Morgunblaðið - 14.05.2007, Qupperneq 17

MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 14. MAÍ 2007 17
VESTURLAND
Stykkishólmi | „Æðarbændur eru hreinir og
klárir fuglaunnendur í gegnum þennan vin
sinn, æðarfuglinn, segir Jón Einar Jónsson,
nýr starfsmaður hjá Háskólasetrinu í Stykk-
ishólmi. Hann og forstöðumaður setursins
Tómas G. Gunnarsson eru að fara af stað með
viðamikið rannsóknarverkefni um æðarfuglinn
á Íslandi.
Þeir segja að markmið rannsókna sinna á
æðarfuglinum sé að svara hagnýtum spurn-
ingum um stofnstærðarbreytingar, búsvæð-
aval og framtíðarhorfur í æðarrækt með því að
nýta einstæð langtímagögn frá æðarbændum.
Þeir hafa áhuga á að reyna að skilja hvað
stjórnar stofnstærð og dreifingu æðarfugls á
Íslandi.
Ástæðan fyrir því að farið er af stað með
verkefnið er að æðarfuglinn er endurnýtanleg
náttúruauðlind og áhugaverður vistfræðilega.
Ísland hefur sérstöðu í nýtingu æðardúns. Þá
segja þeir að háskólasetrin miði að því að finna
verkefni sem eru fræðilega áhugaverð og hafi
skírskotun til starfssvæða þeirra og þar fellur
æðarfuglinn vel að markmiðunum. Þungamiðja
í dreifingu æðarfugls er við Breiðafjörð.
„Þetta verður skemmtilegt verkefni. Það er
til gífurlega mikið af gögnum og heimildum um
æðarfuglinn sem við ætlum að nota. Æðar-
bændur hafa margir hverjir haldið skrá yfir
fjölda hreiðra og dúntekju til fjölda ára. Við
viljum leita til þeirra og afla fróðleiks og upp-
lýsinga um fjölda hreiðra í vörpum. Nokkrir
æðarbændur hafa nú þegar látið okkur fá gögn
og eftir því sem við fáum gögn frá fleirum og
víðar að af landinu þá næst betri heildarsýn.
Því veltur verkefnið á góðri samvinnu við æð-
arbændur,“ segir Jón Einar. Þeir segja að
áætlað sé að æðarstofninn á Íslandi sé um
900.000 fuglar og er það stór stofn miðað við
aðra nýtta andfugla. Heiðargæsin er t.d. talin
vera 200.000 – 300.000 fuglar og grágæs um
80.000 fuglar.
Æðarkollur verpa að meðaltali í um 12 ár. Til
að viðhalda stofninum þarf hvert par að end-
urnýja sjálft sig og til þess hefur það 12 ár og
verpir um 40 eggjum á því tímabili. Það eru því
mikil afföll hjá æðarfugli. „Æðarkollan er út-
haldsgóður fugl,“ segir Jón Einar. Hún situr á
hreiðri í 25–28 daga án þess að nærast mikið á
þeim tíma.
Er hægt að fjölga æðarfugli?
Morgunblaðið/ Gunnlaugur Árnason
Rannsókn Tómas Grétar Gunnarsson og Jón Einar Jónsson hjá Háskólasetri Snæfsllsnes
munu á næstu árum fylgjast vel með æðarvarpi til að auka þekkingu á lífsháttum æðarfugls.
Æðarbændur eru
hreinir og klárir fugla-
unnendur
HEFUR verðurfar áhrif á stofnstæð æð-
arfugls? Hvað ræður búsetuvali? Af hverju
eru hreiður við fjöruborð eða uppi á háum hól
á móti norðanáttinni? Er hægt að finna út
kjörsvæði æðarfugls og segja síðan til um
hvar hægt er að auka varp? Er stofnstærðin í
hámarki eða er hægt að auka hana?
