Morgunblaðið - 26.11.2006, Blaðsíða 36
Fáðu fréttirnar
sendar í
símann þinn
ferðalag
36 SUNNUDAGUR 26. NÓVEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
Morgunverðarfundur á Hótel Nordica,
þriðjudaginn 28. nóvember,
frá kl. 8.30 - 9.45.
Létt morgunverðarhlaðborð.
Verð 2.500 kr.
Erlendur Hjaltason, forstjóri Exista
og formaður Viðskiptaráðs Íslands,
setur fundinn.
Erindi:
Jóhanna Waagfjörd, framkvæmda-
stjóri Haga: Mikilvægi erlends
vinnuafls fyrir atvinnulífið.
Þóra Margrét Þorgeirsdóttir,
viðskiptalögfræðingur á skatta-
og lögfræðisviði Deloitte: Dvalar-
og atvinnuleyfi erlendra starfsmanna.
Páll Jóhannesson, forstöðumaður
skatta- og lögfræðisviðs Deloitte:
Skattlagning erlendra starfsmanna.
Fundarstjóri er Margrét Sanders,
framkvæmdastjóri rekstrar Deloitte.
Vinsamlegast tilkynnið skráningu
á vefsíðu Deloitte, deloitte.is, eða
sendið póst á skraning@deloitte.is.
Jóhanna Waagfjörd
Erlendur Hjaltason
Þóra Margrét
Þorgeirsdóttir
Páll Jóhannesson
Margrét Sanders
P
IP
A
R
S
ÍA
6
0
8
1
6
R
ithöfundarnir Einar Kárason og Ólafur
Gunnarsson létu gamlan draum rætast
og óku þvert yfir Bandaríkin í króm-
uðum og vængjuðum Kadillak. Ferða-
sagan er nú komin út á bók frá JPV út-
gáfu og heitir Úti að aka – Á reykspúandi Kadilakk
yfir Ameríku.
Jóhann Páll Valdimarsson, útgefandi, var með í
ferðinni, sem og Sveinn M. Sveinsson kvikmynda-
gerðarmaður í Plúsfilm, sem festi allt ferðalagið á
filmu og bílasérfræðingurinn Aðalsteinn Ásgeirsson,
eða Steini í Svissinum.
Jóhann Páll segist hafa gert sér grein fyrir því fyr-
irfram, að ferðalagið gæti tekið vel á. „Þarna voru
fimm stór egó í reykspúandi, síbilandi Kadillak og
auðvitað kom ýmislegt upp á. Steini í Svissinum er
frægur skapmaður og ég hafði töluverðar áhyggjur
af því að hann myndi henda okkur öllum út úr bílnum
í miðri eyðimörk. Hann tók auðvitað góðar rokur, en
það sem tók mest á var innri spennan í hópnum. Ég
held að ég hafi verið sá eini okkar sem gerði sér
grein fyrir þessum átökum fyrirfram og raunar hafði
ég áhyggjur af edrúmennsku minni. Ég skildi ekkert
í Einari Kára að fara með okkur fjórum uppþurrk-
uðum í þessa ferð. Ég lagði hins vegar mikla áherslu
á að byggja mig upp fyrir ferðina og strax á fyrstu
dögunum í New York sá ég að ef ég hefði ekki gert
það þá hefði ég hrunið í það og sagt þeim að sigla
sinn sjó.“
Allt gekk á afturfótunum í byrjun. Bíllinn góði
reyndist til dæmis hið versta brak og alls ekki undir
slíka langferð búinn. „Ólafur var löngu búinn að
segja mér að bíllinn hefði verið prufukeyrður um alla
New York og hann gengi eins og klukka. Svo kom í
ljós að þetta var allt saman haugalygi og ég byrsti
mig vægast sagt þegar sannleikurinn kom í ljós.“
Í Kaddanum voru engin öryggisbelti. Forleggj-
arinn tók þeim fréttum ekki af stillingu, enda
margbúinn að segja Ólafi að hann myndi aldrei stíga
upp í bíl án öryggisbelta. Og Ólafur margbúinn að
koma þeim skilaboðum til bílakarlanna í Ameríku,
sem hlustuðu auðvitað ekkert á hann, enda átti slíkur
búnaður ekki heima í 1960 módelinu af Kadillak.
Í bókinni skiptast á stuttir kaflar eftir þá Einar og
Ólaf, svo lesandinn fær jafnóðum sýn þeirra beggja á
atburði. „Í upphafi sáum við fyrir okkur að þeir
myndu báðir skrifa samfelldan texta um hvern dag.
