Náttúrufræðingurinn

Ukioqatigiit

Náttúrufræðingurinn - 1943, Qupperneq 21

Náttúrufræðingurinn - 1943, Qupperneq 21
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 67 Oft er það, að hnoðrarnir i dröfnu- og netjuskýjum liggja í röðuni, stundum bæði langsum og þversum. Nú eru þessi ský venjulega á mörkum tveggja misheitra loftstrauma, og er sá hlýrri ofan á. Hafa þeir oft mismunandi stefnu. Flestir loft- straumanna eru hylgjumyndaðir, eitllivað áþekkt hafhylgjum. Sýna raðirnar þá, livernig hylgjurnar liggja, og ennfremur hversu langt er á milli þeirra, því að skýjahnoðrarnir svara til bylgju- toppanna, en geilarnar á milli þeirra til dalanna. Jón Jónsson, Þjósárholti: Tvö merkileg öskulög. Ennþá hefir fátt verið birt um athuganir öskulaga í íslenzlcum jarðvegi. En þau eru þó út af fyrir sig afarmerkileg lieimild um ýmis eldgos, útbreiðslu þeirra og aldur jarðvegsins. Það er vissu- lega ekki á mínu færi að skrifa um þessi málefni, svo að til gagns megi verða. til þess skortir mig hæði kunnugleik og þekkingu. En tvö atriði vildi ég leyfa mér að henda á hér, sem ég álít svo merki- leg, að ekki megi gleymast, og orðið gæti þeim til leiðheiningar, sem frekar athuga þessa hluti. Sumarið 1939 vann ég við uppgröft bæjarrústanna á Stöng í Þjórsárdal. Kom þar i ljós, að hærinn hefir farið í eyði af ösku- falli. Sást alls staðar, Jíar sem grafið var meðfram útveggjum bæj- arhúsanna 25—30 cm þykkur skafl af grófum vikri, sem svo smá- þynntist út frá veggjunum. En inni í tóftunum sjálfum var lag af fingerðu dusti 5—6 cm þykkt ofan á gólfskáninni og um allt hús- ið. Mun það hafa rokið inn í húsin, meðan þau stóðu uppi, en þökin vörnuðu grófa vikrinum að komast inn. — Þetta vikurlag, sem er gráhvítt að lit, er auðvelt að rekja alls staðar, J)ar sem jarðvegur hefir frá upphafi verið óraskaður af völdum vatns og vinda um ofanverða Landsveil og Ilreppa og víðar. Þar sem vikurinn hefir fallið á jafnsléttu í Þjórsárdal og efri hluta Land- sveitar, er lagið nú um 10 cm þykkt, og víðast livar með allt að 2 cm molastærð eða jafnvel meiri. Þegar vestar dregur, verður J)að hæði J>ynnra og smágerðara. T. d. hjá Þjórsárholti í Gnúp- verjalireppi er það um 5 cm þykkt. Undir ])essu hvíta vikurlagi er J>unnt moldarlag, víðast 5—6 cm þykkt. Þá tekur við annað öskulag, ólíkt að útliti J>vi, sem áður var 5*
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.