Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1994, Blaðsíða 10
VÍKINGUR
Snæbjörn Gíslason, útgerðarmaður á Patreksfirði:
Staðan er vonlaus
eftir síðustu
úthlutun
„Staðan hjá mér er alveg vonlaus
eftir síðustu kvótaúthlutun. Það er
engin leið að framfleyta fjölskyldu á
þeim tekjum sem nítján tonn af þorski
gefa,“ segir Snæbjörn Gíslason,
útgerðarmaður á Patreksfirði, í viðtali
við Sjómannablaðið Víking
Vorið 1990 keypti Snæbjörn nýjan
tíu tonna bát, Ævar BA 25. Fyrsta árið
var veiði frjáls á báta af þessari stærð.
Þá öfluðust nær 180 tonn af fiski á
Ævar á tímabilinu frá 20. apríl til 1.
desember, mest þorski.
Úr 180 tonnum í 19,3
„Utgerð báta af þessu tagi virtist
vænleg áriðl990 en síðan hefur held-
ur betur sigið á ógæfuhliðina. Við út-
hlutunina núna fæ ég rúm nítján tonn.
Það er hægt að halda bát eins og
mínum úti með áttatíu tonna ársafla
eða svo, en ekki ef kvótinn er bara
nítján tonn,“ segir Snæbjörn.
Snæbjörn er einn þeiiTa manna sem
ekki fengu úthlutað kvóta eftir
aflareynslu vegna þess að hann hafði
aðeins gert út í eitt ár þegar kvóti var
settur á smábátana árið 1991.
Snæbjörn fékk því úthlutað meðal-
kvóta, sjötíu tonnum.
Þar af voru sextíu tonn þorskur.
„Það bjargaði mér þarna að ég átti
húsnæði hér niðri á bryggju og gat
verkað fiskinn sjálfur. Eg flakaði úti á
sjó og konan verkaði í landi,“ segir
Snæbjörn.
Við úthlutun kvótans haustiðl991
minnkuðu möguleikarnir enn og þá
komu 43 tonn af þorski í hlut
Snæbjarnar auk lítilsháttar af öðrum
afla. Og enn seig á ógæfuhliðina árið
eftir; þorskkvótinn 33 tonn. Haustið
1993 var kvótinn kominn niður í 25
tonn og nú í haust í nítján tonn.
„Ég veit ekki hvað ég á að gera.
Tryggingin ein af bátnum er urn 400
þúsund fyrir utan mannatryggingar.
Það er engin leið að selja svona bát en
það er talað um að redda okkur, sem
erum í þessari stöðu, með því að úr-
elda bátana. Það er hart að fara þannig
með ný skip í fullkomnu lagi,“ segir
Snæbjörn.
Línutvöföldunin frá nóvember til
febrúar er eini ljósi punkturinn. Þó
nýtist sá möguleiki illa fyrir menn á
tíu tonna bátum. Snæbjörn hefur
skoðun á því:
„Svona bátar eiga að standa uppi á
kambi um háveturinn. Ég hef verið
skipstjóri á skuttogurum og veit
hvernig vetrarveðrin eru hér útifyrir.
Það rær enginn af viti á tíu tonna bát
þann tíma sem línutvöföldunin gildir.
Eini möguleikinn sem ég sé nú er að
leigja kvótann og taka við fiskinum til
verkunar. Þá er hægt að spara sér hluta
af útgerðarkostnaðinum,“ segir Snæ-
björn.
Dugar ekki til framfærslu
„Eftir sem áður duga nítján tonn af
þorski ekki til að framfleyta fjöl-
skyldu og borga allan fastan kostnað
við útgerðina. Ég hef fyrir fjögurra
manna fjölskyldu að sjá. Synirnir tveir
eru í Vél- og Stýrimannaskólunum og
þeir þurfa stuðning við námið. Sú tíð
er liðin að hægt sé að vinna sér inn
fyrir skólakostnaðinum með sumar-
vinnunni einni.
Ég sé satt að segja ekki hvað hægt
er að gera í stöðunni. Kvótakverfið
þarf að vera miklu sveigjanlegra en
það er fyrir okkur sem keyptum
bátana aðeins of seint. Mér finnst að
Hagræðingarsjóður ætti að koma inn í
svona dæmi og leiðrétta vitleysuna,“
sagði Snæbjörn.
10