Skinfaxi - 01.02.1991, Blaðsíða 8

G R E I N
Jákvæöar hugsanir eru undirstaða árangurs.
að þekkja vel muninn á spenntum og
slökum vöðvum verður hann mun
næmari fyrir eigin iíkama en áður.
Tilfinning fyrir Iíkamanum batnar og
hann verður meðvitaðari en áður urn
spennustig sitt, ef einhver vöðvi spennist
óeðlilega mikið verður hann fljótt var
við það og kann að bregðast við því.
3) Slökun leiðir til betri hvíldar og
endurnýjunar. Það er oft vandamál hjá
íþróttafólki að geta ekki slakað á fyrir
keppni, en slökun auðveldar t.d.
eðlilegan svefn.
4) í keppni vill spenna og „tauga-
veiklun" oft ná tökum á íþróttamönnum.
Þeir sem hafa tileinkað sér góða slökun
eiga oft auðvelt með að beita
„skyndislökun“ á stund og stað og ná
þar með góðum tökum á sjálfum sér.
Væ ntingar
Segja má að slökun beinist fyrst og
fremst að streituviðbrögðunum sem
slíkum: sá sem nær góðum tökum á
slökun lærir að þekkja eigin spennu og
stjórna henni. En það er ekki síður
mikilvægt að átta sig á því livað það er
sem kemur spennu af stað. Iþróttamenn
standa ekki beinlínis augliti til auglitis
við óargadýr þegar þeir eru í keppni.
„Óargadýrið" verða þeir að búa ti 1 sjálfir,
þeir verða nreira og rninna sjálfir að
skapa þörfina fyrir hærra streitustig,
gera góðan árangur eftirsóknarverðan
og túlka aðstæður sem nógu „al varlegar“
til að hækka spennustig. Venjulega er
þetta þó ekki vandamál hjá íþrótta-
mönnum, spennan er oftast fyrir hendi
og frekarof mikil enoflítil. Hérskiptir
mestu máli hvernig við túlkum
aðstæðurnar og upplifum spennuna.
Tveir menn geta brugðist við sömu
aðstæðum á afar mismunandi hátt. Það
er mikill munur á því hvort maður fy lgir
spennu eftir með jákvæðum hugsunum,
upplifir hana sem vellíðan og hreysti og
hlakkar til að beina henni til átaka, eða
hvort maður upplifir hana á neikvæðan
hátt, veltirsér upp úrefasemdum, leyfir
hræðslu að brjótast fram og verður loks
skelfingu lostinn. Mikilvægt er að gera
sér grein fyrir því að við eigum hér
valmöguleika. Það er ekkert náttúru-
lögmál að einn fyllist hræðslu þegar
annarfyllisteldmóði viðsömuaðstæður.
Hér er um að ræða þjálfunaratriði.
A5 hitta í mark
Rannsóknir benda til þess að hugsanir'
okkarhafi mikil áhrif álíkamlegafærni.
Vel rannsakað dærni um það er hittni í
körfubolta. Hugsum okkur þrjá hópa
körfuboltamanna, alla svipaða að getu.
Einn hópurinn æfir skot á hefðbundinn
hátt í einhvern tíma. Næsti hópur æfir
ekkert. Þriðji hópurinn æfir eingöngu í
huganum, þ.e.a.s. einstaklingunr er
kennt á markvissan hátt að sjá sjálfa sig
í huganum skjóta á körfu aftur og aftur
úralls kyns færum og hitta alltaf. Síðan
er hittni hópanna þriggja könnuð.
Kemur þá í Ijós að fyrsti hópurinn, sá
sem æfði á hefðbundinn hátt, hittir
trúlega best. Annar hópurinn, sá sem
ekkert æfði, hittir mun lakar. En það
merkilega er að sá hópur, sem aðeins
æfði í huganum, hittir svipað eða e.t.v.
örlítið lakar en fyrsti hópurinn. Ekki
þarf mikið ímyndunarafl til að sjá
hvernig farið hefði fyrir fjórða hópnum
ef sá hefði fengið neikvæð fyrirmæli,
s.s. að æfa sig í huganum við að skjóta
aftur og aftur á körfu og hitta aldrei!
Hvaða lærdóm má draga af þessu? I
fyrsta lagi að „hugur þarf að fylgja
máli“til að árangur náist. I öðru lagi að
unnt sé að undirbúa sig andlega ekki
síður en líkamlega og að andlegur
undirbúningur hefur áhrif á líkamlega
færni. Iþriðjalagiaðjákvæðarhugsanir
8
Skinfaxi