinu þegar „prin-
sipissan“ fæddist og lífsins notið. Hún
flaug hins vegar frá okkur er haustaði
og kólnaði eins og hinir fuglarnir. Eft-
ir sitjum við með yndislegar minning-
ar um stúlku sem staldraði við en
skildi eftir sig spor sem ekki hverfa.
Allt eins og blómstrið eina
upp vex á sléttri grund
fagurt með frjóvgun hreina
fyrst um dags morgunstund,
á snöggu augabragði
af skorið verður fljótt,
lit og blöð niður lagði, -
líf mannlegt endar skjótt.
(Hallgr. Pét.)
Þóra, Hjálmur og Brynja.
Minningarkort
Krabbameinsfélagsins
540 1990
krabb.is/minning