Morgunblaðið - 17.06.2008, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 17. JÚNÍ 2008 17
MENNING
SÖNGLEIKURINN South Pacific
eftir Rodgers og Hammerstein var
ótvíræður sigurvegari Tony-leik-
listarverðlaunanna bandarísku sem
veitt voru í fyrradag í New York.
Söngleikurinn hlaut sjö verðlaun alls
en næstflest eða fimm hlaut leikritið
August: Osage County sem hafði áð-
ur hlotið Pulitzer-verðlaun.
South Pacific hlaut 11 tilnefningar
í ár og því ágætur árangur að hljóta
sjö verðlaun. Af verðlaunum má
nefna bestu uppfærslu á söngleik,
bestu tónlistarstjórn, besta aðalleik-
ara í söngleik (Paulo Szot), bestu
leikmynd og bestu búninga.
August: Osage County hlaut Pu-
litzer-verðlaunin í ár og Tony-
verðlaunin sem besta leikritið. Besta
leikkona í söngleik var valin Patti
LuPone fyrir hlutverk sitt í söng-
leiknum Gypsy. LuPone hefur áður
hlotið Tony-verðlaun, fyrir hlutverk
sitt í Evitu fyrir 29 árum. Hún
minnti líka hljómsveitina all-
hressilega á það, æpti að henni:
„Þegið þið, það eru liðin 29 ár.“
Verðlaunaafhendingin fór fram í
Radio City Hall á Manhattan. Tony-
verðlaunin voru fyrst veitt árið 1947.
Sjö Tony-
verðlaun
Söngleikurinn South
Pacific kom, sá og
sigraði í New York
Paulo Szot Söng lag úr South Paci-
fic á Tony-verðlaunahátíðinni.
SÆNSKI djass-
arinn Esbjörn
Svensson, sem
lék hér á
Listahátíð í fyrra
með tríói sínu
E.S.T., lést sl.
laugardag í köf-
unarslysi í
skerjagarðinum
við Stokkhólm.
Þetta er haft eftir Burkhard Hop-
per, umboðsmanni hans, í Guardian
í gær.
Svensson hafði verið með hópi
manna á sundi í námunda við
bryggju, fannst liggjandi á sjávar-
botninum með alvarlega áverka.
Lífgunartilraunir á landi báru ekki
árangur. Svensson var 44 ára.
Samkvæmt djassgagnrýnanda
Guardian, John Fordham, var
Svensson fágætt undur í djassheim-
inum. Hann hafði gefið út 13 plötur
sem allar hlutu frábæra dóma og
seldust vel um heim allan. Tónlist
hans var nútímadjass skotinn rokki,
poppi og raftónlist.
Hopper sagði í fyrradag í samtali
við Reuters-fréttastofuna að hvað
tónlistina varðaði hefði Svenson
verið ljósið sem lýsti upp heiminn,
því hann hefði unnið við að færa út
landamæri tónlistarinnar.
Djasstríó Svenssons, E.S.T., rat-
aði á forsíðu bandaríska djass-
tímaritsins Down Beat árið 2006 og
varð um leið heimsfrægt.
Í dómi sínum um tónleikana á
Listahátíð í fyrra sagði Vernharður
Linnet m.a. aðdáunarvert hversu
„tært píanóið hljómaði í upphafi er
Esbjörn lék útgáfu sína af einni
prelúdíu Bachs úr Vel stillta píanó-
inu, sem er eins konar þema hinnar
mögnuðu skífu tríósins Tuesday
Wonderland.“
Svensson
látinn
Esbjörn Svensson
SJÚKDÓMAR og faraldrar
eru áberandi í nýútkomnu
hefti Sögu: Tímarits Sögu-
félags.
Nú eru liðin 90 ár frá því
mjög skæður inflúensuf-
araldur reið yfir Ísland,
spænska veikin svokallaða.
Einnig er þess minnst um
þessar mundir að um 300 ár
eru síðan stórabóla hjó stór
skörð í raðir hérlendra. Þá er
deilan um Þjórsárver greind, tíu nýlega fundin
páfabréf skoðuð, fjallað um viðhorfin til aldraðra á
miðöldum, upphaf Þingeyraklausturs krufið og
spjallað á fræðilegum nótum um norrænar kald-
astríðsrannsóknir.
Fræði
Spænska veikin og
stórabóla
Saga: Tímarit
sögufélagsins
GJÖRNINGUR Rogers Hi-
orns sem vera átti á Til-
raunamaraþoninu um miðjan
júní mun fara fram í Hafn-
arhúsinu á fimmtudaginn, 19.
júní. Koparsúlfatið sem þarf til
tilraunarinnar er nú komið í
hús og kl. 17 munu tæknimenn
blanda upplausnina sem setja á
bílvél ofan í. Ferlið gæti tekið
nokkrar klukkustundir.
Síðari hluti tilraunarinnar
felst í því að taka vélina upp úr vökvanum, sunnu-
daginn 22. júní kl. 14.
Ef allt fer á besta veg verður vélin þakin tindr-
andi bláum salla (sjá mynd) og hengd þannig upp
sem hluti af innsetningum Tilraunamaraþonsins.
Myndlist
Bláa bílvélin fer
loksins í bað
Segull eftir kop-
arsúlfatsbað
DANÍEL Sigmundsson opnar
sýningu á verkum sínum í
Galleríi 1og8 við Hafnargötu í
Reykjanesbæ í dag. Þar sýnir
hann skúlptúra sem unnir eru
í rekavið. Um 15 ár eru liðin
frá því Daníel hjó sinn fyrsta
skúlptúr og hefur hann haldið
sýningar á verkum sínum og
tekið þátt í samsýningum á
þeim tíma.
