Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1994, Blaðsíða 19

VÍKINGUR
-
Við veiðar undan strönd Bandaríkjanna.
nýjar tilskipanir sem stangast á við
tilskipanirnar frá því í gær á hverjum
einasta degi.“
Þegar tveir plús tveir
verða fimm
„Á sama tíma datt heimsmarkaðs-
verð niður, eins og við þekkjum hér
heima á Islandi. Hér furða menn sig á
verðbreytingunum vegna þess að við
fiskum ekki nálægt því eins mikið og
við gerðunr. Mín skoðun er sú að við
eigum alltaf að líta svo á að við séum
í matvælaiðnaði en ekki bara í fisk-
iðnaði. Sovéski flotinn fiskar núna
alveg gegndarlaust og dembir öllurn
aflanum inn á markaði í Evrópu,
Japan og í Bandaríkjunum. Þeir borga
engar tryggingar, engar afborganir og
enga vexti. Það er enginn vandi að
gera út þannig.
Undir sovéska kerfinu var þessum
fiski meira og minna dælt inn í austan-
tjaldsblokkina en nú fer ekkert þangað
vegna þess að þeir hafa ekki efni á að
borða fisk og í staðinn er hann undir-
boðinn á öllum öðrum mörkuðum og
ekkert ljóst í því máli að mínu mati.
Markaðirnir í Bandaríkjunum og
Japan hrundu alveg gersamlega niður
í núll á stuttum tíma. Ef við tökum
dæmi þá var „surumi“, fiskmarningur
fyrir Japansmarkað, seldur fyrir 2
dollara og 20 sent en settur síðan
niður í 75 sent. Kostnaðurinn við
framleiðsluna er einn dollari og 25
sent. Þú tapar þá hálfum dollara á
hverju pundi. Eins og haft var eftir
útgerðarmanni í Bandaríkjunum,
þeim sem var aflahæstur á svokallaðri
A-vertíð sem er seinni vertíðin á
árinu, þá var hann sá sem fékk rnestan
fisk og tapaði mestum peningum!
Ástandið var mjög slæmt og varð
bara verra og verra. Þegar ég sá hvert
stefndi hætti ég að gera út. Bankarnir í
Bandaríkjunum gerðu sér fulla grein
fyrir ástandinu og reyndu allt sem þeir
gátu til að fá mig til að halda útgerð-
inni áfram. Þeir voru allir af vilja
gerðir að búa til einhverjar tölur á
blaði til að sýna að það borgaði sig að
halda áfram en ég sagðist ekki vilja
taka þátt f því svo ég skiiaði bátnum
og krítarkortinu. Að vísu héldu þeir
áfram að senda mér greiðslukortið
aftur og aftur!
Bankarnir sætta sig ekki við að sitja
uppi með verðlausan flota og reyna
allt til að halda mönnum að fisk-
veiðum, en það er ekkert skip á botn-
veiðum í Bandarfkjunum í dag sem
ber sig í raun og veru, það er einhvers
staðar búið að taka nrikið tap. Eg var
búinn að vera með þessa útgerð í
nærri tíu ár og þegar á heildina er lilið
gekk þetta ágætlega. Það var ekki
skuldasöfnun sem olli því að við hætt-
um heldur liitt að það var engin
framtíð í þessum rekstri. Þegar það
var orðið dýrara að fara út en að
geyma bátinn við höfnina var nátt-
úrulega alveg ljóst að það borgaði sig
ekki að standa í þessu. Þá skipti engu
máli þótt þér hefði verið gefið skipið.
Sumir voru undrandi á því að ég
skyldi bara hætta, en þegar tveir plús
tveir eru ekki lengur fjórir þá stend ég
ekki í þessu.“
Stjórnlaust stjórnkerfi
fiskveiða
„„The National Marine Fishery's
Service“, eða NIMFS, stjórnar út frá
„The National Oceanic and
Atmosphere Administration", NOA.
NIMFS sér um reglugerðir og stjórn-
un veiðanna, löggæslu og það að
reglunum sé framfylgt út í ystu æsar.
Síðan eru kosnir ntenn úr fiskiðnaði,
vísindasamfélaginu, landhelgisgæsl-
unni og frá fleiri aðilum og saman
mynda þeir „The Fishery's Manage-
ment Council“. Þar eru haldnir fundir
og ræddar tillögur. En þetta er orðið
mjög rotið kerfi og f dag eru 36 mis-
munandi félög sem eiga mikið í húfi
varðandi fiskveiðar; Greenpeace,
lúðuverndarsamtökin, samtök til
verndar uppsprettum gegn frostlegi
o.s.frv. - og þau reyna öll að hafa
áhrif. Svo er annað líka, það er ekkert
sem heitir sjómaður í Bandaríkjunum,
þú ert þorskfiskimaður, krabbafiski-
maður, lúðufiskimaður, laxafiski-
maður o.s.frv. Það er engin samstaða
um eitt eða neitt. Þeir sem eru sterka-
stir þá stundina hafa engar áhyggjur af
því þótt þeir eyðileggi afkomu ann-
arra útgerðaraðila og sjómanna.
Út úr þessu kemur fiskstjórnunar-
kerfi sem er gersamlega út í hött.
Tökum til dæmis lúðuna, sem er
algjörlega heilagur fiskur í Bandaríkj-
unum. Það eru til samtök sem heita
Alþjóðlegu lúðusamtökin, eða „The
International Halibut Commision".
Þeir hafa 37 fiskifræðinga í fullu
starfi. Heildaraflaverðmæti lúðu í
Bandaríkjunum er47 milljónir dollara
á ári. Það kostar 38 milljónir fyrir
flotann að borga fyrir lúðuteljara, sem
allir verða að hafa unr borð, og síðan
eru lagðar alls konar kostnaðarsamar
reglur á allan heila flotann til að hægt
sé að fiska fyrir þessar 47 milljónir
dollara. Tapið á lúðuveiðunum er því
19