Náttúrufræðingurinn - 1981, Blaðsíða 61

Lars Fagerström
og Gustav Kvist:
Sifjarsóley
Ranunculus auricomus L. ssp. (ap.)
islandicus, nova ssp.
Planta humilis (15 — 25 cm), basi ramos
sub angulo ±acuto emittens, laete fla-
vovirens vel glauca, caulibus curvatis.
Folia basalia numerosa, rotunde renifor-
mia, profunde lacioiata, ± regulariter div-
isa, laciniis obtusis. Nonnulla folia basalia
vetustiora paene palmata, interdum omnino
divisa in partes longe petiolulatas, leviter
serratas vel dentatas. Folia aestivalia reni-
formia, leviter et late laciniata, lacinia
media brevis, lata, obtuse grossodentata,
laciniis lateralibus integerrimis — leviter
lobatis. Vide Fig. 1.
Laciniae fol. caulinorum ±breves,
anguste lanceolatae — aequilatae, acutae,
dente unico instructae.
Flores omnes evoluti, crateriformes (15 —
25 mm diam.). Sepala virescenti-lutea,
± late lanceolata. Petala laete lutea.
Stamina numerosa apicem capituli pistillo-
rum superantia. Antherae graciles, aeque
longae ac filamenta. Fructiculi magni (2—3
mm), rotundi, tenuiter. pilosi, maturi ± gla-
bri, rostro brevi, superne curvato. Gyno-
clinium anguste oblongum, glabrum. Car-
pellophora gracilia, brevia, callo similia.
Androclinium humile. Gynophorunt con-
spicuum.
2n = 32 (Á. & D. LÖVE 1956: 123, Á.
LÖVE 1970: 236).
Holotypus. ísland: Suður-Múlasýsla,
Norðfjörður, Norðurfjall, laus skriða í
brekku mót suðri, 400—450 m, 9. VII. 1955,
Eythór Einarsson, n:o 103 (Reykjavík).
Plantan lágváxin (15 — 25 sm), gljá-
andi gulgræn eða blágræn á lit, stöng-
ullinn greinóttur neðantil, greinarnar
mynda mis-hvöss horn við stöngulinn,
stöngull og greinar oft kræklótt.
Stofnblöð mörg, kringluleit-nýrlaga,
djúpt skert, mis-reglulega skift, blað-
hlutarnir snubbóttir. Mörg eldri stofn-
blöð nærri fingruð, stundum samsett úr
stilkuöum ógreinilega sag- eða bog-
tenntum bleðlum. Sumarblöð nýrlaga,
grunn- og breiðflipótl, með stuttum,
breiðum, sljó-gróftenntum miðflipa og
heilum grunnskertum hliðarflipum. Sjá
nánar 1.rnynd.
Stöngulblaðaflipar mislangir, ntjó-
lensulaga-striklaga, hvassyddir, með
stöku tönnum.
Blóm fullkomin, skálarlaga (15 — 25
mm i þvermál). Bikarblöð grængul,
breiðlensulaga. Krónublöð fagurgul.
Fræflar margir, með löngum, mjóum
frjóhnöppum, jafnlöngum frjóþráðun-
um, ná upp fyrir frænin. Frævur stórar
(2—3 mm), ávalar, dúnhærðar, en svo
til eða alveg snöggar sem fullþroska,
trjónan stutt og krókbogin. Aldinstæðið
grannt, aflangt, hárlaust og á greinileg-
um stilk. Aldinfætur grannir og stuttir,
áþckkir vörtum. Fræflastæðið stutt.
Náttúrufræöingurinn, 50 (2), 1980
139