Þetta eru meðal annars þær spurningar
sem Jón Einar Jónsson og Tómas G. Gunn-
arsson leita svara við í rannsókn sinni við Há-
skólasetrið í Stykkishólmi. Þeir fara af stað
með verkefnið á þessu vori og hafa náð að
fjármagna það næstu þrjú árin.
Af hverju eru hreið-
ur við fjöruborð?
„Ég veit ekki hvort ég get lof-
að því að húsið verði tilbúið í jan-
úar eða desember á næsta ári.
Það kemur í ljós en gamla húsið
sem var eitt sinn íþróttahús
verður að öllum líkindum rifið.“
FVA var lengi vel eini fram-
haldsskólinn á Vesturlandi en
nemendur geta á næstu miss-
erum valið á milli þriggja skóla á
þessu landsvæði. „Það er nýr
skóli á Grundarfirði og í Borg-
arnesi er ekki langt í að nýr skóli
verði tekinn í notkun. Samkeppn-
in er því meiri en áður. Við höf-
um það að markmiði að bjóða
upp á fjölbreytt nám á mörgum
námsbrautum og við munum
halda áfram á þeirri braut.“
Hörður segir að verknám sé
mikilvægur þáttur í starfi FVA
en hann vonast til þess að nem-
ÞORGERÐUR Katrín Gunnars-
dóttir menntamálaráðherra og
Gísli Einarsson, bæjarstjóri á
Akranesi, undirrituðu samning
um kennsluhúsnæði fyrir bygg-
ingar- og mannvirkjagreinar 1.
maí en húsið verður reist við
enda Heiðarbrautar á norðvest-
urhorni skólalóðarinnar.
„Það hefur verið mikil ásókn í
nám í byggingargreinum á und-
anförnum misserum og nýja
byggingin mun gjörbreyta allri
aðstöðu fyrir nemendur og kenn-
ara. Við höfum notað gamalt tré-
smíðaverkstæði við Vesturgötu
sem kennslustað í byggingar-
greinum en það húsnæði er afar
lélegt og í töluverðri fjarlægð frá
skólanum sjálfum,“ segir Hörður.
Hann vonast til þess að bygg-
ingin, sem er rúmlega 550 fer-
metrar að stærð, verði tilbúin á
næsta ári.
endur af öllu Vesturlandi haldi
áfram að stunda starfsnám.
„Reynslan af fyrsta starfsári
framhaldsskólans í Grundarfirði
var að við fengum enga nýja
nemendur frá þessu svæði í
starfsnám. Mig grunar að þetta
verði einnig þróunin þegar skól-
inn í Borgarnesi fer af stað.
Þetta er þróun sem við sáum
ekki fyrir en kannski á þetta eft-
ir að breytast. Það er að sjálf-
sögðu ekki góð þróun ef nem-
endur frá sama landsvæði eru
aðeins í bóknámi í framhalds-
skóla.“
Pólverjum boðið að
kynna sér starfsnám
Forsvarsmenn FVA hafa farið
þá leið að senda öllum Pólverjum
sem búsettir eru á Vesturlandi
bréf þar sem þeim er boðið að
kynna sér starfsnám í bygging-
argreinum við FVA.
„Við rennum alveg blint í sjó-
inn með þetta verkefni en ef vel
tekst til gæti einhver hópur Pól-
verja skráð sig í nám fyrir haust-
ið og þá bregðumst við við því
með viðeigandi hætti. Þetta er að
okkar mati tilraunarinnar virði
og við sjáum til hver viðbrögðin
verða.“
Forsvarsmenn FVA hafa einn-
ig lagt áherslu á að kynna skóla-
starfið fyrir nemendum á Kjal-
arnesi og í Mosfellsbæ.
