Náttúrufræðingurinn - 1981, Page 38

4. mynd. Innbyrðis afstaða jarðlaga á höfuðborgarsvæðinu. — Schematical view of the
Reykjavík stratafnle.
Þótt myndin sýni ýmis vafaatriði í
aldursröð og tengingum jarðlaga frá
einum stað til annars, þá verður hér í
lokin sett fram tilgáta um líklegustu
tengingarnar og jafnframt dregnar fram
meginniðurstöður þessarar rannsóknar.
Elliðavogslögin og framhald þeirra
allt norður á Kjalarnes marka skil milli
árkvarters og síðkvarters bergs. Jafn-
framt er mislægi milli þeirra og þess
bergs sem undir liggur. Setlög þessi
gætu verið misgömul frá einum stað til
annars. Elliðavogslögin í Háubökkum
eru a. m. k. einu jökulskeiði eldri en
hingað til hefur verið talið. Reykja-
víkurgrágrýtið er líka að sama skapi
eldra. Það er ekki komið af Mosfells-
heiði. Inn á milli grágrýtislaganna upp
með Elliðaám eru bæði sprunguhraun
og setlög þar á meðal a. m. k. eitt jökul-
bergslag. Þetta jökulbergslag tengist
sennilega jökulbergi í Setbergshamri
og móbergsmyndunum í Ásfjalli. Grá-
grýti efst í hæðunum í kring um
Hafnarfjörð, Arnarbælisgrágrýtið, er að
öllum líkindum ekki komið frá Mos-
fellsheiði heldur dyngju sunnan og
austan Hafnarfjarðar. Ofan á þetta berg
leggst plagióklasdílótt sprunguhraun,
sem runnið hefur út yfir þykkt vatnaset,
Elliðavatnsset, i Selási. Mosfellsheiðar-
grágrýtið er ekki úr Borgarhólunt kom-
ið, heldur gíg sunnan þeirra. Þar hefur
sennilega gosið á síðasta hlýskeiði ís-
aldar. Fossvogslögin eru af mjög óræð-
um aldri, geta hvort heldur sem er verið
yngri eða eldri en talið hefur verið. Unt
þau verður aðeins sagt, að þau eru
a. nt. k. einu jökulskeiði yngri en
Reykjavíkurgrágrýtið og að jökull
116