Morgunblaðið - 03.11.2008, Qupperneq 17

Ufsaplokkfiskur
í sparifötunum
800 gr ufsi, roðlaus og beinhreins-
aður
10 hvítlauksgeirar
7 – 10 kartöflur
1 – 2 laukar
½ bolli smátt söxuð fersk basilíka
4 – 6 sætar kartöflur
2 msk rifinn parmesanostur
2 ítalskir ostar með sólþurrkuðum
tómötum
½ krukka svartar ólífur
rjómasletta
smjör
pipar og salt
Sjóðið kartöflurnar, látið suðuna
koma upp á fiskinum og setjið
Uppskrift Júlíusar
Ljósmynd/Finnbogi Marinósson
pottinn til hliðar. Setjið smjör í
pott og látið smátt saxaðan laukinn
krauma á hægum hita þar til hann
er orðinn mjúkur.
Bætið smátt söxuðum hvítlauk
út í og látið mýkjast. Setjið rjóma-
slettu og bitaðan ost saman við,
hrærið stöðugt í þar til osturinn
hefur gefið sig. Því næst eru kart-
öflurnar stappaðar, ásamt krydd-
inu, í kartöflustappara. Fiskurinn
og smátt söxuð basilíkan sett út í
og stappað. Látið malla á vægum
hita um stund og hrærið varlega í
jafnt og þétt, smakkað til og
kryddað. Sætu kartöflurnar af-
hýddar, soðnar, stappaðar og sett-
ar á diskana undir plokkfiskinn.
Svörtum smátt skornum ólífum
ásamt rifnum parmesanostinum
dreift yfir. Borið fram með heima-
bökuðu rúgbrauði með vænni
smjörklípu eða Grissini brauð-
stöngum.
Daglegt líf 17MATUR
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 3. NÓVEMBER 2008
Eftir Skapta Hallgrímsson
skapti@mbl.is
Sjávarfang er viðfangsefnimeistarans Friðriks V.Karlssonar og áhuga-mannsins Júlíusar Júl-
íussonar í norðlenskri matreiðslubók
sem kemur út á næstu dögum.
Bókin heitir einmitt Meistarinn og
áhugamaðurinn; hráefnið var ákveð-
ið í sameiningu en síðan skildi leiðir
þar til allt var klárt; 11 uppskriftir
frá hvorum eru í bókinni og þeir eld-
uðu hvor í sínu lagi án þess að vita
hvað hinn hafði í huga.
Réttirnir tveir, úr hverju hráefni
fyrir sig, eru svo birtir í einni opnu í
bókinni.
Enginn var í aðstöðu til þess að
bera saman hvað meistarinn og
áhugamaðurinn voru að bauka nema
Finnbogi Marinósson ljósmyndari
sem fylgdi báðum eftir.
„Ljósmyndarinn átti stundum
bágt sig þegar hann sá hvert stefndi;
það var dálítið fyndið hvað þeir voru
oft í svipuðum pælingum, en þó ólík-
um,“ segir Finnbogi.
Í anda breska réttarins þekkta,
fisks og franskra kartaflna sem
pakkað er inn í dagblað, djúpsteikti
Friðrik rækjur sem hann bar fram í
akureyrska blaðinu Vikudegi, og
með var boðið upp á kók í gleri, sem
framleitt er í höfuðstað Norður-
lands.
Júlli býður hins vegar upp á grill-
aða bjórrækju sem lá í Viking-bjór.
„Það var algjör tilviljun að Vífilfell á
Akureyri kemur við sögu í bæði
skiptin,“ segir Júlíus.
Bókin er byggð á hugmyndafræð-
inni um mat úr héraði, local food; allt
hráefnið er norðlenskt (nema hum-
arinn, sem var keyptur af Norðlend-
ingi, eins og þeir sögðu!) og það er
ekki síst til þess að kynna það forða-
búr sem Eyjafjörðurinn er.
