Morgunblaðið - 17.06.2008, Qupperneq 39

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 17. JÚNÍ 2008 39
Ef vélin þín segir BÚMMBÚMM, kallaðu strax áSIMBA SÚMM; Ef bíllinn
þinn segir KRASS KRASS, láttu
ekki hjartað detta í RASS.“
Það er auglýsingastef í útvarp-
inu og létt yfir tvíburunum sem eru
á ferð um grösuga sveit í bílnum.
Annar sönglar með: „Hringdu bara
í 7-19-00. Óþarfi að vera nokkuð
tjúll.“ Og hinn botnar: „Ef vél okk-
ar haha, segir …“ Þá grípur bílvél-
in fram í fyrir honum og springur:
BÚMM!
  
Þetta er upphaf eins Tinna-ævintýrisins, Svarta gullsins, í
óborganlegri þýðingu Lofts Guð-
mundssonar. Í bílnum eru þeir
bræður Skapti og Skafti leyni-
lögreglumenn og þeir sitja undr-
andi í ónýtum bílnum á eftir, en
sakar ekki. „Nú skil ég af hverju
það kallast „sprengihreyfill“,“ seg-
ir Skafti argur.
Það er merkilegt með Tinnabæk-
urnar 24, hvernig þær ná oft að
óma með samtímaviðburðum á
hverjum tíma. Ætli það verði ekki
að teljast hluti af snilld höfundarins
Hergé. Við undirbúning seinni bók-
anna var Hergé þó farinn að vinna
ítarlega heimildavinnu og það
skiptir máli í þessu sambandi, hann
kemur inn á mikilvæg samfélagsleg
málefni og notfærir sér pólitísk
deilumál. Atburðarásin í Svarta
gullinu – sem er vitaskuld annað
heiti á olíu – kallast þannig á við
ástandið sem fólki er orðið tamt að
kalla olíukreppu í dag.
  
Í upphafi Svarta gullsins rennaSkaptarnir inn á bensínstöð og
heimta með þjósti þrjá lítra á bílinn
– og biðja svo um að tveir dropar
séu treindir á kveikjara Skapta.
„Var það svo nokkuð smávegis,
herrar?“ spyr bensínafgreiðslu-
maðurinn argur.
Þrír lítrar teljast ekki mikið í
dag – maður fer ekki einu sinni
langt á smábíl á svoleiðis slettu. En
bensíninu sem Skaptarnir kaupa
hefur verið spillt; bæði bílvél og
kveikjari springa.
Þá er ævintýrið hafið, olíukreppa
blasir við og styrjöld að auki; óveð-
ursský hrannast upp yfir Evrópu.
Hinn hugdjarfi Tinni leggur af stað
til að leysa vandann, og þá falla öll
vötn til Mið-Austurlanda, rétt eins
og nú. Í fréttum á Mbl.is í gær var
haft eftir Abdullah, konungi Saudi-
Arabíu að olíuverð væri óeðlilega
hátt og vill hann leggja sitt af
mörkum til að verðið þróist í eðli-
legri farveg. Framkvæmdastjóri
Sameinuðu þjóðanna sagði, eftir
samtal við konung: „Hann staðfesti
að olíuverð væri nú óeðlilega hátt
og að það tengdist spákaup-
mennsku og eiginhagsmunapoti
ákveðinna aðila í heimshlutanum.“
Getur það verið tilviljun að kon-
ungur er nafni hrekkjótta prinsins
í Svarta gullinu, sonar furstans Mú-
hammeð Ben Kalís? Og að í sög-
unni, rétt eins og í veruleikanum
nú, séu „ákveðnir aðilar“ með
hagsmunapot í heimshlutanum? Í
sögunni er um að ræða dr. Muller,
öðru nafni prófessor Smith, gamlan
kunningja Tinna, en undir er vilj-
inn til að hleypa öllu í bál og brand.
Þegar Hergé byrjaði að skrifa
Svarta gullið árið 1939, voru mikl-
ar væringar í Evrópu, og sú spenna
er greinilega höfð til hliðsjónar í
sögunni. Innan skamms var Belgía
orðin hernumin og tímaritið sem
sagan birtist í var bannað – sagan
stöðvaðist sem sagt á blaðsíðu 27.
Það liðu heil níu ár þangað til
Hergé tók upp þráðinn og lauk við
söguna – sem betur fer, því hver
veit hvernig málum hefði annars
lyktað í olíuheimum furstans og
sonar hans.
  
Núverandi konungur hyggstauka olíuframleiðsluna –
hann er kannski vinveittur Vest-
urlöndum eins og Múhammeð Ben
Kalís. En það er spurning hvort
Tinni næði nokkuð að hindra þessa
kreppu sem blasir við í raun-
heimum, ef olían er virkilega á
þrotum. Það er nefnilega, eins og
mér var kennt í Tungunum í gamla
daga, skammgóður vermir að pissa
í skóinn sinn.
Óþarfi að vera nokkuð tjúll
»Núverandi konungurhyggst auka olíu-
framleiðsluna – hann er
kannski vinveittur
Vesturlöndum eins og
Múhammeð Ben Kalís.
efi@mbl.is
AF LISTUM
Einar Falur Ingólfsson
Úr Svarta gullið, Fjölvi, Reykjavík, 1975.
Svarta gullið Sparlega skammtað – en kreppa í aðsigi.