Skinfaxi - 01.06.1979, Blaðsíða 3

SKINFAXI
Timarit Ungmennafélags íslands — LXX árgangur — 3. hefti 1979
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Gunnar Kristjánsson. — Ot koma 6 hefti á ári.
Sjónarhóll
Um og fyrir síðustu aldamót áttu sér stað margs konar hræringar með íslenzku þjóðinni. Hún átti
sér hugsjónir af ýmsu tagi, sem tengdust og sameinuðust í sjálfstæðisbaráttu hennar. Hún var að
vakna til ríkari vitundar um hlutverk sitt og eygði bjartari framtíð. Það var dagrenning. Menn
huguðu að því meðal annarra þjóða, sem verða mætti þeirra eigin að gagni. Þannig eignaðist hún
m.a. samvinnuhugsjónina, sem varð henni tæki til bættra h'fskjara með samábyrgð og samkennd.
Hún eignaðist líka ungmennafélagshugsjónina, sem uppfyllti margháttaðar félagslegar þarfir sam-
veru og samstarfs og lýðháskólahugsjónin átti sterkan hljómgrunn til eflingar alþýðumenntunar í
landinu. Og allar þessar hugsjónir urðu að veruleika. Samvinnuhreyfingin er víðast hvar burðarásinn
í uppbyggingu landsbyggðarinnar á sviði atvinnuhátta og viðskipta. Ungmennafélögin urðu að félags-
málaskóla þjóðarinnar og gegna enn stóru hlutverki í þeim efnum og mörgum öðrum. Þó lýðháskól-
inn yrði að víkja fyrir öðrum skólahugmyndum, þá varð hann einnig að veruleika og það sem mest er
um vert: Almenn fræðsla barna og ungmenna hér á iandi er nú með því bezta sem gerist meðal þjóða
þessa heims. En það var miður, að lýðháskóhnn skyldi ekki ná að stíga nema bemskusporin á sinum
tíma. Hann hafði þegar sýnt, að hann átti erindi í íslenzkum skólamálum og áhrifa hans gætti raunar
nokkuð í sumum héraðsskólum, a.m.k. fyrst í stað. Hvítárbakkaskólinn er trúlegast þekktastur I
þeirra lýðháskóla, sem hér störfuðu og þaðan komu margir, sem síðan hafa markað sín spor í þjóðhf- i
inu, bæði heima í héruðum og í landsmálum, íslenzkri þjóð til heilla. En þrátt fyrir það, að lýðháskól- /
inn yrði að víkja á sínum tíma, þá lifði hugsjónin. Enda þótt draumurinn um almenna fræðslu til 1
handa landlýð hafi rætzt, þá töldu margir og telja enn, að lýðháskólinn hafi hlutverki að gegna í i
fræðslumálum allra tíma. Raunar má segja, að fjölbrautaskólakerfið sé, að vissu leyti, viðurkenning
á lýðháskólaforminu, að frjálsræði og val í námi sé vænlegra til árangurs heldur en óbilgjarnar for-
skriftir um námsefni og kennsluaðferðir. Og nú er lýðháskóli á ný orðinn að raunveruleika. Hann
hefur starfað mest allan þennan áratug og s.l. tvö ár búið við viðurkenningu löggjafans. Með henni
var UMFl ásamt fleiri samtökum, kallað til starfa við stjórn þess skóla. Þetta hefti SKINFAXA er
helgað Lýðháskólanum í Skálholti, lesendum blaðsins til kynningar og í þeirri von, að það veki áhuga
einhverra, sem vildu þá kynnast betur því starfi, sem þar er unnið og helzt að leggja hönd á plóginn
við áframhaldandi uppbyggingu. Þar er verk að vinna, svo fullnýta megi þau mannvirki, sem þegar
eru risin. Skálholtsskóh er sjónarhóll, svo vitnað sé til orða rektors sr. Heimis Steinssonar. Þann sjón-
arhól þarf að hækka og þá mun sjóndeildarhringurinn vikka.
JGG.
SKINFAXI
3