„Það eru nemendur í skólanum
frá þessum svæðum og ég held
að þeim eigi eftir að fjölga. Sam-
vinna Akraneskaupstaðar og
Strætó um tíðari strætisvagna-
ferðir á milli Akraness og
Reykjavíkur hefur opnað nýja
möguleika. Þeir sem búa á Kjal-
arnesi eru ekki nema um 15 mín-
útur í strætó upp á Akranes og
úr Mosfellsbæ tekur ferðalagið
um 30 mínútur.“
FVA á 30 ára starfsafmæli í
haust og segir Hörður að skólinn
verði áfram í fremstu röð á land-
inu þar sem boðið verður upp á
fjölbreytt nám við góðar aðstæð-
ur. „Það eru um 600 nemendur í
skólanum og við teljum að það sé
sá fjöldi nemenda sem við verð-
um með næstu árin,“ sagði Hörð-
ur Helgason, skólameistari FVA.
Samkeppni meiri en áður
Hörður Helgason,
skólameistari Fjöl-
brautaskóla Vest-
urlands á Akranesi, seg-
ir í samtali við Sigurð
Elvar Þórólfsson að
nýtt kennsluhúsnæði
fyrir byggingar- og
mannvirkjagreinar sem
reist verður á lóð skól-
ans á næstu misserum
verði síðasta mann-
virkið sem reist verður
á skólalóðinni að svo
stöddu. Hann er bjart-
sýnn á framtíð mennta-
stofnunarinnar sem
fagnar þrjátíu ára af-
mæli í haust.
Morgunblaðið/Sverrir
Bjartsýnn Hörður Óskar Helgason, skólameistari FVA á Akranesi.
seth@mbl.is
Í HNOTSKURN
»Forsvarsmenn FVA sendaPólverjum sem búsettir eru
á Vesturlandi bréf þar sem
þeim er boðið að kynna sér
starfsnám í byggingargrein-
um.
»Nýtt kennsluhúsnæði fyrirbyggingar- og mann-
virkjagreinar mun efla skóla-
starf FVA sem fagnar 30 ára
starfsafmæli í haust.
»Nemendur eru um 600 ogkoma þeir víða að.
ELSTI íbúi Stykkishólms, Kristín Davíðs-
dóttir, mætti á kjörstað til að kjósa. Hún
verður 99 ára 14. júní n.k. og er örugglega
með elstu Íslendingum sem kusu á kjör-
stað.
Hún hefur átt heima í Stykkishólms
mestan hluta ævinnar. Hún er dugleg
kona enda var fyrir stóru heimili að sjá.
Kristín og maður hennar Bjarni Jakobsson
eignuðust 9 börn og eru 6 þeirra á lífi.
Kristín býr í gamla bænum sínum að
Höfðagötu 4 ásamt syni sínum Einari sem
verður áttræður á þessu ári. Hún eldar
mat fyrir þau á hverjum degi og sinnir
húshaldi.
Góða heilsu þakkar hún reglusömu lífi.
Alla tíð hefur hún haft ákveðnar skoðanir
í stjórnmálum. Hún hefur mætt á kjörstað
og nú sem fyrr var hún ekki vafa um hvað
hún ætti að kjósa.
99 ára mætti
á kjörstað
Morgunblaðið/Gunnlaugur
Á FUNDI bæjarráðs Akraness 10. maí af-
hentu fulltrúar íbúa á „neðri skaga“ und-
irskrift 602 íbúa þar sem „mótmælt er
harðlega þeirri lyktarmengun sem kemur
frá Síldar- og fiskimjölsverksmiðju HB
Granda og hausaþurrkun Laugafisks ehf.
Þar sem þessi fyrirtæki uppfylla ekki
þær kröfur sem gerðar eru til þeirra í út-
gefnum starfsleyfum, þrátt fyrir ítrekaðar
kröfur þar um, förum við fram á að starfs-
leyfi þeirra verði afturkölluð tafarlaust
þar til viðunandi laust hefur fundist“ eins
og segir í yfirskrift undirskriftalistanna.
Lyktarmengun
mótmælt