Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1981, Síða 45

Náttúrufræðingurinn - 1981, Síða 45
unda í jarðgufu og ísótópahlutföll í vatni undanfarin ár í þessu sambandi. Þessara efnahitamæla verður þó ekki getið nánar hér, heldur visast til Trues- dell og Hulston (1980), Ellis (1979) og D’Amore og Panichi (1980). FORSENDUR Meginforsendan við notkun efna- hitamæla er þessi: Hitastigsháð efna- jafnvægi ráða styrk viðkomandi efna i jarðhitakerfinu og styrkur þeirra breyl- ist ekki samfara kælingu i aðfærsluæð- um uppsprettna og borhola. Fyrir kvars, kalsedón og Na-K hitamælinn má lýsa (aessum jafnvægjum með eftirfarandi jöfnum: SiO + 2H_,0 = kvars H ,SiO, uppleystur kísill (1) SiO,, + 2H_,0 kalsedón = H,SiO, upplcystur kisill (2) NaAlSi ,0„ + K ' = KAlSi,0„ + Na albít míkróklín (3) Jafnvægisstuðlar (K) fyrir þessi efna- jafnvægi eru: Ekvars = (H,SiO,) Kkalsedón = (H,Si04) Efeldspat = (Na +) / (K + ) Gildi jafnvægisstuðlanna sem fall af hitastigi eru sýnd á 1. og 2. mynd. Efnajafnvægi hliðstæð þeim hér að ofan er ekki unnt að rita fyrir Na-K-Ca og Na-K-Ca-Mg hitamælana, þar sem ákvörðun þeirra er byggð á reynslutöl- 1. mynd. Uppleysanleiki kvars og kalse- dóns í vatni sem fall af hitastigi við þrýsting, er svarar til [irýstings mettaðrar gufu við hvert hitastig. Gögn fyrir uppleysanleika steindanna eru fengin frá Fournier (1977) og Kennedy (1950). — The solubility of quartz and chalcedony in water as a function of temþerature and al þressures corresponding to those of saturated steam at each temþerature. Based on data from Fournier (1977) and Kennedy (1950). jafnvægi við lágalbít og K-feldspat (míkróklín) við mismunandi hitastig. Byggt á gögnum eftir Helgeson (1969). — Na/K ratios in water in equilibrium wih low albite and K-feldspar (microcline) as a function of tempera- ture. Based on dala from Helgeson (1969). um eingöngu, eins og áður var greint frá, og ekki er vitað hvaða steindir koma við sögu. 123

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.