„Það er eitt og hálft ár síðan hug-
myndin kviknaði í spjalli; við vorum
á leið til Ítalíu á sýninguna Slow
Fish og þegar við fórum að hugsa
málið nánar fannst okkur hug-
myndin svo góð að það var ekki ann-
að hægt en að láta verða af þessu,“
segir Friðrik fimmti við Morg-
unblaðið.
Meðal hráefnis er bláskel, öðu-
skel, saltfiskur, karfi og svartfugl.
Auk þess að sýna uppskriftir
reyna þeir félagar að koma á fram-
færi þeirri upplifun sem matreiðslan
var. Þá elti ljósmyndarinn þá um
borð í frystitogara og í vinnsluhús
þar sem rætt var við fólkið sem
hanteraði hráefnið í fyrstu „og við
vonumst til þess að fólk upplifi
stemmninguna sem þessu fylgir,“
segir Friðrik.
Meistarinn hefur komið við sögu í
nokkrum bókum áður en segist nú, í
fyrsta skipti, nýta sér allar hug-
anlegar græjur sem er að finna í eld-
húsi veitingastaðarins. „Júlli notar
hins vegar bara það sem hann á
heima í eldhúsi; tæki fyrir venjulegt
fólk.“
Júlíus er himinlifandi með sam-
starfið. „Fyrir mig sem áhugamann
er það gríðarlegur heiður að fá að
vinna með Friðriki. Hann er mikill
fagmaður og heittrúaður varðandi
hugmyndafræðina um mat úr hér-
aði. Mér finnst það þor af hans hálfu
að setja nafn sitt við það að vinna
með áhugamanni eins og mér.“
Norðlenskt, já takk!
Meistarinn og
áhugamaðurinn
er ný matreiðslu-
bók Friðriks
fimmta og Fiski-
dags-Júlla
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Meistarar og áhugamenn Friðrik V. Karlsson, Júlíus Júlíusson, G. Ómar Pétursson, framkvæmdastjóri Ásprents-
Stíls, Baldvin Esra Einarsson, eigandi Kimi Records, og Finnbogi Marinósson ljósmyndari.
Ufsi í tandoori með raita
og naanbrauði
2 til 3 ufsaflök, skorin í bita
3 dl súrmjólk (sigtuð í gegnum
kaffisíu yfir nótt)
1 sítróna, safi og börkur rifinn með
fínasta Microplane rifjárninu
Blandið öllu saman. Setjið ufsabit-
ana út í og geymið í lokuðu íláti í
kæliskáp yfir nótt.
Raðið ufsabitunum á langt spjót
með rauðri og grænni papriku á
milli.
Bakið í tandooriofninum í 4 til 6
mínútur eða á útigrillinu í 10 til 12
mínútur.
Raitasósa
1 dós hreint jógúrt
1 smátt söxuð agúrka, án kjarna
½ tsk Maldonsalt
½ tsk svartur pipar
½ tsk broddkúmenfræ, ristuð og
möluð í morteli
½ tsk hvítlaukur, smátt saxaður
Saltið agúrkurnar og látið
standa í sigti í 12 til 20 mínútur.
Skolið og blandið saman við jóg-
úrtið og smakkið til með kryddinu.
Gott er að gera sósuna kvöldið áð-
ur.
Naanbrauð
1 tsk þurrger
1 tsk hrásykur
200 gr hveiti
¼ tsk salt
½ tsk lyftiduft
1 msk olía
4 til 6 msk AB-mjólk
Öllu blandað saman og hnoðað í
4 til 8 kúlur sem eru flattar út í
höndunum og bakaðar í tandoori-
ofni. Má líka baka í venjulegum
ofni við 220 gráðu hita eða á pönnu.
Útigrillið mætti hugsanlega einnig
nota, séu menn djarfir.
Uppskrift Friðriks
Ljósmynd/Finnbogi Marinósson
BÓKIN er að öllu leyti unnin fyrir
norðan. Annar höfundurinn er bú-
settur á Akureyri, hinn á Dalvík og
ljósmyndarinn á Akureyri.