Við ákváðum hins vegar að prófa að fella texta þeirra
saman, en aðgreina þannig að alltaf væri hægt að sjá
hvor þeirra skrifaði. Ingibjörg Helgadóttir, ritstjóri
bókarinnar, var sannfærð um að þetta kæmi vel út og
það reyndist rétt.“
Allt sem ferðafélagarnir sögðu og gerðu rataði í
bókina, ef Einari og Ólafi sýndist svo. Jóhann Páll,
Steini í Svissinum og Sveinn kvikmyndagerðarmaður
urðu aðalpersónur og fengu ekkert um það að segja.
„Ég hefði getað sett mig í stellingar og gætt að því
hvernig ég hagaði mér í ferðinni, en það hefði verið
algjörlega óþolandi. Í bókinni er flest látið flakka, en
ef eitthvað er þá var ég kannski heldur orðljótari í
ferðinni en í bókinni. Samt hélt ég meira aftur af
skapsmunum mínum en mér er eðlilegt, svo ferðin
leystist ekki upp á miðri leið. Ég var miklu líklegri en
Steini í Svissinum til að henda þeim öllum út á miðri
leið, því þeir voru stundum gjörsamlega að æra mig.“
Ferðin tók 3 vikur, en miklar tafir urðu. Kaddinn
bilaði oft og ef hann hélst í lagi var líklegra en ekki að
gamli BMW-inn, sem Sveinn keypti sér úti, neitaði að
fara lengra. „Við náðum aldrei á áfangastað fyrr en í
næturmyrkri,“ segir Jóhann Páll.
Forleggjarinn er farinn að geta brosað að ýmsu
sem kom upp á í ferðinni. „Áður en ég fór í ferðina
gerði ég mér grein fyrir að það gæti liðið langur tími
frá ferðinni og þar til ég gæti hlegið að þessu. Ég get
það núna og það væri vafalaust hægt að selja mér aft-
ur einhverja svona klikkaða hugmynd.“
Hér er gripið niður í
nokkra kafla í bókinni Úti
að aka – Á reykspúandi
Kadilakk yfir Ameríku
Fyrstu dagana ók hópurinn á
bláum Kadilakk, árgerð 1968, en sá
hvíti og vængjaði var enn á verk-
stæði í Chicago.
Einar: Það var furðudrjúg vega-
lengd á hótelið; kannski svona eins
og á milli Selfoss og Reykjavíkur.
Ég sat undir stýri á bláa Kadd-
anum; á undan okkur ók Haukur á
pallbílnum með megnið af farangr-
inum og Svenna sem var að kvik-
mynda þennan fyrsta hluta reis-
unnar. Þegar við fórum að nálgast
brúna yfir á Manhattan gerðist um-
ferðin mjög þétt og hægfara. Það
var ágætlega hlýtt í veðri og við
eins og aðrir með niðurskrúfaðar
rúður og menn að líta í kringum sig
og hver á annan. Og Kádiljákurinn
vakti óskipta athygli; sumir kölluðu
að okkur hrósyrði – „Nice ride,
man!“ – og aðrir vildu vita hvaða ár-
gerð hann væri, komu með ágiskan-
ir þar um. Töffaralegir menn voru
sérlega ánægðir með ökutækið og
við minntumst þess að glæsibílar á
þessum aldri, ekki síst Kaddar, eru
stundum kallaði „pimp-mobiles“ af
innfæddum. Ég veit samt ekki
hvort menn hafi talið okkur fjóra
sem sátum í bílnum, mig, Óla, Jó-
hann og Steina, líklega til að fást
við nefnda starfsgrein.
Frá New York var ekið til Chi-
cago, þar sem hin eiginlega ferð eft-
ir Route 66 átti að hefjast.
Ólafur: Allt í einu skall á okkur
rigning, þétt eins og veggur, það
var eins og við værum að aka inn í
foss. Þetta var bílaþvottastöð af
náttúrunnar hendi sem hægði á
allri umferð, jafnvel trukkarnir
stóru með krómstrompunum urðu
að lötra eftir veginum, en allt í einu
opnuðust regndyrnar og við ókum
út og sólin kom eins og margir fúsir
menn með stórar tuskur að þurrka
bílinn.
Við héldum áfram að aka um dali
og gljúfur og ég minntist orða föður
míns sem stundum sagði þegar
hann horfði á sjónvarp: „Eiss, það
er haugalygi að það sé hvergi fal-
legt nema á Íslandi.“
Og Steini steig bensínið í botn.
