Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.2007, Blaðsíða 9

Evrópumanna til Tierra del Fuego
eða Eldlandsins, syðsta hluta Suður-
Ameríku.
Borgin Lapu-Lapu er á Mactaneyju og tilheynr Filipsseyjum. Borgin nejndist áður Cebu en var síðar
látín heita ejtir höjðingjanum, Lapulapu, sem i apríl 1521 jelldi Magellan. Lapulapu er þjóðhetja á
Filippseyjum og í samnejndri borg er aðjinna þetta minnismerki um hann.
*
Magellan ætlaði sér aldrei að
sigla umhverfis jörðina heldur
aðeins að finna sæmilega örugga
leið fyrir spænsk skip að sigla til
Kryddeyjanna. hað var hins vegar
Baskinn Elcano sent tók þá ákvörðun,
eftir dauða Magellans, að halda
siglingunni áfram í vesturátt.
*
Magellan tók fyrstur Evrópumanna
land á Filippseyjum.
*
Hann var með vísindamenn
um borð sem áttu mcðal annars
að úrskurða uni tegund dýra sem
leiðangursmenn rákusl á.
*
Alls 232 Spánverjar, Portúgalar,
ltalir, Frakkar, Englendingar og
Þjóðverjar létu lílið í leiðangri
Magellans.
*
Konungur og drottning Spánar
studdu leiðangur Magellans.
*
Magellan var að vísu drepinn áður
en siglingunni umhverfis jörðina
lauk. En á fyrri ferðum sínum um
hafið hafði hann komist svo langt
til austurs, og farið yfir það marga
lengdarbauga, að hann hafði í reynd
sigh umhverfis jörðina.
Hinn 16. mars 1521 náði Magellan
til þess svæðis, sem síðar var nefnt
Filippseyjar. Þar efndi hann til vináttu
við Humabon konung á eyjunni Cebu.
Humabon konungur og þjóð hans lét fús-
lega skírast, Evrópumönnunum til mik-
illar gleði og lil að sýna styrk hins kristna
guðs ákvað Magellan að hjálpa Humabon
að yfirbuga andstæðing hans, Lapu-Lapu,
höfðingja á nágrannaeyjunni Mactan.
Þetta endaði þó í miklurn harrn-
leik og 27. apríl féll Magellan og fjöldi
manna hans í orruslu við Lapu-Lapu.
Spánverjinn Juan Sebastián Elcano tók
við stjórn leiðangursins og hann varð að
láta brenna skipið Conceptión, því hann
hafði ekki mannskap til að sigla því.
Hinn 6. nóvember náðu þau tvö skip,
sem eftir voru, takmarki ferðarinnar,
Kryddeyjunum og skipin voru hlaðin
verðmætu kryddi, s.s. kanel og negli. Að
því loknu ætlaði Elcano að sigla áfram
í vestur, en brátt varð ljóst, að leki var
Victoria, eina skipið íjlota Magellans sem lauk
leiðangrinum og sigldi umhverjis jörðína. Aj270
manns sem lögðu upp ijerðina með Magellan
komust aðeins 18 á leiðarenda. Seinustu
16 mánuðina var leiðangrinum stjórnað aj
Baskanum, Juan Seabastián Elcano, sem tók við
stjórnartaumunum ejtirjall MageUans.
kominn að Trínidad, gamla flaggskipinu
hans Magellans. Því sigldi Victoria ein-
skipa til vesturs, en Trínidad tók stefn-
una austur yfir Kyrrahafið eftir viðgerð.
Þar lenti það í höndum Portúgala og var
sökkt.
Victoria lenti einnig í hremming-
um á heimsiglingunni og vegna mat-
arskorts varð að skilja 13 sjómenn eftir
á Grænhöfðaeyjum, sem Portúgalir áttu.
Nærri þrem árum eftir brottförina kont
Victoria til Spánar tneð aðeins 18 manna
áhöfn, en 26 tonn af kryddi í lestinni.
Það nægði til þess að ágóði yrði af ferð-
inni - þrátt fyrir allt.
Bcrnharð Haraldsson þýddi.