Ásprent-Stíll sér alveg um
vinnslu bókarinnar, m.a. prentun,
og Kimi Records dreifir bókinni, en
fyrirtækið hefur hingað til einbeitt
sér að tónlist; staðið fyrir tón-
leikahaldi og gefið út og dreift
geisladiskum.
Fyrirtækið Effekt hannar bókina,
prófarkalesarar eru einnig Ak-
ureyringar, sem og þýðendur, en
bókin kemur bæði út á íslensku og
ensku.
Það kostar meira að vinna bók-
ina alfarið fyrir norðan; til dæmis
var ákveðið að prenta hana á Ak-
ureyri burtséð frá kostnaði. „Það
eru aðrir hlutir sem skipta máli í
lífinu en bara peningar,“ sagði
einn þeirra sem standa að bókinni.
Norðlenskt skyldi það vera.
Allt gert í heimabyggð
ÞÆR konur sem klæðast rauðu á
stefnumóti mega búast við að karl-
inn sem þær eiga stefnumót við sýni
þeim meiri athygli og sé gjafmild-
ari en ella, hefur vefmiðill BBC eft-
ir vísindamönnum við Rochester
háskóla. Segja sérfræðingar rauða
litinn tengdan egglosi sem og því
hversu aðlaðandi sá sem hann ber
virki. En liturinn hefur lengi verið
tengdur bæði rómantík og erótík –
eins og rauð hjörtu og rauð hverfi
eru gott dæmi um.
Í rannsókn vísindamannanna
fengu þátttakendur að vita að þeir
hefðu 100 dollara og var í kjölfarið
sýnd mynd af konunni sem þeir
ættu að eiga stefnumót við. Að því
loknu voru þeir spurðir hversu
háum hluta upphæðarinnar þeir
væru til í að eyða í stefnumótið. Hjá
flestum þátttakendum fól rauður
klæðnaður fyrirsætunnar í sér dýr-
ara stefnumót, en annars – jafnvel
þó um sömu konu gæti verið að
ræða – auk þess sem að sú rauð-
klædda var talin meira aðlaðandi.
Er konur voru fengnar til að
leggja mat á hversu aðlaðandi fyr-
irsæturnar væru hafði fatnaðurinn
hins vegar engin áhrif.
Segja vísindamennirnir þetta
benda skýrlega til þess að rauði lit-
urinn auki kynlífslöngun með körl-
um – jafnvel þó slíkt sé ómeðvitað.
AP
Í rauðu Ætli Nicole Kidman viti
hvaða áhrif rauði liturinn hefur?
Rautt meira
aðlaðandi
Reuters
Steik? Íkornakjöt er herramanns-
matur að sögn kokksins Ed Chester.
ÍKORNAKJÖT er hið mesta hnoss-
gæti að mati kokksins Eds Chester
sem býr í Otterton Mill í Devon á
Englandi. Chester hefur tekið upp
á því að bjóða upp á kæfur, ke-
bab-spjót og hakkrétti með kjöti
af gráa íkornanum sem mikið er
af á Englandi. Með þessu móti
kveðst hann vera að leggja sitt af
mörkum til að draga úr þeim
skaða sem hann segir gráa íkorn-
ann valda í sveitum Englands.
Grái íkorninn kom til Bretlands
frá Bandaríkjunum á 19. öldinni
og ber með sér veiru sem hann er
sjálfur ónæmur fyrir, en reynst
hefur skaðleg rauða íkornanum
sem bjó fyrir á Bretlandi.
„Það fitja eflaust einhverjir upp
á nefið,“ hefur Daily Telegraph
eftir Chester. „Ég færi hins vegar
aldrei að setja neitt ógeðslegt á
matseðilinn. Íkornakjöt er raun-
verulega bragðgott. Þetta er eng-
inn auglýsingabrella.“
Má bjóða þér
íkornakjöt?