Sjómannablaðið Víkingur - 01.08.1981, Blaðsíða 47

Hnútar
Hnútar eru eitt elsta tækni-
fyrirbæri í sögu mannsins, og hafa
gengt stóru hlutverki og gera enn.
Orðið hefur svo rúma merkingu,
að það er hart deilt um það hvað
sé hnútur. Eru þar um bækur, m.a.
einar 5 doltorsritgerðir, og Mars-
hall sálugi, þessi með aðstoðina
Hægrasnúið
(réttslegið)
Vinstrasnúið
(rangslegið)
frægu, skrifaði heila bók um
hnúta. Er þetta allt mikill vís-
dómur, enda von, því að hnútur í
einhverju formi eða kerfi er með
stærstu þáttum mannlífsins. Má
aðeins nefna vefnað, t.d. teppi,
föt, áklæði, svo og saumaskap,
pijón, hekl, skóreimar og svuntu-
hnúta o.s.frv. að ekki sé talað um
óteljandi skrauthnúta.
í praxis er oft talað um þrjár
aðalgerðir hnúta: Hnúta í þrengri
merkingu, þ.e. þegar endar eru
festir saman. Brögð, sem eru oftast
utan um eitthvað. Lykkjur, sem
eru í senn brögð og hnútar á sama
þætti. Oft er þetta meira sundur-
greint eftir gerðum, og undir-
flokkar eru fjölmargir. Efnislega
er þessu stundum skipt í tvo
meginflokka: Skrauthnúta, sem
ekki verður rætt um hér, og hag-
nýta hnúta, þ.e. vinnu- eða starfs-
hnúta. íslenskar færðibækur og
erlendar fjalla um praktiska
hnúta, þar sem einatt vantar
margt, en sumt ekki rétt. Margir
hnútar, sem daglega eru notaðir til
sjós og lands, eru furðu oft vitlaust
hnýttir og/eða rangt notaðir.
Gildir um það eins og alltaf, að
betra er ógert en illa gert.
Hægrasnúið (með sól, og eftir snúð verður
að hringa snæri)
VÍKINGUR
47