Ég var eins og Tom Joad í Þrúgum
reiðinnar, ég hafði stöðugt augun á
hraðamælinum og hleraði eftir
hverju hljóði. Myndi bíllinn hafa
það af til Chicago?
Hópurinn tók á sig dálítinn krók
og skoðaði heimkynni Amish-
fólksins.
Einar: Sú hugsun leitaði á mig
þar sem við þvældumst á milli frið-
sælla þorpanna næstu klukkutím-
ana, fórum inn í búðirnar, hlust-
uðum á fuglasönginn og kyrrðina að
það væri eitthvað skringilegt við
það að koma á tveimur bílum með
myndavélar og tól inn í samfélag
þessa fólks sem átti sér ekki annað
takmark en að fá frið fyrir umheim-
inum. Steini var á sama máli og
hann fékkst helst ekki út úr bílnum;
ég held raunar að bæði hann og Óli
hafi verið örlítið ósáttir við að við
hefðum tíma fyrir þennan langa út-
úrdúr þar sem við höfðum svikið þá
um að fá að heimsækja fornbílaekr-
una daginn áður.
Í Chicago beið hvíti Kaddinn,
krómaður og flottur, en reyndist
síðar hið mesta skrapatól.
Einar: Klukkan 13:30 þriðjudag-
inn 23. maí 2006 stöndum við enn í
sólarbreyskjunni á planinu fyrir
framan All Tune and Lube, og nú er
hvíti Kaddinn líka mættur. Alger-
lega yndislega flottur en meðtekinn
eitthvað og dálítið útlifaður; grænt
mælaborðið til dæmis allt sprungið,
eins og það sé ekki lengur nógu
breitt fyrir þennan víðáttumikla bíl.
Grænt tauáklæði á sætum, dálítil
fúkkalykt. Tvö púströr aftan úr,
dökkur reykur og æðislegar drun-
ur, eins og þrumur í fjarska.
Ólafur: „Djöfull er hann flottur,“
sagði Jóhann.
„Nú líkar mér við þig, Óli,“ sagði
Einar.
„Þetta er sko rétti bíllinn fyrir
kvikmyndina,“ sagði Sveinn.
Hann hefur ekki verið hreyfður í
aldarfjórðung, mælti angurvær
rödd innra með sjálfum mér.
„Mig langar nú að sjá ofan í
húddið,“ sagði Steini. Um leið og
húddinu var lokið upp sagði hann:
„Það verður að skipta um vatns-
kassahosuna. Þessi verður ónýt áð-
ur en við komumst út úr bænum.“
Ef við þá komumst út úr bænum,
hugsaði ég.
Í Texas voru þeir á slóðum kú-
reka.
Einar: Við vorum komnir út í
eyðimörk. Landslagið minnti mig á
fjarlægan stað á svipaðri breidd-
argráðu, Jemen á Arabíuskaganum;
gulbrúnn sandur og möl, harðger
gróður með blöðum eins og vaxa á
ananashausum. Svo vorum við
komnir að skarðinu og þarna var
hlið; við stoppuðum á bílaplani fyrir
framan, opnuðum hliðið og gengum
inn. Staðurinn hét Four Guns
Creek.
Þarna var geðslegt ungt fólk að
stússast í kringum hesta, og brosti
elskulega við okkur. Við vorum
komnir inn á hestaleigu, prívateign,
og sá sem átti staðinn var gamall
þvengmjór kall með leðurandlit og
yfirskegg, í kábojfötum að sjálf-
sögðu og gekk svo langt að vera
með skammbyssu á mjöðminni.
Hann var eins og statisti í vestra að
bíða eftir því að tökur hæfust.
Kannski hafði hann klætt sig svona
upp fyrir túristana. Hann talaði
með miklum og syngjandi kúreka-
hreim, spýtti út til hliðar brúnum
tuggum og spurði hvort við ætl-
uðum að leigja hesta, það kostaði 25
dollara á tímann per hest. Við gáf-
um lítið út á það. Kallinn sat á kolli
framan við húsið sitt sem var eins
og leikmynd úr High Noon, hallaði
sér upp að veggnum og lét höndina
hvíla á byssuskeftinu. Sveinn og Jó-
hann beindu linsum sínum að öllu
og öllum. Það fór greinilega aðeins í
pirrurnar á kúrekanum svo hann
sagði: „If you guys are only free-
loadin’ and taking pictures, I’ll have
Úti að aka – Á reykspúandi Kadilakk yfir Ameríku
Fimm stór egó í
síbilandi Kadda