„Ég hef mest verið að vinna
í rekavið en nota annars allar spýtur sem ég
kemst yfir. Ég nota keðjusögina mikið við gerð
verkanna auk annarra verkfæra,“ er haft eftir
Daníel í fréttatilkynningu. Flest verkanna séu
stór, andlitsmyndir og standandi skúlptúrar.
Myndlist
Skapandi með
keðjusögina
Eitt verka
Daníels
Eftir Bergþóru Jónsdóttur
begga@mbl.is
„ÞETTA eru einkamyndir úr fjöl-
skyldualbúmi Halldórs Laxness.
Þetta eru ekki ljósmyndir atvinnu-
ljósmyndara og það þarf að hafa í
huga,“ segir Matthias Wagner K,
sýningarstjóri ljósmyndasýningar
nóbelsskáldsins sem opnuð verður í
Þjóðmenningarhúsinu í dag.
„Myndirnar gefa innsýn í einkalíf
Halldórs og sýna sérstaklega ást
hans á fjölskyldunni. Þarna eru
myndir frá Gljúfrasteini, húsinu sem
var fyrsti bautasteinn módernism-
ans á Íslandi. Húsið er eins og sög-
urnar hans. Hann skrifaði þjóðina
inn í módernismann.“
Myndirnar spanna árin 1952-1962,
og auk fjölskyldumynda eru þar
myndir af vinum og gestum, jafnvel
heimskunnu fólki, en líka myndir af
íslenskri alþýðu sem á þeim tíma bjó
sums staðar enn í torfbæjum. Þá eru
á sýningunni líka myndir frá ferða-
lögum skáldsins erlendis.
„Myndirnar sýna tvær hliðar á
Halldóri. Bæði það sem hjarta hans
stendur næst, Þingvelli, gamla Lax-
nessbæinn, fjölskylduna og íslenskt
landslag, allt þetta er dæmigert fyr-
ir íslensku taugina í honum. En hann
er líka heimsborgari eins og erlendu
myndirnar sýna, myndir af frægu
fólki, og myndir af bílnum hans sem
eru nokkrar, – enda Buick.“
Matthias Wagner K setti sýn-
inguna fyrst upp í Þýskalandi í
tengslum við útgáfu þar í landi á bók
Halldórs Guðmundssonar um Hall-
dór Laxness sem kom út á þýsku.
Sýning á ljósmyndum eftir Halldór Laxness úr einkasafni hans opnuð í Þjóðmenningarhúsi
Íslendingur og heimsborgari
Ljósmynd/Halldór Laxness.
Matrúskurnar Sigríður Halldórsdóttir, dóttir Halldórs og Auðar Laxness, með rússneskar trékerlingar, einhvern tíma um 1955.
Eftir Helga Snæ Sigurðsson
helgisnaer@mbl.is
GERÐUR Gunnarsdóttir myndlistarkona var ein
50 listamanna sem hlutu viðurkenningar fyrir
listaverk sem hafa Ólympíuleikana í Peking að
yrkisefni. Gerður hlaut sérstaka viðurkenningu
fyrir skúlptúrverkið „To the Olympics – in Peace
and Harmony“ á úrslitakvöldi alþjóðlegrar högg-
myndasamkeppni í Peking hinn 31. maí sl.
Um 2.400 verk voru send upphaflega til keppni
en á endanum aðeins 50 verðlaunuð og þar af verk
Gerðar. Það má því segja að hún hafi komist í
gegnum allþéttriðna síu eða sigti. Gerður er að
vonum ánægð með árangurinn í keppninni enda
gríðarlegur fjöldi þátttakenda í upphafi.
Keppnin var haldin í tilefni af því að Ólympíu-
leikarnir fara fram í Peking í sumar og eins og tit-
ill verks Gerðar, sem raunar er tvískipt, gefur til
kynna er yrkisefnið leikarnir og friðarboðskapur
þeim fylgjandi, að þjóðir heims eigi að grafa
stríðsaxirnar á leikunum.
Sameining allra þjóða
Skúlptúrar Gerðar eru steyptir í brons og
mynda saman eitt verk, stílfærðar manneskjur
sem hugsaðar eru sem karlar og konur og halda
hringjum á milli sín. Hringirnir vísa í ólympíu-
merkið. „Ólympíuleikarnir eru sameining allra
þjóða í friði,“ segir Gerður. Verkið hennar verður
til sýnis í Jin Thai-listasafninu í Peking á meðan á
ÓL stendur.
Friðarboðskapur steyptur í brons
Ljósmynd/ Gerður Gunnarsdóttir
Skúlptúrarnir tveir Gerður með eintak af verð-
launaverkinu sér við hlið í Peking í Kína.
Gerður Gunnarsdóttir hlaut
viðurkenningu í Kína fyrir
ólympíuleikaskúlptúr
„AFI minn vann hjá forlagi í Leip-
zig. Þegar ég var smástrákur gaf
hann mér Atómstöðina eftir Lax-
ness. Þar með upphófst áhugi
minn á Íslandi. Ég hef unnið að
mörgum sýningum og hátíðum í
Þýskalandi sem tengjast Íslandi.
Ég var að skoða myndir í bók
Halldórs Guðmundssonar þegar
ég rakst á mynd af Laxness með
myndavél.
Ég heimsótti Gljúfrastein og skoðaði albúm, en var ekki viss hver
hafði tekið myndirnar. Loks fannst kassi fullur af af filmum, mynd-
um og slíku. Þar var komið efni í sýninguna.“
Atómstöðin
vakti áhuga
Sýningarstjóri Matthias Wagner